Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Walus-Rząsa

Protokolant: st. sekretarz sądowy Magdalena Kamuda

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2016 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

przeciwko: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

o zapłatę: 142.625,30 zł

I.zasądza od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 44.430,03 zł ( czterdzieści cztery tysiące czterysta trzydzieści złotych 03/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 grudnia 2014r. do dnia zapłaty,

II.oddala powództwo w pozostałej części ,

III.zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.411,30 zł ( dwa tysiące czterysta jedenaście złotych 30/100) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 57/15

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. kwoty 142.625,30 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że strony pozostają ze sobą we wzajemnych stosunkach gospodarczych. Na podstawie umowy z dnia 5.09.2014r. pozwany zlecił powodowi roboty budowlane na obiekcie (...) T. w L.. Powód wykonał na tej budowie montaż konstrukcji stalowej z profili zimnogiętych i częściowo gorącowalcowanych. Powód wystawił faktury za wykonane roboty na łączną kwotę 214.971,48 zł. Podwykonawcą powoda była firma (...) spółka z o.o. w R.. Roboty rozpoczęto dnia 25.09.2014r. i zakończono 5.11.2014r. Prace przy montażu miały polegać na : próbnym przyłożeniu kratownicy, zaznaczeniu i zakotwieniu słupków, zdjęciu kratownicy, założeniu kratownic i uzbrojeniu w ściągi, słupki pionowe, kraty oraz ewentualne poprawki malarskie. Pracownik pozwanego K. S. podjął decyzję, że odbędzie się jeden montaż bez montażu próbnego oraz demontażu. Właściwy montaż okazał się skuteczny i wystarczający, a powód wykonał prawidłowy montaż konstrukcji. Powód podniósł, że w trakcie montażu konstrukcji doszło do utrudnień w jej wykonaniu gdyż przeszkadzała w tym m.in. ekipa pracująca przy budowie drogi. Pojawiły się również problemy polegające na różnicach wymiarów rzeczywistych na budynkach a uwzględnionymi w projekcie. Strona pozwana musiała dokonać pomiarów kratownic oraz rozstawów słupów a potem przenosić te wymiary na ścianę. Pojawiły się przesunięcia dlatego też trzeba było rozsunąć kratownice i wykonać dodatkowe wstawki łączone na śruby.

