Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Grażyna Puchalska

Sędziowie: SO Beata Wehner (spr.)

SR (del.) Małgorzata Demianiuk – Dzik

Protokolant: prot. sąd. Agnieszka Płóciennik

przy udziale prokuratora Bogumiły Knap

po rozpoznaniu dnia 14 listopada 2014 roku

sprawy M. D. i G. P. oskarżonych z art. 300 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa z dnia 10 kwietnia 2014 roku, sygn. akt XIV K 442/11

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu dla Warszawy – Mokotowa do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt X Ka 842/14

UZASADNIENIE

M. D. i G. P. zostali oskarżeni o to, że: w dniu 5 lutego 2010 r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu, udaremnili wykonanie stanowiącego tytuł egzekucyjny aktu notarialnego z dń. 22 listopada 2oo6r. sporządzonego przez notariusza A. R.. A nr (...), opatrzonego w klauzulę wykonalności na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy M. w W. sygn. akt II Co 467/08 z dn. 30 kwietnia 2oo9r., poprzez uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela (...) S.A. z siedzibą w W. w ten sposób, iż będąc członkami zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., przeciwko której prowadzone było postępowanie egzekucyjne sygn. (...) przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Mokotowa w W., ukryli składniki majątku spółdzielni, co przyjęło postać ustanowienia rachunku bankowego o numerze (...) przeznaczonego dla wpłat środków pieniężnych przez spółdzielców, którego byli wyłącznymi współwłaścicielami, czym działali na szkodę (...) S.A. z siedzibą w W., to jest o popełnienie przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 10 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy - Mokotowa

(sygn. akt XIV K 442/11) uznał oskarżonych M. D. i G. P. za winnych tego, że w dniu 5 lutego 20ior. w W., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu udaremnienia wykonania stanowiącego tytuł egzekucyjny aktu notarialnego z dniu 22 listopada 20o6r. sporządzonego przez notariusza A. R.. A nr (...), opatrzonego w klauzulę wykonalności na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy M. w W. sygn. akt II Co 467/08 z dniu 30 kwietnia 2oo9r., uszczuplili zaspokojenie wierzyciela (...) S.A. z siedzibą w W. w ten sposób, iż będąc członkami zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej" (...) w W., przeciwko której prowadzone było postępowanie egzekucyjne sygn. KM 3741/09 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Mokotowa w W., ukryli składniki majątku spółdzielni, co przyjęło postać ustanowienia rachunku bankowego o numerze (...) przeznaczonego dla wpłat środków pieniężnych przez spółdzielców, którego byli wyłącznymi współwłaścicielami, czym działali na szkodę

(...) S.A. z siedzibą w W., tj. popełnienia przestępstwa wyczerpującego dyspozycję art. 300 § 2 kk w zw. z art. 308 kk i za to na podstawie art. 300 § 2 kk wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności, których wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił tytułem próby na okresy po 3 lata. Na podstawie art. 41 § 1 kk oraz art. 43 § 1 kk orzekł wobec oskarżonych środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowiska członka zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej na okres lat 3 . Na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżonych M. D. i G. P. do naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości poprzez zapłatę, solidarnie na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 979.096,63 zł (dziewięćset siedemdziesięciu dziewięciu tysięcy dziewięćdziesięciu sześciu złotych i sześćdziesięciu trzech groszy). Sąd Rejonowy orzekł również o kosztach procesu.

Apelację od wyroku wniósł obrońca zaskarżając wyrok w całości.

Skarżący zarzucił wyrokowi:

1.  obrazę przepisów prawa karnego materialnego, a mianowicie art. 300 § 2 k.lc, poprzez przyjęcie, że oskarżeni uszczuplili zaspokojenie wierzyciela (...) S.A. z siedzibą w W. w ten sposób, iż będąc członkami Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., przeciwko, której prowadzone było postępowanie egzekucyjne sygn. KM 3741/09 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Mokotowa w W., ukryli składki majątku spółdzielni, co przyjęło postać ustanowienia rachunku bankowego o numerze (...) przeznaczonego dla wpłat środków pieniężnych przez spółdzielców, którego byli wyłącznymi współwłaścicielami, czym działali ńa szkodę tegoż wierzyciela oraz art. 46 § 1 k.k. poprzez przyjęcie, że pokrzywdzony poniósł szkodę.

2.  obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 170 § 2 k.p.k., poprzez nieuwzględnienie wniosku dowodowego o ustalenie w jakiej wysokości oskarżyciel posiłkowy zaspokoił swoje roszczenie od dnia 01.02.2011 do dnia 03.04.2014^,

3.  popełnienie błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, co mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie poprzez nieuwzględnienie faktu, że pokrzywdzony miał możliwość zaspokojenia swoich roszczeń z majątku spółdzielni w inny sposób, jak też innych okoliczności mających znaczenie w sprawie.

Ponadto wniósł:

ą. o zaliczenie w poczet dowodów postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24.04.201.4r., sygn. akt: V Cz 996/14 wraz z uzasadnieniem potwierdzającego istnienie możliwości zaspokojenia roszczeń pokrzywdzonego z bieżących przychodów spółdzielni uzyskanych przez zarządcę przymusowego. 5. o dopuszczenie w całości akt sygn. II Co 3317/11

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. I i II poprzez uniewinnienie oskarżonych w konsekwencji o zmianę pkt. III wyroku poprzez nie orzekanie wobec oskarżonych środka karnego w postaci zakazu zajmowania stanowiska członka zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej,

-

zmianę pkt. IV wyroku poprzez nie zobowiązywania oskarżonych - M. D. i G. P. do naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości poprzez zapłatę solidarnie kwoty 979.096,63 zł słownie: (dziewięćset siedemdziesiąt dziewięć tysięcy dziewięćdziesiąt sześć złotych 63/ioogr),

-

zmianę pkt. V wyroku poprzez nie zasądzanie os oskarżonych M. D. i G. P. po 756,00 zł słownie (siedemset pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu wydatków od oskarżyciela posiłkowego;

względnie:

-

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy okazała się zasadna i zasługiwała na uwzględnienie w zakresie wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Ma rację skarżący, że Sąd Rejonowy w zaskarżonym orzeczeniu nie ustalił w sposób ostateczny i nie wykazał, czy w efekcie działania oskarżonych nastąpił skutek w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela, jak tego wymaga przepis art. 300 § 2 kk. Innymi słowy, postępowanie sądowe nie przyczyniło się do ustalenia, czy rzeczywiście fakt założenia przez oskarżonych rachunku bankowego, gdzie spółdzielcy dokonywali wpłat środków pieniężnych przez okres ponad roku, spowodował uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela - spółki (...).

W takich realiach trafny okazał się ten zarzut apelacji, gdzie skarżący wyeksponował niezasadność oddalenia wniosku dowodowego złożonego na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2014 roku o ustalenie, czy i w jakim zakresie roszczenie zostało zaspokojone oraz czy ewentualnie istnieją perspektywy na skuteczną egzekucję całej należności. Jest to zagadnienie o

charakterze elementarnym, skoro trzeba ustalić w procesie karnym, czy czyn zarzucany oskarżonym mógł wyczerpywać znamiona przepisu art. 300 § 2 kk. Jak bowiem wspomniano wcześniej, występek tam opisany jest przestępstwem skutkowym, co oznacza, że - przed przystąpieniem do wydania wyroku skazującego - należy dokonać jednoznacznych i pewnych ustaleń, że doszło do udaremnienia egzekucji lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela. Sąd Rejonowy zadaniu temu nie sprostał, co skutkowało uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

Pozostałe zarzutu apelacji nie będą przy tym omawiane wobec wymowy powyższych okoliczności, skutkujących uchyleniem zaskarżonego wyroku.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy zajmie się zatem zbadaniem, co działo się w sprawie po dniu 7 stycznia 2011 roku, kiedy wierzyciel zawiadomił komornika (w postępowaniu Km 3741/09), że „dłużnik nie zaspokoił roszczenia wierzyciela ponad kwotę otrzymaną kilkanaście miesięcy temu w ramach prowadzonej egzekucji" (pismo k. 139 akt sprawy egzekucyjnej). W szczególności więc, jak trafnie wskazuje obrońca w apelacji, oprócz zobowiązania pokrzywdzonego do zaktualizowania informacji związanych ze sposobem zaspokojenia roszczenia i skutkami czynności zmierzających do odzyskania długu, warto zapoznać się z aktami sprawy cywilnej Sądu Rejonowego dla Warszawy - Mokotowa II Co 3317/11. Dla szerszego ustalenia i oceny wydarzeń towarzyszących sprawie należałoby również zwrócić się o akta sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie XXIV C 799/10 ( o pozbawienie tytułu wykonawczego) oraz zbadać, jak zakończyło się postępowanie prokuratorskie 4 Ds. 273/10/III (Prokuratury Rejonowej (...)).

Reasumując powyższe, okoliczności tej sprawy, gdzie zarzucono oskarżonym - członkom zarządu spółdzielni mieszkaniowej (art. 308 kk) popełnienie występku z art. 300 § 2 kk, wymagają wyjaśnienia wszelkich istotnych kwestii do których odnosi się ustawodawca , przede wszystkim - co słusznie podniósł w apelacji obrońca - w kontekście zaistnienia skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela.

W takim stanie rzeczy, wobec konieczności rozszerzenia czynności dowodowych i dokonania ustaleń istotnych w sprawie, zaskarżony wyrok został uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.