Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2015 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa

G. J.

przeciwko:

(...) S.A. w S.

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz G. J. kwotę 3.807,12 zł (trzy tysiące osiemset siedem złotych dwanaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 grudnia 2014r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 191 zł (sto dziewięćdziesiąt jeden złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 67/16

UZASADNIENIE

Powódka G. J. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 3.807,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż w wyniku awarii transformatora należącego do (...) nastąpiło przepięcie sieci elektrycznej i doszło do spalenia instalacji elektrycznej w jej domu oraz uszkodzenia wszystkich urządzeń AGD oraz innych urządzeń elektrycznych. Wskazała, iż zmuszona była podjąć decyzję odnośnie naprawy sprzętu lub jego wymiany na własny koszt. Podkreśliła, iż jedynie część urządzanie udało się naprawić i koszt naprawy wyniósł 2.575,01 zł. Pozostały sprzęt zakupiła za łączną kwotę 4.746 zł Pozwana przyznała powódce odszkodowanie jedynie w wysokości 3.603,83 zł wskazując, iż podstawą ustalenia tej kwoty były faktury za naprawę uszkodzonego sprzętu oraz aktualna średnia wartość rynkowa uszkodzonego mienia. Powódka podkreśliła, iż pozwany nie wykonał wizji lokalnej i oceny wartości uszkodzonego mienia nadto przed zdarzeniem posiadała sprawny sprzęt i nie zamierzała go wymieniać. Zaznaczyła, iż po wymianie sprzętu nie wzbogaciła się w żaden sposób. Wobec żądania pozwanej do przedstawienia dokumentów uzasadniających powstanie szkody i jej wysokość wyjaśniła, iż pozwana miała możliwość zapoznania się ze stanem uszkodzonego sprzętu, ale z tego prawa nie skorzystała. Uszkodzony sprzęt w związku z zakupem nowego został zabrany przez firmę (...).

Nakazem zapłaty z dnia 22 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany (...) S.A. w S. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż nie kwestionuje zaistniałego zdarzenia oraz swojej odpowiedzialności co do zasady. Nie zgadza się natomiast, aby ponosił odpowiedzialność poza wypłaconą kwotę odszkodowania. Zaznaczył, iż w celu wyrównania poniesionej szkody obowiązany był do wypłaty odszkodowania w kwocie odpowiadającej powstałej stracie tzn. wartości odpowiadającej kosztom odtworzenia mienia użytkowego (nie nowego) lub wartości odpowiadającej kosztom naprawy tego mienia. Podstawą przyznanego powódce odszkodowania były faktury za naprawę sprzętu uszkodzonego oraz aktualna średnia wartość rynkowa uszkodzonego mienia. Podniósł, iż powódka nie przedłożyła dokumentów wskazujących na daty zakupu zniszczonego sprzętu. Zdaniem pozwanego powódka nie podołała wymogom związanym z regułami rozkładu ciężaru dowodu.

W kolejnym piśmie powódka wniosła o utrzymanie nakazu zapłaty i odrzucenie sprzeciwu jako niezgodnego ze stanem faktycznym i prawnym.

Podkreśliła, iż odpowiedzialność pozwanego należy wywodzić z umowy sprzedaży energii elektrycznej pomiędzy powódką, a (...) S.A. Operator jest stroną umowy sprzedaży i ponosi odpowiedzialność kontraktową za szkody w mieniu powódki Podniosła, iż w przedmiotowej sprawie uszkodzeniu nie uległ samochód bez którego można się przez jakiś czas obejść ale uszkodzeniu uległ sprzęt AGD. Wobec zaś bezczynność pozwanej w toku postępowania likwidacyjnego powódka zmuszona była do działań zabezpieczających jej podstawowe potrzeby. Zaznaczyła, iż pozwany obecnie kwestionuje przedłożone przez powódkę dokumenty choć w toku postępowania likwidacyjne pomimo otrzymania zgłoszenia szkody nie wykonał należycie swoich obowiązków m.in. nie zabezpieczył dowodów poprzez aktywne uczestnictwo w likwidacji szkody.

W dalszych pismach i na rozprawie strony wnosiły jak dotychczas.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 6 listopada 2014 r. doszło do awarii transformatora należącego do firmy (...) S.A. w G. w wyniku czego nastąpiło przepięcie w sieci elektrycznej, co skutkowało spaleniem instalacji centrycznej oraz uszkodzeniem wszystkich urządzeń AGD oraz innych urządzeń elektrycznych w nieruchomości należącej do G. J..

Bezsporne

(...)posiadała ubezpieczenie w (...) S.A. w S..

