Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 700/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Brzezinach I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: SSRVioletta Olborska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Jolanta Ostrowska

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2016 r. w Brzezinach

na rozprawie sprawy z powództwa J. B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek sprzeciwu pozwanego od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 sierpnia 2015 r. w sprawie (...)Sądu Rejonowego w Brzezinach

zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. B. kwotę 880, 93zł( osiemset osiemdziesiąt złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 242zł(dwieście czterdzieści dwa złote ) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 sierpnia 2015r. powód J. B. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) SA w W. kwoty 880,93zł. tytułem skapitalizowanych odsetek wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzona kwota stanowi skapitalizowane odsetki naliczone od kwoty 34.950zł. odszkodowania wypłaconego z tytułu szkody zgłoszonej pozwanemu w dniu 6 października 2014r., wyliczone od dnia 5 listopada 2014r. do dnia 28 stycznia 2015r. Powód wskazał, że szkoda była sprawą typowa, a pozwany nie informował powoda o przebiegu postępowania likwidacyjnego oraz o przyczynach jego przedłużenia.

/pozew –k. 2 – 3/

W dniu 13 sierpnia 2015r. w sprawie został wydany nakaz zapłaty uwzględniający żądanie powoda.

/nakaz zapłaty – k. 42/

Odpis nakazu zapłaty z pouczeniem o prawie, sposobie i terminie zaskarżenia został doręczony pozwanemu w dniu 24 sierpnia 2015r. W dniu 2 września 2015r. pozwany złożył skutecznie sprzeciw od nakazu zapłaty, co skutkowało utratą jego mocy. Pozwany zakwestionował powództwo co do wysokości i wniósł o jego oddalenie. Pozwany nadto wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa pełnomocnika wraz z opłatą od pełnomocnictwa. Pozwany wskazał, że konieczne było potwierdzenie faktu przyczynienia się sprawcy do wypadku a wypłata odszkodowania nastąpiła po upływie 30 – dniowego terminu z uwagi na stan faktyczny sprawy i konieczność podjęcia działań w celu wyjaśnienia przyczyny zdarzenia. Pozwany podniósł, że wypłata nastąpiła w terminie w terminie 7 dni po wpłynięciu pisma sprawcy wypadku z dnia 15 stycznia 2015r., w którym potwierdził fakt przyczynienia się do wypadku w piśmie z dnia 15 stycznia 2015r. Pozwany stwierdził, że konieczne dla ustalenia winy sprawcy było wyjaśnienie przyczyn dla których zjechał on na przeciwległy pas ruchu, ponieważ w sytuacji, gdy przyczyną byłoby zasłabnięcie kierowcy nie można mówić o jego winie za powstanie przedmiotowej kolizji. Pozwany zaprzeczył, że nie informował powoda o przedłużeniu postępowania likwidacyjnego.

/sprzeciw –k. 46 – 49/

Powód podtrzymał stanowisko w sprawie kwestionując fakt poinformowania o przedłużeniu postępowania pismem z dnia 3 listopada 2014r. Podniesiono, że pozwanemu znany był adres zamieszkania sprawcy i nie było przeszkód, by potwierdzić niejasne okoliczności bezpośrednio w wywiadzie z nim przeprowadzonym, w terminie 30 dniowym przewidzianym na likwidację szkody. Nadto wskazano, że dla pozwanego w zakresie ustalenia odpowiedzialności wystarczające było oświadczenie sprawcy i nie było potrzeby zapoznawania się z aktami postępowania przygotowawczego, co przekonuje o braku przeszkód do wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności pozwanego. Wskazano nadto, że bierne oczekiwanie ubezpieczyciela na wynik toczącego się postępowania karnego naraża go na ryzyko popadnięcia w opóźnienie lub zwłokę w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego.

/pismo – k. 76 – 77/

Pełnomocnik powoda poparł powództwo.

/protokół z rozprawy –k. 84/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 października 2014r. doszło do powstania szkody w pojeździe J. B..

/bezsporne/

Szkoda z dnia 4 października 2014r. została zgłoszona pozwanemu w dniu 6 października. W dniu 9 października 2014r. odbyły się oględziny pojazdu.

/bezsporne/

Pozwany nie poinformował powoda o przebiegu postępowania likwidacyjnego oraz o przyczynach jego przedłużenia.

W dniu 29 października 2014r. wpłynęło do pozwanego pismo informujące o wszczęciu postępowania karnego w sprawie wypadku z udziałem poszkodowanego.

/pismo – k. 65/

W e - mailu z dnia 31 października 2014r. pełnomocnik powoda zwrócił się do pozwanego z propozycją przesłania fotokopii akt dochodzenia.

/e - mail – k. 13/

Z powyższej propozycji pozwany nie skorzystał.

