Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 467/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Pabianicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia S.R. Magdalena Gałkowska

Protokolant – st. sekr. sąd. Aneta Ośniecka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Pabianicach Krzysztofa Sierugi

po rozpoznaniu w dniach 29 lutego 2016 roku, 18 kwietnia 2016 roku

sprawy T. M. (1)

syna M. i I. z domu P.

urodzonego (...) w Ł.

oskarżonego o to, że:

I. w dniu 26 czerwca 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1.500 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 5 marca 2009 roku sygn. akt VII K 726/06

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

II. w dniu 26 czerwca 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 2.000 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 5 marca 2009 roku sygn. akt VII K 726/06

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

III. w dniu 7 listopada 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1.000 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 5 marca 2009 roku sygn. akt VII K 726/06

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

IV. w dniu 12 listopada 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu zawartej w dniu 8 listopada 2013 roku na dane D. K. (1) umowy kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 39.801,38 zł, poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania oraz podrabiając podpis o treści (...), przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 5 marca 2009 roku sygn. akt VII K 726/06

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

V. w dniu 12 grudnia 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu zawartej na dane D. K. (1) umowy kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 1.926 zł, poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 5 marca 2009 roku sygn. akt VII K 726/06

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

1.  w miejsce zarzucanych w punktach I, II, III, V czynów oskarżonego T. M. (1) uznaje za winnego tego, że:

a)  w dniu 26 czerwca 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1.500 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

b)  w dniu 26 czerwca 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 2.000 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

c)  w dniu 7 listopada 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1.000 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd, co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

d)  w dniu 12 grudnia 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu zawartej na dane D. K. (1) umowy kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 1.926 zł, poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd, co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

uznając, iż czynów tych z pkt 1 a – 1 d oskarżony dopuścił się w warunkach ciągu przestępstw określonego w art. 91 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., działając w krótkich odstępach czasu, w podobny sposób, zanim zapadł pierwszy wyrok chociażby nieprawomocny co do któregokolwiek z tych przestępstw i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu T. M. (1) karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

2.  w miejsce zarzucanego w punkcie IV czynu oskarżonego T. M. (1) uznaje za winnego tego, że w dniu 12 listopada 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu zawartej w dniu 8 listopada 2013 roku na dane D. K. (1) umowy kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 39.801,38 zł, w ten sposób, że w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu o treści (...), który to dokument mający istotne znaczenie dla uzyskania kredytu przedłożył w Banku (...) S.A. z siedzibą w G. wprowadzając w błąd pokrzywdzony bank co do autentyczności i rzetelności dokumentu, osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy roku pozbawienia wolności

3.  na podstawie art. 91 § 2 k.k., art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. łącząc jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego w pkt 1a-d oraz w pkt 2 niniejszego wyroku wymierza oskarżonemu łączną karę 1 (jednego) roku i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

4.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego T. M. (1) obowiązek naprawienia pozostałej części szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) S.A. z siedzibą w G.;

a) kwoty 6367,86 (sześć tysięcy trzysta sześćdziesiąt siedem i 86/100 ) złotych w związku z przypisaniem czynów w punkcie 1 a-d niniejszego wyroku

b) kwoty 38983,39 (trzydzieści osiem tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt trzy i 39/100) złotych w związku z przypisaniem czynu w punkcie 2 niniejszego wyroku;

5.  zwalnia oskarżonego w całości od kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 467/15

UZASADNIENIE

Oskarżony T. M. (1) pracował jako doradca klienta w firmie (...) partnera Banku (...) S.A. w P. przy ul. (...). Był upoważniony do pośrednictwa przy zawierania w imieniu Banku (...) S.A. umów kredytowych.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319, zeznania świadków M. K. k. 305 odwrót, Ł. W. k. 30 odwrót; świadectwo pracy k. 298-299; umowa o pracę k. 300-301)

Na przełomie 2012/2013 roku oskarżony poznał D. K. (1) z którym się zaprzyjaźnił. D. K. miał żonę B. K. (1). Oskarżony chcąc wypełnić założone plany sprzedaży namówił D. K. na zawarcie kilku umów kredytowych z Bankiem (...) S.A. Zawarte przez D. K. umowy miały być następnie wypowiedziane w terminie wskazanym w umowie, co skutkowałoby nie ponoszeniem kosztów uruchomienia kredytu. W sytuacji wypowiedzenia umowy po uruchomieniu kredytu w terminie 14 dni klient zwracając otrzymaną kwotę nie ponosiłby żadnych kosztów, a w terminie 21 dni ponosiłby wyłącznie koszty odsetek za 21 dni. D. K. po zawarciu każdej z umów kredytowych składał jej wypowiedzenie, które miało być w przewidzianym terminie złożone przez T. M. (1) do banku. Oskarżony wbrew uzgodnieniom z D. K. nie składał wypowiedzeń poszczególnych umów do banku co skutkowało uruchomieniem kredytów. Do podpisywania przez D. K. dokumentów w postaci wniosków o zawiercie umów dochodziło w miejscu zamieszkania oskarżonego, w Ł., przy ul. (...). Do poszczególnych umów D. K. załączał zaświadczenie o zatrudnieniu. Następnie oskarżony składał powyższe dokumenty w Banku (...) S.A. w P. przy ul. (...). Cała korespondencja z bankiem z tytułu zawartych umów zarówno telefoniczna jak i listowana prowadzona była z oskarżonym, który podawał się za D. K. lub jego syna. We wnioskach o przyznanie kredytów odnawialnych wskazany był jego adres zamieszkania jako adres korespondencji tj. (...), ul. (...) oraz numer telefonu, który użytkował oskarżony. D. K. nie miał żadnych profitów z tytułu zawieranych umów kredytowych. Z uwagi na zaufanie do oskarżonego D. K. nie czytał podpisywanych dokumentów. Z pieniędzy uzyskanych z kredytów oraz kart kredytowych korzystał oskarżony. Oskarżony częściowo spłacał zaciągnięte na nazwisko D. K. kredyty. Oskarżony miał w tym okresie kłopoty finansowe związane z nieudaną inwestycją i próbował je rozwiązać za pomocą kredytów zaciąganych na nazwisko D. K. (1).

