Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa D. L.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 31 marca 2015 roku, sygn. akt I C 222/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach:

a)  pierwszym sentencji w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda D. L. kwotę 4.002,92 złotych obniża do kwoty 1.845,92 (jeden tysiąc osiemset czterdzieści pięć 92/100) złotych;

b)  trzecim sentencji w ten sposób, że zasądza od powoda D. L. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 1.200,00 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala apelację i powództwo w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu za instancję odwoławczą.

SSO Paweł Hochman

SSO Jarosław Gołębiowski SSR del. Wioletta Krawczyk

Sygn. akt II Ca 602/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 marca 2015 r. Sąd Rejonowy w Bełchatowie po rozpoznaniu sprawy z powództwa D. L. przeciwko (...) SA w W. o zapłatę

1/ zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.002,92 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

2/ oddalił powództwo w pozostałej części,

3/ zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.467,00 złotych tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 1.200,00 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

D. L. łączyła z (...) SA umowa ubezpieczenia (...) samochodu osobowego marki (...), rok produkcji 2006, nr rejestracyjny (...) w okresie od dnia 19 sierpnia 2013 r. do dnia 18 sierpnia 2014 r. Wartość pojazdu w polisie wskazano na kwotę 23.700,00 zł. W zakresie ubezpieczenia zawarto zapis, iż amortyzacja wynosi 0% - pełne odszkodowanie za części zgodnie z OWU. W polisie nie ma potwierdzenia otrzymania przez powoda od pozwanego OWU lub potwierdzenia zapoznania z ich treścią

D. L. zgłosił zdarzenie do ubezpieczyciela (...) SA. Pismem z dnia 14 stycznia 2014 r. ubezpieczyciel przyznał mu odszkodowanie w kwocie 4.977,41 zł; wysokość odszkodowania została wyliczona w oparciu o wycenę kosztów naprawy pojazdu zgodnie z § 15 OWU AC, mających zastosowanie do umów zawartych po dniu 1 marca 2013 r. W § 15 ust. 3 pkt 2a i b OWU AC przewiduje korektę kosztu części zamiennych o współczynnik 0,6 wynikający z uwzględnienia w wycenie cen tzw. zamienników, a także procentowe pomniejszenie wartości części w zależności od czasu eksploatacji pojazdu

Następnie pismem z dnia 22 stycznia 2014 r. (...) SA przyznał D. L. dopłatę w kwocie 1.395,67 zł. Łącznie odszkodowanie przyznane przez (...) SA wyniosło kwotę 6.373,08 zł. (...) SA odmówiło wypłatę odszkodowania w wyższej wysokości.

Przed wystąpieniem z pozwem w niniejszej sprawie D. L. zlecił wykonanie prywatnej ekspertyzy kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu; rzeczoznawca wyliczył koszt naprawy pojazdu na kwotę 9.682,21 zł + 23% VAT tj. 2.226,91 zł-łącznie 11.909,12 zł.

Z kosztorysów naprawy A. i E. / (...) SA / kosztorys D. L. uwzględnia koszt wymiany czynnika chłodniczej'" klimatyzacji, poza tym zakres naprawy w obu kosztorysach jest taki sam. Uwzględnienie kosztów wymiany czynnika chłodniczego klimatyzacji jest całkowicie uzasadniony.

W aktach szkodowych brak jest protokołu pomiaru grubości lakieru, nie daje dostatecznych podstaw do stwierdzenia, że maska pojazdu była szpachlowana i w jakim zakresie. Protokół taki jest jedynym miarodajnym dowodem, iż maska pojazdu byki szpachlowana i w jakim zakresie. W (...) SA obowiązuje procedura, zgodnie z która u razie powzięcia przez likwidatora wątpliwości co do wcześniejszych napraw określonego elementu pojazdu, jest on zobligowany do wykonania pomiaru grubości lakieru. W loku likwidacji szkody w pojeździe powoda pomiar taki nie został dokonany, a w każdym razie pozwany nie przedstawił takiego dokumentu. Zgodnie z OWU AC obowiązującymi u (...) SA współczynnik pomniejszający wartość części 0,6 dotyczy każdej szkody z wyjątkiem sytuacji przedstawienia faktur za naprawę pojazdu. Koszt naprawy przedmiotowego pojazdu według OWU AC wynosi kwotę 8.218,00 zł. Różnica pomiędzy kwotami kosztów naprawy: 8.279,00 zł /opinia pierwotna/ a 8.218,00 zł /pisemna opinia uzupełniająca/ wynika z koniecznego potrącenia kosztów materiałów zużytych do naprawy W sytuacji pominięcia współczynnika 0,6 w odniesieniu do kosztu części użytych dr. naprawy, to kwotę 8.218,00 zł należy powiększyć o 40 % tj. o kwotę 2.158,40 zł. Łącznie koszt naprawy pojazdu wyniósłby kwotę 10.376,00 zł.

Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie - do kwoty 4.002,90 zł.

Okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd ustalił n;i podstawie powołanych, niekwestionowanych przez strony dowodów z dokumentów ora/ ostatecznie niekwestionowanej opinii biegłego K. W..

Zgodnie z treścią art. 805 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Zgodnie z § 2 pkt I powołanego przepisu przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie zakładu ubezpieczeń polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

Przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy ubezpieczenia ora/ ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej / Dz. U. z 2003 r. Nr 124 po/., (...) z późn. zm. / z uwagi na różnorodne rodzaje ubezpieczeń mają charakter ramowy i nie mogą regulować całokształtu zagadnień związanych z konkretnym ubezpieczeniem. Uzupełnieniem kodeksowych norm prawnych dotyczących problematyki ubezpieczenia są postanowienia ogólnych warunków umów ubezpieczeń, które określają m. in. przedmiot i zakres ubezpieczenia, sposób zawierania umów, zakres i czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela, prawa i obowiązki stron.

W przedmiotowej sprawie strony łączyła umowa ubezpieczenia autocasco z okresem ubezpieczenia od dnia 19 sierpnia 2013 r. do dnia 18 sierpnia 2014 r.

Istotą tego rodzaju umowy jest zobowiązanie ubezpieczyciela do wypłacenia odszkodowania w przypadku zajścia określonego zdarzenia.

Z charakteru takiej umowy wynika, że ryzyko zajścia takiego zdarzenia ponosi co do zasady ubezpieczyciel, w zamian za co otrzymuje świadczenie w postaci składki ubezpieczeniowej. Zasadą jest zatem odpowiedzialność ubezpieczyciela za wypłatę odszkodowania, którą ten na siebie z mocy umowy przyjmuje. Wszelkie wyłączenia i ograniczenia tego rodzaju odpowiedzialności powinny stanowić wyjątek i nie mogą być interpretowane rozszerzająco na niekorzyść ubezpieczonego.

Ogólne warunki ubezpieczenia zawierają postanowienia ramowe, które mogą być modyfikowane przez konkretne umowy zawierane dwustronnie. W przedmiotowej sprawie polisa nr (...) przewiduje wprost amortyzację 0% - pełne odszkodowanie za części zgodnie z OWU. Z uwagi na fakt, iż pozwany nie przedstawił żadnego dowodu na to, iż doręczył powodowi OWU AC albo że powód się z nimi zapoznał -nie ma podstaw do przyjęcia, iż powód wiedział, iż OWU przewidują współczynnik pomniejszający koszt części użytych do naprawy pojazdu w razie zaistnienia szkody. Z tego względu nie można uznać pomniejszenia odszkodowania za szkodę z pojeździe powoda o 40 % na podstawie OWU AC obowiązujących w chwili zawarcia polisy.

Zatem - zgodnie z treścią opinii biegłego - koszt naprawy pojazdu powoda wynosi 10.376,00 zł tj. 8.218,00 zł + 2.158.00 zł. Pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 6.373,08 zł, do zapłaty pozostaje kwota 4.002,92 zł.

Wobec faktu, iż do zdarzenia powodującego szkodę doszło w czasie trwania ochrony ubezpieczeniowej, pozwany co do zasady jest odpowiedzialny z tytułu szkody wyrządzonej powodowi.

Ustalenie wysokości odszkodowania wymaga rozważenia odpowiednich regulacji zawartych w Kodeksie cywilnym, choć zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego nie ma różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu prawa cywilnego a szkody w rozumieniu prawa ubezpieczeniowego, gdyż w obu tych wypadkach chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej /p. uchwała SN z dnia 18 marca 1994 r., III CZP 25 / 94/.

Na podstawie art. 361 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, a w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Norma ta wprowadza zatem zasadę pełnego odszkodowania, a pojęcie szkody obejmuje w szczególności wydatki poniesione w następstwie zdarzenia wywołującego szkodę, byle były one celowe i wystarczająco uzasadnione. Wydatki te niewątpliwie stanowią stratę, gdyż prowadzą albo do zmniejszenia aktywów albo do zwiększenia pasywów u poszkodowanego. Wysokość odszkodowania winna być natomiast ustalona według reguł określonych w art. 363 kc.

Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.002,92 zł jako wyrównanie wypłaconego przez pozwanego odszkodowania do pełnych kosztów naprawy pojazdu.

Powództwo w pozostałym zakresie, jako niezasadne, musiało zostać oddalone.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc, zgodnie z żądaniem pozwu - po pierwszej decyzji ustalającej wysokość odszkodowania z dnia 14 stycznia 2014 r.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie 100 kpc - powództwo zostało oddalone w niewysokiej części, a żądanie oparte było na treści kalkulacji naprawy pojazdu zleconej przez powoda rzeczoznawcy przed wniesieniem pozwu; powód mógł zatem przypuszczać, iż kwota dochodzona pozwem jest prawidłowa i zasadna. Na koszty poniesione przez powoda składają się kwoty: 250,00 zł - opłata sądowa od pozwu, 17,00 zł – opłata od pełnomocnictwa, 1.200,00 zł - koszty zastępstwa procesowego, łączna- 1467,00 zł.

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne, rozważania o,.,, powołane w nich przepisy należało orzec jak w wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając go w części tj: co do pkt. 1 wyroku ponad kwotę 1391,92 zł. tj w zakresie kwoty 2611,00 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 stycznia 2014r. do dnia zapłaty włącznie, co do pkt. 3 wyroku w całości. Apelacja zaskarżonemu orzeczeniu zarzuca:

a.)  naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie w postaci: - zaniechania dokonania wszechstronnego rozważenia zebranego materiału oraz pominięcia znaczenia ustalonych w postępowaniu dowodowym okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia w tym ustalenie, że strona powodowa nie otrzymała OWU AC i w konsekwencji nie należy ich uwzględniać w toku wyrokowania.

b.)  naruszenie przepisu art. 278 kpc poprzez błędną interpretację skutkującą ustaleniem przez sąd zakresu odpowiedzialności z pominięciem wiadomości specjalnych tj. przyjęcie wysokości odszkodowania wbrew wyliczeniom dokonanym przez biegłego.

c.)  naruszenie przepisu § 15 ust. 3 OWU (...) w szczególności pkt. 2 a) poprzez pominięcie, że wycena kosztu części zamiennych dokonywana jest na podstawie cen części zalecanych do stosowania przez producenta pojazdu lub jego oficjalnego importera skorygowanych o współczynnik w wysokości 0,6 wynikający z uwzględnienia w wycenie tzw. zamienników.

d.)  naruszenie przepisu art. 100 kpc poprzez błędną interpretacje i w konsekwencji przyjęcie, iż oddalenie powództwa w zakresie kilkudziesięciu procent stanowi wartość nieznaczną w rozumieniu przepisu.

Biorąc pod uwagę powyższe apelujący wnosił o zmianę rozstrzygnięcia w zakresie zaskarżenia tj. w zakresie pkt. 1 i 3 wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz rozstrzygnięcie o kosztach procesu stosownie do wyników postępowania oraz o zasądzenie na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych, w postępowaniu przed Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest częściowo uzasadniona.

Rozważania Sądu, które legły u podstaw zaskarżonego rozstrzygnięcia są oparte na błędnym ustaleniu, że ubezpieczony nie otrzymał OWU, zatem nie wiążą go ograniczenia wynikające z zawartej umowy AC.

Sąd nie dość wnikliwie poddał analizie dokument- polisę. Na stronie 3- ciej wskazano w niej, że ubezpieczony otrzymał i zapoznał się ze wszystkimi postanowieniami OWU. Z powyższego wynika zatem, że przy ocenie zgłoszonego w pozwie roszczenia należało wziąć pod uwagę treść § 15 ust. 3 pkt 2 a OWU Autocasco. Zgodnie z przywołaną regulacją wycena kosztów części zamiennych dokonywana jest na podstawie cen części zalecanych do stosowania przez producenta pojazdu lub jego oficjalnego importera, skorygowanych przez współczynnik w wysokości 0,6 wynikający z uwzględnienia w wycenie zamienników.

Wbrew temu postanowieniu, Sąd Rejonowy błędnie odstąpił od zastosowania w/w współczynnika co spowodowało zawyżenie przyznanego odszkodowania.

Należało z tych przyczyn skorygować zaskarżone rozstrzygnięcie (art. 386 § 1 k.p.c.).

Apelacja w pozostałej części nie jest uzasadniona. Nie można przyjąć, że Sąd naruszył reguły obowiązujące przy ocenie zgromadzonych w sprawie dokumentów (art. 233 § 1 k.p.c. i art. 278 k.p.c.), wskutek tego, że wadliwie dokonał oceny opinii biegłego z zakresu mechaniki pojazdów.

Biegły wskazał, że wysokość szkody brutto wynosi 8218 złotych, natomiast uwzględniając uprzednie naprawy lakiernicze zakres szkody nie przekracza 7765 złotych. Stanowisko Sądu I instancji, który za podstawę przyjął koszt naprawy w wysokości 8218 złotych zostało należycie uzasadnione i znajduje akceptację Sądu Okręgowego. Argumentacja Sądu meriti jest poprawna jurydycznie i nie może być skutecznie kwestionowana. Zgodnie z regułą wyrażoną w art. 6 k.c. pozwany winien udowodnić nie tylko fakt uprzednich napraw, ale także ich zakres. Powinnością skarżącego było także wykazanie czy i w jakim zakresie uprzednie naprawy nie doprowadziły do restytucji uszkodzonej części przedmiotowego pojazdu. Uwzględnienie bowiem przy końcowym rozliczeniu kwoty 7765 złotych było uwarunkowane stwierdzeniem, że uprzednie naprawy lakiernicze nie zostały wykonane w odpowiedni sposób w całości lub w części.

Z tych przyczyn brak było podstaw, ażeby uwzględnić apelację w całości poprzez oddalenie powództwa ponad kwotę 1391,92 złotych.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. stosując zasadę w nim wyrażoną odpowiedzialności za wynik procesu.

O kosztach procesu za drugą instancję rozstrzygnięto na podstawie art. 100 k.p.c. skoro apelacja odnosiła skutek jedynie w części.

Mając to na uwadze orzeczono jak w sentencji (art. 385 k.p.c.).

SSO Jarosław Gołębiowski SSO Paweł Hochman SSR del. Wioletta Krawczyk