Bezsporne.

G. J. zaraz po zdarzeniu zgłosiła szkodę do (...) S.A. Pomimo tego nie zostały podjęte żadne działania w ramach likwidacji szkody.

Dowód: zeznania świadka M. J. z 4 kwietnia 2016 00:10:32-00:28:01 k 104v-105;

zeznania powódki G. J. z 4.04.2016 r. 00:28:01-00:38:29 k. 105

Część ze zniszczonych urządzeń nadawała się do naprawy. G. J. zleciła naprawę monitora LG, kamery, dekodera, zasilacza, rejestratora B. (...) z osprzętem, przetwornicy z (...) oraz sprzętu P. (...).0 i DVD firmie (...) w T.. Koszt naprawy wyniósł 2.575,01 zł.

Dowód: faktura Vat k. 8

ocena stanu technicznego k. 11

zeznania świadka M. J. z 4 kwietnia 2016 00:10:32-00:28:01 k 104v-105;

zeznania powódki G. J. z 4.04.2016 r. 00:28:01-00:38:29 k. 105

Na skutek zdarzenia pozostała część urządzeń nie nadawała się do naprawy. G. J. zmuszona była zakupić płytę elektryczną, pralkę, telewizor, czajnik bezprzewodowy oraz żarówki. W dniu 12 listopada 2014 r. zakupiła żarówki zaś 15 listopada 2014 r. płytę elektryczną (...), pralkę (...), telewizor (...), czajnik bezprzewodowy (...) . Łączna wartość zakupionych urządzeń wraz z usługa dostawy wyniosła 4.835,94 zł. Wybrane przez powódkę urządzenia były średniej klasy. Uszkodzone urządzenia zostały zaś oddane do utylizacji.

Dowód: faktura Vat k. 9

potwierdzenie dostarczenia sprzętu i odbioru zużytego k. 10

zeznania świadka M. J. z 4 kwietnia 2016 00:10:32-00:28:01 k 104v-105;

zeznania powódki G. J. z 4.04.2016 r. 00:28:01-00:38:29 k. 105

Pismem z dnia 19 grudnia 2014 r. G. J. zgłosiła szkodę do (...) S.A. w S..

Dowód: pismo z dnia 19.11.2014 r. k. 13-15

Decyzją z dnia 6 lutego 2015 r. Ubezpieczyciel wypłacił G. J. odszkodowanie w wysokości 3.603,83 zł.

Dowód: decyzja z dnia 6.02.2015 r. k. 33-33v

Ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko w sprawie, wskazując, iż podstawa wyliczenia odszkodowania były faktury VAT za naprawę sprzętu oraz aktualna średnia wartość rynkowa uszkodzonego mienia.

Dowód: wiadomość mailowa k. 34-34v

Pismo z dnia 11.03.2015 r. k. 36

Pomimo interwencji Rzecznika Ubezpieczonych ubezpieczyciel nie uznał swojej odpowiedzialności w wysokości zgłoszonej przez powódkę.

Dowód: pismo z dnia 23.04.15 k. 24-26

Pismo z dnia 27.08.2015 r. k. 27-30

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów przedłożonych do akt sprawy przez strony, akt szkodowych oraz zeznań świadka i dowodu z przesłuchania stron z tym, że został on ograniczony do przesłuchania strony powodowej.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami tworzyły dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka M. J., gdyż były spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Świadek wskazał, iż był pełnomocnikiem powódki w postepowaniu likwidacyjnym. Wskazał, iż na skutek przepięcia elektrycznego uszkodzeniu uległ u niej sprzęt elektryczny. Pomimo niezwłocznego zgłoszenia szkody powódka długo oczekiwała na decyzję o przyznaniu odszkodowania. Podkreślił, iż pomimo braku reakcji ze strony ubezpieczonego sprzęt został poddany oględzinom przez osoby zajmujące się naprawą sprzętu. Na ich podstawie dokonano naprawy części sprzętu i zakupu części nowych urządzeń. Dodał, iż brak sprawnych urządzeń elektrycznych uniemożliwiał powódce normalne funkcjonowania. Pomimo możliwości obejrzenia sprzętu przed utylizacją nikt ze strony (...) S.A. nie zgłosił się w tej sprawie.

Za zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy Sąd uznał także twierdzenia powódki G. J. co do wystąpienia szkody w jej mieniu, jej rozmiarów, przebiegu postepowania likwidacyjnego oraz naprawy i zakupu sprzętu.

