Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 716/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 sierpnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jerzy Zalasiński

Protokolant

st. sekr. sądowy Małgorzata Wierzbicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 sierpnia 2016r. w S.

odwołania L. U.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 2 czerwca 2014 r. (Nr(...))

w sprawie L. U.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie

Sygn. akt IV U 716/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2014r. Nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 57 ust. 1 w zw. z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 oraz art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił L. U. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1.05.2014r., bowiem Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 27 maja 2014r. nie uznała wnioskodawczyni za niezdolną do pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła ubezpieczona L. U., wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że od dnia 6 kwietnia 2012r. do 30 kwietnia 2014r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy z powodu wielu chorób, a mianowicie: miastenii, reumatoidalnego zapalenia stawów, przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa C i L-S w przebiegu dyskopatii i zmian zwyrodnieniowych, a także zwyrodnienia stawów biodrowych. Pomimo systematycznego leczenia w okresie tych 2 lat – zdaniem wnioskodawczyni – stan jej zdrowia nie poprawił się, a wręcz przeciwnie ulega dalszemu pogorszeniu. Ubezpieczona wskazywała m.in. na takie dolegliwości jak ciągłe zmęczenie, trudności w poruszaniu się, trudności z wstawaniem z pozycji leżącej lub siedzącej, trudności z wchodzeniem po schodach, niemożliwość prowadzenia samochodu ze względu na drętwienie nóg i opadanie rąk z kierownicy, podwójne widzenie w momentach dużego zmęczenia. Na skutek sytuacji stresowych doszło jeszcze jedno schorzenie – łysienie plackowate. Od początku 2014r. ubezpieczonej bardzo dokucza ból prawej ręki. W marcu poddała się rehabilitacji łokcia prawego (laser i ultradźwięki), zaś po wizycie u ortopedy w czerwcu 2014r. został zdiagnozowany tzw. łokieć golfisty. Wnioskodawczyni powołała się na dwa zaświadczenia lekarzy neurologów z 2012r. i 2014r., z których wynika, iż ubezpieczona jest niezdolna do pracy, wymaga stałego leczenia farmakologicznego, niezdolna do wysiłków fizycznych – nawet niewielkich, a ponadto z uwagi na wiek i ogólny stan zdrowia nie rokuje odzyskania zdolności do pracy. L. U. przywołała także orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – umiarkowanym, wydane przez (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S.. Zdaniem ubezpieczonej, uzasadniony jest wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza neurologa, gdyż taki specjalista jest właściwy ze względu na rodzaj rozpoznanych u niej schorzeń, a orzeczenie komisji lekarskiej ZUS pozostaje w oczywistej sprzeczności z diagnozą postawioną przez specjalistów, u których do tej pory się leczyła (odwołanie wraz z załącznikami, k. 1-8 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji, jednocześnie wskazano, że odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych dowodów faktycznych i prawnych, które uzasadniałyby zmianę decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie, k. 9-10 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona L. U., ur. (...), w okresie od 4 maja 2012r. do 30 kwietnia 2014r. miała ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na mocy decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 24 maja 2012r. W dniu 17 marca 2014r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczoną na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 9 kwietnia 2014r. stwierdził, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy. Od powyższego orzeczenia ubezpieczona złożyła sprzeciw, w związku z czym została skierowana na badanie przez Komisję Lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 27 maja 2014 r. ustaliła, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy. Powołane orzeczenie stało się podstawą wydania zaskarżonej decyzji z dnia 2 czerwca 2014r. odmawiającej L. U. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 maja 2014r.

Ubezpieczona ma 59 lat, posiada wykształcenie średnie, ukończyła liceum ogólnokształcące. W okresie od 2 sierpnia 1976r. do 31 maja 1977r. była zatrudniona w (...) Wojewódzkiej Spółdzielni (...) Oddział w S. na stanowisku referenta. Od 1 września 1977r. do 17 lutego 1978r. pracowała w Centrum (...) w S. jako młodszy bibliotekarz. Następnie od 13 marca 1978r. do 21 lipca 1978r. pracowała na stanowisku fakturzystki w (...) S. Zakład (...) w S.. W okresie od 21 lipca 1978r. do 15 grudnia 2011r. była zatrudniona w (...) S.A. w W., wykonując pracę referenta, likwidatora szkód transportowych, starszego referenta, starszego inspektora, likwidatora, starszego inspektora ekonomicznego, a ostatnio starszego specjalisty (kopie świadectw pracy znajdujące się w aktach rentowych). Obecnie wnioskodawczyni nie jest nigdzie zatrudniona.

U L. U. rozpoznano następujące schorzenia: miastenię (stan po usunięciu grasicy), reumatoidalne zapalenie stawów w okresie remisji klinicznej, łysienie plackowate, otyłość, zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i szyjnego w przebiegu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych (bez istotnego ograniczenia ruchomości, bez objawów drażnienia korzeni nerwowych w przebiegu wczesnej artrozy), wczesną artrozę bioder i kolan (bez upośledzenia wydolności chodu), chorobę refluksową przełyku, nadciśnienie tętnicze, kamicę moczową. Ubezpieczona ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności do 2.10.2017r. z przyczyn o symbolach 10-N i 05-R. Wnioskodawczyni od wielu lat leczy się z powodu miastenii, jednak brak jest danych wskazujących na niestabilność jej klinicznego stanu neurologicznego. Wymaga przewlekłego leczenia farmakologicznego. W klinicznym badaniu neurologicznym nie stwierdzono objawów ogniskowych oraz objawów niewydolności krążenia mózgowego, a w badaniu części obwodowej układu nerwowego nie stwierdzono objawów korzeniowych. Obecny stan neurologiczny ubezpieczonej nie powoduje naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym uznanie niezdolności do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Reumatoidalne zapalenie stawów jest w okresie remisji klinicznej i aktualnie nie powoduje niezdolności do pracy (opinia biegłych lekarzy reumatologa dr med. Cezarego H. W. i neurologa lek. med. P. W. z dnia 30.09.2014r., k. 18 akt sprawy; opinia uzupełniająca biegłych lekarzy reumatologa i neurologa z dnia 11.09.2015r., k. 50 akt sprawy). Od 2014r. L. U. choruje na łysienie plackowate i z tego powodu poddawana jest leczeniu w Poradni Dermatologicznej SP ZOZ w S., stosując leki zewnętrzne i doustne. W ocenie biegłej dermatolog stan skóry poprawia się i wymaga dalszego leczenia, natomiast nie powoduje niezdolności do pracy (opinia biegłej lekarza dermatologa E. K. z dnia 19.01.2015r., k. 26 akt sprawy). Stwierdzony w badaniu w dniu 1.06.2015r. stan wydolności narządów ruchu nie czyni wnioskodawczyni długotrwale niezdolną do pracy w rozumieniu rentowym. Okresowo zaostrzające się dolegliwości mogą być leczone w ramach czasowej niezdolności do pracy (opinia biegłych lekarzy specjalisty z zakresu medycyny pracy L. M. i ortopedy Z. T. z dnia 1.06.2015r., k. 38-38v akt sprawy). Obecnie stwierdzone schorzenia nie stanowią przeciwwskazań do pojęcia pracy jako pracownik umysłowy, którą to pracę ubezpieczona dotychczas wykonywała (opinia uzupełniająca biegłego lekarza specjalisty z zakresu medycyny pracy L. M., k. 56 akt sprawy). Dostępne w aktach sprawy badania obrazowe, w tym badanie rezonansu magnetycznego kręgosłupa szyjnego z dnia 17.10.2011r., ujawniają jedynie dyskretne uwypuklenie krążków międzykręgowych na poziomie (...), C6/C7, (...), natomiast badanie rtg kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego z dnia 6.07.2011r. potwierdza istnienie zmian dyskopatycznych w obrębie odcinka L2/L3, L3/L4, a także obecność zmian zwyrodnieniowych tworzących mosty kostne. Badania diagnostyczne stawów kolanowych i biodrowych obrazują wczesne zmiany zwyrodnieniowe (wczesną artrozę) w obrębie tych stawów. Jednakże występowanie patologii w badaniach obrazowych ma istotne znaczenie, gdy towarzyszą im jawne i znaczące deficyty w obrębie ruchomości kręgosłupa, bądź też występowanie patologicznych objawów w obrębie układu nerwowego. W przeprowadzonym badaniu u wnioskodawczyni nie stwierdzono cech uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, nie zaobserwowano istotnego ograniczenia ruchomości kręgosłupa ani obecności objawów drażnienia korzeni nerwowych. Ruchy kończyn były sprawne, ruchomość w stawach kończyn górnych i dolnych była zachowana, chód wydolny, stabilny. U ubezpieczonej nie zaobserwowano zaników mięśniowych ani też znaczącego osłabienia siły mięśniowej. Powyższe wskazuje, iż u wnioskodawczyni nie doszło do takiego naruszenia sprawności organizmu, które mogłoby skutkować niezdolnością do pracy ze względu na stan narządu ruchu, jak również układu nerwowego. L. U. może podjąć zatrudnienie na wszystkich zajmowanych dotychczas stanowiskach związanych z wykonywaniem pracy umysłowej. Rozpoznane nadciśnienie tętnicze (w okresie wartości chwiejnych, leczone systematycznie, bez udokumentowanych powikłań narządowych), przebyte leczenie operacyjne z powodu kamicy moczowej, choroba refluksowa przełyku czy też schorzenie dermatologiczne – łysienie plackowate także nie skutkują niezdolnością do pracy biurowej (opinia biegłych lekarzy neurologa A. S. i specjalisty z zakresu medycyny pracy K. Z. z dnia 29.02.2016r., k. 70-71 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie L. U. nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 t.j.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w przepisach ustawy wyszczególnionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.12 ust. 1, 2 i 3 w/w ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonej od decyzji organu rentowego odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia, czy ubezpieczona po dniu 30 kwietnia 2014r. jest nadal osobą niezdolną do pracy, a tym samym czy spełnia warunek z art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W postępowaniu, którego przedmiotem jest przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, konieczne jest ustalenie stanu zdrowia osoby ubezpieczonej, z którym to stanem związana jest przedmiotowa niezdolność do pracy. Bezsprzecznie jest to okoliczności, dla określenia której niezbędne są wiadomości specjalne, wymagające udziału w procesie biegłych lekarzy.

Sporządzone w niniejszej sprawie opinie biegłych lekarzy reumatologa, dwóch neurologów, dermatologa, ortopedy, dwóch lekarzy specjalistów z zakresu medycyny pracy, a także opinia uzupełniająca lekarza reumatologa, neurologa i lekarza medycyny pracy dały podstawy do stwierdzenia, że aktualny stan zdrowia ubezpieczonej nie sprowadza niezdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Wszystkie sporządzone w sprawie opinie są spójne, a biegli lekarze specjaliści jednoznacznie wskazywali, iż obecny stopień zaawansowania schorzeń nie pozwala na uznanie ubezpieczonej za osobę chociażby częściowo niezdolną do pracy w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przed wydaniem opinii biegli zbadali ubezpieczoną i zapoznali się z dokumentacją medyczną, a także odnieśli się do wyników badań przedłożonych przez ubezpieczoną w trakcie postępowania sądowego. Niewątpliwie rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia o podłożu neurologiczno-ortopedycznym, reumatycznym i dermatologicznym są przewlekłe i wymagają stałego leczenia oraz kontroli lekarskiej, a nadto utrudniają normalne funkcjonowanie i powodują dyskomfort podczas wykonywania codziennych czynności. Ich obecny stopień zaawansowania nie skutkuje jednak orzeczeniem u niej niezdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami do wykonywania pracy w charakterze pracownika umysłowego i pracy biurowej, czyli dotychczas świadczonej przez L. U.. Aktualne stadium rozpoznanych schorzeń nie narusza sprawności organizmu w stopniu znacznym.

Analizując wszystkie sporządzone w sprawie opinie biegłych lekarzy o specjalnościach odpowiadających schorzeniom ubezpieczonej i lekarzy specjalistów z zakresu medycyny pracy, Sąd doszedł do przekonania, że stanowią one miarodajny dowód w sprawie. Ustalenia biegłych zostały szczegółowo uzasadnione i zawierają odwołanie do dokumentacji medycznej. Na uwagę zasługują w szczególności opinie dwóch niezależnych biegłych lekarzy specjalistów z zakresu medycyny pracy, którzy nie mieli wątpliwości, iż obecnie stwierdzone u ubezpieczonej schorzenia nie stanowią przeciwwskazań do pracy jako pracownik umysłowy i nie skutkują niezdolnością do pracy biurowej. Tym samym L. U. może podjąć zatrudnienie na wszystkich zajmowanych dotychczas stanowiskach związanych z wykonywaniem pracy umysłowej, a które nie wymagają dużego wysiłku fizycznego. Biegli wyjaśnili także, że okresowo zaostrzające się dolegliwości mogą być leczone w ramach czasowej niezdolności do pracy. Ostatecznie ubezpieczona nie kwestionowała sporządzonych w sprawie opinii, jak również nie zgłaszała nowych wniosków dowodowych. Podkreślenia wymaga, iż kluczowa okoliczność stanu zdrowia oraz związana z nią niezdolność do pracy nie może być ustalana przez Sąd samodzielnie lub wyłącznie na podstawie innych dowodów zgłoszonych przez strony postępowania. Ocena niezdolności do pracy w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych posiadających odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby ubezpieczonej. Wobec powyższego, rozstrzygając sporną okoliczność niezdolności do pracy wnioskodawczyni, Sąd oparł się na spójnych opiniach biegłych lekarzy różnych specjalności, którzy uznali L. U. za zdolną do pracy po dniu 30 kwietnia 2014r.

Prawo do świadczenia ustaje, gdy ustanie którykolwiek z warunków wymaganych do uzyskania tego prawa. Wobec braku stwierdzenia przez powołanych w sprawie biegłych lekarzy niezdolności do pracy ubezpieczonej, nie została spełniona przesłanka warunkująca przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określona w art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskazać przy tym należy, iż wszystkie przesłanki nabycia prawa do renty wymienione w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione kumulatywnie, aby prawo to mogło zostać przyznane.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 14 § 1 kpc, orzeczono jak w sentencji wyroku.