Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lipca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2016r. w S.

odwołania T. W.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 10 listopada 2015 r. Nr (...)

w sprawie T. W.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do emerytury rolniczej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo T. W. do emerytury rolniczej od 1 września 2015 roku.

Sygn. akt: IV U 1376/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 10 listopada 2015r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.19 i 20 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił ubezpieczonemu T. W. prawa do emerytury rolniczej wskazując, że udowodniony przez niego okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu wynosi 16 lat, 9 miesięcy i 19 dni zamiast wymaganych co najmniej 25 lat. Organ rentowy wskazał, że do okresu wymaganego do emerytury zaliczył okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od 12 grudnia 1965r. do 31 grudnia 1982r. oraz okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1993r. do 31 marca 1995r. Do ustalenia prawa nie zaliczył natomiast okresu ubezpieczenia z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym od 1 stycznia 1983r. do 30 czerwca 1993r., gdyż okres ten został zaliczony do przyznania świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (decyzja z 10 listopada 2015r. k.23 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył T. W. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że przysługuje mu prawo do emerytury rolniczej. Podniósł, że w gospodarstwie rolnym rodziców pracował od 16. roku życia, a po jego przejęciu pracował w nim do czasu przekazania synowi w dniu 27 lipca 2011r. opłacając należne składki na ubezpieczenie społeczne. Dlatego wnosi o zmianę decyzji i przyznanie choćby najniższej emerytury rolniczej (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony T. W. urodził się w dniu (...) W dniu (...). mając ukończone 65 lat i 9 miesięcy wystąpił do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z wnioskiem o emeryturę rolniczą. Do wniosku ubezpieczony załączył zaświadczenie o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 1 stycznia 1983r. do 14 lutego 1995r., co stanowi 12 lat, 1 miesiąc i 14 dni (zaświadczenie z 1 października 2015r. k.17-18 akt emerytalnych). Nadto ubezpieczony przedstawił oświadczenie oraz zeznania świadków na okoliczność, że w okresie od 12 grudnia 1965r. (data ukończenia 16. roku życia) do 31 grudnia 1982r., co stanowi 17 lat i 20 dni, pracował w gospodarstwie rolnym rodziców K. i B. małż. W. położonym we wsi O. gmina T. (zaświadczenie Starosty (...) z 25 września 2015r. k.5 akt emerytalnych oraz oświadczenie ubezpieczonego z 22 września 2015r. i zeznania świadków R. R. i S. M. z tej samej daty k.7-9 akt emerytalnych).

W wyniku rozpoznania wniosku ubezpieczonego zaskarżoną decyzją z 10 listopada 2015r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury rolniczej wskazując, że udowodniony okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu (po wyłączeniu okresu zaliczonego do przyznania świadczenia z ZUS), wraz z okresem pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, wynosi 16 lat, 9 miesięcy i 19 dni zamiast wymaganych co najmniej 25 lat (decyzja z 10 listopada 2015r. k.23 akt emerytalnych).

W okresie od 1 maja 1987r. do 31 stycznia 1991r. (3 lata i 9 miesięcy) oraz od 15 lutego 1995r. do 31 grudnia 1995r. (10 miesięcy i 14 dni), co łącznie stanowi 4 lata, 7 miesięcy i 14 dni, ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług murarsko-tynkarskich. W dniu 7 października 1997r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o rentę inwalidzką (wniosek o rentę i potwierdzenie okresów ubezpieczenia z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej k.1-2 i 4 akt rentowych ZUS). Po rozpoznaniu powyższego wniosku, decyzją z 26 listopada 1997r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał ubezpieczonemu od 1 października 1997r. rentę inwalidzką 3 grupy. Do ustalenia wysokości renty Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 4 lata i 1 miesiąc okresów składkowych, 6 miesięcy okresów nieskładkowych oraz 9 miesięcy okresów pracy w gospodarstwie rolnym, ponadto do renty przyznał część składkową świadczenia rolniczego za okres pracy w gospodarstwie rolnym ,tj. 10 lat i 6 miesięcy (pierwsza decyzja o przyznaniu renty z 26 listopada 1997r. k.10-11 akt rentowych ZUS). Prawo do renty z tytułu częściowej, a następnie całkowitej niezdolności do pracy ubezpieczony miał ustalane na kolejne okresy, aż do osiągnięcia wieku emerytalnego 65 lat i 8 miesięcy, co nastąpiło w dniu 12 sierpnia 2015r. (informacja ZUS O/S. z 3 stycznia 2013r. skierowana do ubezpieczonego k.135 akt rentowych ZUS). Następnie decyzją z 22 września 2015r. podjętą z urzędu Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 12 sierpnia 2015r. ,tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego 65 lat i 8 miesięcy, informując jednocześnie, że w związku z przyznaniem emerytury prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ustaje z dniem 12 sierpnia 2015r. Wysokość emerytury obliczona została wg zasad określonych w art.25-26 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ,tj. podstawę jej obliczenia stanowiła kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego (po 31 grudnia 1998r. ubezpieczony nie posiadał okresów ubezpieczenia) podzielona przez średnie dalsze trwanie życia osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę (decyzja z 22 września 2015r. o przyznaniu emerytury k.4-5 akt emerytalnych ZUS). Z kolei do obliczenia kapitału początkowego ubezpieczonego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął okresy składkowe w wymiarze 4 lata, 1 miesiąc i 14 dni oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 6 miesięcy, a zatem w/w okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (decyzja z 8 września 2015r. o ustaleniu kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. k.4-5 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie T. W. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.19 ust.1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j.: Dz.U. z 2015r., poz.704 ze zm.) emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny określony w ust.1a i 1b,