Pod koniec października, kiedy prace montażowe zbliżały się do końca, pozwany poinformował powoda o nowej stawce cenowej za wykonanie montażu właściwego konstrukcji, mianowicie obniżenie ceny właściwej z 5,20 zł za kilogram do jej trzeciej części tj. do 1,75 zł za kilogram. Powodem obniżenia stawki było pominięcie montażu próbnego oraz demontażu. Cena zaproponowana przez pozwanego była nie do przyjęcia, gdyż powód musiał regulować płatności z podwykonawcą firmą (...) spółką z o.o. w R.. Notatką z dnia 7.11.2014r. prace zostały odebrane a notatka stanowiła formę protokołu odbioru i była podstawą do zafakturowania ceny za montaż konstrukcji w kwocie 5,20 zł za kilogram. Ponieważ prace zostały w całości wykonane, zdaniem strony powodowej bezzasadne było dzielenie przyjętej przez strony ceny 5,20 zł za kilogram ( netto) na trzy.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty należności z faktur na łączną kwotę 214.971,48 zł z dwóch faktur nr (...). Z faktury (...) pozwany zapłacił kwotę 72.346,18 zł w całości.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. Pozwany przyznał, że strony łączyła umowa na wykonanie konstrukcji stalowej wraz z montażem w Centrum (...) Programowym dla Zaawansowanych (...) Przyjaznych Środowisku w L. . Strona pozwana była podwykonawcą robót na tym zadaniu w zakresie dostawy i montażu ślusarki aluminiowej. Przy czym roboty objęte pozwem pozwany zlecił do wykonania powodowi. Zgodnie z ofertą strony powodowej z dnia 4.09.2014r. wraz z zamówieniem pozwanego z dnia 5.09.2014r. ustalona została cena wynagrodzenia za wykonanie jednego kilograma konstrukcji stalowej w wysokości 11,50 zł netto. Kwota ta obejmowała wykonanie, transport, montaż próbny na budowie , demontaż , montaż właściwy, materiały montażowe, potrzebne urządzenia do montażu oraz zabezpieczenie antykorozyjne. W przedstawionej przez powoda ofercie montaż konstrukcji został wyceniony na kwotę 5,20 zł netto za jeden kilogram, tym samym pozostała kwota ceny tj. 6,30 zł netto obejmowała cenę stali wraz z jej dostawą i prefabrykacją. W ofercie w sposób jednoznaczny określono, że cena z oferty obejmuje montaż próbny na budowie, demontaż oraz montaż właściwy. Strona powodowa dokonała wizji na terenie budowy a od pracownika strony pozwanej, kierownika kontraktu K. S. otrzymała informację w jaki sposób zgodnie z dokumentacją projektową ma być wykonany montaż tej konstrukcji. Dokumentacja zakładała wykonanie najpierw montażu próbnego konstrukcji stalowej, następnie demontaż tej konstrukcji, poza „markami” , które miały być zabudowane płytami elewacyjnymi ( montowane przez pozwanego) , w których miały być wycięte tylko otwory, przez które miały wystawać wcześniej zamontowane marki, i po zamontowaniu płyt elewacyjnych, miał zostać wykonany montaż właściwy konstrukcji poprzez jej nasunięcie na marki i skręcenie śrubami. W związku z takimi ustaleniami strona powodowa wskazała cenę montażu obejmującego te trzy czynności tj. montaż próbny, demontaż i montaż właściwy – w kwocie 5,20 zł netto za kilogram montażu konstrukcji, na co pozwany wyraził zgodę. Stąd też zdaniem pozwanego wynika, iż cena za zrealizowanie tylko jednej z w/w trzech czynności tj. montażu właściwego bez montażu próbnego i demontażu wynosi 1/3 tej ceny tj. 1,75 zł netto za kilogram montażu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Strona pozwana – jako podwykonawca - wykonywała roboty budowlane na obiekcie C. w L. Na podstawie oferty powoda z dnia 4.09.2014r. pozwany zlecił powodowi wykonanie konstrukcji stalowej na budynku tego Centrum w L. – zamówieniem z dnia 5.09.2014r. W zamówieniu wskazał, że cena wykonania konstrukcji wraz z montażem wynosi 11,50 zł netto za kilogram. Kwota obejmowała wykonanie, transport , montaż próbny na budowie, demontaż, montaż właściwy na budowie, materiały montażowe potrzebne do montażu oraz zabezpieczenie antykorozyjne. Rozpoczęcie montażu wskazano na 18.09.2014r. a zakończenie 10.10.2014r. Również oferta pozwanego z dnia 4.09.2014r. przewidywała za montaż konstrukcji cenę 5,20 zł za kilogram a oferta obejmowała niezbędny sprzęt do montażu plus dźwigi oraz montaż próbny na budynku , demontaż oraz montaż właściwy. Podwykonawcą powoda na budowie, który wykonywał montaż konstrukcji była spółka (...). Został wykonany jedynie montaż docelowy, nie został wykonany montaż próbny oraz demontaż gdyż nie było to możliwe ze względu na skomplikowany zakres prac. W projekcie montażu konstrukcji zaistniał błąd, który polegał na zbyt małych luzach pomiędzy „markami” a konstrukcją. Spowodowało to , że nie mógł być wykonany montaż próbny oraz demontaż. Brak montażu próbnego spowodował konieczność wykonania bardzo dokładnego montażu konstrukcji, co wymagało więcej czasu na jej wykonanie.

Dowód: oferta k. 50, zamówienie k. 51 , meile k. 52-54, pismo powoda z 15.10.2014r. k.55, zeznania świadków Ł. S., D. W., K. S. k. 111 do 114 .