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319-320, zeznania świadków D. K. k.369, 19-20, 280 odwrót, Ł. W. k. 33).

T. M. (1) zawarł w imieniu Banku (...) S.A. z D. K. (1) umowy na prowadzenie rachunków bankowych: 1) rachunek o numerze (...)) rachunek o numerze (...) . Służyło to po pierwsze wykonaniu planów sprzedaży, a nadto na rachunki te miały wpływać pieniądze z innych produktów zawieranych z bankiem. D. K. nie miał dostępu do tych rachunków, nie została uruchomiona ich obsługa elektroniczna. Jedynym kanałem obsługi rachunków była karta dostępowa, która pozostawała w dyspozycji T. M. (1) i służyła tylko do obsługi w placówce. Za pomocą tej kary oskarżony mógł w siedzibie banku wypłacić gotówkę bądź dokonać innej operacji np. przelać pieniądze na swój rachunek. Kartę tę odebrał osobiście oskarżony.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319-320, umowa rachunku bankowego k. 150-154, 161-165, zeznania świadków Ł. W. k. 33, D. K. k. 260 odwrót).

Oskarżony w imieniu Banku (...) S.A. z siedzibą w G. zawarł na nazwisko D. K. (1) miedzy innymi 3 umowy kredytu odnawialnego i dwie umowy kredytu gotówkowego. W przypadku kredytu odnawialnego każda spłata części lub całości udostępnionych kredytobiorcy środków umożliwia odnowienie wolnego limitu kredytu o spłaconą kwotę, zatem kredytobiorca może wielokrotnie wykorzystywać limit, zaś kwota do spłaty przesyłana klientowi w całomiesięcznych zestawieniach transakcji jest zmienna i zależna od salda limitu pozostającego do spłaty. Na podstawie zawartej umowy o kredyt odnawialny, przyznanego limitu klient otrzymywał kartę kredytową, na podstawie której mógł dokonywać, w ciężar limitu kredytu zapłaty za towary i usługi, wypłaty gotówki oraz przelewy z rachunku kart na dowolny numer rachunku .

(zeznania świadka Ł. W. k. 30 odwrót-31)

W dniu 26 czerwca 2013 roku z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w G., została zawarta w oddziale banku w P. na nazwisko D. K. (1) umowa kredytu odnawialnego o numerze (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1500 zł i wydanie karty kredytowej. W zawarciu umowy pośredniczył T. M. (1). Oskarżony dysponował przyznaną kartą kredytową przy użyciu której dokonał wielu transakcji gotówkowych i bezgotówkowych. W związku z niewywiązaniem się z umowy bank wypowiedział umowę w dniu 16.09.2014. Na poczet spłaty kredytu dokonano 8 wpłat w łącznej wysokości 3380,00 zł. Zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału wyniosło 1504 ,71 zł.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319, zeznania świadka Ł. W. k. 30-31, umowa kredytowa wraz z załącznikami k. 130-149, pismo banku k. 374-375).

W dniu 26 czerwca 2013 roku z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w G., została zawarta w oddziale banku w P. na nazwisko D. K. (1) umowa kredytu odnawialnego o numerze (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 2000 zł i wydanie kart kredytowej. W zawarciu umowy pośredniczył T. M. (1). Oskarżony dysponował przyznaną kartą kredytową przy użyciu której dokonał wielu transakcji gotówkowych i bezgotówkowych. W związku z niewywiązaniem się z umowy bank wypowiedział umowę w dniu 16.09.2014. Na poczet spłaty kredytu dokonano 6 wpłat w łącznej wysokości 3602,00 zł. Zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału wyniosło 1988,32 zł

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319, zeznania świadka Ł. W. k. 30-31, umowa kredytowa wraz z załącznikami k. 130-149, pismo banku k. 374, 376).

W dniu 7 listopada 2013 roku z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w G., została zawarta w oddziale banku w P. na nazwisko D. K. (1) umowa kredytu odnawialnego o numerze (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1000 zł i wydanie kart kredytowej. W zawarciu umowy pośredniczył T. M. (1). Oskarżony dysponował przyznaną z tytułu umowy kartą kredytową przy użyciu której dokonał wielu transakcji gotówkowych i bezgotówkowych. W związku z niewywiązaniem się z umowy bank wypowiedział umowę w dniu 25.09.2014. Na poczet spłaty kredytu dokonano 3 wpłat w łącznej wysokości 147 zł. Zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału wyniosło 996,46 zł

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319, umowa kredytowa wraz z załącznikami k. 130-149, zeznania świadka Ł. W. k. 31 odwrót -32, pismo banku k. 374, 377).

W dniu 12 grudnia 2013 roku z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w G., w oddziale w P. , została zawarta na nazwisko D. K. (1) umowa kredytu gotówkowego o numerze (...) w wysokości 1926zł. W zawarciu umowy pośredniczył T. M. (1). Pieniądze zostały przelane przez bank na wskazany w umowie rachunek o numerze (...). W związku z niewywiązaniem się z umowy bank wypowiedział umowę w dniu 25.09.2014. Na poczet spłaty kredytu dokonano 3 wpłat w łącznej wysokości 118 zł. Zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału wyniosło 1883,08 zł

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319-320, umowa kredytowa wraz z załącznikami k. 90-110, zeznania świadka Ł. W. k.32, pismo banku k. 374, 379).

