Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 maja 2016r.

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie

Przewodniczący: SSR Samanta Wierzbicka

Protokolant: praktykant Klaudia Gruszka

Po rozpoznaniu w dniu 06 maja 2016 roku sprawy

z powództwa: T. L.

przeciwko: P. L.

o: wygaśniecie obowiązku alimentacyjnego

1.  Ustala, że z dniem 01 maja 2016 r. ustał obowiązek alimentacyjny T. L. wobec jego syna P. L. ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań- Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 21 lutego 2011 r. wydanym w sprawie IV RC 968/10.

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

3.  Zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa Sąd Rejonowy Poznań- Stare Miasto w Poznaniu kwotę 600 zł ( sześćset złotych) uznając ją za uiszczoną w całości, a w pozostałym zakresie odstępuje od obciążania stron kosztami sądowymi.

4.  Koszty zastępstwa adwokackiego znosi wzajemnie pomiędzy stronami.

/-/ Samanta Wierzbicka

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 listopada 2015 r. T. L. wystąpił przeciwko P. L. z powództwem o ustalenie, że ciążący na nim względem pozwanego obowiązek alimentacyjny ustalony wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie IV RC 968/10 wygasł z dniem 1 lipca 2015 r.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany ma już 25 lat, pracuje zarobkowo i samodzielnie się utrzymuje, jest zdrowy, a w dniu 30 czerwca 2015 r. ukończył studia.

W odpowiedzi na pozew złożonej w przepisanym terminie pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz obciążenie powoda kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, że bez pomocy finansowej powoda nie jest w stanie kontynuować kształcenia. Podkreślił, że dokłada wszelkich starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Postanowieniem z dnia 6 maja 2016 r. Sąd oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przez zobowiązanie pozwanego do łożenia na jego rzecz na czas trwania procesu tymczasowej renty alimentacyjnej w kwocie po 100 zł miesięcznie, płatnej do dnia 10-ego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Wyrokiem zaocznym z dnia 21 lutego 2011 r. Sąd Rejonowy Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu wydanym w sprawie IV RC 968/10 zasądził od powoda na rzecz pozwanego podwyższoną rentę alimentacyjną w kwocie po 1.000 zł miesięcznie, płatną z góry do dnia 10-ego każdego miesiąca - poczynając od dnia 29 października 2010 r., z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat - w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Poznaniu w dniu 9 marca 2005 r. w sprawie VII RC 57/05. Powód regularnie wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego w tak ustalonej wysokości.

W dacie uprawomocnienia przedmiotowego orzeczenia powód prowadził działalność gospodarczą.

Pozwany był studentem pierwszego roku studiów na kierunku Stosunki (...) w Wyższej Szkole (...) w P. w trybie stacjonarnym. Nie pracował. Zamieszkiwał z matką, która utrzymywała się ze świadczenia rentowego w kwocie 1.367,23 zł, przy czym częściowo było ono zajęte przez komornika.

dowód:

odpis wyroku zaocznego Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 21.02.2011 r. w sprawie IV RC 968/10 (k. 6),

dokumenty zgromadzone w aktach Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu w sprawie IV RC 968/10

Powód ma 65 lat. Z zawodu jest technikiem elektrykiem. Aktualnie prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej osiągając z tego tytułu dochód na poziomie 1.000-2.000 zł netto miesięcznie. W roku 2014 uzyskał dochód w wysokości 33.528,50 zł (przy przychodach w kwocie 209.793,30 zł). W najbliższym czasie zamierza przejść na emeryturę.

Powód choruje na cukrzycę. Na zakup lekarstw przeznacza 260 zł miesięcznie. Zamieszkuje wraz z żoną R. L. chorującą na stwardnienie rozsiane, raka lewej piersi, niedoczynność tarczycy oraz nadciśnienie tętnicze oraz 23-letnim synem z obecnego M. L. (1), który cierpi na schizofrenię paranoidalną, w domu stanowiącym własność M. L. (1) położonym w S.. Do kosztów utrzymania domu należą: koszt zużycia gazu (ok. 800 zł za dwa miesiące) oraz należności za zużycie energii elektrycznej (ok. 375 zł za dwa miesiące). W tym samym domu zamieszkuje również 86-letnia matka powoda, która jednak ma oddzielne liczniki i prowadzi odrębne gospodarstwo domowe.

R. L. utrzymuje się ze świadczenia emerytalnego w kwocie 1.900 zł miesięcznie. Nie pracuje, aktualnie stara się o przyznanie świadczenia rentowego. Córka powoda A. wyszła w ubiegłym roku za mąż, mieszka oddzielnie i jest samodzielna finansowo.

Opłata za użytkowany przez powoda telefon komórkowy wynosi ok. 105 zł miesięcznie. Na zakup wyżywienie powód przeznacza ok. 500 zł miesięcznie.

dowód:

zeznanie podatkowe powoda za rok 2014 (k. 16-18),

rozliczenie podatkowe (k. 19),

dokumentacja medyczna powoda (k. 21),

faktury (k. 22-25),

dokumentacja medyczna żony powoda (k. 26-28),

dokumentacja medyczna M. L. (1) (k. 29-30),

przesłuchanie powoda (k. 41-42 w zw. z k. 87-88)

Pozwany ma 26 lat. Zamieszkuje wraz z matką M. L. (2), z którą prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Do kosztów utrzymania lokalu należą: opłata za użytkowanie mieszkania (626,95 zł), należności za zużycie energii elektrycznej (146 zł za dwa miesiące) oraz opłata za Internet (95 zł). Na zakup wyżywienia, środków czystości i odzieży pozwany i jego matka przeznaczają co miesiąc ok. 1.500 zł.

W czerwcu 2015 r. pozwany ukończył studia pierwszego stopnia w trybie stacjonarnym na kierunku Stosunki (...) w Wyższej Szkole (...) w P.. Czesne na trzecim roku studiów opiewało na kwotę 480 zł miesięcznie. Następnie podjął studia drugiego stopnia w trybie niestacjonarnym na kierunku Doradztwo i coaching w C. Da V. w P.. Czesne wynosi 520 zł miesięcznie. Decyzją z dnia 2 października 2015 r. udzielono pozwanemu urlopu od zajęć ( urlop dziekański) na okres do dnia 31 sierpnia 2015 r. W tym okresie pozwany wyjechał do Wielkiej Brytanii celem podjęcia zatrudnienia. Aktualnie jest studentem drugiego roku, jednak ponownie wziął urlop dziekański - do dnia 30 września 2016 r. W tym roku przebywał przez około cztery miesiące w Irlandii, jednakże nie poczynił żadnych oszczędności. W roku akademickim 2013/2014 pozwany był studentem Politologii w trybie niestacjonarnym na tej samej uczelni.

W okresie od stycznia 2014 r. do lipca 2015 r. pozwany podejmował pracę na podstawie umów zlecenia na rzecz K. (...) Agencji (...) osiągając z tego tytułu dochód w wysokości ok. 1.200 zł netto miesięcznie. Aktualnie pracuje w weekendy w wymiarze 25 godzin tygodniowo za wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 12 zł netto za godzinę, tj. ok. 1.200 zł netto miesięcznie. W stosunku do pozwanego toczy się aktualnie postępowanie egzekucyjne.

Matka pozwanego legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz orzeczeniem o częściowej niezdolności do pracy. Może pracować na stanowisku przystosowanym lub w zakładzie pracy chronionej. Utrzymuje się ze świadczenia rentowego w kwocie 1.085,82 zł netto miesięcznie. Na zakup lekarstw przeznacza co miesiąc kwotę ok. 150 zł.

dowód:

decyzja o udzieleniu urlopu (k. 48),

umowa zlecenia (k. 49-54, 55-56, 57-58, 59-60),

potwierdzenia wpłaty (k. 61-62),

faktury (k. 63), przekazy pocztowe (k. 64),

zawiadomienie o wysokości opłat czynszowych (k. 65),

orzeczenie o niezdolności do pracy matki pozwanego (k. 66),

orzeczenie o niepełnosprawności matki pozwanego (k. 67),

zaświadczenie z uczelni (k. 68-72),

przesłuchanie pozwanego (k. 88-90)

Strony nie utrzymują ze sobą kontaktu.

okoliczność niesporna,

nadto dowód:

przesłuchanie powoda (k. 87-88),

przesłuchanie pozwanego (k. 88-90)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy niniejszej oraz w aktach Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu w sprawie IV RC 968/10, nadto w oparciu o dowód z przesłuchania stron.

