Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Krystyna Wiśniewska-Drobny

Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

SO Barbara Braziewicz

Protokolant Dominika Tarasiewicz

po rozpoznaniu w dniu 13 lipca 2016 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa B. M.

przeciwko S. M.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu

z dnia 27 stycznia 2016 r., sygn. akt III RC 244/15

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Raciborzu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Barbara Braziewicz SSO Krystyna Wiśniewska-Drobny SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 533/16

UZASADNIENIE

Powód B. M. żądał uchylenia ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej S. M. ustalonego ugodą zawarta przed Sądem Rejonowym w Raciborzu w dniu 18 03 2010r. w sprawie o sygn.
akt III RC 28/10 w kwocie po 700 zł.

Uzasadniając żądanie twierdził, że otrzymuje wynagrodzenie w wysokości
1 813 zł netto miesięcznie, a pozwana ma 25 lat, skończyła szkołę zawodową
na kierunku fizjoterapii, wobec czego zdobyła zawód, który pozwala jej na podjęcie prawy zarobkowej i usamodzielnienie się.

Pozwana S. M. wniosła o oddalenie powództwa
oraz zasądzenie na jej rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu.

Podnosiła, że kontynuuje naukę w trybie niestacjonarnym. Mieszka wraz z bratem
i matką. Miesięcznie wpłaca tytułem opłaty za studia kwotę 612,50 zł, ponadto dodatkowe koszty edukacyjne wynoszą łącznie 220zł. Koszty jej utrzymania wynoszą 1 400zł - 1 600zł.

Sąd Rejonowy w Raciborzu w wyroku z dnia 27 01 2016r. uchylił
z dniem 1 09 2015r. obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej ustalony w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Raciborzu w dniu 18 03 2010r.
w sprawie o sygn. akt III RC 28/10 oraz odstąpił od obciążania pozwanej kosztami postępowania.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał regulacje: art.138 k.r.o. oraz art. 133 § 1 k.r.o. Stwierdził, że zdobyła zawód i jest zdolna do samodzielnego utrzymania. Kontynuacja nauki na magisterskich studiach niestacjonarnych nie uzasadnia kontynuacji obowiązku alimentacyjnego powoda. Studia pozwanej trwają już 6 lat, w tym czasie pozwana zmieniła kierunek studiów, zatem kolejne dwa lata wykraczają poza obowiązek alimentacyjny powoda.

O kosztach procesu orzekł na podstawie regulacji art. 102 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyła pozwana S. M. , która wnosiła
o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda
na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zarzucała, niezgodność ustaleń faktycznych Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a w szczególności poprzez ustalenie, że pozwana
jest zdolna do samodzielnego utrzymania się a zdobyte dotychczas wykształcenie pozwala jej obecnie na podjęcie pracy i usamodzielnienie się, natomiast decyzja
o kontynuacji wykształcenia nie uzasadnia kontynuacji obowiązku alimentacyjnego powoda.

Zarzucała, że przy ferowaniu wyroku naruszono prawo procesowe i materialne, regulację:

-

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i przekroczenie
granic swobodnej oceny dowodów, polegające na dokonaniu błędnych ustaleń co do sytuacji materialnego stron oraz przyjęciu, że pozwana
nie konsultowała swej decyzji o kierunku kształcenia z powodem;

-

art. 133 § 1 k.r.o. i art. 138 k.r.o. poprzez ich błędną wykładnie
i niewłaściwe zastosowanie.

W uzasadnieniu twierdziła, że podjęła decyzję o kontynuowaniu nauki,
by móc po dwóch latach podjąć pracę w wyuczonym zawodzie, albowiem obecnie mimo starań takiej pracy nie można znaleźć. Ponadto powodowi z deklarowanych zarobków pozostaje kwota 1 600 zł i dalsze płacenie alimentów dla pozwanej
nie może być uznane za powodujące nadmierny uszczerbek dla powoda,
tym bardziej, że odpadł mu obowiązek płacenia alimentów na syna M.
w kwocie 600zł.

Powód B. M. wnosił o oddalenie apelacji i odstąpienie
od obciążenia pozwanej kosztami postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu podnosił, iż z uwagi na jego stan zdrowia, została
z nim rozwiązana umowa o pracę i aktualnie pozostaje bez środków do życia.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenie powoda przyjmując za podstawę prawną rozstrzygnięcia regulację art. 138 k.r.o.

w związku z art. 133 § 1 i 135 § 1 i 2 k.r.o.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia
w części dotyczą faktów bezspornych pomiędzy stronami, a w pozostałym zakresie mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowy,
który w zakresie dokonanych ustaleń jest logiczny i wzajemnie spójny,
zaś informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem
się uzupełniają oraz potwierdzają i jako takie są w pełni wiarygodne.

Podniesione w apelacji zarzuty istnienia sprzeczności pomiędzy poczynionymi ustaleniami faktycznymi a zebranym w sprawie materiałem dowodowym oraz naruszenie regulacji art. 233 § 1 k.p.c. tylko werbalnie odnoszą się do ustalonej przez Sąd Rejonowy podstawy faktycznej orzeczenia.

Przywołane w apelacji stwierdzenie zostało bowiem zawarte w motywach zaskarżonego wyroku bez wskazania leżących u jego podstaw źródeł dowodowych

i w istocie dotyczą faktu, który nie był przedmiotem ustaleń Sądu Rejonowego

oraz co należy podkreślić ze względu na charakter dochodzonych roszczeń

nie dotyczył on okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia.

