Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XVI Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Cezary Skwara

Protokolant: sekretarz sądowy Ewelina Kawulok

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowemu (...) w W.

o odszkodowanie

I.  Oddala powództwo.

II.  Kosztami postępowania w sprawie w całości obciąża powoda, pozostawiając szczegółowe wyliczenie kosztów postępowania referendarzowi sądowemu.

SSO Cezary Skwara

Sygn. akt: XVI 696/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 marca 2016 roku

Pozwem z dnia 1 sierpnia 2013 r. powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) w W. odszkodowania w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości powódki położonej w W. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla (...) XIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...) (działka ewidencyjna nr (...) z obrębu (...)) a także księgę wieczystą o nr KW (...) (działka ewidencyjna (...) z obrębu (...)).

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż jest użytkownikiem wieczystym w/w nieruchomości, która położona jest w granicach obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska im. F. w W. utworzonego uchwałą nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r.

Zdaniem powódki wprowadzenie OOU spowodowało powstanie po ich stronie szkody w postaci ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości, które wyraża się w konieczności znoszenia oddziaływania działalności pozwanego na korzystanie z nieruchomości, w szczególności zaś doszło do obniżenia wartości nieruchomości strony powodowej.

Pismem procesowym z dnia 28 sierpnia 2013 r. powódka określiła wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie na kwotę 8 695 500,00 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 7 listopada 2013 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego z uwagi na upływ 2 – letniego terminu zawitego, w którym powód winien wystąpić z roszczeniem przeciwko pozwanemu. Ponadto pozwany zarzucił, iż nie została wykazana żadna z przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Pozwany wskazał, iż strona powodowa w żaden sposób nie wykazała wartości szkody ani adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem wywołującym szkodę, a powstaniem tej szkody.

Pismem procesowym z dnia 21 października 2015 r. (data nadania) powódka zmodyfikowała powództwo w ten sposób, że wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 932 000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, cofając w pozostałym zakresie pozew, bez zrzeczenia się roszczenia.

Postanowieniem z dnia 30 listopada 2015 roku Sąd Okręgowy w Warszawie umorzył postępowania co do kwoty 7 763 500 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonej w W. przy ul. ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla (...) XIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...) (działka ewidencyjna nr (...) z obrębu (...) o powierzchni 38422 m ^{( 2)}) oraz użytkownikiem wieczystym i właścicielem budynków stanowiących odrębną własność (działka ewidencyjna (...) z obrębu (...)).

/okoliczności bezsporne, ponadto: odpis z księgi wieczystej (k. 17-40)/

Wraz z wejściem w życie uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r., zmienionej uchwałą nr 153/11 z dnia 24 października 2011 r. o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. (dalej także OOU), nieruchomość użytkowana przez powódkę znalazła się w całości w strefie ograniczonego użytkowania, poza strefą Z1 i Z2.

/okoliczność bezsporna/

Powódka roszczenia wynikające z faktu objęcia jej nieruchomości strefą ograniczonego użytkowania zgłosiła pozwanemu w niniejszym pozwie.

Pozwany pozew ten wraz z odpisem i załącznikami otrzymał w dniu 18 października 2013 r.

/okoliczność bezsporna, potwierdzenie doręczenia odpisu pozwu z załącznikami (k. 90), pismo pozwanego z dnia 14 stycznia 2015 r. (k. 233)/

Powyższy stan faktyczny był bezsporny między stronami, dodatkowo potwierdzają go ww. dowody z dokumentów, które w ocenie Sądu należy uznać za wiarygodne jako jednoznaczne i niekwestionowane przez strony postępowania. Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach sprawy nie miały decydującego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Z kolei złożona do akt sprawy opinia biegłego sądowego oraz opinia uzupełniająca i wyjaśnienia biegłego na rozprawie w dniu 23 marca 2016 r. nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ds. wyceny nieruchomości albowiem materiał dowodowy był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. W szczególności przeprowadzenie zawnioskowanych dowodów byłoby niecelowe z uwagi na uznanie, iż roszczenie zgłoszone w pozwie nie może zostać uwzględnione z uwagi na upływ terminu zawitego do zgłoszenia roszczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotowe powództwo o odszkodowanie jako bezzasadne należało oddalić.

W niniejszej sprawie jako podstawę prawną dochodzonego przez powódkę roszczenia o odszkodowanie za utratę wartości nieruchomości wskazać należy art. 129 ust. 1 - 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska ( t.j. Dz.U.2013.1232 ) (dalej p.o.ś), zgodnie z którym jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części (ust. 1). W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości (ust. 2). Roszczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, a roszczenie, o którym mowa w ust. 2, także osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości. (ust. 3). Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości (ust. 4).

Jak wynika z przytoczonych przepisów, przedmiotowe roszczenie o odszkodowanie podlega poważnym ograniczeniom. Na mocy art. 129 ust. 4 p.o.ś. można wystąpić z nim w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. W związku z powyższym należało rozważyć, czy powódka wystąpiła z roszczeniem przeciwko pozwanemu w 2- letnim terminie wynikającym z art. 129 ust. 4 p.o.ś.

Termin do zgłoszenia roszczeń, o których mowa w art. 129 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska, jest terminem zawitym. Oznacza to, iż jego niedochowanie powoduje wygaśnięcie roszczenia, a fakt upływu tego terminu sąd ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu.

