Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 587/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SO Aneta Stożek

Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera (spr.)

Sędzia: SO Adam Sęk

Protokolant: st. protokolant sądowy Rafał Czopek

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w K.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę powodową

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie

z dnia 14 kwietnia 2015 r. sygn. akt IV GC 1870/13/S

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej koszty postępowania apelacyjnego w kwocie 90,00 zł (dziewięćdziesiąt złotych).

XII Ga 587/15

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) sp. z o.o. sp.k. w K. domagała się zasądzenia od ubezpieczyciela (...) SA w S. kwoty 1 049 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Podała, iż w dniu 6 marca 2013 roku przyjęła do naprawy pojazd S. (...), którą to naprawdę zakończono w dniu 16 marca 2013 roku. Otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie w wysokości 550 zł za 5 dni najmu pojazdu zastępczego nie pokryło szkody powstałej w wyniku kolizji drogowej.

Strona pozwana wniosła sprzeciw od wydanego w sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, podnosząc iż uszkodzenia samochodu były nieznaczne, a technologiczny czas naprawy nie przekroczył jednego dnia. Podniosła że oględziny pojazdu miały miejsce przed przyjęciem go do naprawy to jest w dniu 29 stycznia 2013 roku, a także, iż strona powodowa nie wykazała daty zamówienia części, ich otrzymania, ani przyczyn zakończenia naprawy dopiero w dniu 16 marca 2013 rok.

Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2015 roku Sąd Rejonowy oddalił powództwo. Sąd ten wskazał, iż w dniu 6 marca 2013 roku pojazd został przyjęty do naprawy, nie zgłaszano oględzin dodatkowych, kalkulacja została zatwierdzona w dniu 11 marca 2013 roku, a czynności naprawcze zakończyły się w dniu 15 marca 2013 roku. Uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego objął czas od dnia 6 marca do dnia 8 marca 2013 roku czyli łącznie 3 dni, co wynikało z opinii biegłego rzeczoznawcy. Sąd Rejonowy na podstawie art. 822 par. 1kc oraz art. 361 par. 1 kc wywiódł, iż wypłacone stronie powodowej odszkodowanie pokryło uzasadniony okres wynajmu pojazdu zastępczego. Sąd Rejonowy wskazał, że czynności organizacyjne, mające na celu przygotowanie naprawy powinny być podjęte przed przyjęciem pojazdu do warsztatu powoda w dniu 6 marca 2013 roku. Nie wykazano bowiem przeszkód do sporządzenia kalkulacji naprawy przed tą datą, wysłania jej ubezpieczycielowi do akceptacji, oczekiwania na jej zatwierdzenie, a następnie zamówienia części niezbędnych do naprawy. Zostało bowiem wykazane, że kalkulację oparto na zakresie uszkodzeń stwierdzonych przez ubezpieczyciela na podstawie wcześniejszych oględzin i kolejnych oględzin nie przeprowadzono. Nadto, zdaniem Sądu Rejonowego nie było podstaw do uwzględnienia jednego dnia organizacyjnego na przyjęcie pojazdu do naprawy, zwłaszcza że samochód był zdolny do jazdy, z chwilą jego przyjęcia do zakładu naprawczego oględziny pojazdu był już dokonane przez rzeczoznawcę, a zakres naprawy nie było sporny. W ocenie Sądu Rejonowego czas niezbędny do naprawy pojazdu, a tym samym niezbędny czas najmu pojazdu zastępczego, wyniósł 3 dni, co doprowadziło Sąd do wniosku, iż wypłacona kwota 550 zł pokryła szkodę.

W apelacji od tego wyroku w strona powodowa zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 361 par. 1 i par.2 kc, art. 850 kc w związku z art. 822 kc, art. 15 i art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej oraz art. 233 par.1 kpc.

Naruszenia tych norm skarżąca upatrywała w pominięciu przez Sąd Rejonowy okoliczności, iż w początkowym okresie, gdy samochód przebywał w warsztacie, brak było ustalenia zakresu i wysokości szkody. Sporządzona niezwłocznie kalkulacja została zatwierdzona przez ubezpieczyciela dopiero w dniu 11 marca 2013r., to jest w 7 dni od momentu przyjęcia samochodu do serwisu, wobec czego Sąd Rejonowy sprzecznie ustalił jakoby okres oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji nie pozostawał w związku z zaistniałą szkodą. Odwołując się do okoliczności oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji przez pozwaną w okresie od 6 marca do 11 marca 2013 roku, strona skarżąca wywodziła, że koszt naprawy nie był na tyle niski by poszkodowany chciał ponieść ryzyko finansowania naprawy, nie mając gwarancji pokrycia kosztów przez ubezpieczyciela. Wskazywała też, że ubezpieczyciele mają tendencję do zaniżania wartości szkody, co czyniło okoliczność oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji przez zakład naprawczy usprawiedliwioną. Oczekiwanie to uniemożliwiło stronie powodowej określenie zakresu naprawy, a w konsekwencji wydłużyło czas niezbędny do jej wykonania. Nie miała też strona powodowa pewności czy podjęte przez nią czynności naprawcze zostaną przyjęte przez ubezpieczyciela w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej. Na podstawie takich wywodów strona powodowa wnosiła o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja nie jest zasadna.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku, III CZP 5/11 zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie lub zniszczenia pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Są to wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które nie powstałyby bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego czyli straty w rozumieniu art. 361 par. 2kc. Szkodę stanowią bowiem również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym, a stratą w rozumieniu cytowanej normy. Szkodą są objęte także te wydatki, które służą ograniczeniu lub zapobieżeniu negatywnym następstwom majątkowym doznanym przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia pojazdu. Negatywnym następstwem majątkowym jest utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności. Zakresem odpowiedzialności odszkodowawczej są więc objęte wyłącznie te negatywne majątkowe następstwa w majątku poszkodowanego, które pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym. Adekwatny związek przyczynowy wyznacza zatem granice odpowiedzialności odszkodowawczej.