Wskazanym wyżej dokumentom Sąd dał wiarę, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości ani mocy dowodowej, a Sąd nie znalazł podstaw, dla których miałby to czynić z urzędu. Zebranym dokumentom urzędowym i prywatnym Sąd przypisał znaczenie, jakie wynika z art. 244 i 245 k.p.c.

Co do zasady na obdarzenie przymiotem wiarygodności zasługiwał dowód z przesłuchania stron, albowiem złożone przez powoda i pozwanego zeznania były logiczne i spójne, nadto w dużej mierze korespondowały ze sobą i znajdowały potwierdzenie w treści złożonych do akt dokumentów.

Sąd zważył, co następuje

W rozpoznawanej sprawie powód domagał się ustalenia, że ciążący na nim względem pozwanego obowiązek alimentacyjny ustalony wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 21 lutego 2011 r. wydanym w sprawie IV RC 968/10 wygasł z dniem 1 lipca 2015 r.

Roszczenie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Podstawę prawną zgłoszonego żądania stanowił art. 138 k.r.o., w świetle którego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego oraz art. 133 § 3 k.r.o., w świetle którego rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Podkreślenia wymaga, że podstawą powództwa z art. 138 k.r.o. może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 maja 1999 r., I CKN 274/99, niepubl.).

Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 k.r.o. wymagało porównania stanu rzeczy istniejącego w chwili uprawomocnienia ostatniego wyroku w przedmiocie ciążącego na powódce względem pozwanego obowiązku alimentacyjnego ze stanem rzeczy istniejącym na moment zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie. W szczególności konieczne było stwierdzenie, czy w badanym okresie nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadnia uchylenie ciążącego na powódce obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu powód fakt wystąpienia takich przesłanek wykazał. W dacie uprawomocnienia opisanego wyżej wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu pozwany był studentem, nie pracował. Aktualnie natomiast co prawda nadal ma status studenta, jednakże po raz kolejny przyznano mu urlop dziekański, w związku z czym uzyskał on, zdaniem Sądu, możliwość samodzielnego utrzymania się. Pozwany twierdzi, że pracuje w wymiarze połowy etatu za wynagrodzeniem w kwocie 1.200 zł netto miesięcznie. Mając na uwadze okoliczność, że z uwagi na przyznany urlop dziekański w bieżącym roku akademickim pozwany nie uczestniczy w weekendowych zajęciach na uczelni, Sąd nie dostrzega żadnych powodów, dla których nie miałby podjąć pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Skoro pozwany pracuje jedynie w weekendy należy stwierdzić, że nie dokłada starań w celu możności samodzielnego utrzymania się, co w konsekwencji czyni powództwo zasadnym. Mając na uwadze charakter roszczeń alimentacyjnych oraz realny brak po stronie pozwanego możliwości zwrotu już uiszczonych świadczeń Sąd przyjął, że ciążący na powodzie względem pozwanego obowiązek alimentacyjny wygasł z dniem 1 maja 2016 r., o czym orzekł jak w punkcie 1. wyroku.

Żądanie dalej idące podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie 2. wyroku.

Jako że powód przegrał proces w części, a pozwany z mocy ustawy był zwolniony z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, Sąd działając na podstawie art. 100 k.p.c. w punkcie 3. wyroku zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 zł tytułem kosztów sądowych uznając ją za uiszczoną w całości, natomiast w punkcie 4. wyroku zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty zastępstwa procesowego.

SSR Samanta Wierzbicka