Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX GC 382/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Liliana Stępkowska

Protokolant Natalia Rutkowska

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2016 r. w Lublinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Publicznego Szpitala (...) w L.

przeciwko PARK (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego PARK (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz powoda (...) Publicznego Szpitala (...) w L. kwotę 83 653,84 zł (osiemdziesiąt trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt cztery grosze) z odsetkami ustawowymi od następujących kwot:

1/ od kwoty 179,60 zł (sto siedemdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt groszy) od dnia 18 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

2/ od kwoty 40,63 zł (czterdzieści złotych sześćdziesiąt trzy grosze) od dnia 18 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

3/ od kwoty 10 000,00 zł (dziesięć tysięcy złotych) od dnia 8 listopada 2013 roku do dnia zapłaty;

4/ od kwoty 12 006,03 zł (dwanaście tysięcy sześć złotych trzy grosze) od dnia 18 października 2013 roku do dnia zapłaty;

5/ od kwoty 69,05 zł (sześćdziesiąt dziewięć złotych pięć groszy) od dnia 15 listopada 2013 roku do dnia zapłaty;

6/ od kwoty 12 006, 03 zł (dwanaście tysięcy sześć złotych trzy grosze) od dnia 20 listopada 2013 roku do dnia zapłaty;

7/ od kwoty 152,21 zł (sto pięćdziesiąt dwa złote dwadzieścia jeden groszy) od dnia 14 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty;

8/ od kwoty 12 006,03 zł (dwanaście tysięcy sześć złotych trzy grosze) od dnia 18 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty;

9/ od kwoty 438,24 zł (czterysta trzydzieści osiem złotych dwadzieścia cztery grosze) od dnia 18 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

10/ od kwoty 12 006,03 zł (dwanaście tysięcy sześć złotych trzy grosze) od dnia 17 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty;

11/ od kwoty 245,80 zł ( dwieście czterdzieści pięć złotych osiemdziesiąt groszy) od dnia 18 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty;

12/ od kwoty 277,83 zł (dwieście siedemdziesiąt siedem złotych osiemdziesiąt trzy grosze) od dnia 18 lutego 2014 roku do dnia zapłaty;

13/ od kwoty 12 006,03 zł (dwanaście tysięcy sześć złotych trzy grosze) od dnia 19 lutego 2014 roku do dnia zapłaty;

14/ od kwoty 12 006,03 zł (dwanaście tysięcy sześć złotych trzy grosze) od dnia 18 marca 2014 roku do dnia zapłaty;

15/ od kwoty 214,30 zł (dwieście czternaście złotych trzydzieści groszy) od dnia 19 marca 2014 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7 800 zł (siedem tysięcy osiemset złotych) – tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IX GC 382/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w niniejszej sprawie powód (...) Publiczny Szpital (...) w L. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty, by pozwany PARK (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. zapłacił powodowi kwotę 83.653,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych kwot i dat oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm prawem przepisanych (pozew k. 4-9v).

Sprawa niniejsza zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału została skierowana do postępowania zwykłego.

W odpowiedzi na pozew pozwany PARK (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu (odpowiedź na pozew k. 118-126).

W toku sporu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił, co następuje:

W dniu 2 kwietnia 2013 r., w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego w postaci konkursu ofert, powód zawarł z pozwanym umowę dzierżawy powierzchni parkingowych z przeznaczeniem na działalność parkingową. Przedmiotem umowy były powierzchnie parkingowe na nieruchomościach położonych w L. przy ul. (...) (stanowiącej działkę gruntu nr (...) o powierzchni 1,7224 ha, z której na działalność stanowiącą przedmiot umowy przeznaczono 4000 m kw) oraz przy ul. (...) (stanowiącej działkę gruntu nr (...) o powierzchni 0,9364 ha, z której na działalność stanowiącą przedmiot umowy przeznaczono 300 m kw). W toku postępowania powód udzielał wyjaśnień co do treści zaproszenia, a także sporządził informację co do przebiegu i wyniku konkursu (kopia umowy z dnia 2 kwietnia 2013 r. wraz z załącznikiem graficznym w postaci mapy, a także odpowiedzi z dnia 14 lutego 2013 r. oraz zestawienia złożonych ofert i informacji z dnia 19 lutego 2013 r. o wyborze najkorzystniejszej oferty k. 27-30, k. 34, k. 35-37; zeznania świadków Z. K. k. 214-218 i J. C. k. 218-221). Zaproszenie do składania ofert zostało ogłoszone w dniu 6 lutego 2013 r. (L. dz. EA- (...)), zaś załącznikami do zaproszenia były formularz oferty oraz projekt umowy dzierżawy. Nadto w zaproszeniu powód informował potencjalnych oferentów, iż powierzchnie parkingowe można oglądać w dniach od 8 do 12 lutego 2013 r. w godzinach od 10 do 12 po uprzednim telefonicznym zgłoszeniu (kopia zaproszenia do składania pisemnych ofert dzierżawy powierzchni parkingowych z dnia 6 lutego 2013 r. wraz z załącznikami w postaci formularza oferty i projektu umowy dzierżawy k. 31-33v; zeznania świadków Z. K. k. 214-218 i J. C. k. 218-221). Przed złożeniem oferty pozwany skorzystał z możliwości obejrzenia nieruchomości, co nastąpiło w dniu 28 marca 2013 r. (a co za tym idzie - powziął wiedzę, iż w pobliżu parkingu znajduje się strumień). Sam pozwany przyznaje ten fakt w pismach z dnia 23 lipca 2013 r. i z dnia 22 października 2013 r. oraz w korespondencji mailowej z dnia 9 kwietnia 2013 r. (kopia pism pozwanego z dnia 23 lipca 2013 r. k. 40 i z dnia 22 października 2013 r. k. 52 oraz wydruku z poczty elektronicznej z dnia 9 kwietnia 2013 r. k. 38-38v; zeznania świadków Z. K. k. 214-218 i J. C. k. 218-221). Ponadto pozwany przed zawarciem umowy dysponował mapą nieruchomości, na której znajduje się parking, na której to mapie zaznaczona jest również przepływająca obok nieruchomości rzeczka C.. Fakt dostarczenia przez powoda planu parkingu z zaznaczoną rzeczką potwierdza również sam pozwany w piśmie z dnia 7 sierpnia 2013 r. (jednakże w piśmie z 23 września 2013 r. podnosi, że nie otrzymał żadnej mapki) (kopia pisma pozwanego z dnia 7 sierpnia 2013 r. k. 45 i 23 września 2013 r. k. 46-48; zeznania świadków Z. K. k. 214-218 i J. C. k. 218-221). Na mocy zapisu § 6 przedmiotowej umowy strony ustaliły wysokość miesięcznego czynszu dzierżawnego na poziomie 9.761,00 zł netto (12.006,03 zł brutto). Nadto strony uzgodniły, iż pozwany (dzierżawca) ponosić będzie koszty zużycia energii elektrycznej związanej z oświetleniem parkingów oraz do celów socjalnych według wskazań podlicznika elektrycznego oraz według kosztów ponoszonych przez powoda (§ 6 ust. 3 umowy). Początkowo pozwany regulował w całości bądź częściowo kwoty wynikające z faktur VAT, jednakże z czasem zaprzestał płacenia należności powoda (kopia umowy z dnia 2 kwietnia 2013 r. k. 27-30; zeznania świadków Z. K. k. 214-218, J. C. k. 218-221 i K. S. k. 237-239). Z uwagi na fakt rozpoczęcia działalności w dniu 14 maja 2013 r. (zamiast przewidzianego w § 5 umowy dnia 1 maja 2013 r.) oraz konieczność wyrównania powierzchni parkingu pozwany zwrócił się do powoda z prośbą o obniżenie o połowę czynszu za miesiąc maj 2013 r. (pismo pozwanego z dnia 27 czerwca 2013 r. ). Powód wyraził na powyższe zgodę pismem z dnia 24 lipca 2013 r., przy czym z uwagi na brak możliwości korekty faktury za maj 2013 r. zgoda na obniżenie czynszu dotyczyła miesiąca lipca 2013 r. (kopia pisma pozwanego z dnia 27 czerwca 2013 r. k. 39; kopia pisma powoda z dnia 24 lipca 2013 r. k. 41; faktura nr (...) z 31 lipca 2013 r. wraz z fakturą korygującą nr (...) z 31 lipca 2013 r. k. 42-43; zeznania świadków Z. K. k. 214-218, J. C. k. 218-221). W toku realizacji przedmiotowej umowy strona pozwana zgłosiła powodowi trudności związane z wykonywaniem przedmiotu umowy, a dotyczące kwestii dwukrotnego zalania terenu parkingu przez przepływający obok strumień (wezbrany na skutek obfitych opadów) oraz kwestii ilości abonamentów pracowniczych. Pozwana spółka zarzuciła powodowi „zatajenie istotnych informacji mających bezpośredni wpływ na złożoną ofertę oraz na wynik przetargu/konkursu ofert dotyczący dzierżawy parkingu”. Pozwany w piśmie z dnia 14 stycznia 2014 r. podniósł, iż „w informacji przetargowej/konkursowej jak i w zapisach umowy zostały podane nieprawdziwe i wprowadzające w błąd operatora parkingu informacje dotyczące