To nie kwestionowane stanowisko oznacza też, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela zamyka się w granicach określonych adekwatnym związkiem przyczynowo-skutkowym i to co poza te granice wykracza nie jest objęte ochroną ubezpieczeniową. Ponadto, na poszkodowanym ciąży obowiązek minimalizacji szkody.

Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy stwierdzić trzeba, iż dochodzone pozwem roszczenie wykracza poza granice adekwatnego związku przyczynowego. O ile wynajęcie poszkodowanemu pojazdu zastępczego było konieczne i uzasadnione, o tyle okres na który go wynajęto czyli 10 dni był nie usprawiedliwiony okolicznościami faktycznymi. Nie budzi bowiem wątpliwości to, iż oględziny pojazdu przez ubezpieczyciela miały miejsce w dniu 29 stycznia 2013 roku, zaś pojazd zdolny do udziału w ruchu drogowym został przyjęty do naprawy w dniu 6 marca 2013 roku. Nic nie stało zatem na przeszkodzie by po dokonanych oględzinach strona powodowa wysłała z wyprzedzeniem do terminu naprawy kalkulację ubezpieczycielowi celem jej zatwierdzenia. Przy podjęciu tej czynności strona powodowa doprowadziłaby zatem do ograniczenia czasu pozostawania pojazdu w naprawie ponieważ czas oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji, w tym przypadku pomiędzy 6 marcem a 11 marca, byłby zbędny. Zważyć zatem należy, iż strona powodowa nie doprowadziła do ograniczenia rozmiaru szkody lecz przeciwnie rozmiar tej szkody na skutek jej zaniechania został powiększony. Nie budzi bowiem wątpliwości to, iż czas naprawy, co potwierdził biegły, był bardzo krótki i łącznie z czasem przyjęcia i zwrotu pojazdu wynosił maksymalnie 3 dni robocze. Okres wynajmu w rozmiarze 10 dni roboczych został więc wykreowany przez stronę powodową, która zaniechała przygotowania naprawy przed datą przyjęcia samochodu do warsztatu naprawczego. Wprawdzie słusznie strona powodowa zauważa, iż niejednokrotnie zakres naprawy jest sprzeczny, a ubezpieczyciele mają tendencję do zaniżania kosztów, niemniej w tym przypadku przez okres około pięciu tygodni od daty zdarzenia do daty przyjęcia samochodu do warsztatu możliwe było, bez żadnych utrudnień, doprowadzenie do uzgodnienia zakresu naprawy i zatwierdzenia kalkulacji. W konsekwencji okres oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji sporządzonej po przyjęciu samochodu do naprawy nie może być uznany za pozostający w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Na ocenę tą nie ma też wpływu okoliczność, iż części zostały niezwłocznie zamówione to znaczy w dniu 6 marca 2013 roku. Fakt ten prowadzi do wniosku, iż tak naprawdę do zamówienia części zatwierdzona kalkulacja nie była stronie powodowej potrzebna skoro części zamówiono bez oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji przez ubezpieczyciela. Taki przebieg wydarzeń niweczy zarzuty strony powodowej jakoby sąd naruszył art. 361 kc i dalsze wskazane apelacji przepisy. Po stronie Sądu Rejonowego nie zaistniał zatem żaden błąd w ocenie w rozumieniu art. 233 par. 1 kpc ponieważ Sąd Rejonowy trafnie uznał, iż przy przedstawionym przebiegu wydarzeń można było bez przeszkód uniknąć przedłużenia naprawy, które to przedłużenie sprowadziło się do okresu oczekiwania na zatwierdzenie kalkulacji. Wspomnieć także należy, iż zgodnie z treścią art. 354 kc strona winna wykonywać swoje zobowiązanie zgodnie z jego treścią w sposób odpowiadający celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego. Oczekiwanie na zatwierdzenie kalkulacji, która- jak się okazało - do zamówienia części zamiennych nie była potrzebna, narusza tą zasadę.

Apelacja nie mogła być zatem uwzględniona i została oddalona na podstawie art.385 kpc. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono po myśli art. 98 kpc w związku z art. 108 par. 1 kpc oraz par 6 i 11 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

S. ref. I inst. Agnieszka Rudol