Wskazać należy, że art. 129 ust. 4 w związku z art. 136 ust. 1 p.o.ś., należy interpretować w ten sposób, że - w przypadku ograniczeń korzystania z nieruchomości będących następstwem utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania (art. 135 ustawy) - roszczenia, o których mowa w tym przepisie należy zgłosić w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego do obowiązanego do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości, o którym mowa w art. 136 ust. 2 p.o.ś. Skoro bowiem ustawodawca z jednej strony zakreślił krótki (2 - letni) termin do zgłoszenia żądań, o których mowa w art. 129 ust. 1-3 ustawy, z drugiej zaś określił obowiązek ich zgłoszenia określonemu podmiotowi zobowiązanemu do ich realizacji, o których mowa w art. 136 ust. 2 p.o.ś., przed wystąpieniem z tymi roszczeniami na drogę sądową, to termin, o którym mowa w art. 129 ust. 4 należy uznać za termin zawity do zgłoszenia tych żądań obowiązanemu do ich realizacji w celu zachowania prawa dochodzenia tych roszczeń przed sądem. Wniosek ten jest tym bardziej uzasadniony, jeżeli uwzględni się, że ustawodawca nie określił terminu, w ciągu którego obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości, o którym mowa w art. 136 ust. 2 tej ustawy, jest zobowiązany zająć stanowisko co do zasadności żądań zgłoszonych przez poszkodowanego. Taką interpretację charakteru terminu, o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś. wzmacnia także wykładnia językowa tego przepisu, w którym jest mowa o wystąpieniu z roszczeniami, co znaczeniowo jest terminem szerszym od terminu dochodzenia roszczeń i mieści w sobie także zgłoszenie przez poszkodowanego w związku ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości żądań, o których mowa w art. 129 ust. 1-3 ustawy p.o.ś., obowiązanemu do ich wykonania (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2008 r. w sprawie IV CSK 216/08).

Wskazać należy, iż okolicznością bezsporną w niniejszym postepowaniu było, iż nieruchomość, której powódka jest użytkownikiem wieczystym została objęta strefą ograniczonego użytkowania na mocy uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W.. Mając na uwadze treść art. 129 ust. 4 p.o.ś. dwuletni termin, w którym powódka mogła wystąpić do pozwanego z roszczeniem wynikającym z art. 129 ust. 1-3 tej ustawy należy liczyć od dnia wejścia w życie ww. uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) tj. od dnia 4 sierpnia 2011 r. W związku z powyższym termin na zgłoszenie dochodzonego pozwem roszczenia upłynął w dniu 4 sierpnia 2013 r. Tymczasem mając na uwadze dowody zgromadzone w sprawie należy uznać, że powódka zgłosiła pozwanemu swoje roszczenie dopiero w dniu 18 października 2013 r. tj. w dniu, w którym strona pozwana otrzymała odpis pozwu zawierający roszczenie powódki, a więc po upływie terminu zawitego.

W omawianym w zakresie wskazać należy, iż jak wynika ze zgromadzonych dowodów powódka po raz pierwszy wystąpiła z roszczeniem o odszkodowanie w drodze przedmiotowego powództwa. Przed wniesieniem pozwu powódka nie występowała do pozwanego z roszczeniem o zapłatę odszkodowania z tytułu spadku wartości nieruchomości w związku z utworzeniem strefy ograniczonego użytkowania oraz tytułem rewitalizacji akustycznej budynku położonego na w/w nieruchomości.

W przypadku gdy podmiot decyduje się na zgłoszenie roszczenia po raz pierwszy na drodze sądowej, datą zgłoszenia takiego roszczenia nie jest data wpływu do sądu pozwu zawierającego to roszczenie, ale faktyczna data, w której pozwany dowiedział się o zgłoszonym roszczeniu tj. najczęściej data doręczenia odpisu pozwu. W przepisie art. 129 ust. 4 p.o.ś. chodzi bowiem o to, aby przed upływem terminu roszczenie zostało zgłoszone samemu obowiązanemu do zaspokojenia roszczenia, niewystarczające jest zatem aby przed upływem terminu powód wystąpił z pozwem o wymienione roszczenie, w chwili bowiem wniesienia pozwu pozwany nie ma jeszcze wiedzy o zgłaszanym roszczeniu, jego rodzaju i rozmiarze. Jak wskazano w wyroku SN z dnia 2 października 2015 r. ( sygn. II CSK 720/14 ) oświadczenie skierowane do obowiązanego, którego treścią jest roszczenie o zapłatę odszkodowania, musi przed upływem terminu wskazanego w art. 129 ust. 4 p.o.ś. dojść do obowiązanego w taki sposób, aby mógł się z nimi zapoznać ( art. 61 k.c. ). W razie zaś gdy nośnikiem oświadczenia jest pozew lub inne pismo procesowe, dla dochowania termu, o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś. konieczne jest, aby przed jego upływem pozew lub to pismo zostały doręczone pozwanemu, nie wystarcza zaś to, że przed jego upływem powództwo zostanie wytoczone lub pismo zostanie wniesione do sądu.

Wobec powyższego zatem skoro roszczenie o odszkodowanie zostało zgłoszone przez powódkę po raz pierwszy w pozwie, to datą zgłoszenia pozwanemu tego roszczenia jest data doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej tj. 18 października 2013 r. (k. 90). W tym dniu pozwany dowiedział się o przedmiotowym roszczeniu i jego wysokości, dopiero w tym dniu roszczenie to zostało pozwanemu zgłoszone. Mając na względzie zatem, iż z roszczeniami związanymi z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania na mocy uchwały nr 76/11 należało wystąpić do dnia 4 sierpnia 2013 r., przedmiotowe roszczenie o odszkodowanie zostało zgłoszone po upływie terminu zawitego i jako takie nie może zostać uwzględnione.

Mając powyższe na uwadze z uwagi na upływ terminu zawitego do zgłoszenia roszczenia dochodzonego w pozwie orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu (art. 108 § 1 kpc).