Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa E. M., J. M.

przeciwko Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powodów E. M., J. M. solidarnie na rzecz pozwanego Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W. kwotę 5 457 zł (pięć tysięcy czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje zwrot powodom E. M., J. M. ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 7 404,68 zł (siedem tysięcy czterysta cztery złotych i sześćdziesiąt osiem groszy).

SSO Maciej Kruszyński

UZASADNIENIE

Powodowie E. M. oraz J. M. wnieśli o zasądzenie solidarnie na ich rzecz od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) w W. odszkodowania w wysokości 80 000 zł wraz z roszczeniami ubocznymi tytułem obniżenia wartości nieruchomości - lokalowej w wyniku wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania (OOU) i działalności pozwanego oraz odszkodowania w wysokości 10 000 zł wraz z roszczeniami ubocznymi tytułem kosztów koniecznych do dostosowania lokalu powodów do wymogów technicznych określonych na ww obszarze. Powodowie wnieśli również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pozew, k. 2 - 5).

Pozwany Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W pierwszej kolejności zarzucił, że powodowie nie udowodnili, że na nieruchomości stanowiącej ich własność w wyniku wprowadzenia OOU, zaistniały jakiekolwiek ograniczenia w stosunku do stanu sprzed jego wprowadzenia. Powodowie nie wykazali, aby w ich lokalu istniał nieodpowiedni poziom klimatu akustycznego wymagający przeprowadzenia tzw. rewitalizacji akustycznej. Natomiast samo położenie nieruchomości w OOU nie oznacza automatycznie, że na danej nieruchomości występuje przekroczenie norm hałasu w środowisku określone dla zabudowy mieszkaniowej. Ponadto pozwany podniósł także niewykazanie przez powodów wysokości poniesionej szkody w postaci obniżenia wartości nieruchomości lokalowej oraz związku przyczynowego pomiędzy powstałą szkoda, a wprowadzeniem OOU czy działalnością pozwanego. (odpowiedź na pozew k. 45 - 58).

W toku procesu pozwany zarzucił, że upłynął określony w art. 129 ust. 4 ustawy o ochronie środowiska dwuletni termin zawity, w czasie którego powodowie mogli wystąpić z roszczeniami odszkodowawczymi związanymi z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości i już tylko ta okoliczność przesądza o bezzasadności powództwa (pismo procesowe z 13 stycznia 2015 r., k. 177-178)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie E. M. (wcześniej E. W.) oraz J. M. od 2008 roku są właścicielami nieruchomości lokalowej

nr 63 umiejscowionej w budynku położonym w W., przy ul. (...)

o pow. 126,80 m ², dla lokalu prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...).
Budynek w którym znajduje się lokal jest położony na działce gruntu nr ew. 34.

(dowód: odpis z księgi wieczystej nr (...), k. 14 - 24)

Nieruchomość lokalowa powodów jest położona w obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego na podstawie uchwały nr 76/11 Sejmiku Województwa (...) z 20 czerwca 2011 r. (OOU 2009). Uchwała weszła w życie 4 sierpnia 2011 roku.

(okoliczności bezsporne)

Powodowie reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika 3 sierpnia 2013 roku złożyli pozew w niniejszej sprawie. Odpis pozwu został doręczony pozwanemu 29 stycznia 2014 roku.

(dowody: koperta nadania pozwu, k. 29, pełnomocnictwo procesowe, k. 25,26, zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 43.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej, niewymagających dowodu bezspornych twierdzeń stron oraz dowodów z dokumentów, znajdujących się w aktach niniejszej sprawy, które nie pozostawały ze sobą w sprzeczności

i których autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy nie zakwestionowała
skutecznie żadna ze stron niniejszego postępowania. Wobec niekwestionowania złożonych do
akt kserokopii dokumentów, brak było podstaw do żądania złożenia tych dokumentów
w oryginale.

Sąd pominął wniosek powodów o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron na okoliczność m.in. pogorszenia warunków korzystania z nieruchomości na skutek hałasu emitowanego przez lądujące i startujące samoloty oraz wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków J. W. i A. W. na okoliczność zgłoszenia przez powodów roszczenia pozwanemu przed datą złożenia pozwu, a także wydruków ze stron internetowych dołączonych do pisma procesowego z 23 czerwca 2014 r. (k. 130- 148) albowiem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę prawną dochodzonych przez powodów roszczeń stanowi art. 129 ust. 1-4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2013.1232 j.t), zgodnie z którym jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części, (ust. 1). W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości (ust. 2). Roszczenie, o którym mowa w ust. l i 2, przysługuje również użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, a roszczenie, o którym mowa w ust. 2, także osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości. (ust. 3) Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości (ust. 4).

