Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2016 r. w Toruniu

sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

przeciwko M. M. (1)

o zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego M. M. (1) na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwotę 4 059 zł (słownie: cztery tysiące pięćdziesiąt dziewięć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tej kwoty od dnia 17 kwietnia 2015r., z uwzględnieniem zmiennej stopy procentowej odsetek ustawowych do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części oddala powództwo w zakresie odsetek za zwłokę;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 717 zł (słownie: siedemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. w T. wniósł 28 kwietnia 2015 r. o zasądzenie od pozwanego M. M. (1) kwoty 4.059 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 30 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 15 września 2012 r. powód i pozwany zawarli umowę pośrednictwa kupna nieruchomości, na mocy której powód zobowiązał się do podjęcia czynności zmierzających do zawarcia przez pozwanego umowy przedwstępnej przeniesienia własności nieruchomości z kontrahentem uzgodnionym z pozwanym i pomocy przy obsłudze organizacyjnej transakcji. Zgodnie z § 3 umowy strony ustaliły wynagrodzenie za wykonanie zlecenia w wysokości 2,5 % wartości transakcji + 23 % podatku VAT, płatne w terminie podpisania umowy przedwstępnej z kontrahentem wskazanym przez pośrednika. Podano, że w dniu 29 kwietnia 2013 r. pozwany zawarł z pominięciem pośrednika, bez jego wiedzy, działając w imieniu swojego ojca M. M. (2) jako pełnomocnik, umowę sprzedaży działki przy ulicy (...) w K. z jej właścicielami, którą to działkę powód miał w swojej ofercie i zaprezentował ją wcześniej powodowi. W ocenie powoda, doprowadził on do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości przez M. M. (1) ze wskazanym mu przez powoda kontrahentem i w pełni wywiązał się z umowy pośrednictwa, a dokonanie wyboru podmiotu, na rzecz którego umowa została zawarta nie zmieniło faktu, że pozwany jest zobowiązany do uregulowania zaległych należności z tytułu umowy pośrednictwa.

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 sierpnia 2015 r. wniesiono o oddalenie powództwa ze względu na, że jest ono niezasadne i wynika z błędnej oceny stanu faktycznego i prawnego.

W uzasadnieniu pisma stwierdzono, że zawarta umowa miała na celu wykonanie przez powoda czynności zmierzających do zawarcia umowy kupna nieruchomości poprzez doprowadzenie do zawarcia przez zamawiającego umowy przeniesienia własności nieruchomości z konkretnie wskazanym przez przedsiębiorcę podmiotem na jego rzecz, a nie na rzecz innej osoby. Wskazano, że nieruchomości przy ulicy (...) w K. zakupiona została przez M. M. (2), który wiedzę o chęci jej sprzedaży posiadał z informacji uzyskanej telefonicznie od jej właścicieli, natomiast jako pełnomocnika do dokonania zakupu działki wyznaczył pozwanego. Podano, że w ocenie pozwanego powód nie doprowadził do zawarcia umowy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości z pozwanym ani też pozwany nie dokonał wyboru podmiotu na rzecz którego umowa miała być zawarta. Pozwany zwrócił również uwagę na fakt, że w toku dalszych zdarzeń, już po zakupie działki przez M. M. (2) okazało się, że w stosunku do tej działki nie można uzyskać pozwolenia na budowę, a umowa pośrednictwa zawarta została z powodem, ponieważ pozwany chciał zakupić działkę budowlaną. Strona pozwana powołała się również na fakt, że umowa pośrednictwa w § 5 zawiera klauzulę niedozwoloną, co zostało stwierdzone w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2013 r. (sygn. akt XVII AmC 9017/12).

