Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2016r. w S.

odwołania R. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 22 września 2014 r. znak: (...)

w sprawie R. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 1159/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 22 września 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.57 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił R. C. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wskazując, że ubezpieczony został uznany przez lekarza orzecznika ZUS za osobę całkowicie niezdolną do pracy od 25 czerwca 2014r., ale stwierdzona niezdolność do pracy powstała po upływie ponad 18 miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia, co nastąpiło w dniu 31 maja 2011r. Ponadto ubezpieczony nie legitymuje się wymaganym przez ustawę co najmniej 5-letnim okresem ubezpieczenia zarówno w 10-leciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę ,tj. od 28 lipca 2004r. do 27 lipca 2014r., jak i w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy ,tj. od 25 czerwca 2004r. do 24 czerwca 2014r. W obu przypadkach udowodniony przez ubezpieczonego okres ubezpieczenia wynosi 1 rok, 3 miesiące i 1 dzień, zamiast wymaganych 5 lat. Łączny zaś udowodniony przez ubezpieczonego okres ubezpieczenia wynosi 15 lat, 8 miesięcy i 5 dni.

Odwołanie od w/w decyzji złożył R. C. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że jest uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że nie zgadza się z ustaloną przez organ rentowy datą powstania całkowitej niezdolności do pracy. W jego ocenie niezdolność ta powstała już w 2009r., gdyż od 7 maja 2009r. jest pod opieką w Poradni Gruźlicy i Chorób Płuc w R.. Choroba, na którą cierpi uniemożliwia mu nie tylko normalne życie, ale i podejmowanie pracy. Nadto ubezpieczony wskazał, że do okresu ubezpieczenia należy zaliczyć okres jego pracy od 16. roku życia w gospodarstwie rolnym rodziców, a od 11 lutego 2003r. we własnym gospodarstwie rolnym. Przy zaliczeniu tych okresów posiada on wymagany przez ustawę okres składkowy i nieskładkowy wymagany do nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy (odwołanie wraz z załącznikami k.1-3 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego odrzucenie, wskazując że ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ustalającego, że całkowita niezdolność od pracy powstała u ubezpieczonego w dniu 25 czerwca 2014r., a odwołanie swoje oparł na kwestionowaniu ustalonej daty powstania całkowitej niezdolności do pracy. W tych okolicznościach uzasadnione jest odrzucenie odwołania na podstawie art.477 ⁹§3 ¹ kpc (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 28 lipca 2014r. wpłynął do organu rentowego wniosek R. C. o rentę z tytułu niezdolności do pracy (wniosek k.1 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 3 września 2014r. ustalił, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy, przy czym niezdolność ta istnieje od 25 czerwca 2014r., a przewidywany okres jej trwania do 30 września 2016r. (orzeczenie lekarza orzecznika z 3 września 2014r. k.32 akt rentowych). Ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu od powyższego orzeczenia lekarza orzecznika.

Organ rentowy ustalił, że ostatnie ubezpieczenie ubezpieczonego ustało w dniu 31 maja 2011r. - z tytułu zatrudnienia w firmie (...) Sp. z o.o. w W. na umowę zlecenie od 1 grudnia 2010r. do 31 grudnia 2010r., a następnie od 1 marca 2011r. do 31 maja 2011r. (zaświadczenie o zatrudnieniu z 22 lipca 2014r. k.27 akt rentowych). Nadto organ rentowy ustalił, że w dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę ,tj. na przestrzeni od 28 lipca 2004r. do 27 lipca 2014r., jak i w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy ,tj. na przestrzeni od 25 czerwca 2004r. do 24 czerwca 2014r. ubezpieczony udowodnił okres ubezpieczenia w wymiarze 1 rok, 3 miesiące i 1 dzień i składa się na nie okres zatrudnienia ubezpieczonego w firmie (...) Sp. z o.o. w W. na podstawie umowy o pracę od 21 stycznia 2008r. do 20 grudnia 2008r. (11 miesięcy), a następnie na podstawie w/w umów zlecenia w wymiarze 4 miesięcy (zaświadczenie z 22 lipca 2014r. oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 22 lipca 2014r. k.27-29 akt rentowych). Udowodniony zaś przez ubezpieczonego na przestrzeni całego życia okres zatrudnienia wynosi 15 lat, 8 miesięcy i 5 dni (karta przebiegu zatrudnienia k.30 akt rentowych).

Na mocy umowy darowizny z 11 lutego 2003r. żona ubezpieczonego B. C. nabyła własność nieruchomości rolnej o powierzchni ponad 3 ha oraz udziały w wysokości ½ części w innych nieruchomościach rolnych (co do których posiadała uprzednio wraz z ubezpieczonym udział w wysokości ½ części) położonych we wsi N. gmina S. (kopia umowa darowizny z 11 lutego 2003r. k.25-29 akt sprawy). Ubezpieczony pracował w przedmiotowym gospodarstwie rolnym. Nie opłacał składek na ubezpieczenie społeczne rolników (wyjaśnienia k.44v akt sprawy).

