Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 613/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2016r. w S.

odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 24 czerwca 2013 r. Nr (...)

w sprawie J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że wysokość emerytury J. S. na dzień 01 czerwca 2013r. wynosi (...),75 (dwa tysiące sześćset osiemdziesiąt pięć 75/100) zł brutto miesięcznie.

Sygn. akt: IV U 613/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 24 czerwca 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił J. S. ponownego ustalenia wysokości emerytury w oparciu o przedłożone kopie zeznań podatkowych Pit-11 za rok 1993 i 1994 wskazując, że informacje o uzyskanych dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy nie są dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzenia. Dokumentem takim jest zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione przez pracodawcę bądź też wpisy o wynagrodzeniu w legitymacji ubezpieczeniowej opatrzone podpisem i pieczątką osoby dokonującej wpisu. W związku z brakiem takich dokumentów organ rentowy będzie nadal wypłacał świadczenie w najkorzystniejszej dla ubezpieczonego wysokości ,tj. wg wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 110,95% (decyzja z 24 czerwca 2013r. k.19 akt emerytalnych za wnioskiem z 7 maja 2013r.).

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony J. S. wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne ustalenie wysokości emerytury przy uwzględnieniu przedłożonych dokumentów – Pit 11 za 1993 i 1994r. podnosząc, że pracodawca ,tj. Agencja Usługowo-Handlowa (...) wystawiająca dokumenty już nie istnieje, dlatego przedłożone dokumenty, w tym również świadectwo pracy powinny stanowić podstawę przeliczenia emerytury z uwzględnieniem faktycznie uzyskiwanego wynagrodzenia w okresie zatrudnienia w powyższej firmie (odwołanie k.2 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i argumentację wskazaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-6 akt sprawy).

Wyrokiem z 22 grudnia 2014r. Sąd Okręgowy w Siedlcach zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że wysokość emerytury ubezpieczonego na dzień 1 czerwca 2013r. wynosi 2 294,99 złotych. Do ustalenia wysokości emerytury Sąd przyjął wynagrodzenie uzyskiwane przez ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w (...) Agencji Usługowo-Handlowej w W. w okresie od 1 grudnia 1993r. do 6 kwietnia 1996r. w wysokości 1 400 złotych miesięcznie – wg danych ze świadectwa pracy. Sąd wskazał, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego w okresie niewątpliwego zatrudnienia może być wykazana wszelkimi środkami dowodowymi (wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 22 grudnia 2014r. wraz z uzasadnieniem k.26 i 28-29 akt sprawy). Na skutek apelacji organu rentowego od powyższego wyroku, w której organ rentowy zakwestionował ustalenie Sądu jakoby w całym okresie zatrudnienia w firmie (...) ubezpieczony osiągał wynagrodzenie w wysokości 1 400 złotych miesięcznie, Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 8 kwietnia 2015r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Siedlcach do ponownego rozpoznania wskazując, że rozpoznając sprawę Sąd Okręgowy nie ocenił wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów, w tym druków Pit-11 poprzestając na stwierdzeniu ubezpieczonego, że w całym okresie zatrudnienia w Agencji (...) osiągał wynagrodzenie w wysokości 1 400 złotych miesięcznie, w sytuacji gdy świadectwo pracy wskazuje, że wynagrodzenie takie ubezpieczony osiągał w ostatnim okresie zatrudnienia. Dlatego w ocenie Sądu Apelacyjnego konieczne jest ustalenie wynagrodzenia uzyskiwanego przez ubezpieczonego w okresie całego zatrudnienia w Agencji (...), w tym ocena przedłożonych dowodów zastępczych w postaci m.in. druków PIT – 11 za 1993r. i 1994r. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 kwietnia 2015r. wraz z uzasadnieniem k.57 i 60-63 akt sprawy).

W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. S. urodził się w dniu (...) W dniu 30 czerwca 2008r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o emeryturę. Decyzją z 11 września 2008r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu emeryturę poczynając od 1 czerwca 2008r. ,tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę (decyzja o przyznaniu emerytury z 11 września 2008r. k.187-189 akt emerytalnych za wnioskiem z 30 czerwca 2008r.). Zgodnie z w/w decyzją do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych ,tj. z okresu od stycznia 1998r. do grudnia 2007r., a obliczony na tej podstawie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 110,95%.

W związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego i kontynuowaniem zatrudnienia po nabyciu prawa do wcześniejszej emerytury, w dniu 7 maja 2013r. wpłynął do organu rentowego nowy wniosek ubezpieczonego o emeryturę. Decyzją z 24 maja 2013r. organ przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 1 maja 2013r. ,tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął dotychczasowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru (ustalony w decyzji z 1 września 2008r.) wynoszący 110,95%. Obliczona w ten sposób emerytura wyniosła 2 303,88 złotych (decyzja z 24 maja 2013r. o przyznaniu emerytury k.10-11 akt emerytalnych za wnioskiem z 7 maja 2103r.).

W dniu 14 czerwca 2013r. wpłynął do organu rentowego wniosek ubezpieczonego o przeliczenie emerytury przy przyjęciu nowego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wyliczonego z 20 lat kalendarzowych wybranych z okresu ubezpieczenia z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskiwanego w okresie zatrudnienia w (...) Agencji Usługowo-Handlowej w W. od 1 grudnia 1993r. do 6 kwietnia 1996r. W jego ocenie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony z w/w okresu będzie korzystniejszy od dotychczasowego. Do wniosku ubezpieczony załączył informacje o uzyskanych dochodach PIT - 11 za 1993r. i za 1994r. wystawione przez płatnika (...) Agencję Usługowo-Handlową (...) z ograniczoną odpowiedzialnością w W., a także zaświadczenie Krajowego Rejestru Sądowego z 10 czerwca 2008r., z którego wynika, że w/w podmiot nie jest wpisany do rejestru przedsiębiorców i kopię świadectwa pracy z 6 kwietnia 1996r. (wniosek o przeliczenie emerytury z 14 czerwca 2013r. wraz z załącznikami k.12-16 akt emerytalnych za wnioskiem z 7 maja 2013r.).

Po rozpoznaniu powyższego wniosku zaskarżoną decyzją z 24 czerwca 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu ponownego ustalenia wysokości emerytury z argumentacją przedstawioną na wstępie niniejszego uzasadnienia (decyzja z 24 czerwca 2013r. k.19 akt emerytalnych za wnioskiem z 7 maja 2013r.).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Agencji Usługowo-Handlowej Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przy ul. (...) w okresie od 1 grudnia 1993r. do 6 kwietnia 1996r. w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku kierownika budowy i w ostatnim okresie zatrudnienia osiągał wynagrodzenie w wysokości 1 400 złotych miesięcznie (świadectwo pracy z 6 kwietnia 1996r. k.43 akt emerytalnych za wnioskiem z 30 czerwca 2008r.). Powyższa Spółka już nie istnieje i nie jest znane miejsce przechowywania dokumentacji płacowej i osobowej jej byłych pracowników. Spółka nie wystawiła ubezpieczonemu zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, a legitymacja ubezpieczeniowa nie zawiera wpisów o wynagrodzeniu uzyskiwanym przez ubezpieczonego w okresie powyższego zatrudnienia (legitymacja ubezpieczeniowa – w kopercie na k.73 akt sprawy, zeznania świadka R. O. k.79v akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.74v akt sprawy).

W grudniu 1993r. z tytułu zatrudnienia w E.” Agencji Usługowo-Handlowej Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. – w ramach stosunku pracy i na podstawie umowy zlecenia ubezpieczony osiągnął przychód w wysokości 13 900 000 złotych i dochód w wysokości 12 058 000 złotych, a w 1994r. z tytułu zatrudnienia w/w spółce w ramach stosunku pracy i na podstawie umowy zlecenia ubezpieczony osiągnął przychód w wysokości 161 440 000 złotych i dochód w wysokości 154 066 000 złotych (informacje o uzyskanych dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT -11 za 1993r. i 1994r. k.13 i 14 akt emerytalnych za wnioskiem z 7 maja 2013r.).

Za 1995r. ubezpieczony nie dysponuje informacją PIT-11. Z informacji udzielonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. na podstawie rejestrów wynika, że za 1995r. ubezpieczony złożył zeznania podatkowe wspólnie z małżonką – na formularzu PIT-31 wykazując następujące dane : przychody łączne – 17 234 złotych, dochody łączne – 16 789 złotych, darowizny – 1 500 złotych, ulgi mieszkaniowe – 1 439,99 złotych, podstawę opodatkowania - 6 564 złotych, łączny podatek – 2 425,70 złotych (informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. z 17 lutego 2016r. opatrzona klauzulą (...) - w kopercie na k.103 akt sprawy). W 1995r. żona ubezpieczonego Z. S. osiągnęła przychód i dochód wykazany przez ZUS O/S. na formularzu PIT-40A za 1995r., w którym płatnik wykazał przychód i dochód w wysokości 2 423,71 złotych i był to jedyny dochód Z. S. w 1995r. (zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. z 15 marca 2016r. oraz oświadczenie Z. S. z 15 marca 2016r. k.119-120 akt sprawy).

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury obliczony z uwzględnieniem okresu zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Agencji Usługowo-Handlowej Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przy przyjęciu wysokości wynagrodzenia za rok 1993 i 1994 – na podstawie w/w informacji PIT-11, za 1995r. - na podstawie w/w informacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w S., za miesiące styczeń-marzec 1996r. - w wysokości minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w tym okresie, a za miesiąc kwiecień 1996r. - wynagrodzenie proporcjonalne do okresu zatrudnienia (od 1 do 6 kwietnia) wykazane w świadectwie pracy z 6 kwietnia 1996r. wynosi 138,12%, a obliczona przy uwzględnieniu tego wskaźnika wysokość emerytury ubezpieczonego na dzień 1 czerwca 2013r. wynosi 2 685,75 złotych (zarządzenie z 8 kwietnia 2016r. k.121 akt sprawy i pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z 18 kwietnia 2016r. k.126 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. S. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art.111 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art.15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury albo o ponowne ustalenie emerytury,

3)  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne emerytury,

a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Odnosząc powyższe uregulowanie do okoliczności sprawy Sąd uznał, że decyzja organu rentowego z 24 czerwca 2013r. odmawiająca ubezpieczonemu przeliczenia emerytury jest błędna. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury obliczony na nowo przy uwzględnieniu okresu zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Agencji Usługowo-Handlowej w W. i uzyskiwanego tam wynagrodzenia jest wyższy od dotychczasowego i wynosi 138,12%, a emerytura obliczona przy zastosowaniu tego wskaźnika wynosi na dzień 1 czerwca 2013r. (miesiąc zgłoszenia wniosku o przeliczenie) 2 685,75 złotych. Do obliczenia wysokości emerytury Sąd Okręgowy przyjął dokumenty przedstawione przez ubezpieczonego w postaci informacji o uzyskanych dochodach – PIT-11 za 1993r. i 1994r., informację o zadeklarowanych przez ubezpieczonego dochodach za 1995r. na druku PIT-31 (wspólnie z małżonką) przy uwzględnieniu kwoty dochodów małżonki ubezpieczonego – wg informacji przedstawionych w tym zakresie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. (vide: ustalenia faktyczne), minimalne wynagrodzenie za pracę w miesiącach od stycznia 1996r. do marca 1996r. oraz wynagrodzenie za okres od 1 do 6 kwietnia 1996r. obliczone przy uwzględnieniu stawki wynagrodzenia wskazanej w świadectwie pracy z 6 kwietnia 1996r. jako ostatnio uzyskiwane w okresie tego zatrudnienia (vide: zarządzenie z 8 kwietnia 2016r. co do wyliczenia wysokości świadczenia k.121 akt sprawy i wyliczenie ZUS z 18 kwietnia 2016r. na k.126 akt sprawy). Wobec tego, że pracodawca w postaci Spółki (...) już nie istnieje i nieznane jest miejsce przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej ubezpieczonego z okresu powyższego zatrudnienia, do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego należało przyjąć w/w dowody zastępcze i informacje udzielone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w S.. Informacje udzielone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego (co do 1995r.) oraz informacje PIT-11 wystawione za 1993r. i 1994r. wystawione przez pracodawcę stanowią w ocenie Sądu wiarygodny materiał dowodowy. Za pozostały okres tj. miesiące styczeń, luty i marzec 1996r. do wyliczeń należało przyjąć obowiązujące wówczas minimalne wynagrodzeni (wg dyspozycji art.15 ust.2a ustawy emerytalnej), a za 6 dni kwietnia 1996r. wynagrodzenie podane w świadectwie pracy. Obliczony w oparciu o powyższe wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury należy uznać za miarodajny. W tych okolicznościach – wobec ustalenia, że nowo obliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia (138,12%) jest wyższy od dotychczasowego (110,95%) zachodziła podstawa do przeliczenia emerytury ubezpieczonego poczynając od 1 czerwca 2013r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony zgłosił wniosek o przeliczenie, ustalając że wysokość emerytury wynosi na ten dzień 2 685,75 złotych brutto - art.133 ust.1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i ustalenia Sąd na podstawie art.477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.