Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: IV Ca 419/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca – SSO Barbara Kamińska

Sędziowie SO Małgorzata Szeromska (spr.)

SO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka

Protokolant st. sekr. sąd. Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2016 r. w P.

sprawy z powództwa J. J. (1) i M. J.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w P.

o nakazanie i zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Płocku z dnia 18 kwietnia 2011 r.

sygn. akt I C 764/10

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i 2 i powództwo oddala;

2.  zasądza od J. i M. małżeństwa J. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w P. kwotę 2.634 (dwa tysiące sześćset trzydzieści cztery) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje.

Sygn. akt IV Ca 419/11

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Płocku wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2011 r. nakazał Przedsiębiorstwu (...) S.A. w P. by usunął z nieruchomości powodów J. J. (1) i M. J., położonej w P. gm. B., oznaczonej jako działka nr (...) urządzenie przesyłowe w postaci rurociągu naftowego: zasadniczego (...) o długości 47,5 m i rezerwowego (...) o długości 46 m, oddalił powództwo o zapłatę i rozstrzygnął o kosztach procesu.

Istotne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy i stanowiące podstawę rozstrzygnięcia były następujące:

W P. gm. B. położona jest nieruchomość stanowiąca od 1999 r. współwłasność małżeńską powodów, posiada ona urządzoną księgę wieczystą. Działka nr (...) ma powierzchnię 6.215 m 2. W latach 1966 – 1970 przez tę nieruchomość przeprowadzono rurociąg naftowy wraz z nitką awaryjną, przebieg rurociągu nie jest oznaczony na powierzchni gruntu. Powodowie w latach 90 zabudowali działkę budynkiem mieszkalnym, bez uzyskania pozwolenia na budowę. Wznosząc budynek, powodowie nie wiedzieli o przebiegu przez nieruchomość rurociągu. Budynek został postawiony 4 m od rurociągu. Wójt Gminy T. decyzja z 19 stycznia 1992 r. orzekł o przymusowej rozbiórce zrealizowanego budynku mieszkalnego, skarga powodów do NSA została oddalona. W 2010 r. powód wezwał pozwanego do wykupu działki nr (...) w trybie art. 231 § 2 k.c., pozwany nie był tym zainteresowany.

Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione na podstawie art. 222 § 2 k.c., nie uwzględnił zarzutu pozwanego, że doszło do zasiedzenia służebności gruntowej.

Apelację od tego orzeczenia złożył pozwany, zaskarżając wyrok w części uwzględniającej powództwo i zarzucając:

1.  poczynienie niedostatecznych ustaleń faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym faktów dotyczących wydania na rzecz pozwanego decyzji administracyjnej o wywłaszczeniu nieruchomości powodów oraz zasiedzenia służebności, a tym samym nierozpoznanie istoty sprawy wskutek naruszenia przepisu art. 217 § 2 k.p.c., art. 228 k.p.c., art. 248 k.p.c.

2.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że przebieg rurociągu nie jest oznaczony na powierzchni gruntu, co naruszyło art. 233 § 1 k.p.c. i niewłaściwą wykładnie art. 292 k.c. w zw. z art. 172 k.c. i 176 k.c.

3.  naruszenie art. 5 k.c. przez jego błędną wykładnię i niezastosowanie.

Apelujący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest zasadna. Uznać jednak należy, że zarzuty apelacji (poza zarzutem zasiedzenia służebności) utraciły wszelkie znaczenie dla rozstrzygnięcia z powodów wskazanych poniżej.

Sąd II instancji przeprowadził w postępowaniu apelacyjnym dowód z dokumentu urzędowego w postaci prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Sochaczewie z dnia 29 sierpnia 2014 r. wydanego w sprawie sygn. akt I Ns 381/11(odpis k-370371), zgodnie z którym pozwany (...) S.A. nabył przez zasiedzenie z dniem 30 grudnia 2000 r. służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu, obciążającą nieruchomość położoną w P. gm. B., oznaczonej jako działka nr (...), mającą urządzoną księgę wieczystą (...), polegającą na znoszeniu istnienia posadowionych na nieruchomości obciążonej urządzeń przesyłowych, prawie korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do dokonania konserwacji, remontów i przebudowy urządzeń przesyłowych. Postanowienie to zapadło po wydaniu zaskarżonego wyroku. Prawdziwość tego dokumentu urzędowego nie była kwestionowana przez strony.

Stosownie do art. 365 § 1 k.p.c. sąd jest związany tymże prawomocnym orzeczeniem i ma ono w tym procesie moc prejudycjalną. Na skutek związania postanowieniem stwierdzającym zasiedzenie przez powoda służebności gruntowej o treści służebności przesyłu uznać należy, że odpadła podstawa prawna rozstrzygnięcia Sądu I instancji, a mianowicie przepis art. 222 k.c. Pozwanemu przysługuje skuteczne względem powodów – właścicieli nieruchomości – prawo do władania nieruchomością w zakresie określonym postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2014 r. Powodowie nie mogą zatem skutecznie domagać się usunięcia rurociągu z ich nieruchomości, skoro jego przebieg jest zgodny z posiadaniem przez pozwanego przysługującej mu służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Ich roszczenie w tym zakresie powinno zatem zostać oddalone.

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. O kosztach procesu za obie instancje orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Barbara Kamińska Małgorzata Szeromska Katarzyna Mirek - Kwaśnicka