W dniu 12 listopada 2013 roku został udzielony przez Bank (...) S.A. z siedzibą w G., oddział w P. kredyt gotówkowy z tytułu zawartej w dniu 8 listopada 2013 roku z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w G., w oddziale w P. umowy na nazwisko D. K. (1) o numerze (...) w wysokości 39801,38 zł. W zawarciu umowy pośredniczył T. M. (1). Oskarżony w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu o treści B. K. (2). Z uwagi na fakt, iż kredytobiorca zaciągał kredyt w wysokości przekraczającej kwotę 20.000 zł do zawarcia umowy wymagana była zgoda jego współmałżonka. Oskarżony wiedział, że D. K. (1) miał żonę B., nie wiedział natomiast, iż faktycznie kobieta ma na imię B., nie zaś B., jak nakreślił we wniosku. D. K. (1) podpisując wniosek o udzielenie kredytu nie miał świadomości, iż do jego zawarcia niezbędna jest zgoda współmałżonka. Przelew kwoty kredytu nastąpił w dniu 12 listopada 2013 r. na trzy rachunki podane w umowie. W związku z niewywiązaniem się z umowy bank wypowiedział umowę w dniu 23.08.2014. Na poczet spłaty kredytu dokonano 4 wpłat w łącznej wysokości 2880.00 zł. Zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału wyniosło 38.983.39 zł.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 319-320, zeznania świadków Ł. W. k. 32-33, B. K. k. 283 odwrót, 369, D. K. k. 369, 280-281; umowa wraz z załącznikami k. 63-89, w tym wniosek k. 70-72, pismo z banku k. 374, 378).

W związku z niewywiązywaniem się przez D. K. (1) z zawartych umów kredytowych wielokrotnie przedstawiciele banku prowadzili rozmowy telefoniczne z kredytobiorcą, rozmowy były jednak prowadzone z T. M. (1), który podawał się za D. K. (1) lub jego syna. W dniu 19 sierpnia 2014 r. oskarżony podając się za syna D. K. zadzwonił do banku z informacją o zgonie kredytobiorcy. W dniu 3 września 2014 r. do rodziny D. K. (1) zostało przesłane pismo z prośbą o nadesłanie aktu zgonu klienta banku. Po otrzymaniu tego pisma, D. K. skontaktował się z oskarżonym celem uzyskania z jego strony wyjaśnień. T. M. (1) początkowo wszystkiego się wypar, niemniej później przyznał się do zawierania takich umów i zaciągania na nazwisko D. K. kredytów. W dniu 11 września 2014 r. D. K. skontaktował się telefonicznie z przedstawicielem działu windykacji banku, podczas przeprowadzonej rozmowy uzyskał informacje o zawartych umowach kredytowych, kwotach udzielonych kredytów i wynikającym z tego tytułu zadłużeniu. Na prośbę D. K. oskarżony złożył w banku oświadczenia, w których przedstawił okoliczności zawierania umów kredytowych.

(wyjaśnienia oskarżonego k. 320, zeznania świadka Ł. W. k. 33, D. K. k 19-20, 369, oświadczenia k. 6-7, 12-13).

Oskarżony T. M. (1) jest synem M. i I. z domu P., urodzony (...) w Ł., obywatelstwa polskiego o wykształceniu wyższym ekonomicznym z zawodu jest ekonomistą, przed osadzeniem w jednostce penitencjarnej uzyskiwał dochód miesięczny około 3000 zł, bez majątku, jest bezdzietnym kawalerem, nie leczony psychiatrycznie, neurologicznie, odwykowo, karany (dane osobopoznawcze, k. 366-367, dane o karalności, k. 326-327).

Przesłuchany w postępowaniu przygotowawczym oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Wyjaśnił, iż pracował jako doradca klienta w placówce partnerskiej Banku (...) S.A. w P. na ul. (...). Miał w tamtym czasie kłopoty finansowe związane z nieudaną inwestycją i próbował je rozwiązać między innymi za pomocą kredytów zawieranych na nazwisko D. K.. Oskarżony przyjaźnił się z D. K. (1). Chcąc wypełnić założone plany sprzedaży namówił D. K. na zawarcie umów o kredyty. Zawarte przez D. K. umowy miały być następnie wypowiedziane w terminie wynikających z poszczególnych umów. D. K. po zawarciu każdej z umów kredytowych składał jej wypowiedzenie, które miało być w przewidzianym terminie złożone przez T. M. (1) do banku. Oskarżony wyjaśnił, iż kredyty zaciągane na nazwisko D. K. (1) były przeznaczone wyłącznie na potrzeby oskarżonego. D. K. nie miał świadomości, że kredyty są uruchamiane. Oskarżony przyznał, iż zostały zawarte 3 umowy o kredyt odnawialny do których dołączane były karty, którymi dysponował tylko i wyłącznie oskarżony. Następnie oskarżony postanowił zawrzeć na nazwisko D. K. umowę kredytu konsolidacyjnego, który miał pokryć zadłużenie z mniejszych kredytów, a pozostałą część kwoty oskarżony chciał zainwestować w fundusz inwestycyjny. D. K. nic nie wiedział o planach oskarżonego, nie wczytywał się w treść umów, nie orientował się w mechanizmie poszczególnych produktów finansowych. D. K. na prośbę oskarżonego, zawsze załączał zaświadczenie o zatrudnieniu. Oskarżony wskazał, iż D. K. nie miał żadnych profitów z tytułu zawieranych umów. Do podpisywania wszystkich dokumentów dochodziło w miejscu zamieszkania oskarżonego tj. w Ł., przy ul. (...). T. M. (1) przyznał także, iż zawarł też z D. K. umowy rachunku bankowego w Banku (...). Służyło to wykonaniu planu sprzedaży, a nadto na rachunki miały wpływać pieniądze z innych produktów zawieranych z bankiem. Jak przyznał oskarżony D. K. nie miał dostępu do tych rachunków, nie została uruchomiona ich obsługa elektroniczna. Jedynym kanałem obsługi rachunków była karta dostępowa, która pozostawała w dyspozycji T. M. (1) i służyła tylko do obsługi w placówce. Za pomocą tej kary oskarżony mógł w siedzibie banku wypłacić gotówkę bądź dokonać innej operacji np. przelać pieniądze na swój rachunek. Kartę tę odebrał osobiście oskarżony. T. M. (1) wyjaśnił, iż umowie kredytu konsolidacyjnego podrobił podpis o treści B. K. (2). Podpis ten był niezbędny, gdyż umowa opiewała na kwotę powyżej 20000 zł i konieczna była zgoda współmałżonka. Oskarżony wiedział, że żona D. K. miała na imię B., nie wiedział natomiast, że miała na imię B., a nie B., stąd też wynikał błąd na podpisie. T. K. wyjaśnił, iż cała korespondencja z bankiem, zarówno telefoniczna jak i listowana była prowadzona osobiście z T. M. (1). W umowach jako adres korespondencyjny był wskazany adres zamieszkania oskarżonego. Wskazany numer telefonu był użytkowany przez oskarżonego, który podając się za syna D. K. poinformował bank o jego śmierci. Oskarżony miał nadzieję, iż w ten sposób uda mu się pozamykać kredyty i zakończyć sprawę, która w jego ocenie zabrnęła za daleko. Oskarżony wyraził skruchę, stwierdził, iż jest mu przykro, że wplątał inne osoby. Oświadczył, iż cała wina leży po jego stronie. Dopóki pracował w Banku (...) to starał się regulować zobowiązania opłacając je z własnej pensji. Mając świadomość, iż sprawa przybiera coraz gorszy obrót postanowił powiadomić bank i policję, iż dokonywał takich czynności.

Słuchany przed sądem oskarżony przyznał się do zarzucanych mu czynów i odmówił składania wyjaśnień. Wskazał, iż D. K. nie wiedział, że wnioski o odstąpienie od umowy nie były wysyłane do banku, oskarżony nie informował go o tym fakcie.

(wyjaśnienia k. 319-320, 323, 367-368).

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był niesporny. Oskarżony jednoznacznie przyznał się do zarzucanych mu czynów zarówno po przedstawieniu mu zarzutów jak i przed sądem. W postępowaniu przygotowawczym złożył obszerne wyjaśnienia korelujące z pozostałym materiałem dowodowym. Brak był jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wiarygodności wyjaśnień oskarżonego. Jedynie na marginesie wskazać trzeba, iż wbrew twierdzeniom oskarżonego to nie dzięki jego działaniom przestępczy proceder wyszedł na jaw. Na skutek bowiem informacji przesłanej przez bank do rodziny D. K. o konieczności nadesłania aktu jego zgonu, D. K. skontaktował się z działem windykacji banku, gdzie uzyskał wiedzę o zaciągniętych kredytach na swoje nazwisko. Z relacji D. K. wynika nadto, iż kiedy skontaktował się z oskarżonym celem wyjaśnienia sytuacji T. M. (1) początkowo wyparł się wszystkiego. Dopiero później przyznał się do przestępczego procederu.

Jednoznacznie na sprawstwo oskarżonego wskazują także dowody takie jak zeznania świadków D. K. (1), Ł. W. (2), dokumenty w postaci umów kredytowych wraz załącznikami, umów rachunków bakowych. Analiza treści wymienionych środków dowodowych wskazuje, że dają one podstawę do poczynienia w oparciu o nie ustaleń w niniejszej sprawie.

Zeznania świadków były w ocenie sądu wiarygodne. Wypowiedzi poszczególnych osób były jasne, spójne, logiczne, korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym. Nie było żadnych powodów, dla których należałoby odmówić im wiary. Depozycje świadków wzajemnie ze sobą korelowały, miały potwierdzenie w dowodach obiektywnych, a nadto nie były chwiejne i nie zawierały sprzeczności.

Brak było podstaw do kwestionowania zeznań D. K. (1), na nazwisko którego oskarżony zawierał umowy kredytowe z Bankiem (...) S.A. D. K. przedstawił relacje łączące go z T. M. (1), wskazał przyczyny zawierania umów kredytowych za pośrednictwem oskarżonego (chęć pomocy koledze, który poprosił go o zawarcie umów kredytowych celem realizacji planów sprzedaży). D. K. przyznał, iż na poszczególnych wnioskach i umowach kredytowych znajdują się jego podpisy. Umowy te były przez niego wypowiadane, jednak oskarżony nie informując go o tym, nie przedkładał w banku stosowanych wypowiedzeń. Świadek opisał miejsce, sposób zawarcia poszczególnych umów kredytowych, podkreślając iż nie czytał dokumentów. D. K. zrelacjonował również okoliczności w jakich wyszedł na jaw fakt uruchomienia poszczególnych kredytów oraz zadłużenia z nich wynikające, mianowicie jego rodzina została zobowiązana do przedłożenia w banku jego aktu zgonu. Świadek przedstawił także okoliczności przeprowadzonej rozmowy z oskarżonym, z którym skontaktował się po ujawnieniu procederu. Jak wynika z relacji świadka oskarżony początkowo zaprzeczył swoim działaniom, jednak następnie przyznał, iż zawierał umowy kredytowe na nazwisko D. K., zaś środki wynikające z umów przelewał na swoje konto. Nadto świadek wskazał, iż jego żona B. K. (1) nie miała świadomości, iż zaciąga on kredyty. Żona D. K. nigdy nic nie podpisywała z tego tytułu, jak również świadek nic nie podpisywał w imieniu żony.

Ocena wiarygodności dowodu z zeznań D. K. stanowiła efekt rozważenia całokształtu ujawnionych przez świadka okoliczności, i to w powiązaniu z innymi dowodami opisującymi zdarzenie będące przedmiotem osądu w sprawie. Depozycje D. K. miały potwierdzenie zarówno w wyjaśnieniach oskarżonego, w zeznaniach innych świadków oraz w dowodach obiektywnych, a nadto nie były chwiejne i nie zawierały sprzeczności.

Brak jest także podstaw do podważenia wiarygodności zeznań Ł. W. (2), który był pracownikiem Banku (...). Świadek opierając się na informacjach zawartych w systemach bankowych oraz dostępnej dokumentacji przedstawił procedury związane z zawieraniem poszczególnych umów kredytowych, przedłożonych w związku z nimi dokumentów, kwot udzielonego kredytu i sumy zadłużenia a także prowadzenia poszczególnych rozmów telefonicznych z kredytobiorcą, przyczyny rozwiązania umów oraz informacji o zgonie D. K.. Zeznania świadka były rzeczowe i logiczne, zgodne były z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie.

Jako zgodne z prawdą sąd ocenił zeznania świadka M. K. (2), pracownicy placówki Partnerskiej Banku (...). Świadek wskazała, iż pracowała razem z T. M. (1). Potwierdziła podpis złożony na potwierdzeniu odbioru karty identyfikacyjnej i kodu identyfikacyjnego wypisanych na nazwisko D. K. (1). Świadek przedstawiła okoliczności złożenia tych podpisów. Zeznania M. K. (2) w ocenie sądu były wiarygodne, aczkolwiek jej depozycje niewiele wniosły do poczynionych w sprawie ustaleń. Oprócz wyżej wskazanych informacji, świadek nie miała wiedzy co do zawieranych umów D. K. z Bankiem (...) S.A., przy których pośredniczył oskarżony.

Wiarygodne są zeznania świadka B. K. (1), żony D. K. (1). Świadek nie miała wiedzy na temat zawieranych umów kredytowych oraz zaprzeczyła, by składała jakiekolwiek podpis na wniosku o udzielenie kredytu. Brak jest podstaw do kwestionowania jej zeznań, które maja potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w tym wyjaśnieniach samego oskarżonego, który wskazał, iż to on nakreślił podpis o treści B. K. (2).

Sąd dokonując ustaleń stanu faktycznego oparł się nie tylko na osobowych źródłach dowodowych, ale także na dokumentach w szczególności w postaci umów kredytowych i ich załącznikach, w tym wnioskach o udzielenie kredytów. Nieosobowy materiał dowodowy został zgromadzony w sposób prawidłowy, żadna ze stron nie kwestionowała jego prawdziwości i brak było jakichkolwiek powodów, które by ich wiarygodność i treść podważały.

Reasumując, zebrany w sprawie materiał dowodowy w sposób nie budzący wątpliwości przesądza o sprawstwie T. M. (1) w zakresie przypisanych mu czynów.

Oskarżony T. M. (2) dopuścił się wszystkich przypisanych mu czynów w warunkach recydywy specjalnej podstawowej z art. 64 § 1 k.k.. Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi z dnia 5 marca 2009 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt VII K 726/06 T. M. (1) był bowiem skazany za czyn z art. 284 § 2 k.k. m.in. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Postanowieniem z dnia 27 października 2010 r. sąd zarządził wykonanie ww. kary pozbawienia wolności, którą skazany odbywał w okresie od dnia 19 stycznia 2011 r. do dnia 19 lipca 2011 r. Nie ulega zatem kwestii, iż oskarżony odbył karę pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy za umyślne przestępstwo podobne do tych, które objęto niniejszym postępowaniem.

(odpis wyroku k. 362-363, 364)

Przestępstwa podobne to m.in. przestępstwa należące do tego samego rodzaju (art. 115 § 3 k.k.), a zatem przestępstwa skierowane przeciwko temu samemu rodzajowi dobra chronionego prawem. Jest wobec tego jasne, że przestępstwo, za które skazany został T. M. (1) jest przestępstwem podobnym do tych, których popełnienie sąd przypisał mu w niniejszym wyroku w rozumieniu art. 115 § 3 k.k.

Sąd zmienił opis czynów zarzuconych oskarżonemu w punktach I, II, III, V, tak aby został odzwierciedlony rzeczywisty stan faktyczny, znamiona przypisanych czynów z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. popełnionych w warunkach ciągu przestępstwa z art. 91 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i w miejsce zarzucanych w punktach I, II, III, V czynów uznał oskarżonego za winnego tego, że :

a) w dniu 26 czerwca 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1.500 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

b) w dniu 26 czerwca 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 2.000 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

c) w dniu 7 listopada 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu umowy kredytu odnawialnego nr (...) w wysokości przyznanego limitu w kwocie 1.000 zł zawartej na dane D. K. (1), poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd, co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy oraz zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

d) w dniu 12 grudnia 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu zawartej na dane D. K. (1) umowy kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 1.926 zł, poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego banku w błąd, co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.