Ubezpieczony ma 63 lata i wykształcenie podstawowe. Przez większość okresu pracował jako pracownik budowlany (wyjaśnienia ubezpieczonego k.44v akt sprawy). Ubezpieczony cierpi na ciężką postać przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłą niewydolność oddechową, rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe serce płucne oraz zatorowość płucną w trakcie leczenia przeciwkrzepliwego. Opisane schorzenia – ich ciężki progresywny przebieg, powodują trwałą całkowitą niezdolność ubezpieczonego do pracy, a data powstania tej niezdolności to 7 maja 2009r. ,tj. data rozpoznania u ubezpieczonego ciężkiej postaci (...) w czasie wizyty w Poradni P. S. w R. (opinia biegłej z zakresu chorób płuc Z. B. k.54-59 akt sprawy i uzupełniająca opinia tej biegłej k.76 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego R. C. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.57 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania zatrudnienia, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.58 ust.1 pkt 5 i ust.2 ustawy warunek posiadania okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, przy czym ów 5-letni okres ubezpieczenia powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. W myśl ust.4 art.58 ustawy spełnienie tego ostatniego warunku nie jest wymagane, jeżeli ubezpieczony osiągnął okres składkowy wynoszący w przypadku mężczyzny co najmniej 30 lat oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Odnosząc powyższe uregulowania do okoliczności sprawy stwierdzić należało, że ubezpieczony R. C. nie spełnia wszystkich przesłanek, które muszą być spełnione łącznie, do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony jest osobą całkowicie niezdolną do pracy, przy czym Sąd ustalił, że data powstania tej niezdolności to 7 maja 2009r., a zatem data wcześniejsza niż ustalił to lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z 3 września 2014r. wskazując, że niezdolność ta powstała w dniu 25 czerwca 2014r. W celu ustalenia daty powstania u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy Sąd zasięgnął opinii biegłego pulmunologa. Wprawdzie ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu od powyższego orzeczenia lekarza orzecznika niemniej z uwagi na to, że w odwołaniu powołał się dodatkowo – obok zarzutów dotyczących daty powstania niezdolności do pracy - na okoliczności dotyczące okresu ubezpieczenia Sąd zbadał sprawę merytorycznie. I tak przeprowadzony przez Sąd dowód z opinii biegłej pulmunolog, który Sąd uznaje za wiarygodny i miarodajny wykazał, że całkowita niezdolność do pracy powstała u ubezpieczonego wcześniej niż ustalił to organ rentowy ,tj. w dniu 7 maja 2009r. Okoliczność ta nie wpłynęła jednak na zmianę zaskarżonej decyzji, gdyż w dalszym ciągu niespełnione pozostały inne wskazane wyżej przesłanki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ustalona przez biegłą data powstania u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy (zgodna z twierdzeniami ubezpieczonego zawartymi w odwołaniu) ,tj. 7 maja 2009r. przypada bowiem poza okres ubezpieczenia - jeden okres ubezpieczenia zakończył się w dniu 20 grudnia 2008r., a kolejny rozpoczął w dniu 1 grudnia 2010r. (vide: karta przebiegu zatrudnienia k.30 akt rentowych). Ponadto przy uwzględnieniu powyższej daty powstania niezdolności do pracy - w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy ,tj. na przestrzeni od 7 maja 1999r. do 8 maja 2009r. ubezpieczony legitymuje się okresem ubezpieczenia w wymiarze 11 miesięcy ,tj. od 21 stycznia 2008r. do 20 grudnia 2008r. (karta przebiegu zatrudnienia k.30 akt rentowych), zamiast wymaganych co najmniej 5 lat.

Odnosząc się do twierdzeń ubezpieczonego co do konieczności zaliczenia do okresu ubezpieczenia okresu jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od ukończenia 16. roku życia do 28 października 1974r. (dokumentacja na k.19-24 akt sprawy), a następnie we własnym gospodarstwie rolnym – od 11 lutego 2013r. wskazać należy, że w myśl art.10 ust.2 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględnia się, w wymiarze potrzebnym do uzupełnienia okresów składkowych i nieskładkowych jedynie okresy, o których mowa w art.10 ust.1 pkt 1 ustawy ,tj. okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki. Ustawodawca nie przewidział natomiast zaliczenia do okresu wymaganego do nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, a przed 1 stycznia 1983r. (potocznie pasionka). Natomiast warunkiem zaliczenia innych okresów pracy w gospodarstwie rolnym do okresu wymaganego do nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy jest – jak wskazano - opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Ubezpieczony przyznał zaś, że nie opłacał składek na to ubezpieczenie. Tym samym okres ten nie może być zaliczony do okresu ubezpieczenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił.