Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Kala

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2016 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. M. i H. M.

przeciwko (...)
w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powodów od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia
18 kwietnia 2016 r., sygn. akt VIII GC 201/16

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2016 r. Sąd Rejonowy
w Bydgoszczy na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie, uznając że powodowie nie wykonali zarządzenia, którym wezwano ich o sprecyzowanie podstawy faktycznej roszczenia, przez co nie można nadać sprawie dalszego biegu.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd Rejonowy wskazał, że u źródła wezwania leżała konieczność ustalenia, czy część odszkodowania, które w ocenie powodów przysługuje powodom od pozwanego, objęta niniejszym pozwem, wynika z kosztów związanych z uszkodzeniem pojazdu, z koniecznością wynajęcia pojazdu zastępczego, czy też z kosztami sporządzenia ekspertyzy prywatnej. Roszczenie o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego i sporządzenia prywatnej ekspertyzy ma inny charakter niż roszczenie o zwrot kosztów naprawy pojazdu. W tym drugim przypadku poszkodowany ponosi szkodę już w momencie zaistnienia zdarzenia i powstania uszkodzeń pojazdu, w tym bowiem momencie powstaje uszczerbek w jego majątku. W przypadku zwrotu kosztów najmu i ekspertyzy szkoda nie istnieje w momencie zdarzenia drogowego, lecz powstaje dopiero wówczas, gdy w wyniku konieczności wynajmu pojazdu zastępczego, czy sporządzenia opinii poszkodowany dozna owego uszczerbku w majątku.

Każde ze zdarzeń generujących uszczerbek w majątku poszkodowanego wymaga odrębnych ustaleń co do zasady, jak i zakresu odpowiedzialności pozwanego. Idąc dalej, ustalenie o który z obowiązków pozwanego chodzi, ma niebagatelne znaczenie dla ustalenia następnie zakresu res iudicata wydanego w sprawie rozstrzygnięcia.

Powodowie wskazali, że na żądanie objęte pozwem składa się „kwota z tytułu poniesionych przez powoda kosztów pojazdu zastępczego oraz kwota rzeczywistej szkody w pojeździe", co nie pozwalało Sądowi na uznanie, że powodowie podali okoliczności faktyczne dokładnie określające żądanie w rozumieniu art. 187 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.

Wobec faktu, iż brak precyzyjnych ustaleń faktycznych, uniemożliwia nadanie sprawie dalszego biegu, na mocy art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. sąd orzekł jak w sentencji postanowienia

Powodowie zaskarżyli wymienione postanowienie wnosząc o jego uchylenie
i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy.

Powodowie wskazali, że poza sporem pozostaje okoliczność, że dochodzą oni roszczenia odszkodowawczego. Oczywistą rzeczą jest, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z jedną szkodą, a nie z trzema różnymi szkodami, w zależności od ilości zdarzeń, które ją wywołały. Sąd Rejonowy pominął okoliczność, że gdyby nie doszło do uszkodzenia pojazdu, to ani zawarcie umowy najmu pojazdu zastępczego, ani też sporządzenie prywatnej ekspertyzy wyceny szkody nie były potrzebne. Wszystkie zatem elementy faktyczne, leżące u podstaw odpowiedzialności odszkodowawczej, pozostają w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym, jakim było uszkodzenie pojazdu powoda. Pozwany ponosi jedną odpowiedzialność odszkodowawczą, za jedną szkodę, gdyż powodowie ponieśli jeden uszczerbek. Prawdą jest, że w innym czasie doznał uszczerbku polegającego na uszkodzeniu pojazdu, a w innym czasie doznał uszczerbku związanego z koniecznością zawarcia umowy najmu pojazdu zastępczego i jeszcze w innym czasie doznał uszczerbku związanego z koniecznością sporządzenia ekspertyzy prywatnej. Jednak uszło uwadze Sądu Rejonowego w Bydgoszczy, że te wszystkie trzy zdarzenia, choć wystąpiły w różnym czasie wystąpiły przed wytoczeniem powództwa, zatem na moment wniesienia pozwu, w każdym z tych przypadków uszczerbek już powstał.

Nie można się też zgodzić z Sądem Rejonowym w Bydgoszczy, że powstanie problem stanu rzeczy osądzonej. Stan rzeczy osądzonej obejmuje bowiem ocenę roszczenia odszkodowawczego in genere, a nie poszczególnych elementów, które się na to roszczenie składają. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zdaje się twierdzić, że może dojść do oddalenia powództwa np. w zakresie szkody rzeczywistej, z jednoczesnym uwzględnieniem powództwa co do kosztów związanych z zawarciem umowy najmu pojazdu zastępczego, jednak w sentencji wyroku Sąd nie wskazuje, jaki element uwzględnia, tylko ewentualnie zasądza odszkodowanie albo oddala powództwo albo zasądza je częściowo w pozostałym zakresie oddalając. Właśnie ten ostatni element jurysdykcji sądu służy temu, aby rozstrzygnąć spór w sytuacji, gdy sąd podzieli częściowo poglądy powoda co do określonego zdarzenia szkodowego, a częściowo nie podzieli tego poglądu.

Jedynie z ostrożności procesowej powodowie wskazali, że dochodzą odszkodowania w kwocie 1000,00 zł, przy czym jest to jedynie część szkód. Na dochodzoną kwotę składają się następujące elementy: kwota 400,00 zł z tytułu uszkodzenia pojazdu, kwota 300,00 zł z tytułu kwoty najmu pojazdu zastępczego i kwota 300,00 zł z tytułu kosztów sporządzenia ekspertyzy prywatnej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie było uzasadnione.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym , co wynika z wartości przedmiotu sporu, jak i z uwagi na przedmiot roszczenia wynikający z umowy stron (art. 505 ¹ pkt 1 k.p.c). Taki tryb postępowania wynika też z zarządzenia z dn. 10.02.2016 r. (k-74). Co prawda w kolejnym zarządzeniu z dn. 12.05.2016 r. wskazano, iż sprawa prowadzona jest w postępowaniu zwykłym, jednak z uwagi na treść art. 179 § 3 k.p.c, uznać należy że nie mogło dojść do skutecznej zmiany trybu postępowania, tym bardziej, że brak w tej kwestii stosownego postanowienia sądu.

Zawieszenie postępowania przez sąd z urzędu na podstawie przepisu art. 177 §1 pkt 6) k.p.c. możliwe jest, jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 208 ¹ , lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu.

Jedynie wiec sytuacja, w której sprawie nie można byłoby nadać biegu, wskutek niewykonania zarządzenia, uprawniałaby Sąd do skorzystania z możliwości zastosowania tego przepisu.

Powodowie wprawdzie nie zastosowali się do zarządzenia Przewodniczącego w Sądzie Rejonowym, jednakże zawieszenie postępowania na zasadzie wskazanego przepisu art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. mogło nastąpić tylko w razie niewykonania przez powoda zarządzenia o charakterze formalnym, na skutek którego sprawie nie można nadać biegu. Tymczasem w sprawie powyższy brak nie występował. Roszczenie zostało przez powodów określone – jako odszkodowawcze, wskazano również jego wysokość dochodzoną w sprawie.

Należy zważyć, że tylko niewskazanie jakichkolwiek okoliczności faktycznych uzasadniających roszczenie stanowi brak formalny pozwu, który powinien być usuwany w trybie art. 130 k.p.c. Natomiast niedokładności w sprecyzowaniu tych okoliczności bądź luki w podstawie faktycznej podlegają merytorycznej ocenie sądu (zob. np. postanowienia: SA w Krakowie z dnia 4 września 2012 r., I ACz 1218/12, LEX nr 1216296, oraz SA w Katowicach z dnia 10 września 2012 r., V ACz 667/12, LEX nr 1217707).

Przepis art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. nie dotyczy niewykonania postanowienia dowodowego, które może skutkować jedynie następstwami z art. 233 § 2 k.p.c., natomiast nie może stać się przesłanką zawieszenia postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1982 r., sygn.. akt IV CZ 44/82 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 1969 r., sygn. akt II CZ 69/69).

Dodatkowo wskazać należy, że brak sprecyzowania poszczególnych podstaw faktycznych roszczenia obecnie nie występuje, skoro w zażaleniu powodowie określili w sposób kwotowy składające się na roszczenie odszkodowawcze należności z tytułu uszkodzenia pojazdu, kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz kosztów prywatnej ekspertyzy. Tym samym brak było jakichkolwiek podstaw do utrzymania zaskarżonego postanowienia.

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc orzekł jak w sentencji.