Na rozprawie dnia 19 listopada 2015 i 25 lutego 2016 r. strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje

Dnia 15 września 2012 r. powód (...) Sp. z o.o. w T. zawarł z pozwanym M. M. (1) umowę pośrednictwa kupna nieruchomości. Na mocy umowy powód zobowiązał się do podjęcia czynności zmierzających do zawarcia przez pozwanego umowy przedwstępnej przeniesienia własności nieruchomości z kontrahentem wskazanym przez powoda, w tym do wyszukiwania nieruchomości, prezentacji potencjalnych nieruchomości w sposób i terminach uzgodnionych z pozwanym i pomocy przy obsłudze organizacyjnej transakcji.

Zgodnie z § 3 umowy strony ustaliły wynagrodzenie za wykonanie zlecenia w wysokości 2,5 % wartości transakcji + 23 % podatku VAT płatne w terminie podpisania umowy przedwstępnej z kontrahentem wskazanym przez pośrednika. W umowie zaznaczono, że pominięcie przez pozwanego obsługi spółki przy zawieraniu transakcji dotyczącej nieruchomości wskazanej przez powoda nie zwalnia pozwanego z obowiązku zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia w wysokości określonej w umowie, wymagalnego z datą transakcji.

Działka przy ulicy (...) w K. w ofercie powoda pojawiła się w lutym 2012 r. Właściciele, Państwo B. oświadczyli, że działka ma charakter budowlany.

Pracownik powoda J. B. (1) przedstawiła pozwanemu 15 września 2012 r. ofertę zakupu działki przy ulicy (...) w K. nr. 547/1. Na działce w momencie prezentacji umiejscowiony był słup informacyjny należący do właścicieli, na którym widniała informacja o sprzedaży działki wraz z numerem kontaktowym do właściciela. Prezentowaną działkę pozwany widział po raz pierwszy.

Po kilku dniach od prezentacji działki pozwany oświadczył telefonicznie pracownikowi powoda, że nie jest już zainteresowany ofertą gdyż na działce nie będzie można wybudować zaprojektowanego przez niego budynku.

M. M. (1) działając w porozumieniu ze swoim ojcem M. M. (2), mając bezpośredni numer telefonu do właściciela działki postanowił, że w imieniu swojego ojca, jako jego pełnomocnik, skontaktuje się z J. B. (2) celem zakupienia działki na rzecz ojca. Właściciel działki przekazał pozwanemu wszelkie dokumenty związane z nieruchomością i to przede wszystkim z nim kontaktował się w celu realizacji transakcji.

Dnia 29 kwietnia 2013 r. doszło do sprzedaży nieruchomości przy ulicy (...), co potwierdzone zostało aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza J. C. (repertorium A numer: (...)). Stroną kupującą był M. M. (2), którego zastępował jako pełnomocnik pozwany M. M. (1).

Działka zakupiona została przez ojca pozwanego, ale z przeznaczeniem dla pozwanego, któremu miała zostać darowana.

Po dokonanym zakupie działki okazało się, że brak jest możliwości uzyskania w stosunku do niej pozwolenia na budowę, ze względu na fakt, iż nieruchomość znajduje się na terenie zalewowym.

O przeprowadzonej transakcji zakupu działki z pominięciem pośrednika, pracownik dowiedział się przypadkowo. Pomimo wezwania do zapłaty z dnia 24 marca 2015 r. pozwany nie uregulował należności.

/ Dowody:

- umowa pośrednictwa kupna nieruchomości – k. 15-16 akt

- umowa pośrednictwa sprzedaży nieruchomości- k. 17 akt

- akt notarialny z dnia 29 kwietnia 2013 r.- k. 18 -22 akt

- przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 24 marca 2015 r. – k. 23-24 akt

- zeznania świadka J. B. (1) – k. 66 akt

- zeznania świadka J. B. (2)- k. 66 akt

- przesłuchanie w charakterze strony powoda ograniczonego do prezesa zarządu M. Ł. – k. 49-50 akt

- przesłuchanie w charakterze strony pozwanej M. M. (3) – k. 49-50 akt

/

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów załączonych do akt sprawy oraz na podstawie zeznań świadków J. B. (1) oraz J. B. (2), a także przesłuchania strony powodowej ograniczonej do prezesa zarządu M. Ł. oraz przesłuchania pozwanego M. M. (1).