W związku z utrudnieniami na budowie pracownik pozwanego K. S. podjął decyzję , że odbędzie się tylko jeden montaż konstrukcji bez montażu próbnego i demontażu, co wymagało mniej czasu i spowodowało propozycję zmiany ceny ze strony pozwanej .

Dowód: pismo K. S. z 17.10.2014r. k. 56, przesłuchanie świadka K. S. k. 113-114, pismo pozwanego z 27.10.2014r. k. 22.

Notatką służbową z dnia 7.11.2014r. pozwany odebrał roboty wykonane przez firmę (...) spółka z o.o. wskazując , iż wykonanie nie budzi zastrzeżeń.

Dowód: notatka z 7.11.2014r. k. 16.

Pismem z dnia 27.10.2014r. pozwany zaproponował zmianę ceny za kompletną dostawę i montaż konstrukcji stalowej na 8,05 zł za kilogram.

Dowód : pismo pozwanego z 27.10.2014r. k. 22.

Protokołem z dnia 3.12.2014r. powód dokonał odbioru konstrukcji wskazując w nim, że roboty rozpoczęto 25.09.2014r. a zakończono z opóźnieniem wynoszącym 27 dni oraz, że nie wykonano montażu próbnego i demontażu wykonując montaż właściwy na budowie.

Dowód : protokół k. 24.

Za wykonane roboty powód wystawił faktury vat nr (...) na kwotę 72.346,18 zł oraz (...) na kwotę 142.625,30 zł . Pozwana zapłaciła należność z faktury (...).

Dowód : faktury vat k. 14, 15 , polecenie przelewu k. 29

Wezwaniem do zapłaty powód wezwał pozwanego do zapłaty należności wynikających z powołanych wyżej faktur.

Dowód : wezwanie do zapłaty z 5.01.2015r. k. 25-27

Pomiędzy stronami nastąpiła wymiana korespondencji w zakresie zmiany ceny za wykonanie konstrukcji w związku z podjęciem decyzji , że nie zostanie wykonany demontaż i montaż próbny jednakże do ustalenia nowej ceny ostatecznie nie doszło i strony pozostały przy swoich stanowiskach.

Dowód : pismo K. S. z 17.10.2014r. k. 19 , pismo z 22.10.2014r. k.20, pismo pozwanego z 27.10.2014r. k.22, pismo powoda z 30.10.2014r. k. 23, pismo pozwanego z 5.11.2014r. k. 63, pismo pozwanego z 8.11.2014r. k. 65-67

Mając na uwadze wniosek strony powodowej Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego, przedmiotem której było ustalenie ceny montażu właściwego konstrukcji stalowej , dokonanego przez powoda na obiekcie (...) T. w L.. Biegły w swojej opinii uznał, że cena montażu konstrukcji wykonanych przez powoda wynosi 116.776,21 zł k. 155.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów złożonych do akt sprawy przez obie strony. Dowodom z dokumentów Sąd przyznał walor wiarygodności w całości albowiem nie budziły one wątpliwości, co do swojej treści , a nadto nie były kwestionowane przez strony procesu. Ponadto ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd oparł się na zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków , a także zeznaniach prezesa zarządu strony pozwanej . W ocenie Sądu należało dać wiarę zeznaniom świadków i strony bowiem były one spójne , logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Nie były też sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd oparł się w niniejszej sprawie na opinii biegłego albowiem ustalenie ceny montażu właściwego konstrukcji stalowej dokonanego przez powoda wymagało wiadomości specjalnych. Opinia biegłego została wykonana rzetelnie w oparciu o fachową wiedzę biegłego, wymagane kwalifikacje oraz doświadczenie zawodowe. Biegły odpowiedział na zarzuty stron i podtrzymał złożoną w sprawie opinię.