Czynność sprawcza przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym. Doprowadzenie należy tu rozumieć jako wywołanie niekorzystnej dla pokrzywdzonego decyzji rozporządzającej w odniesieniu do jego mienia (Oczkowski, Oszustwo..., s. 9 i n.). Nie każde doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem stanowi oszustwo. To ostatnie zachodzi tylko wtedy, kiedy sprawca działał w określony sposób, mianowicie wprowadzając w błąd, wyzyskując błąd lub wyzyskując niezdolność pokrzywdzonego do należytego pojmowania przedsiębranego działania (Kardas, O wzajemnych relacjach..., s. 20). Oszustwo określone w art. 286 § 1 k.k. jest przestępstwem materialnym. Skutek stanowi niekorzystne rozporządzenie mieniem. Niekorzystne rozporządzenie mieniem to takie, które powoduje uszczerbek w istniejącym majątku pokrzywdzonego (damnum emergens) lub umniejszenie przyszłych zysków (lucrum cessans); Bednarzak, Przestępstwo..., s. 81; Górniok, "Niekorzystne"..., s. 11 i n. Stronę podmiotową oszustwa stanowi zamiar bezpośredni. Jest to przestępstwo kierunkowe ("w celu osiągnięcia korzyści majątkowej").

Nie ma wątpliwości, iż oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Należy jedynie podnieść, iż korzyść majątkowa to każde powiększenie aktywów w postaci pieniędzy lub przedmiotów mających postać materialną, albo zmniejszenie pasywów, czy zaoszczędzenie wydatków, a zatem wszystko to, co przynosi pożytek materialny, niezależnie od formy i rangi. Sprawca obejmował swoim zamiarem zarówno cel działania jak i sam sposób działania zmierzający do realizacji celu. T. M. (1) chciał uzyskać korzyść majątkową (w postaci możliwości korzystania z sumy kredytu odnawialnego oraz kredytu gotówkowego) i w tym celu użył określonego działania, czym doprowadził pokrzywdzonego Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Oskarżony wprowadził w błąd pokrzywdzonego, co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania. Sprawca z premedytacją, bezprawnie, pośredniczył w zawieraniu poszczególnych umów kredytowych z których de facto sam korzystał, i wbrew uzgodnieniom z D. K. nie wypowiadał ich w odpowiednim terminie. Będąc profesjonalistą w zakresie usług bankowych wykorzystał naiwność i niewiedzę D. K. do własnych korzyści.

Z powyższego wynika zatem, że oskarżony wprowadził pokrzywdzonego w błąd i czynił tak, aby doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i ostatecznie doprowadził pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Oskarżony w chwili pośredniczenia przy zawieraniu umów dążył do uzyskania świadczeń pieniężnych dla siebie mając świadomość tego, że gdyby druga strona umowy znała rzeczywisty stan, nie zawarłaby umowy lub nie zawarłaby umowy na tych warunkach, na jakich została zawarta zatem działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. (wyrok SN z 6 listopada 2003 r., II KK 9/03, LEX nr 83773). Rozporządzenie przez bank środkami pieniężnymi, na które opiewały umowy kredytowe uznać należy za niekorzystne rozporządzenie mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. Środki zostały bowiem rozdysponowane w sytuacji obarczenia pokrzywdzonego ryzykiem, jakiego nie godził się ponieść zawierając poszczególne umowy. Kredyty udzielone zostały zatem w warunkach faktycznego braku zabezpieczenia możliwości wyegzekwowania ich zwrotu.

Oskarżony doprowadził pokrzywdzony Bank (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości:

- przyznanego limitu kredytu w kwocie 1500 zł - czyn przypisany w pkt 1a wyroku,

- przyznanego limitu kredytu w kwocie 2000 zł - czyn przypisany w pkt 1b wyroku,

- przyznanego limitu kredytu w kwocie 1000 zł - czyn przypisany w pkt 1c wyroku;

- w wysokości 1.926 zł – czyn przypisany w pkt 1 d wyroku.

Sąd przypisane oskarżonemu czyny w pkt 1 a-d każdy realizujący znamiona z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. potraktował jako ciąg przestępstw. Nie budzi bowiem wątpliwości fakt, iż za każdym razem oskarżony działał w ten sam sposób, w tym samym celu. Przedział czasowy pomiędzy czynami jest niewielki, co dodatkowo uzasadnia przyjęcie kwalifikacji z art. 91 § 1 kk. Ponadto przestępstwa te zostały popełnione zanim zapadł pierwszy wyrok, co do któregokolwiek z tych przestępstw.

Ustalony stan faktyczny dał podstawy do przypisania oskarżonemu sprawstwa czynu zarzucanego w pkt IV aktu oskarżenia. Sąd zmieniając opis czynu uzupełnił go o niezbędne znamiona (co bezsprzecznie wynika z materiału dowodowego) i uznał oskarżonego za winnego tego, że w dniu 12 listopada 2013 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) S.A. z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem z tytułu zawartej w dniu 8 listopada 2013 roku na dane D. K. (1) umowy kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 39.801,38 zł, w ten sposób, że w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu o treści (...), który to dokument mający istotne znaczenie dla uzyskania kredytu przedłożył w Banku (...) S.A. z siedzibą w G. wprowadzając w błąd pokrzywdzony bank co do autentyczności i rzetelności dokumentu, osoby rzeczywistego kredytobiorcy i zamiaru spłaty zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne czym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.

Odnośnie wypełnienia znamion art. 286 § 1 k.k. stwierdzić trzeba, iż działania oskarżonego były tożsame jak w przypadku pozostałych przypisanych mu czynów w pkt 1 wyroku i nie ma potrzeby powielania argumentacji przedstawionej powyżej. Dość stwierdzić, iż pośrednicząc w zawarciu umowy kredytu gotówkowego w dniu 8 listopada 2013 r. na dane D. K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 39801,38 zł. Oskarżony wprowadził w błąd pokrzywdzonego, co do osoby rzeczywistego kredytobiorcy, zamiaru spłaty zobowiązania oraz autentyczności i rzetelności przedłożonego dokumentu w postaci wniosku o udzielenie kredytu. Oskarżony w chwili pośredniczenia przy zawieraniu umowy dążył do uzyskania świadczenia pieniężnego dla siebie mając świadomość tego, że gdyby druga strona umowy znała rzeczywisty stan, nie zawarłaby umowy lub nie zawarłaby umowy na tych warunkach, na jakich została zawarta zatem działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Przedmiotem ochrony przepisu art. 270 § 1 k.k. jest bezpośrednio wiarygodność dokumentów, a w następstwie pewność obrotu prawnego. Przestępstwo określone w art. 270 k.k. ma charakter powszechny. Przestępstwo materialnego fałszerstwa dokumentu może być popełnione albo przez podrobienie, albo przez przerobienie dokumentu w celu użycia za autentyczny, bądź tez poprzez posłużenie się podrobionym, czy przerobionym dokumentem jako autentycznym. Dokumentem jest przy tym każdy przedmiot, który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód okoliczności mającej znaczenie prawne.