W oparciu o informacje zawarte w zeznaniach złożonych przez pozwaną przed Sądem Rejonowym uzupełniono podstawę faktyczną orzeczenia ustalając dodatkowo, że pozwana obecnie kontynuuje naukę na magisterskich niestacjonarnych studiach na kierunku fizjoterapii i po ich ukończeniu zwiększą się możliwości znalezienia przez nią pracy zarobkowej (dowód: zeznania pozwanej, k- 106 akt).

Ponadto a na podstawie bezspornych pomiędzy stronami twierdzeń powoda ustalono, że dniu 29 02 2016r. pracodawca powoda rozwiązał

z nim dotychczasową umowę o pracę – za porozumieniem stron, po czym
w dniu 15 04 2016r. powód zwarł z E. – T. Z. E. umowę

o pracę na okres próbny do 15 07 2016r. z wynagrodzeniem 1 850 zł brutto miesięcznie.

Z tych też względów Sąd odwoławczy z powyższymi modyfikacjami przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Z poczynionych ustaleń wynika, że powód jest ojcem pozwanej i z mocy art. 133 § 1 k.r.o. zobowiązany jest do jej alimentacji, do czasu, gdy nie jest ona w stanie samodzielnie się utrzymywać.

Jego obowiązek alimentacji został ustalony ugodą zawartą przed Sądem Rejonowego w Raciborzu z dnia 18 03 2010r. w kwocie po 700 zł miesięcznie,

kiedy pozwana rozpoczynała studia i nie była w stanie samodzielnie się utrzymać.

Stosownie do regulacji art. 138 k.r.o. powód może skutecznie żądać obniżenia zasądzonych alimentów lub uchylenia obowiązku alimentacyjnego tylko wtedy gdy od tego czasu nastąpiła zmiana stosunków modyfikująca lub unicestwia-jąca ten obowiązek.

Jak trafnie ocenił Sąd Rejonowy – pozwana ma wykształcenie i zawód,

lecz co umknęło jego uwadze, że po uzyskaniu licencjatu na kierunku odnowy biologicznej nie mogła ona w tym zawodzie znaleźć pracy, co spowodowało,

iż podjęła ona studia zaoczne na kierunku fizjoterapii i uzyskała na tym kierunku

w czerwcu 2015r. licencjat.

W chwili obecnej kontynuuje ona studia magisterskie, co zwiększy jej szanse na znalezienie pracy po ukończeniu studiów.

Jakkolwiek są to studia niestacjonarne to pozwana w każdym semestrze zobowiązana jest odbyć miesięczna praktykę zawodową i z tego powodu nie ma ona szansy na znalezienie stałej pracy zarobkowej, przez co zmuszona jest pracować sezonowo a uzyskiwane przez nią z tego tytułu dochody nie zaspokajają jej wszystkich niezbędnych potrzeb.

Dlatego w dalszym ciągu nie jest ona w stanie samodzielnie się utrzymać,

co w połączeniu z uzyskiwanym w tym czasie przez powoda zarobkami, jego niezbędnymi kosztami utrzymania w chwili wydania zaskarżonego wyroku czyniło powództwo bezzasadnym.

W dniu 29 02 2016r. pracodawca powoda rozwiązał z nim dotychczasową umowę o pracę – za porozumieniem stron, a następnie w dniu 15 04 2016r. powód zwarł z E. – T.. Z. E. umowę o pracę na okres próbny do 15 07 2016r. z wynagrodzeniem 1 850 zł brutto miesięcznie.

Rozwiązanie, a następnie zawarcie przez powoda nowej umowy o pracę
w sposób zasadniczy zmieniło zatem jego sytuację majątkową – jego dochody uległy istotnemu zmniejszeniu, a ponadto brak jest pewności co do jego dalszego zatrudnienia oraz wysokości jego potencjalnych zarobków.

Nastąpiło to już po wydaniu zaskarżonego wyroku w konsekwencji czego

w tej części – z przyczyn niezależnych od Sądu Rejonowego - istota sprawy

nie została dotychczas rozpoznana, co skutkowało koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do pono-wnego rozpoznania.

Reasumując z podanych względów apelację pozwanej jako uzasadnioną uwzględniono uchylając zaskarżony wyrok i przekazując sprawę Sądowi

pierwszej instancji do ponownego rozpoznania w oparciu o regulację art. 386

§ 4 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i zakreśli stronom termin do zgłoszenia wniosków dowodowych
na okoliczność ich aktualnej sytuacji materialnej i rodzinnej przy uwzględnieniu aktualnego zatrudnienia powoda, bądź jego braku oraz jego możliwości uzyskania

na rynku pracy nowego zatrudnienia i wysokości jego możliwych zarobków

Następnie zgłoszone przez strony wnioski dowodowe rozpozna,
a dopuszczone dowody prawidłowo przeprowadzi.

W przypadku, gdyby zebrany w sprawie materiał nie pozwalał poczynić wszystkich niezbędnych ustaleń faktycznych weźmie pod uwagę, iż w sprawach
o alimenty Sąd zobowiązany jest działać z urzędu w celu wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności w sprawie i z urzędu dopuści oraz przeprowadzi niezbędne dowody w celu ich jednoznacznego ustalenia.

SSO Barbara Braziewicz SSO Krystyna Wiśniewska-Drobny SSO Leszek Dąbek