W dniu 3 listopada 2014r. pozwany wystosował pismo do pełnomocnika powoda z informacją o przedłużeniu postępowania likwidacyjnego. Powyższe pismo nie zostało doręczone stronie powodowej.

/pismo – k. 63/

Pełnomocnik powoda zwracał się niejednokrotnie do pozwanego z zapytaniem o zajęcie stanowiska w sprawie likwidacji szkody.

/e - mail – k. 16, k. 18, k. 19/

W dniu 21 stycznia 2015r. wpłynęło do pozwanego – pismo sprawcy wypadku, w którym potwierdził okoliczności zdarzenia. B. F. oświadczył, że przyczynił się do wypadku, gdyż z niewiadomych przyczyn zjechał na przeciwległy pas ruchu.

/potwierdzenie wpływu – k. 71/

W dniu 27 stycznia 2015r. zostało powodowi przyznane odszkodowanie w wysokości 34950zł.

/pismo – k. 12/

W dniu 28 stycznia 2015r. pozwany wypłacił J. B. kwotę 34.950zł. tytułem odszkodowania.

/polecenie przelewu – k. 11/

Odsetki ustawowe od kwoty 34.950zł. naliczone od dnia 5 listopada 2014r. do dnia 28 stycznia 2015r. wynoszą 880,93 zł.

/bezsporne/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone w sprawie.

Pozwany nie załączył dowodu doręczenia pełnomocnikowi powoda pisma z dnia 3 listopada 2014r. Wobec niepotwierdzenia przez stronę powodową faktu zawiadomienia go o przedłużeniu postępowania likwidacyjnego Sąd przyjął w tym względzie za prawdziwe twierdzenie o tym, że powyższe zawiadomienie nie wystąpiło.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Roszczenie zgłoszone przez powoda zasługuje na uznanie w całości.

Działanie pozwanego nie było bowiem zgodne z treścią art. 14 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. z dnia 8 lutego 2013r. Dz. U. z 2013r., poz. 392) zwanej dalej „ustawą” który stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

W ocenie Sądu bowiem w w/w terminie pozwany mógł wyjaśnić wszelkie okoliczności sprawy niezbędne do ustalenia odpowiedzialności czy też wysokości odszkodowania a nadto powinien zgodnie z pkt 2 art. 14 ustawy zawiadomić na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia stanowiska względem uprawnionego.

Zgodnie z art. 14 ust. 1–2 ustawy wypłata odszkodowania powinna, co do zasady, następować w terminie 30 dni, licząc od dnia zawiadomienia o szkodzie. Jedynie szczególne okoliczności mogą przemawiać za przyjęciem innego terminu. Dotyczy to sytuacji, gdy nie jest możliwe wyjaśnienie okoliczności dotyczących zasady odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania. Wówczas obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest w takim czasie pisemne zawiadomienie uprawnionego o przyczynie niemożności terminowego wypłacenia odszkodowania ze wskazaniem przypuszczalnego terminu zajęcia ostatecznego stanowiska oraz wypłacenie bezspornej części świadczenia. W dalszym ciągu obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest sprawne prowadzenie postępowania likwidacyjnego, a w konsekwencji wypłacenie pełnego odszkodowania w terminie 14 dni, licząc od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie wszystkich okoliczności stało się możliwe, przy czym powinno to nastąpić najpóźniej w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie.

Wbrew twierdzeniu pozwanego powód nie został poinformowany o przedłużeniu postępowania likwidacyjnego. Nawet gdyby takie pismo zostało doręczone nie zmienia to faktu, że dla ustalenia odpowiedzialności pozwanego wystarczyło jedynie oświadczenie sprawcy, które pozwany ubezpieczyciel mógł uzyskać od samego sprawcy w zakreślonym terminie 30 dni licząc od zawiadomienia o szkodzie.

Nadto pozwany pozostawił bez odzewu informację pełnomocnika powoda o dostępie do akt postępowania przygotowawczego, które może udostępnić zakładowi ubezpieczeń. Fakt ten ma istotne znaczenie, ponieważ informacje uzyskane z tych akt mogły posłużyć ustaleniu odpowiedzialności sprawcy.

Terminy wprowadzone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy mają na celu zdyscyplinowanie zakładu ubezpieczeń i przeciwdziałanie jego przewlekłemu działaniu. Należyta sprawność prowadzonego postępowania likwidacyjnego (w rozumieniu istnienia i wagi okoliczności niezbędnych do wyjaśnienia istnienia i zakresu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń) podlega, w przypadku sporu, sądowej kontroli odbywającej się w toku procesu wytoczonego przez poszkodowanego lub uprawnionego. Jej przejawem będzie zasądzenie ustalonej wysokości odszkodowania wraz z odsetkami od konkretnej daty, która w ocenie sądu oznacza obiektywny termin, w którym powinno to nastąpić.

