Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 1438/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2013 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Szcząska

Sędziowie: SO Małgorzata Truskolaska-Żuczek, SO Marcin Łochowski (spr.)

Protokolant: Martyna Perzyńska

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o. o. w W.

przeciwko K. L.

o ochronę służebności gruntowej

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z dnia 9 grudnia 2011 r., sygn. akt II C 783/10

I. oddala apelację;

II. zasądza od K. L. na rzecz (...) sp. z o. o. w W. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.

Sygn. akt IV Ca 1438/12

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest bezzasadna.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, szczegółowo opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (k.101-103) i przyjmuje je za własne. Sąd I instancji dokonał także w przeważającej części prawidłowej oceny prawnej zasadności żądania, chociaż ocena ta wymaga pewnego uzupełnienia.

Nie było sporu co do tego, że pozwany uniemożliwia korzystanie powodowej spółce z ustanowionej na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą nr (...), służebności gruntowej przechodu i przejazdu, a także służebności linii energetycznej i telefonicznej oraz przyłączy wodociągowego, kanalizacyjnego i gazowego, obciążających nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą nr (...). Pozwany zarzucał jedynie, że służebności te na skutek niewykonywania przez lat 10 wygasły (art. 293 § 1 k.c.), a w konsekwencji powodowi nie służy roszczenie o ochronę służebności (art. 222 § 2 k.c. w zw. z art. 251 k.c.).

Oczywiście trafny jest zarzut apelacji, że Sąd Rejonowy błędnie uznał, iż ww. wskazane służebności są służebnościami biernymi (apelacja – k.112-113). Obie służebności mają bowiem charakter czynny. Do oceny ewentualnego ich wygaśnięcia będzie miał zatem zastosowanie przepis art. 293 § 1 k.c.

Należy jednak zauważyć, że powodowa spółka nabyła własność nieruchomości władnącej w dniu 15 lutego 2009 r. Nieruchomość ta została wniesiona do spółki aportem przez M. K.. Z kolei M. K. nabył przedmiotową nieruchomość w dniu 21 listopada 2008 r. od poprzednich właścicieli – B. i S. B..

Nie ulega przy tym wątpliwości, że sporne służebności są ujawnione w księgach wieczystych prowadzonych dla obu nieruchomości (odpisy ksiąg wieczystych – k.4-10). Przy czym służebność linii energetycznej i telefonicznej oraz przyłączy wodociągowego, kanalizacyjnego i gazowego została wpisana do księgi wieczystej nieruchomości władnącej w dniu 6 listopada 2001 r. (k.4v), a służebność przechodu i przejazdu w dniu 18 marca 2009 r. na wniosek złożony w dniu 7 listopada 2008 r. (k.4v, 6). Natomiast, w księdze wieczystej nieruchomości obciążonej pierwsza służebność została ujawniona w dniu 21 lutego 2000 r. (k.8v), a druga w dniu 15 stycznia 2009 r. na skutek wniosku złożonego w dniu 26 sierpnia 2008 r. (k.8v, 9, 9v).

Zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tj. Dz.U. z 2013 r., poz. 707 ze zm. – dalej, jako: „u.k.w.h.”) wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o dokonanie wpisu. Zatem obie służebności były ujawnione w księgach wieczystych nieruchomości władnącej i obciążonej, zarówno w dniu 21 listopada 2008 r., jak i w dniu 15 lutego 2009 r.

Trzeba przypomnieć, że stosownie do treści art. 5 u.k.w.h. w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe. Tym samym, rękojmia publicznej wiary ksiąg wieczystych chroni nabywcę nieruchomości władnącej, na rzecz której ustanowiona jest służebność nawet, wówczas, gdy służebność ta nie istnieje. W szczególności, „nabywca nieruchomości władnącej może nabyć – dzięki działaniu rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych – wpisaną do księgi wieczystej służebność gruntową, mimo że służebność ta wygasła wskutek jej niewykonywania (art. 293 § 1 k.c.)” ( tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 8 kwietnia 1983 r., III CZP 8/83, OSNC nr 11 z 1983 r., poz. 173).

Zarówno zatem M. K., jak i powodowa spółka nabywając nieruchomość władnącą byli chronieni rękojmią publicznej wiary ksiąg wieczystych. W konsekwencji, nabyli służebności gruntowe obciążające nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą nr (...), nawet gdyby te służebności wygasły na skutek niewykonywania. Już tylko z tego względu, zarzut pozwanego dotyczący wygaśnięcia służebności nie zasługiwał na uwzględnienie.

Powództwo znajduje więc oparcie w treści art. 222 § 2 k.c. w zw. z art. 251 k.c., a rozważanie pozostałych zarzutów apelacji jest zbędne. Nawet bowiem, gdyby podzielić stanowisko skarżącego co do wygaśnięcia służebności na skutek ich niewykonywania, przepis art. 5 u.k.w.h. daje podstawę do przyjęcia, że powodowej spółce przysługują obie sporne służebności. Tym samym, ewentualne uchybienia Sądu Rejonowego popełnione przy ocenie wygaśnięcia służebności nie mogłyby mieć żadnego wpływu na wynik sprawy.

Dlatego też, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego jako bezzasadną.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji.

Zarządzenie:

1. Odnotować.

2. Doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi pozwanego.

14.10.2013

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13