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu, ponieważ były one jasne, tworzyły dokładny stan faktyczny sprawy, a ich prawdziwość nie była kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd uznał za autentyczne i logiczne zeznania pracownika powoda J. B. (1), która w sposób precyzyjny i jasny określiła przebieg stosunków z pozwanym. Wskazała, ze pozwany był zainteresowany ofertą zakupu działki, jednak w kilka dni po prezentacji zrezygnował z możliwości jej zakupu. Zeznała również, że na działce usytuowany był słup, na którym podany był numer telefonu do właścicieli, dzięki któremu pozwany mógł skontaktować się z nimi bezpośrednio, z pominięciem pośrednika. Podała również, że o zakupie nieruchomości przez M. M. (2), za pośrednictwem pozwanego dowiedziała się z księgi wieczystej przedmiotowej nieruchomości, którą przy okazji sprawdziła.

Zeznaniom świadka J. B. (2) należało dać przymiot wiarygodności, ponieważ zeznania te były jasne, spójne, w całej rozciągłości korespondowały z zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Przyznał on, że pierwszy kontakt z pozwanym miał on za pośrednictwem biura (...), w którym widniała oferta sprzedaży działki. Późniejszy kontakt miał już jednak miejsce bez pośrednika. Potwierdził, że wszelkie sprawy związane z zamierzoną sprzedażą omawiane były wyłącznie z pozwanym, to również jemu przekazał wszelką dokumentację związaną z nieruchomością. Zeznał również, że wiedział tym, że działka ma być kupiona przez M. M. (2), a pozwany jest jego pełnomocnikiem.

Natomiast zeznaniom świadka M. M. (2) nie można było dać wiary. Wskazał on, że działał on osobno z synem i nie porozumiewał się z nim w sprawie, a jeden w zasadzie nie wiedział co robi drugi. Podał również, że w rzeczywistości chciał sam wybudować się na zakupionej działce, a swój teraźniejszy dom zamierzał przekazać synowi. Z całą pewnością należy stwierdzić, że takie zeznania w zupełności nie były zgodne z zebranym w sprawie materiałem i z zeznaniami świadków i samych stron. Na marginesie należy przyznać, że sam pozwany był zaskoczony twierdzeniami ojca, co tym bardziej wskazuje na ich nieautentyczność.

Sąd uznał za wiarygodne, logiczne i spójne twierdzenia powoda ograniczonego do prezesa zarządu (...) Spółka z o.o. w T., które w całej rozciągłości korespondowały z zebranym w sprawie materiałem. Potwierdził on fakt, zawarcia umowy pośrednictwa z pozwanym, oraz to, że działka na ulicy (...) w K. została mu przedstawiona przez pracownika J. B. (1) 15 września 2012 r., a po kilku dniach po zaprezentowaniu oferty pozwany oznajmił, że działka nie spełnia jego wymagań. Wskazał, że o zakupie nieruchomości przez M. M. (2), w imieniu którego jako pełnomocnik działał M. M. (1) spółka dowiedziała się przypadkowo z księgi wieczystej nieruchomości. Podał również, że stan nieruchomości i możliwość jej zabudowania wynikała z oświadczenia właściciela J. B. (2).