Przestępstwo gospodarcze stypizowane w art. 297 § 1 polega na przedłożeniu przez sprawcę – działającego w celu uzyskania dla siebie lub dla kogo innego określonych w przepisie świadczeń – podrobionego, przerobionego, poświadczającego nieprawdę albo nierzetelnego dokumentu, albo nierzetelnego pisemnego oświadczenia dotyczącego okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego.

Jest to przestępstwo formalne. Aby go dokonać, nie jest potrzebne wystąpienie jakiegokolwiek skutku. Przedkładanie dokumentu lub oświadczenia należy rozumieć szeroko, jako wszelkie formy przedstawiania ich treści podmiotom udzielającym kredytu i pozostałych instrumentów finansowych

Warunkiem odpowiedzialności za przestępstwo z art. 297 § 1 jest przedstawienie nieprawdziwych dokumentów i oświadczeń między innymi organowi lub instytucjom dysponującym środkami publicznymi. Przez organy oraz instytucje dysponujące środkami publicznymi należy natomiast rozumieć wszelkie jednostki organizacyjne, które mają możliwość przyznawania świadczeń wymienionych w § 1, przy czym środki na te świadczenia przynajmniej w części pochodzą ze środków publicznych, przez które należy rozumieć środki pochodzące z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, przeznaczone na działalność bieżącą i inwestycyjną, środki pozostające w dyspozycji państwowych funduszy celowych, środki, na które Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego udzieliły poręczenia, gwarancji lub dofinansowały koszt obsługi kredytu, a także środki przyznane na podstawie umów międzynarodowych oraz uzyskane z budżetu Unii Europejskiej (Aneta Michalska – Warias, Komentarz do art. 297 k.k., publ. Lex) Oskarżony w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego poprzez własnoręczne nakreślenie podpisu o treści (...). Należy przy tym wskazać, iż podrobienie dokumentu polega na sporządzeniu dokumentu przy zachowaniu pozoru, jak gdyby dokument pochodził od innej osoby, a nie od sprawcy. Dokument jest podrobiony, jeżeli nie pochodzi od osoby, w imieniu której został sporządzony. Podpisanie się na dokumencie za inną osobę, jej nazwiskiem stanowi podrobienie tego dokumentu, w rozumieniu art. 270 § 1 k.k. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.10.1979 r., II KR 10/79, OSNPG 1980, NR 11, poz. 127, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.12.1979 r., I KR 328/79, OSNPG 1981, NR 1, poz. 11). Stwierdzić przy tym trzeba, iż wniosek o udzielenie kredytu wraz z podpisem współmałżonka, który został przez oskarżonego przedłożony w banku miał istotne znaczenie dla uzyskania kredytu. Sam oskarżony stwierdził, iż do kredytu przewyższającego 20.000 zł niezbędna była zgodna i podpis współmałżonka na wniosku. Tym samym spełnione zostały znamiona art. 297 § 1 k.k.

Oskarżony jest osobą pełnoletnią i w pełni poczytalną, przy popełnieniu każdego z przypisanych mu czynów działał umyślnie, z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, nie ujawniły się przy tym żadne okoliczności mogące świadczyć o wyłączeniu bezprawności lub winy jego czynu. Oskarżony miał pełną możliwość pozostania w zgodzie z całokształtem porządku prawnego, z możliwości tej jednak świadomie nie skorzystał, dlatego należy w niniejszej sprawie postawić mu zarzut winy.

Jako okoliczności obciążające przy wymierzaniu kary za przypisane oskarżonemu przestępstwa w pkt 1 a-d sąd wziął pod uwagę:

- wysoki stopień społecznej szkodliwości czynów oskarżonego, godzącego w jedno z podstawowych dóbr chronionych przepisami Kodeksu karnego jakim jest mienie;

- uprzednią wielokrotną karalność oskarżonego, w tym za przestępstwo podobne.

- premedytacja działania (oskarżony był profesjonalistą w zakresie usług bankowych)

- nadużycie zaufania pracodawcy

- wykorzystanie zaufania i niewiedzy D. K. (1),

- ilość popełnionych przestępstw, składających się na ciąg przestępstw, wartość wyrządzonej szkody

- intensywny i naganny sposób działania (oskarżony odbierał korespondencję z banku i prowadził rozmowy telefoniczne podając się za D. K. i jego syna, podał informację o zgonie D. K. ).