Bezspornym w niniejszej sprawie było, że doszło do awarii transformatora energetycznego na skutek czego uszkodzeniu uległ sprzęt elektryczny powódki. Poza sporem pozostaje również kwestia odpowiedzialności pozwanego jako ubezpieczyciela (...) S.A. i wypłacenia kwoty 3.603,83 zł. Istota sporu sprowadzała się natomiast do ustalenia wysokości szkody poniesionej przez powódkę za którą odpowiedzialność ponosi pozwany.

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że zakład energetyczny jest przedsiębiorstwem, o którym mowa w treści art 435 k.c., zgodnie z którym prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakład, chyba, ze szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Ciężar wykazania okoliczności zwalniających prowadzącego zakład od odpowiedzialności spoczywa na tym prowadzącym. W niniejszej sprawie fakt wystąpienia awarii i wystąpienie szkody w mieniu powódki nie były sporne.

W myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Przy rozstrzygnięciu o odszkodowaniu ubezpieczeniowym przy ubezpieczeniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c., w którym zostały określone reguły nakazujące przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego.

Szkoda jest uszczerbkiem w prawnie chronionych dobrach wyrażającym się w różnicy między stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby następnie wytworzyć się w normalnej kolei rzeczy, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej. Samo jednak wyznaczenie rozmiaru szkody nie przesądza jeszcze o rozmiarze odszkodowania; każdorazowo granice obowiązku naprawienia szkody wyznaczane są przez tzw. normalny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem wywołującym uszczerbek a szkodą. Ponadto, muszą być też uwzględnione okoliczności ograniczające zasadę pełnego odszkodowania wynikające np. ze szczególnej regulacji prawnej /tak z uzasadnienia wyroku SN z 7.08.2003, IV CKN 387/01, Lex 141410/.

Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego /restytucja naturalna/, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Zamierzonym skutkiem wyboru przez poszkodowanego restytucji naturalnej jako formy odszkodowania jest zamiar odzyskania takiej samej sytuacji w dobrach i interesach prawnie chronionych, jak ta, która istniała przed wyrządzeniem szkody. Dlatego zasadnie można przyjmować, iż cechą charakterystyczną tej formy odszkodowania jest dążność do naprawienia poszczególnego naruszonego dobra lub interesu, w przeciwieństwie natomiast do rekompensaty pieniężnej, która pozwala wyrównać szkodę rachunkową w całym majątku /zob. T. Dybowski, System pr. cyw., t. III, cz. 1, s. 288, za K. Zagrobelny [w] E. Gniewek, Kodeks cywilny komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2006, str. 549/.

Przepis art. 363 § 1 k.c. obok roszczenia o przywrócenie stanu poprzedniego pozwala kształtować roszczenie odszkodowawcze w postaci obowiązku zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. Suma pieniężna stanowiąca odszkodowanie odpowiadać ma wysokości szkody, dlatego też w tym wypadku ustalenie rozmiaru doznanej szkody ma istotne znaczenie.

W myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z procedurą cywilną nie do Sądu należy zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy (art.232 k.p.c.). Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne – zwłaszcza gdy strony są reprezentowane przez pełnomocników fachowych.

Pozwany uznał roszczenie powódki co do zasady, kwestionował jedynie wysokość szkody wskazując, iż ustalił ją na podstawie faktur za naprawę urządzeń oraz aktualnej średniej wartości rynkowej. Powódka żądała natomiast zapłaty sumy pieniężnej w wysokości 3.807,12 zł stanowiącej różnicę pomiędzy poniesionymi kosztami naprawy i zakupu urządzeń oraz żarówek a wypłaconym przez pozwanego odszkodowaniem.