ilości abonamentów pracowniczych”. Natomiast w piśmie w piśmie z 23 września 2013 r. pozwana podniosła, że „w wyniku różnorakich działań pracowników Szpitala, niezgodnych z regulaminem parkingu, ilość tych abonamentów z miesiąca na miesiąc spada”, nie precyzując przy tym o jakie „niezgodne z regulaminem parkingu” działania chodzi. Z kolei w piśmie z 22 października 2013 r. pozwana podniosła, że „nawet zbliżona ilość abonamentów nie jest możliwa do uzyskania a przyczyny leżą całkowicie poza dzierżawcą” (kopia pism pozwanego z dnia 27 czerwca 2013 r. k. 39, 7 sierpnia 2013 r. k. 45, 23 września 2013 r. k. 46-48, 22 października 2013 r. k. 52, 6 stycznia 2014 r. k. 60-61 oraz 14 stycznia 2014 r. k. 67-68; zeznania świadków Z. K. k. 214-218, J. C. k. 218-221 i K. S. k. 237-239). W ocenie powoda zarzuty pozwanego (dotyczące rzekomego podania nieprawdziwych informacji odnośnie ilości abonamentów pracowniczych oraz zatajenia faktu wylewania strumienia) są zupełnie bezpodstawne (kopia pisma powoda z dnia 9 października 2013 r. k. 49-50; zeznania świadków Z. K. k. 214-218, J. C. k. 218-221 i K. S. k. 237-239). Powołując się na powyższe przyczyny pozwana spółka w piśmie z dnia 14 stycznia 2014 r. „cofnęła oświadczenie woli w postaci podpisanej /.../ umowy dzierżawy” oraz oświadczyła, iż „kwestionuje wszystkie wystawione przez szpital faktury za czynsz dzierżawy”. Stanowisko to podtrzymała w pismach z dnia 17 stycznia 2014 r. i z dnia 11 marca 2014 r., odsyłając powodowi wystawione przez niego faktury VAT nr (...) z dnia 28 lutego 2014 r., (...) z dnia 4 lutego 2014 r. oraz (...) z dnia 31 grudnia 2013 r. Jednak pozwany przez cały czas prowadził na nieruchomości powoda działalność gospodarczą, w tym również po złożeniu powyższego oświadczenia. Parkingi obsługiwane przez pozwanego wypełnione były w całości w godzinach świadczenia usług (kopia pisma pozwanego z dnia 14 stycznia 2014 r. k. 67-68, kopia pisma pozwanego z dnia 17 stycznia 2014 r. k. 69-70 i 11 marca 2014 r. k. 79-82; zeznania świadków Z. K. k. 214-218, J. C. k. 218-221 i K. S. k. 237-239). Strony prowadziły negocjacje polegające na wymianie pism. Pismem z dnia 6 stycznia 2014 r. pozwana spółka wniosła o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2014 r. przedstawiając propozycję rozliczenia i uznając istnienie zobowiązania wobec powoda według stanu na dzień sporządzenia pisma. Natomiast powód w piśmie z dnia 10 stycznia 2014 r. zaproponował pozwanej spółce możliwość rozwiązania umowy ze skutkiem na koniec stycznia 2014 r. pod warunkiem zapłaty wszystkich wymagalnych należności wobec powoda w terminie do dnia 17 stycznia 2014 r. Z uwagi na brak przyjęcia przez pozwaną spółkę warunków powoda strony nie osiągnęły porozumienia. Wobec powyższego, wobec braku rozwiązania umowy oraz faktycznego kontynuowania przez pozwanego przedmiotowej działalności, powód kontynuował wystawianie na rzecz pozwanego faktur VAT z tytułu dzierżawy nieruchomości. Powód wysyłał na adres pozwanego stosowne faktury VAT, jednakże część z nich została przez pozwanego odesłana bez księgowania (kopia pisma pozwanego z dnia 6 stycznia 2014 r. k. 60-61; kopia pisma powoda z dnia 10 stycznia 2014 r. wraz z dowodem nadania k. 62-66). Powód skierował do pozwanej spółki wezwanie nr (...) z dnia 2 listopada 2013 r., pismo z dnia 10 stycznia 2014 r., wezwanie nr 7/2014 r. z dnia 14 lutego 2014 r. oraz wezwanie z dnia 7 kwietnia 2014 r. Nadto powód pismem z dnia 12 lutego 2014 r. dokonał pomniejszenia o kwotę 175,32 zł noty obciążeniowej nr (...). Wezwania powyższe nie przyniosły jednak oczekiwanego rezultatu (kopie wezwań do zapłaty nr (...) z dnia 21 listopada 2013 r. k. 54-56, z dnia 10 stycznia 2014 r. k. 62-66, nr 7/2014 r. z dnia 14 lutego 2014 r. k. 75-78 oraz z dnia 7 kwietnia 2014 r. k. 83-84 oraz pisma z dnia 12 lutego 2014 r. k. 73-74). Pozwany do dnia wniesienia niniejszego pozwu nie dokonał zapłaty należnej powodowi kwoty 83.653,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot cząstkowych wskazanych w petitum pozwu do dnia zapłaty (faktury VAT i nota odsetkowa wskazane w pkt 1 petitum pozwu wraz z dowodami wpłat częściowych k. 87-103).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, których autentyczność nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron procesu oraz w oparciu o zeznania przesłuchanych w charakterze świadków: Z. K. k. 214-218, J. C. k. 218-221 i K. S. k. 237-239 oraz przesłuchanego w charakterze strony pozwanej prezesa zarządu spółki J. L. k. 249-250), które są spójne, logiczne, wzajemnie się uzupełniają i znajdują potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. W związku z powyższym dowody te stanowiły miarodajne podstawy ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Podkreślić jednak należy, iż w zakresie formułowanych ocen zeznania przesłuchanego w charakterze strony pozwanej prezesa zarządu spółki J. L. stanowią tylko i wyłącznie przejaw stanowiska procesowego strony.