Sąd zważył, co następuje:

Mając na uwadze ustalony powyżej stan faktyczny, Sąd uznał, że powództwo w zakresie kwoty 44.430,03 zł zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził od pozwanego zapłaty wynagrodzenia za wykonanie konstrukcji stalowych. Strony wiązała tzw. umowa mieszana, bowiem zawierała ona elementy dwóch umów objętych regulacjami kodeksu cywilnego, tj. umowy o dzieło i umowy o roboty budowlane. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Definicję umowy o roboty budowlane zawiera natomiast art. 647 k.c. stanowi on, że przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Z dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych wynika, że przed rozpoczęciem robót budowlanych w zakresie wykonania i montażu konstrukcji stalowej z profili zimnogiętych i częściowo gorącowalcowanych strony ustaliły cenę montażu konstrukcji na 5,20 zł za kilogram. Co do tego, że cena ta obejmowała montaż próbny na budynku, demontaż oraz montaż właściwy nie było sporu pomiędzy stronami. Dopiero decyzja pracownika pozwanego K. S. powzięta 17.10.2014r. ( pismo k. 56) spowodowała, że pozwany zaproponował zmianę ceny za montaż na kwotę 1,75 zł za kilogram dzieląc cenę 5,20 zł na trzy oraz wskazując w piśmie z 27.10.2014r., że nie wykonano montażu próbnego i demontażu.

Z powyższym powód nie zgodził się podnosząc, że zmiana technologii montażu nie jest podstawą do zmiany uwzględnionej ceny w zakresie kosztów montażu ( pismo powoda z 30.10.2014r. ( k. 23).

Wobec przyznania przez obie strony faktu, że faktycznie nie zostały wykonane wszystkie czynności objęte ceną montażu konstrukcji a to, że nie wykonano montażu próbnego i demontażu Sąd uwzględnił wniosek strony powodowej co do konieczności dopuszczenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia ceny montażu właściwego konstrukcji stalowej, dokonanego przez powoda na obiekcie (...) T. w L. – gdyż ustalenie to wymagało wiadomości specjalnych.

Biegły sporządził opinię , w której uznał, że powód wykonał całość prac przewidzianych w umowie . Wskazała, że montaż konstrukcji wsporczej wykonany w jednym etapie ( tj. wykonanie od razu montażu właściwego z pominięciem montażu próbnego) można uznać, w przedmiotowym wypadku, za metodę poprawną i technicznie uzasadnioną. Uznał, że wykonanie montażu konstrukcji wsporczej w jednym etapie w praktyce nie oznacza szybkiego montażu elementów na gotowo, a wymaga wielu czynności takich jak np. dopasowanie elementów, korekty w połączeniach, próbnym montażem i demontażem niektórych elementów itp.

Przyjęty w umowie ( zamówienie z 5.09.2014r. k. 51) między powodem a pozwanym sposób montażu konstrukcji wsporczej w trzech etapach był od początku założeniem błędnym i w praktyce nie do zrealizowania.

Dalej podał, że jak wynika z dokumentów zawartych w aktach sprawy, oraz informacji uzyskanych od powoda w trakcie wizji lokalnej, współpraca i koordynacja prac budowlanych między powodem a pozwanym nie była na odpowiednim poziomie, co generowało opóźnienia i dodatkowe utrudnienia w prowadzeniu prac montażowych .

W zakresie ceny , montażu biegły podał, że cenę montażu konstrukcji stalowej wykonanej przez powoda ustalił na podstawie dokumentów zalegających w aktach sprawy ( w szczególności ciężar konstrukcji stalowej z protokołu odbioru końcowego k. 70), oględzin i udostępnionej przez strony postępowania dokumentacji wykonawczej ( fragment dokumentacji w załączniku nr 2).

Szczegółowe wyliczenie wynagrodzenia za montaż przedmiotowej konstrukcji wsporczej ( przy założeniu średnich stawek wg. S.: robocizny, sprzętu, materiału i narzutów dla IV kwartału 2014r. dla województwa L. ) biegły zawarł w kosztorysie szacunkowym robót budowlano – montażowych ( załącznik nr 3). Cena montażu konstrukcji wsporczej stalowej wykonanej przez powoda wynosi: 94.940,01 zł netto, tj. 116.776,21 zł brutto.