W ocenie Sądu żądanie powódki należało uznać za uzasadnione. Na skutek zaistniałej awarii u powódki uszkodzeniu uległy urządzenia elektryczne w tym AGD i żarówki. Podkreślić należy, iż niesprawność sprzętów uniemożliwiała w zasadzie zaspokojenia jej codziennych potrzeb życiowych. Nie mogła bowiem skorzystać chociażby z płyty elektrycznej czy też czajnika elektrycznego co uniemożliwiło jej przygotowanie posiłku. (do posesji powódki nie jest doprowadzony gaz) Pomimo zgłoszenia szkody nikt ze strony (...) S.A. nie stawił się celem jej likwidacji. Powódka na własną rękę zleciła więc profesjonaliście sporządzenie opinii dotyczących uszkodzonego sprzętu. Na jej podstawie dokonała również naprawy części urządzeń. Z uwagi na to, iż pozostałe urządzenia zgodnie z oceną fachowca nie nadawały się do naprawy powódka była zmuszona dokonać ich zakupu co też uczyniła. Uszkodzony sprzęt przekazała natomiast do utylizacji. Wobec powyższego w ocenie Sądu powódce należał się zwrot nie tylko za koszty związane z naprawą urządzeń ale również koszty związane w zakupem nowych. Nie można tutaj pomijać tego, iż szkoda jaką doznała powódka nie sposób porównywać z uszkodzeniami pojazdów, gdzie możliwym jest naprawa ich części. Powódka była pozbawiona możliwości korzystania ze sprzętów, które są podstawą codziennego funkcjonowania. Z uwagi na niemożliwość ich naprawy zmuszona była do ich zakupu. W ocenie Sądu w tym wypadku absurdalnym wydaje się twierdzenie pozwanej, iż powódce należy się zwrot średniej wartości rynkowej uszkodzonego mienia. Trudno bowiem oczekiwać, iż powódka będzie w stanie poszukać i zakupić na wtórym rynku sprzęt zbliżonej jakości i ze zbliżonym okresem jego użytkowania. Nadto szkoda powstała bez jej winy. Powódka nie miała żadnego wpływu na przyczynę jej zaistnienia. To (...)jako właściciel urządzeń ponosi całą odpowiedzialność za ich prawidłowe funkcjonowania. W tym stanie rzeczy to pozwany jako ubezpieczyciel ponosi całkowitą odpowiedzialność za powstałe szkody i trudno jej wartość ograniczać jedynie do kosztów naprawy urządzeń i średniej wartości rynkowej uszkodzonego mienia.

Po tak poczynionych ustaleniach, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

W tym miejscu należy wskazać, że Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wartości uszkodzonego mienia, albowiem brak było faktycznej możliwości obejrzenia uszkodzonego sprzętu. Spółka energetyczna pomimo, że mogła dokonać oględzin uszkodzonego sprzętu nie skorzystała z tego, również w toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel nie wykazał zainteresowania oględzinami uszkodzonego sprzętu. Nie można oczekiwać od powódki, że będzie ona przez kilka lat magazynowała uszkodzony sprzęt, w oczekiwaniu na to, że pozwany lub ubezpieczony w końcu zdecyduje się poddać go oględzinom. Nadto pozwany nie kwestionował zakresu uszkodzeń, nie kwestionował który sprzęt AGD i żarówki uległy uszkodzeniu, twierdził jedynie, że należało ustalić wysokości odpowiedzialności w sposób przez niego przyjęty. Powódka nie kwestionowała wyliczeń pozwanego co do tzn. wartości odpowiadającej kosztom odtworzenia mienia użytkowego, wskazywała jedynie, w ocenie Sądu słusznie, że w przedmiotowej sprawie nie można przyjąć takiego sposobu likwidacji szkody, albowiem nie można oczekiwać od poszkodowanej, aby kupiła przykładowo stary, przez kogoś używany i eksploatowany czajnik, czy inny sprzęt który uległ zniszczeniu.

Odnośnie żądania strony powodowej w zakresie zasądzenie odsetek Sąd co do zasady uznał żądanie za uzasadnione. Analizując akta szkodowe Sąd ustalił, iż powódka zgłosiła szkodę. Zgodnie z wiadomością mailową z dnia 29 listopada 2014 r. szkoda ta została zarejestrowana. Z powyższego wynika, iż fakt istnienia szkody był znany pozwanemu z pewnością już dnia 28 listopada 2014 r.

Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku (pozwany nie podnosił, a nadto nie wykazał, aby termin ten uległ przedłużeniu o dalsze 14 dni w związku z zaistnieniem sytuacji, o jakich mowa w art. 817 § 2 kc). W przedmiotowej sprawie pozwany został zawiadomiony o zdarzeniu w dniu 28 listopada 2014 r. Wobec tego zgodnie z art. 111 § 1 i 2 kc, termin 30 dniowy do spełnienia świadczenia upłynął z końcem dnia 28 grudnia 2014 r., stąd odsetki były należne od dnia następnego, tj. 29 grudnia 2014 r. (gdyż w tym dniu pozwany popadł w opóźnienie w spełnieniu świadczenia) - co do kwoty 3.807,12 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił w pkt II wyroku powództwo w zakresie żądania odsetek ustawowych od dnia 7 grudnia 2014 r do 28 grudnia 2014 r.

O kosztach procesu poniesionych przez strony orzeczono w punkcie III wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Ponieważ w niniejszej sprawie to pozwany jest stroną przegrywającą, dlatego też zasądzono od niego na rzecz powódki kwotę 191 zł tytułem opłaty od pozwu.