Sąd Okręgowy w Lublinie zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w całości.

Strony łączyła umowa dzierżawy. Stosownie natomiast do treści art. 693 § 1 kc przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Należy wskazać, iż pozwany przed zawarciem umowy z powodem za pośrednictwem swojego pracownika dokonał oględzin przedmiotu umowy (w dniu 28 marca 2013 r.), miał zatem wiedzę o ukształtowaniu terenu oraz o fakcie, iż obok przepływa strumień. Twierdzenie, jakoby pracownik pozwanego dokonywał oględzin jedynie pod kątem możliwości instalacji systemów parkingowych jest zupełnie nieprzekonujące, bowiem oględziny potencjalnego miejsca prowadzenia tej działalności powinny odbywać się z należytą starannością. Ta należyta staranność jest w szczególności wymagana od podmiotu, który od ok. 2010 r. prowadzi działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu parkingów na terenie całej Polski, zatem można domniemywać, iż ma w tej dziedzinie znaczne doświadczenie. Po stronie pozwanego leżało dokonanie szczegółowych oględzin terenu, tym bardziej, że powód dokonanie tych oględzin umożliwił. Powód nie może ponosić negatywnych konsekwencji zaniedbań pozwanego w tym względzie.

Należy podzielić stanowisko powoda, iż zgłaszane przez pozwanego zalanie parkingu należy uznać za stosunkowo niewielkie, tym bardziej, że nie zostały zalane zaparkowane samochody, ani też znajdujący się w pobliżu magazyn powoda (zeznania świadków). Nikt nie zgłaszał szkód z tego tytułu, na co wskazują zeznania świadków przesłuchanych w sprawie i co potwierdza prezes zarządu pozwanego przesłuchany w trybie art. 299 kpc.