Odsetki ustawowe przysługują uprawnionemu za samo opóźnienie w spełnieniu świadczenia, niezależnie od tego, czy wierzyciel poniósł szkodę i choćby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. W obecnej sytuacji gospodarczej mają one przede wszystkim zapewnić swego rodzaju zryczałtowane wynagrodzenie dla wierzyciela za korzystanie z należnych mu środków pieniężnych przez dłużnika, który powinien spełnić świadczenie stosownie do przepisów szczególnych, do których należy art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.). VI ACa 384/14 Wyrok SA Warszawa z dnia 24 lutego 2015r.

Powód zgłosił szkodę właściwemu ubezpieczycielowi - (...) SA w W. w dniu 6 października 2014 r., co przesądza o tym, że określony w art. 14 ust. 2 ustawowy termin do wypłaty odszkodowania ostatecznie upływał z dniem 4 listopada 2014 r.

Pozwany miał możliwość kontaktu ze sprawcą. Oczekując na oświadczenie sprawcy (które otrzymał dopiero dnia 21 stycznia 2015r.) naraził się zatem, na popadnięcie w zwłokę w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego. W tym kontekście oczekiwanie na jego oświadczenie (które wystarczyło do wypłacenia odszkodowania) przez okres blisko 4 miesięcy nie można uznać za prawidłowe i odpowiednie do okoliczności sprawy.

W aktach szkody nie ma żadnego dowodu wskazującego na to, że pozwany zwracał się do sprawcy szkody o złożenie oświadczenia wcześniej.

W ocenie Sądu bez znaczenia jest powoływany przez pozwanego na obronę podtrzymywanego stanowiska w sprawie fakt zawieszenia prowadzonego postępowania przygotowawczego w sprawie naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym w dniu 4 października 2014r.

Działania wyjaśniające przez pozwanego powinny być podjęte mimo zawieszenia postępowania przygotowawczego. Wskazana bowiem podstawa zawieszenia postępowania przygotowawczego (...) (...)prowadzonego przez Komendę Powiatową Policji w B. uprawniała bowiem do przyjęcia, że podjęcia postępowania można się spodziewać nie wcześniej jak pół roku od zdarzenia. Tym samym ubezpieczyciel jako profesjonalista i mający doświadczenie w swojej branży, dysponujący fachową obsługą winien podjąć kroki do usunięcia zaistniałych w toku postępowania likwidacyjnego niepewności. Należy mieć na względzie wymaganą należytą staranność (profesjonalnie wysoki poziom) przy najsprawniejszym wyjaśnianiu wszelkich niezbędnych okoliczności zdarzenia objętego ubezpieczeniem.

Żaden przepis prawa z zakresu ubezpieczeń komunikacyjnych nie utożsamia kwestii wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokości świadczenia z koniecznością wyczekiwania na wyrok sądowy. Ustalenie okoliczności zdarzenia czy wysokości szkody jest bowiem celem postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez organy zakładu ubezpieczeń

Z pewnością do ustalenia odpowiedzialności (...) SA z siedzibą w W. nie wymagane było oczekiwanie na wynik jakiegokolwiek postępowania, czy to cywilnego czy karnego skoro wystarczające w tym względzie dla pozwanego zakładu ubezpieczeń było oświadczenie sprawcy.

Nie ulega wątpliwości Sądu, że przy zachowaniu należytej staranności zakład ubezpieczyciel mógł wypłacić odszkodowanie w terminie do dnia 4 listopada 2014r.

To na ubezpieczycielu ciąży obowiązek przeprowadzenia prawidłowego postępowania likwidacyjnego, którego celem jest nie tylko ocena zasadności roszczeń zgłaszanych przez poszkodowanego, ale również zebranie materiału umożliwiającego ocenę zakresu przedmiotowych roszczeń. Nieprawidłowości w toku postępowania likwidacyjnego nie mogą prowadzić do przerzucenia na ubezpieczonego negatywnych konsekwencji z tym związanych (I ACa 703/13 wyrok SA Lublin z dnia 5 lutego 2014r.)

Z uwagi na powyższe uznając, iż spoczywającego na nim w/w obowiązku nie dopełnił, uwzględniono w całości zgłoszone w dniu 3 sierpnia 2015r. żądanie J. B..

O odsetkach naliczanych od dnia wniesienia pozwu orzeczono na podstawie art. 482 k.c.

O kosztach postępowania, w tym kosztach sądowych Sąd orzekł w myśl zasady wynikającej z art. 98 kpc. Na koszty postępowania poniesione przez stronę powodową w wysokości łącznej 242zł. złożyły się: opłata od pozwu – 45 zł., koszty zastępstwa procesowego – 180 zł., koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17zł.