- postać zamiaru

- świadome dokonanie wyboru pomiędzy uzyskiwaniem dochodu dzięki pracy a czerpaniem korzyści z przestępstwa

Jako okoliczność łagodzącą sąd uwzględnił postawę oskarżonego w toku postępowania tj. przyznanie się do winy, złożenie obszernych, precyzyjnych wyjaśnień, wyrażenie skruchy i deklarowaną chęć przeproszenia pokrzywdzonego, spłata części zadłużenia.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd wymierzył oskarżonemu na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. karę 1 roku pozbawienia wolności. W ocenie sądu jednostkowa kara w takim wymiarze nie jest karą surową, jest wyważona i adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynów, czyni również zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Jako okoliczności obciążające przy wymierzaniu kary za przypisane oskarżonemu przestępstwo w pkt 2 sąd wziął pod uwagę:

- wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, godzącego w jedno z podstawowych dóbr chronionych przepisami Kodeksu karnego jakim jest mienie, a także godzące w wiarygodność dokumentów, a w następstwie pewność obrotu prawnego oraz godzące w prawidłowość funkcjonowania obrotu gospodarczego

- uprzednią wielokrotną karalność oskarżonego, w tym za przestępstwo podobne.

- premedytacja działania (oskarżony był profesjonalistą w zakresie usług bankowych)

- nadużycie zaufania pracodawcy

- wykorzystanie zaufania i niewiedzy D. K. (1),

- wartość wyrządzonej szkody

- intensywność i naganny sposób działania (oskarżony odbierał korespondencję z banku i prowadził rozmowy telefoniczne podając się za D. K. i jego syna, podał informację o zgonie D. K. ).

- naruszenie kilku przepisów ustawy

- postać zamiaru

- świadome dokonanie wyboru pomiędzy uzyskiwaniem dochodu dzięki pracy a czerpaniem korzyści z przestępstwa

Jako okoliczność łagodzącą sąd uwzględnił postawę oskarżonego w toku postępowania tj. przyznanie się do winy, złożenie obszernych, precyzyjnych wyjaśnień, wyrażenie skruchy i deklarowaną chęć przeproszenia pokrzywdzonego, spłata części zadłużenia.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd wymierzył oskarżonemu na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, uznając, iż jest to kara wyważona i adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, czyni również zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Za zbiegający się ciąg przestępstw opisany i przypisany w punkcie 1 a-d oraz przestępstwo opisane i przypisane w punkcie 2 na podstawie art. 91 § 2 k.k., art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w miejsce kar jednostkowych pozbawienia wolności orzeczonych w punktach 1 i 2 należało orzec wobec oskarżonego T. M. (1) karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, uwzględniając bliski związek czasowy między ciągiem przestępstw a pozostałym pozostającym w zbiegu realnym przestępstwem, podobieństwo rodzajowe (bliski związek przedmiotowy) oraz tożsamość zamiaru (bliski związek podmiotowy).

Wymierzając karę łączną pozbawienia wolności sąd zastosował zasadę mieszaną łączenia kar, zbliżoną do absorpcji. Jak już wskazano przy wymiarze kary łącznej sąd rejonowy miał na uwadze dyrektywy przedmiotowego, podmiotowego i czasowego związku między zbiegającymi się przestępstwami. Powyższe czynniki przemawiały za stwierdzeniem braku podstaw do uznania za zasadne pochłonięcie kar orzeczonych za wskazane czyny przez jedną z nich. Należy bowiem mieć na względzie, iż wymierzenie kary łącznej w oparciu o zasadę pełnej absorpcji orzecznictwo rezerwuje dla wyjątkowych wypadków, gdy ścisły związek podmiotowy i przedmiotowy między pozostającymi w zbiegu przestępstwami sprawia, że granica pomiędzy zbiegiem pomijalnym a zbiegiem realnym nie jest wyraźnie zarysowana. W niniejszej sprawie taki związek należało wykluczyć, chociażby za względu na złożoną kwalifikację i naruszenie wielu przepisów ustawy w przypadku czynu przypisanego w pkt 2 wyroku.

W przekonaniu sądu kara w powyższym rozmiarze spełni swoje cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, uświadamiając oskarżonemu nieopłacalność popełniania przestępstw i powstrzymując go od ich popełniania w przyszłości, jak i prewencji generalnej.

Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia kary łącznej. Brak było pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec oskarżonego, biorąc pod uwagę jego wielokrotną karalność, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu i wynikająca stąd pewna regularność wchodzenia w konflikt z prawem. Oskarżony, będąc uprzednio kilkukrotnie skazany na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (w tym za przestępstwa przeciwko mieniu) na okres próby, nie skorzystał z udzielonej mu szansy na zmianę postawy i nie wyciągnął żadnych wniosków dotyczących nieopłacalności popełniania przestępstw. W tych warunkach brak jest takich elementów prognostycznych, które wskazywałyby na możliwość osiągnięcia celów kary bez orzekania jej w bezwzględnym wymiarze. Analiza dotychczasowego trybu życia oskarżonego, tj. przede wszystkim jego uprzedniej karalności, prowadzi w przekonaniu sądu do wniosku, że tylko kara izolacyjna swą dolegliwością wpłynie na oskarżonego w ten sposób, że nie popełni on w przyszłości przestępstwa.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. sąd orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia pozostałej części wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) S.A. z siedzibą w G.:

a)  kwoty 6367,86 złotych w związku z przypisaniem czynów w punkcie 1 a-d niniejszego wyroku

b)  kwoty 38983,39 złotych w związku z przypisaniem czynu w punkcie 2 niniejszego wyroku;

Sąd rozpoznając sprawę stosownie do dyspozycji art. 4 § 1 k.k. zastosował wobec oskarżonego ustawę kodeks karny w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu, a nie dacie wyrokowania, jako względniejszą dla sprawcy. Zgodnie z nową ustawą orzekając obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k. należy zastosować przepisy prawa cywilnego (np. odsetki), zaś w dacie popełnienia czynów art. 46 § 1 k.k. tego nie przewidywał., co w ocenie sądu było względniejsze dla sprawcy.

Na podstawie art. 627 k.p.k. sąd zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych w całości, uznając, że wobec jego aktualnej sytuacji osobistej i majątkowej, w tym pozostawanie w izolacji penitencjarnej uiszczenie ich byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe.