Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 525/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Westphal

Ławnicy: ---

Protokolant: sekr. sąd. Marlena Ossowska

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2016 roku

sprawy z powództwa: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.

przeciwko: T. R.

o zapłatę

I.  utrzymuje w mocy w całości nakaz zapłaty z dnia 10 grudnia 2015 roku wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w W. Wydział (...) – sygn. akt (...)

II.  nie obciąża pozwanego T. R. opłatą od zarzutów,

III.  nie zasądza od pozwanego na rzecz powoda Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. kosztów postępowania toczącego się na skutek wniesienia zarzutów.

Sygn. akt I C 525/16

UZASADNIENIE

Powód Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. wniósł pozew w postępowaniu nakazowym przeciwko pozwanemu T. R. o zasądzenie kwoty 115.019,43 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 16 czerwca 2015r. do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania.

Sąd ustalił , co następuje :

Dnia 10 grudnia 2015r. , w sprawie o sygnaturze (...)Sąd Okręgowy w W. , Wydział (...) , wydał nakaz zapłaty na rzecz powoda Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. , w którym zobowiązał pozwanego T. R. do zapłaty kwoty 115.019,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 czerwca 2015r. do dnia zapłaty oraz kwoty 5.055,00 zł. z tytułu zwrotu kosztów procesu .

okoliczność bezsporna,

Sąd zważył , co następuje:

Pozwany złożył zarzuty od nakazu zapłaty. Zgodnie z art. 493 § 1 k.p.c. pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu , który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać , czy zaskarża nakaz w całości , czy w części, przedstawić zarzuty , które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody . Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody , chyba że strona uprawdopodobni ,że nie zgłosiła ich w zarzutach bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Z treści powołanego przepisu wynika , że sąd rozpoznaje sprawę w graniach wniesionych zarzutów. Pozwany musi w nich bowiem podać swoje twierdzenia i dowody przeciwko nakazowi zapłaty . W późniejszym etapie procesu, co do zasady , nie można już występować z nowymi twierdzeniami , czyli zgłaszać kolejne zastrzeżenia do nakazu , czy też nowe dowody . Następuje ich prekluzja.

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany wnosił o rozłożenie świadczenia na raty wynoszące 600 zł. W uzasadnieniu zarzutów pozwany podał także ,że w chwili zawarcia umowy oraz wcześniej cierpiał na schizofrenię paranoidalną i był poddany leczeniu. Ze względu na to nie był w stanie podejmować racjonalnych decyzji ( k. 113 – 115). Sąd nie traktował tych wyjaśnień pozwanego jako zarzutu. Nie wyprowadzał on bowiem z nich żadnych wniosków przeciwko obowiązkowi zapłaty świadczenia . Nie wnosił o uchylenie nakazu ze względu na dyspozycję art. 82 k.c. Wręcz przeciwnie , nie kwestionował ciążącego na nim obowiązku zapłaty , ani wysokości zadłużenia, a tylko wnosił o rozłożenie go na raty. Nie formułował też żadnych wniosków dowodowych dotyczących stanu jego poczytalności w chwili zawarcia umowy.

Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie .

Zdaniem sądu orzekającego w niniejszej sprawie , skorzystanie z tego przepisu jest możliwe w sytuacji , gdy rozłożenie na raty:

1.  nie wiąże się dla wierzyciela ( powoda ) z nadmierną dolegliwością,

2.  dłużnik ( pozwany ) daje rękojmię , że będzie płacić zasądzone raty.

Ad. 1 –wierzyciel nie może oczekiwać zbyt długo na spełnienie świadczenia . Musi to być jakiś realny , w miarę krótki termin. Wierzyciel jest bowiem „skazany” na kolejne oczekiwanie na zapłatę już przecież przeterminowanego zobowiązania . Na skutek rozłożenia świadczenia na raty nie może on po uprawomocnieniu się wyroku niezwłocznie wszcząć postepowanie egzekucyjne , lecz musi czekać na to, czy dłużnik skorzysta z szansy danej mu przez sąd. Rozłożenie na raty na nowo bowiem określa sposób spełnienia świadczenia .

Okres na który rozkłada się świadczenie , wiąże się też z wysokością rat . Im jest on krótszy, tym większa powinna być kwota rat . Dla wierzyciela jest to o tyle korzystne ,że otrzymuje kwotę o większej wartości , co może mieć dla niego znaczenie np. poprzez możliwość dalszego nią dysponowania. Kwoty rat muszą pozostawać w rozsądnej proporcji do zadłużenia , nie mogą być zbyt niskie.

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że nie było możliwości uwzględnienia wniosku pozwanego. Zaproponowane przez niego raty są bardzo niskie , mając na uwadze wysokość zadłużenia . Ich uwzględnienie naraziłoby powoda na konieczność wieloletniego oczekiwania na spełnienie świadczenia . Byłyby to bowiem 192 raty miesięczne , nie uwzględniając już nawet odsetek. Okres spłacania zadłużenia wynosiłby więc 16 lat.

Ad 2. – również i ten warunek sprzeciwiał się uwzględnieniu wniosku pozwanego. Przedstawiona przez niego sytuacja materialna , nie przekonuje o możliwości płacenia zaproponowanych rat. W „Formularzu” dotyczącym wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych podał on , że : ma nieruchomość w Ż. „w egzekucji” , samochód V. (...) „w egzekucji komorniczej” . Utrzymuje się z dorywczych prac budowlanych , za które otrzymuje 500- 600 zł. miesięcznie . Na leczenie wydaje 300 zł. miesięcznie . Kredyty będące w egzekucji przekraczają kwotę 250.000 zł. W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany podał także ,że kwota uzyskiwana z prac dorywczych nie wystarcza nawet na podstawowe potrzeby . Poza tym, pozwany partycypuje w kosztach utrzymania dwuletniego syna . Lekarz zabronił pozwanemu podejmowania pracy fizycznej i jakichkolwiek czynności zarobkowych. Pozwany sam stwierdził ,że nie jest w stanie „zapewnić sobie utrzymania , nie wspominając o utrzymaniu syna” ( k. 115 ) .

Opisana przez pozwanego sytuacja materialna jest bardzo ciężka . Nie jest on nawet w stanie zaspokoić swoje podstawowe potrzeby życiowe oraz spłacać zadłużenie z tytułu kredytów . Jest zobowiązany do łożenia na utrzymanie syna . W jaki więc sposób miałby wywiązywać się z rat wobec powoda ? Tego nie wyjaśnia . Wysokość rat zaproponowanych przez pozwanego przekracza nawet kwotę jego dochodów z prac dorywczych . Jest więc zupełnie nierealna .

Mając powyższe na uwadze , sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia zarzutu pozwanego . Nie było więc potrzeby jakiejkolwiek ingerencji w nakaz zapłaty wydany przez sąd wW. . Dlatego , na podstawie art. 496 k.p.c., sąd utrzymał go w mocy w całości.

Pozwany był zwolniony od kosztów sądowych w całości ( k. 134 ) . W związku z tym nie uiścił opłaty od zarzutów. Wobec przegrania przez niego sprawy brak było podstaw do obciążania go tą opłatą w wyroku – por. art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i art. 98 k.p.c.

Przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych … nie przewidywały odrębnego wynagrodzenia radcy prawnego za udział w postępowaniu nakazowym, a następnie w procesie toczącym się na skutek wniesienia zarzutów ( por. § 6 - § 10 ) . Dlatego nie było potrzeby zasądzania w wyroku jakiejś dodatkowej kwoty z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika powoda .