W związku z zarzutami stron do opinii biegły słuchany na rozprawie w dniu 5.05.2016r. oraz w opinii uzupełniającej podtrzymał złożoną opinię (k. 238,239). Uznał, że montaż w jednym etapie też skutkował pewnymi utrudnieniami, co wynikało z akt sprawy. Ze względu na ilość problemów zarówno przy wykonywaniu trzech etapów jak i jednego trudno mówić o automatycznym obcinaniu procentowym z powodu niewykonania któregoś z etapów. Byłoby łatwiej gdyby w umowie sprecyzowano te etapy i cenę za każdy etap. Mając więc na uwadze złożone wyjaśnienia biegły wyliczając wynagrodzenie powoda za montaż przyjął stawki średnie z Katalogów Nakładów Rzeczowych (KNR) , które określają jednostkowe nakłady rzeczowe dla danego typu prac ( robót) budowlanych, a więc dla konkretnych robót budowlanych wykonywanych na danej budowie jak np. tej w L.. Biegły wyjaśnił, że każdy typ robót budowlanych może być wykonywany w różny sposób tj. przy zastosowaniu różnego rodzaju robocizny ( tj. specjalności takich jak np. spawacze, monterzy, betoniarze , cieśle itp.) , przy zastosowaniu różnego rodzaju sprzętu ( jak np. ciągniki, koparki, przyczepy spawarki, betoniarki itp.), czy różnego rodzaju materiałów. Katalogi Nakładów Rzeczowych ( KNR) są tak stworzone aby te wszystkie w/w różnice ujednolicić i uśrednić w sposób, aby otrzymać jak najbardziej uniwersalny i zbliżony sposób oszacowania nakładów ( robocizny, sprzętu i materiałów ) dla danego typu robót budowlanych. Wszystkie pozycje w zestawieniach ( robocizny, sprzętu , materiałów) zawarte w kosztorysie z załącznika nr 3 do opinii z dnia 23.11.2015r. są automatycznie generowane przez program kosztorysowy, bo są to pozycje przyjęte w KNR dla danego typu robót . Nie można ich dowolnie kształtować lub usuwać, bo wtedy otrzymana kwota za dany typ robót nie będzie odzwierciedlać prawdziwego nakładu pracy potrzebnego do wykonania danego typu roboty.

Mając na uwadze powyższe Sąd w oparciu o opinię biegłego uznał, że wyliczona przez niego kwota w wysokości 116.776,21 zł brutto stanowi wyliczenie wynagrodzenia za montaż objętej sporem konstrukcji. Uwzględniając zapłaconą przez pozwanego kwotę 72.346,18 zł wynikającą z faktury nr (...) zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda podlega kwota 44.430,03 zł o czym orzeczono w pkt I wyroku uwzględniając łączącą strony umowę oraz przepisy Kodeksu Cywilnego ( art. 627 i 647 kc ) przytoczone wyżej.

W pozostałej części powództwo oddalono jako bezzasadne. W fakturach objętych sporem powód nie wskazał dokładnego wyliczenia tj. czy faktura obejmuje oprócz montażu jeszcze inne elementy .

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc.

Powód utrzymał się ze swoim roszczeniem w wysokości 31,15% . Koszty powoda to opłata od pozwu w kwocie 7.132,00 zł , koszty opinii biegłego w kwocie 4.986,48 zł , opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł i koszty zastępstwa procesowego 3.600,00 zł. W sumie 15.735,48 zł, z tego 31% to kwota 4.901,60 zł.

Koszty pozwanego to koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600,00 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. W sumie 3.617,00 zł z czego 68,85% to kwota 2.490,30 zł. Zasądzeniu na rzecz powoda podlega różnica w kwocie 2.411,30 zł.