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z wolą ustawodawcy roszczenia formułowane na podstawie art. 129 ust. l i 2 p.o.ś. podlegają ograniczeniom czasowym. Treść art. 129 ust. 4 p.o.ś, konstytuuje bowiem uprawnienie limitowane w czasie tj. ograniczone terminem prawa materialnego, po upływie którego uprawnienie do wystąpienia z roszczeniem wygasa. Wystąpienia z roszczeniem w przewidzianym terminie jest zatem podstawową przesłanką odpowiedzialności pozwanego. W judykaturze Sądu Najwyższego wyjaśniono, że termin określony w art. 129 ust. 4 p.o.ś., jest terminem zawitym, a nie terminem przedawnienia. Jest to termin wyznaczony dla zgłoszenia roszczeń wskazanych w art. 129 ust. 1-3 ww ustawy, obowiązanemu do ich realizacji, którego dochowanie warunkuje zachowanie tych roszczeń. Odrębną kwestią jest przedawnienie tych roszczeń. Stanowią one roszczenia majątkowe niemieszczące się w ramach odpowiedzialności deliktowej, w związku z czym stosuję się do nich terminy przedawnienia wynikające z art.118 k.c., biegnące od chwili ich powstania, tj. od dnia wprowadzenia ograniczeń korzystania z nieruchomości, gdyż wtedy stają się one wymagalne. Dodać należy, że wystąpienie z roszczeniem stosownie do art. 129 ust. 4 p.o.ś., ma charakter czynności jednorazowej w odniesieniu do danego roszczenia - dokonanie tej czynności w terminie wskazanym w tym przepisie oznacza jego dochowanie i kończy jego bieg. Skutkiem tego jest zachowanie roszczenia przez uprawnionego, choćby na drodze

sądowej dochodził on roszczenia w większym rozmiarze niż objęty wystąpieniem oraz choćby dochodził roszczenia nie w jednym, ale w kolejnych procesach.

Kolejną, budzącą wątpliwości kwestią było ustalenie, jak rozumieć pojęcie „wystąpienia z roszczeniem", o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś.. Przyjmuje się, że chodzi tu o zgłoszenie roszczenia obowiązanemu w celu jego zaspokojenia. Za takie uznawano wysłanie w tym terminie pisma do pozwanego, ale także wystąpienie w tym terminie z pozwem (por wyrok SA w Łodzi z 26 lutego 2013 roku, I ACa 1366/12). Kwestia ta stała się przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego, który uznał, że oświadczenie skierowane do obowiązanego, celem dochowania terminu określonego w art. 129 ust. 4 p.o.ś., musi przed jego upływem do niego dojść w taki sposób, aby mógł się z nim zapoznać (art. 61 k.c.). W razie, gdy nośnikiem tego oświadczenia jest pozew lub inne pismo procesowe, dla dochowania terminu, o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś., konieczne jest, aby przed jego upływem pozew lub to pismo zostały doręczone obowiązanemu. Nie wystarcza zaś to, że przed tym upływem powództwo zostanie wytoczone lub pismo zostanie wniesione do sądu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 2 października 2015 r., IICSK 720/14, Legalis nr 1350328). Mimo zatem pierwotnie przyjęcia korzystnej dla powódki interpretacji pojęcia „wystąpienia z roszczeniem", z uwagi na zajęcie stanowiska w tym przedmiocie przez Sąd Najwyższy w powołanym wyżej orzeczeniu, Sąd uznał, że zasadna jest wskazana tam wykładnia.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że powodowie występując z powództwem nie dochowali terminu zawitego wynikającego z art. 129 ust. 4 p.o.ś. Powódka nie występowała do pozwanego z roszczeniem przed wniesieniem pozwu. Swoje żądanie zawarła w pozwie wniesionym tuż, przed upływem terminu do zgłoszenia roszczenia. Dwuletni termin, w którym powodowie mogli wystąpić przeciwko pozwanemu z roszczeniami wynikającymi z art. 129 ust. 1-3 p.o.ś., należy liczyć od dnia wejścia w życie Uchwały Sejmiku Województwa (...) tworzącej obszar ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W., a więc od 4 sierpnia 2011 roku. Wobec tego termin na dochodzenie roszczeń odszkodowawczych przez powodów wygasł 4 sierpnia 2013 roku. Wprawdzie powodowie wnieśli pozew w niniejszej sprawie 3 sierpnia 2013 roku, czyli w przewidzianym ustawowo terminie. Niemniej jednak jego doręczenie pozwanemu nastąpiło dopiero 29 stycznia 2014 roku. Tym samym po terminie wynikającym z art. 129 ust. 4 p.o.ś., zatem zgłoszone przez

powodów roszczenia, należało uznać za spóźnione i z tego tylko względu powództwo oddalić w całości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy jak w sentencji wyroku w punkcie l wyroku.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i na podstawie art. 98 § l i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § l k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od powodów na rzecz pozwanego kwotę 5 457 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3 600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz. U. Nr 163, póz. 1349 ze zm.) kwotę l 800 zł tytułem zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym, oraz kwotę 17 zł stanowiącej opłatę skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa, a także kwotę 40,00 zł tytułem opłaty od zażalenia.

Na podstawie art. 84 ust. l ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 1025 ze zm.), Sąd nakazał zwrócić powodom ze Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Warszawie, kwotę 7 404,68 zł tytułem zwrotu różnicy pomiędzy kwotą uiszczonej zaliczki tj. 10 000 zł, a kwotą przeznaczoną na przyznanie wynagrodzenia biegłemu sądowemu w kwocie 2 595,32 zł za sporządzenie opinii w niniejszej sprawie.

SSO Maciej Kruszyński