Zeznaniom pozwanego Sąd dał wiarę w znacznym stopniu. Jak wynika również z innych dowodów zgromadzonych w sprawie, pozwany przyznał, że zawarł z powodem umowę pośrednictwa w celu zakupu działki budowlanej oraz, że z ofertą zapoznał się po raz pierwszy podczas prezentacji działki przez J. B. (1). Nie można jednak było przyznać, że prawdą jest twierdzenie, że ojciec pozwanego uzyskał informacje o ofercie sprzedaży działki z tablicy informacyjnej i postanowił w związku z tym zakupić ją sam. Z całego zebranego materiału dowodowego a przede wszystkim z zeznań świadków, którym Sąd dał wiarę w całości, wynika, że pozwany sam poinformował ojca o ofercie, tuż po zaprezentowaniu jej przez pracownika firmy i w porozumieniu z nim, wspólnie podjęli decyzje o tym, że działkę kupi M. M. (2) z przeznaczeniem dla pozwanego, tym samym pomijając pośrednika, a pełnomocnikiem w czynnościach związanych z transakcją będzie pozwany.

Okolicznością bezsporną w sprawie jest to, że powód i pozwany zawarli umowę pośrednictwa kupna nieruchomości. Na mocy umowy powód zobowiązał się do podjęcia czynności zmierzających do zawarcia przez pozwanego umowy przedwstępnej przeniesienia własności nieruchomości z kontrahentem wskazanym przez powoda, w tym do wyszukiwania nieruchomości, prezentacji potencjalnych nieruchomości w sposób i terminach uzgodnionych z pozwanym i pomocy przy obsłudze organizacyjnej transakcji. Nie ma też wątpliwości, że pracownik firmy (...) dnia 15 września 2012 r. zaprezentowała pozwanemu działkę przy ulicy (...) w K., oraz że pozwany na kilka dni po prezentacji oświadczył telefonicznie, że nie jest zainteresowany jej kupnem. Sporne w sprawie jest natomiast to, czy pozwany jest zobowiązany do zapłaty na rzecz powoda wynagrodzenia z tytułu pośrednictwa zgodnego z zawartą umową, skoro w rzeczy samej nie on zakupił następnie rzeczoną nieruchomość, tylko jego ojciec, a on był podczas tej transakcji jedynie pełnomocnikiem ojca.

(...) w obrocie nieruchomościami to działalność zawodowa wykonywana przez pośredników, która zmierza m. in. do zawarcia przez inne osoby umowy nabycia lub zbycia prawa do nieruchomości, dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenie woli stron pośrednika lub przedsiębiorcy i zamawiającego. Jest ona umową konsensualną i wzajemną. Wzajemność świadczeń sprowadza się do obowiązku dokonywania przez pośrednika czynności zmierzających do zawarcia umów sprzedaży lub przeniesienia innych praw do nieruchomości w zamian za wynagrodzenie. Umowa ta charakteryzuje się więc odpłatnością. Powszechnie przyjmuje się, że jest to umowa starannego działania, a nie rezultatu.

Zgodnie z art. 6 k.c. oraz 232 k.p.c. ciężar dowodu spoczywa na stronie, która z określonych faktów wywodzi skutki prawne. Na stronie powodowej spoczywał więc obowiązek wykazania, że w istocie rzeczy nastąpiło pominięcie przez zamawiającego obsługi przedsiębiorcy przy zawieraniu transakcji dotyczącej nieruchomości wskazanej przez przedsiębiorcę. W szczególności, że pozwany o istniejącej ofercie dowiedział się wyłącznie od powoda w toku przedstawiania mu ofert sprzedaży działki oraz, że działka miała być zakupiona na rzecz pozwanego. Pozwany natomiast powinien wykazać, że zakup działki przez ojca nastąpił bez związku z wcześniej występującym pośrednictwem powoda.

Na mocy art. 233 §1 k.p.c. Sąd dokonuje oceny wiarygodności dowodów na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Oznacza to, że ocenie tej podlegają także zachowania stron i świadków w trakcie składania zeznań, czy ich reakcję na dowody przeciwne. „Przez moc dowodową rozumie się siłę przekonania, jaką uzyskał Sąd wskutek przeprowadzenia określonych dowodów o istnieniu lub nieistnieniu faktu, którego on dotyczy. (…) Sąd oceniając wiarygodność, decyduje o tym, czy określony środek dowodowy ze względu na indywidualne cechy i obiektywne okoliczności, zasługuje na wiarę, czy też nie”. ( komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego, cz. pierwsza, postępowanie rozpoznawcze, T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, tom I, wydanie trzecie, 2001 r.)