Ponadto twierdzenie prezesa zarządu J. L. (na rozprawie w dniu 11 maja 2016 r.), jakoby pracownicy powoda nie udzielili pozwanemu informacji, iż teren jest zalewany należy uznać za nic nie wnoszące do sprawy, bowiem pracownicy ci nie mieli podstaw do przekazywania takich informacji z uwagi na dotychczasowy brak problemów w tym względzie. W tym przypadku nie może być mowy o zatajeniu przez powoda informacji o zalewaniu terenu, skoro dotychczas takie zalanie nie występowało lub wystąpiło w niewielkim zakresie (zeznania świadków). Zawarcie przez powoda informacji o zalewaniu terenu w kolejnych postępowaniach przetargowych nastąpiło w oparciu o doświadczenia związane z okresem dzierżawienia nieruchomości przez pozwanego. Dopiero po uzyskaniu od pozwanego informacji o częściowym zalaniu terenu w 2013 r. powód uznał za konieczne poinformowanie o powyższym innych potencjalnych oferentów.

Pozwany składając w postępowaniu konkursowym ofertę na dzierżawę powierzchni parkingowych w kwocie 2,27 zł netto za 1 m kw gruntu miał w tym zakresie zupełną swobodę (co przyznał prezes zarządu), jako profesjonalista musiał dokonać uprzednio stosownej kalkulacji, zatem zupełnie nieuzasadniona jest próba przerzucania na powoda odpowiedzialności za ewentualną stratę z tej działalności. Na marginesie – pozwany nie przedstawił jakichkolwiek dowodów na potwierdzenie ewentualnego zmniejszenia przychodów z tej działalności.

Powód zaprzeczył, by na dolnym parkingu parkowali wyłącznie pracownicy szpitala - owszem, stanowili oni znaczną część, jednak parking był ogólnodostępny, czynny całą dobę, korzystały z niego również osoby trzecie, co wynika z zeznań świadków. Należy mieć w tym miejscu na względzie, że parking jest usytuowany w centrum L., często korzystają z niego np. osoby odwiedzające chorych w pobliskim szpitalu czy załatwiające sprawy w centrum miasta, zatem obłożenie parkingu co do zasady jest duże.

Nie można podzielić stanowiska pozwanego, iż powód źle oszacował ilość abonamentów pracowniczych. Powód uczynił to w oparciu o szacunkowe wyliczenia dokonywane w ubiegłych latach, nadto nie miał jakiegokolwiek powodu do celowego podawania nieprawdziwych informacji w tym względzie. Ponadto wykupienie abonamentu pracowniczego jest wyłącznie uznaniową decyzją każdego pracownika. Powód w żaden sposób nie wpływał na te decyzje.

W ocenie Sądu nie można uznać, by oświadczenie o uchyleniu się przez pozwanego od skutków prawnych oświadczenia woli jako zawartego rzekomo pod wpływem błędu zostało złożone skutecznie. Ponadto pozwany w żaden sposób nie wykazał, by rzekomy błąd po jego stronie był istotny, a tylko na taki błąd, zgodnie z przepisem art. 84 § 2 kc, można powoływać się składając oświadczenie woli o odstąpieniu od umowy. Pozwany nie udowodnił również ewentualnego podstępu po stronie powoda, o czym mowa w przepisie art. 86 kc.

Ponadto pomimo złożenia powyższego oświadczenia pozwany nadal kontynuował działalność parkingową, nie wydając powodowi przedmiotu umowy, uzyskując dochody i nie dokonując należnej powodowi zapłaty (zeznania świadków). Nie przekonują przy tym argumenty prezesa zarządu pozwanej spółki z dnia 11 maja 2016 r., jakoby przyczyną powyższego był fakt prowadzenia z powodem rozmów odnośnie wysokości czynszu. Oczywistym jest, iż złożenie takiego oświadczenia przez pozwanego winno skutkować zakończeniem działalności parkingowej i wydaniem przedmiotu umowy, co nie stałoby na przeszkodzie późniejszemu dokonywaniu wzajemnych rozliczeń. Fakt dalszego prowadzenia parkingu skutkuje koniecznością uznania, że pozwany sam traktował własne oświadczenie woli z dnia 14 stycznia 2014 r. jako złożone nieskutecznie.

Należy podzielić stanowisko powoda, iż nie może ponosić on negatywnych konsekwencji ewentualnych niepowodzeń pozwanego w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Oczywistym jest, iż wyłącznie na pozwanym spoczywa ryzyko prowadzenia takiej działalności i podczas zawierania umowy z powodem pozwany powinien takie ryzyko brać pod uwagę oraz przewidywać ewentualność uzyskiwania dochodów na różnym - raz większym, raz mniejszym - poziomie.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 693 § 1 kc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę.

Podstawą zasądzenia odsetek była treść art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 476 kc.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd Okręgowy wydał w oparciu o treść art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 99 oraz § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490).