2)  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem art.20.

Przepis art.19 ust.1b pkt 9 powyższej ustawy stanowi, że wiek emerytalny mężczyzn urodzonych w okresie od 1 października 1949r. do 31 grudnia 1949r. wynosi co najmniej 65 lat i 8 miesięcy.

Z kolei przepis art.20 ust.1 ustawy stanowi, że do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie z art.19 ust.1 pkt 2 w przypadku osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r. zalicza się okresy:

1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990r.,

2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983r., przy czym w myśl ustępu 2. powyższego przepisu okresów, o których mowa w ust.1, nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.

W sprawie bezsporne jest, że w dacie wystąpienia z wnioskiem o emeryturę ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wnoszący co najmniej 65 lat i 8 miesięcy, a nastąpiło to w dniu 12 grudnia 2015r. W sprawie sporne było natomiast to, czy ubezpieczony legitymuje się co najmniej 25-letnim okresem ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Organ rentowy ustalił, że okres ten jest krótszy i wynosi jedynie 16 lat, 9 miesięcy i 19 dni i składa się niego okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od 12 grudnia 1965r. do 31 grudnia 1982r. oraz okres ubezpieczenia społecznego rolników od 1 lipca 1993r. do 31 marca 1995r. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że okres ubezpieczenia emerytalno- rentowego ubezpieczonego jest dłuższy od okresu zaliczonego przez organ rentowy, gdyż data początkowa tego okresu to 1 stycznia 1983r. i okres ten liczony do 14 lutego 1995r. stanowi 12 lat, 1 miesiąc i 14 dni. Organ rentowy, powołując się na informację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z 21 października 2015r. (na k.21 akt emerytalnych KRUS) odmówił zaliczenia do okresu wymaganego do emerytury rolniczej okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 stycznia 1983r. do 30 czerwca 1993r. wskazując, że okres ten został zaliczony do przyznania świadczenia z ZUS. Okoliczność ta nie znalazła jednak potwierdzenia w załączonych aktach emerytalnych i rentowych ZUS oraz aktach o ustalenie kapitału początkowego ubezpieczonego. Z poczynionych w oparciu o te akta ustaleń Sądu wynika, że decyzją z 22 września 2015r. ZUS O/S. z urzędu przyznał ubezpieczonemu emeryturę od osiągnięcia wieku emerytalnego ,tj. od 12 sierpnia 2015r., przy czym podstawę ustalenia tego prawa i obliczenia jego wysokości stanowiły przepisy art.24, 25 i 26 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i do obliczenia emerytury organ rentowy przyjął zwaloryzowany kapitał początkowy ubezpieczonego obliczony przy uwzględnieniu okresów składkowych i nieskładkowych przebytych w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Co do prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (które ustało z dniem 12 sierpnia 2015r.) wskazać należy, że również do ustalenia tego prawa ZUS O/S. nie zaliczał okresu podlegania T. W. ubezpieczeniu społecznemu rolników poczynając od 1 stycznia 1983r. Wskazany organ przyznał ubezpieczonemu do renty część składkową świadczenia rolniczego, ale czym innym jest przyjęcie określonego okresu ubezpieczenia do ustalenia prawa do świadczenia, a czym innym do ustalenia wysokości tego świadczenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd stwierdził, że okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego ubezpieczonego podlegający zaliczeniu do nabycia emerytury rolniczej obejmuje okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników poczynając od 1 stycznia 1983r. do 14 lutego 1995r. przez co ubezpieczony – przy zaliczeniu w/w okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców przed 1 stycznia 1983r. - spełnia przesłankę co najmniej 25-letniego okresu ubezpieczenia. Mając to na uwadze na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że ubezpieczonemu T. W. przysługuje prawo do emerytury rolniczej od 1 września 2015r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o emeryturę spełniając w tej dacie wszystkie przesłanki nabycia tego świadczenia.