W ocenie Sadu strona powodowa udowodniła w całej rozciągłości, że w sprawie mamy do czynienia z podstawieniem innej osoby, w tym przypadku osoby najbliższej dla pozwanego, w celu pominięcia obowiązku zapłaty pośrednikowi. Sam pozwany stwierdził nawet, że działka w rzeczywistości miała być dla przeznaczona dla niego, to on przygotowany miał projekt domu, który miał zamiar wybudować na działce. Nie ma żadnych wątpliwości, że z ofertą działki zapoznał pozwanego w toku czynności umowy pośrednictwa pracownik powoda, to on przedstawił pozwanemu działkę i jej lokalizację. Fakt, że pozwany wystąpił jako pełnomocnik kupującego, tym bardziej przekonuje Sąd, że działał on wspólnie i w porozumieniu z ojcem w tym, celu żeby nie wywiązać się z obowiązku zapłaty wynagrodzenia dla pośrednika. Nie można pominąć przy tym tego, że sam powód w zupełności wywiązał się z umowy i w sposób należyty i z pełnym zaangażowaniem ją wykonał.

SN w wyroku z dnia 24 listopada 2004 r. (sygn. akt I CK 270/04) orzekł, że „decydujące dla powstania prawa pośrednika do wynagrodzenia jest stworzenie przez niego sposobności i możliwości zawarcia przez kontrahentów umowy kupna-sprzedaży nieruchomości, jeżeli rzeczywiście w wyniku tego doszło do zawarcia takiej umowy”. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, o czym Sąd jest przekonany, że powód stworzył sposobność i możliwość zakupienia przez pozwanego nieruchomości, do czego zresztą doszło podstawiając za kupującego M. M. (2), podczas gdy rzeczywiście nieruchomość miała być zakupinona z przeznaczeniem darowania jej pozwanemu, a podstawienie było sposobem pominięcia pośrednika i uniknięcia konieczności zapłaty wynagordzenia.

§ 3 wiążącej strony umowy przewiduje, że pominięcie przez zamawiającego obsługi przedsiębiorcy przy zawieraniu transakcji dotyczącej nieruchomości wskazanej przez przedsiębiorcę, nie zwalnia zamawiającego z obowiązku zapłaty na rzecz przedsiębiorcy wynagrodzenia w wysokości określonej w niniejszej umowie. Sąd nie miał wątpliwości, że kupno nieruchomości przez ojca pozwanego, w którego imieniu jako pełnomocnik działał sam pozwany, który dokonywał wszelkich czynności związanych z realizacją transakcji, a więc: kontaktował się z właścicielami działki, sprawdzał stan prawny działki, zawarł umowę sprzedaży, a także te dokonane już wcześniej m.in. ustalił projekt zabudowy działki, biorąc pod uwagę, że działka miała być w rzeczywistości, po zakupie, darowana pozwanemu, należy potraktować jako wypełnienie dyspozycji § 3, mimo że nie jest on do końca sprecyzowany i nie wskazuje dosłownie na sytuację, z którą mamy do czynienia w stanie faktycznym sprawy. W całej mierze należy uznać, że zachowanie pozwanego i jego ojca, w celu pominięcia pośrednika i uniknięcia obowiązku zapłaty wynagrodzenia, nie może być uznane za okoliczność wyłączającą umowną odpowiedzialność pozwanego.

Zauważyć należy, że prowadzenie działalności gospodarczej w przedmiocie pośrednictwa nieruchomościami stało by pod znakiem zapytania i nie byłoby opłacalne, jeżeli klienci dopuszczaliby się tak jaskrawych naruszeń, a sam przedsiębiorca nie miałby możliwości dochodzenia swoich praw.

W ocenie Sądu kierowane pod adresem powoda zarzuty odnośnie nienależytego wykonywania przez powoda czynności, do których zobowiązał się na mocy umowy poprzez nieustalenie przez niego czy istnieje możliwość uzyskania na działce pozwolenia na budowę, podczas gdy pozwany poszukiwał działki budowlanej, należy uznać za niezasadne. Przede wszystkim zaznaczenia wymaga fakt, że rezygnacja z oferty sprzedaży nieruchomości i pominięcie pośrednika miało miejsce na bardzo wczesnym etapie współpracy, tuż po tym jak oferta została zaprezentowana, żadne inne czynności (prócz przesłania mapki działki) nie zostały dokonane. Jak wynika z zeznań świadka J. B. (1) pośrednik nie ma generalnego obowiązku dokonywania czynności sprawdzających tego rodzaju, chyba że poprosi o to sam zainteresowany. Zdaniem Sądu samo uzyskanie pozwolenia na budowę i spór co do tej kwestii leży poza granicami przedmiotu sprawy, a powoda nie można z tego rozliczać. Należy mieć przy tym na uwadze fakt, iż dopiero w trakcie procedury administracyjnej uzyskania pozwolenia na budowę mógł zostać ujawniony fakt braku możliwości zabudowy tej działki.

W odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że w § 5 umowy pośrednictwa, który brzmi: dokonanie transakcji po wypowiedzeniu lub po wygaśnięciu niniejszej umowy z kontrahentem wskazanym przez Przedsiębiorcę nie zwalnia zamawiającego od obowiązku zapłaty Przedsiębiorcy wynagrodzenia, zastosowano klauzulę niedozwoloną tożsamą do zakazanej w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2013 r. (sygn. akt XVII AmC 9017/12) o treści „ w przypadku samodzielnego zawarcia umowy sprzedaży przez Zamawiającego, jego pełnomocnika lub osobę bliską z kontrahentem wskazanym przez P., nawet po wygaśnięciu niniejszej umowy Zamawiający zapłaci P. pełne wynagrodzenie w wysokości ustalonej w § 6 niniejszej umowy”.

W odniesieniu do tego zarzutu należy wskazać, że umowa pośrednictwa nieruchomości jest umową indywidualnie negocjowaną, nie stanowi wzorca umownego, a więc rozszerzona prawomocność wyroków Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, nie będzie odnosiła co do niej skutków. Zgodnie z art. 385 ¹ §3 nieuzgodnione indywidualnie są postanowienia umowy, na które treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. Uznać należy, że pozwany miał możliwość negocjowania warunków zawieranej przez niego umowy, miał on bezpośredni kontakt z pracownikiem powoda i mógł pertraktować na temat jego zobowiązań z niej wynikających.

Uwzględniając powyższe rozważania Sąd uznał, że powództwo jest w pełni zasadne co do należności głównej zgodnie z art. 353§1 k.c. i §3 umowy pośrednictwa kupna nieruchomości z dnia 15 września 2012 r.

Sąd oddalił powództwo jedynie w części w zakresie odsetek za zwłokę uznając, że za moment zmaterializowania się roszczenia należy uznać wyznaczony w wezwaniu do zapłaty dzień 16 kwietnia 2015 r., ponieważ wcześniej powód w rzeczywistości nie zgłosił skutecznie terminowo i kwotowo sprecyzowanego roszczenia. Uzasadnione jest to również tym, że sam powód wcześniej nie wystawił pozwanemu faktury VAT za świadczone usługi, z której miała by wynikać należność. W związku z tym w ocenie Sądu należą się odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego po wskazanym w wezwaniu do zapłaty zgodnie z art. 481 §1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 §1 k.p.c. w myśl zasady odpowiedzialności strony za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 717 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszty procesu składało się: 100 zł – opłata sądowa od pozwu, 600 zł – koszty zastępstwa procesowego oraz 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa.