V KK 131/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:19-06-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II K 1022/10 II K 114/12 II K 1348/10 II K 1598/10 II K 2559/10 II K 347/11
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 131/15
POSTANOWIENIE
Dnia 17 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Włodzimierz Wróbel (przewodniczący)
SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski
w sprawie G. U.,
o wydanie wyroku łącznego
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk
w dniu 17 czerwca 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego, na korzyść skazanego
od postanowienia Sądu Rejonowego w Z. z dnia 21 maja 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje do
ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Z.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym kasacją postanowieniem Sąd Rejonowy w Z. na podstawie art.
572 k.p.k. umorzył postępowanie w sprawie o wydanie wyroku łącznego, który
miałby obejmować kary orzeczone pięcioma wyrokami Sądu Rejonowego– w
sprawach: II K 1022/10, II K 1348/10, II K 1598/10, II K 347/11 i II K 2559/10 oraz
jednym wyrokiem Sądu Rejonowego– II K 114/12. W uzasadnieniu postanowienia
Sąd Rejonowy wskazał, że wprawdzie wszystkie przestępstwa, których dotyczyły
powyższe skazania spełniają przewidziany w art. 85 k.k. chronologiczny warunek
zbiegu realnego, to jednak ze względu na orzeczenie kar pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania oraz bez takiego zawieszenia, a nadto
wobec faktu, iż czyny popełnione zostały przed wejściem w życie przepisu art. 89 §
1a k.k., nie było podstaw do wydania wyroku łącznego. Sąd a quo zaznaczył przy
2
tym, że skazanie w sprawie II K 1348/10 na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia
wolności uniemożliwiło orzeczenie kary łącznej z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na podstawie art. 89 § 1 k.k.
Postanowienie to, bez zaskarżenia, uprawomocniło się dnia 13 czerwca
2013r.
Kasację od postanowienia Sądu Rejonowego, na korzyść G. U., wniósł
Prokurator Generalny. Podniósł w niej zarzut rażącego i mającego wpływ na treść
orzeczenia naruszenia przepisu prawa procesowego – art. 572 k.p.k. –
polegającego na niezasadnym umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania
wyroku łącznego w sytuacji, gdy spełnione zostały przesłanki określone w art. 85
k.k., umożliwiające orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności w odniesieniu
do skazań z wyroków Sądu Rejonowego o sygn. II K 1022/10, II K 1348/10 oraz o
sygn. II K 114/12.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i
przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Z. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego była zasadna w stopniu oczywistym,
uzasadniającym jej uwzględnienie w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Treść art. 569 § 1 k.p.k. przesądza o tym, że wydanie wyroku łącznego jest
obligatoryjne, jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do
osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów. Warunki te przewidziane
zostały w przepisach rozdziału IX k.k. i ich spełnienie nie pozostawia sądowi
wyboru co do konieczności wydania wyroku łącznego.
Niewątpliwie trafnie Sąd Rejonowy dostrzegł, że wszystkie prawomocnie
przypisane sześcioma wyrokami G. U. przestępstwa spełniły chronologiczny
warunek przewidziany w art. 85 k.k. Wszystkie te przestępstwa popełnione bowiem
zostały przed dniem 23 czerwca 2010r., kiedy to zapadł pierwszy wyrok skazujący
w sprawie Sądu Rejonowego o sygnaturze II K 1022/10. Jednocześnie wszystkie te
przestępstwa popełnione zostały przed wejściem w życie art. 89 § 1a k.k., to jest
przed dniem 8 czerwca 2010r., a więc przepis art. 4 § 1 k.k., uniemożliwiał
zastosowanie tego pierwszego.
3
Niemniej, Sąd Rejonowy pominął, że w dwóch sprawach Sądu Rejonowego–
II K 1022/10 oraz II K 1348/10 – prawomocnie zarządzono wykonanie kar
pozbawienia wolności (k.38 i k. 41), a w sprawie Sądu Rejonowego II K 114/12
orzeczono karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej
wykonania. Stąd też, jak trafnie wskazywał autor kasacji, nie było prawnych
przeszkód do objęcia wyrokiem łącznym kar jednostkowych orzeczonych tymi
wyrokami. Umorzenie zatem postępowania w tym zakresie w rażącym stopniu
naruszało przepis art. 572 k.p.k., a jednocześnie przepis art. 85 k.k.
Podobnie sytuacja procesowa przedstawiała się w odniesieniu do
pozostałych trzech skazań wyrokami Sądu Rejonowego w sprawach II K 1598/10, II
K 347/11 oraz II K 2559/10. Nie ma prawnych przeszkód do orzeczenia wyrokiem
łącznym dwóch (czy więcej) kar łącznych, z których jedna byłaby karą
bezwzględną, a druga z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. W takich
jednak przypadkach konieczne jest dokonanie jednoznacznych ustaleń, czy
poszczególne skazania nie uległy zatarciu, z uwzględnieniem regulacji
przewidzianej w art. 76 § 1 i 2 k.k. Zatarcie skazania z mocy prawa stanowi
oczywiście przesłankę uniemożliwiającą jego objęcie wyrokiem łącznym, a stan ten
oceniać trzeba na moment orzekania o wyroku łącznym.
W tym stanie sprawy zarzuty podniesione w kasacji Prokuratora
Generalnego uznać należało za oczywiście zasadne, podobnie jak wniosek o
uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej
instancji do ponownego rozpoznania. W jego toku Sąd Rejonowy zobowiązany
będzie do uwzględnienia wskazań zawartych w niniejszym uzasadnieniu, nie tracąc
z pola widzenia kierunku wniesionej kasacji – na korzyść G. U.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w części
dyspozytywnej postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 17 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Włodzimierz Wróbel (przewodniczący)
SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski
w sprawie G. U.,
o wydanie wyroku łącznego
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk
w dniu 17 czerwca 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego, na korzyść skazanego
od postanowienia Sądu Rejonowego w Z. z dnia 21 maja 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje do
ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Z.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym kasacją postanowieniem Sąd Rejonowy w Z. na podstawie art.
572 k.p.k. umorzył postępowanie w sprawie o wydanie wyroku łącznego, który
miałby obejmować kary orzeczone pięcioma wyrokami Sądu Rejonowego– w
sprawach: II K 1022/10, II K 1348/10, II K 1598/10, II K 347/11 i II K 2559/10 oraz
jednym wyrokiem Sądu Rejonowego– II K 114/12. W uzasadnieniu postanowienia
Sąd Rejonowy wskazał, że wprawdzie wszystkie przestępstwa, których dotyczyły
powyższe skazania spełniają przewidziany w art. 85 k.k. chronologiczny warunek
zbiegu realnego, to jednak ze względu na orzeczenie kar pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania oraz bez takiego zawieszenia, a nadto
wobec faktu, iż czyny popełnione zostały przed wejściem w życie przepisu art. 89 §
1a k.k., nie było podstaw do wydania wyroku łącznego. Sąd a quo zaznaczył przy
2
tym, że skazanie w sprawie II K 1348/10 na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia
wolności uniemożliwiło orzeczenie kary łącznej z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na podstawie art. 89 § 1 k.k.
Postanowienie to, bez zaskarżenia, uprawomocniło się dnia 13 czerwca
2013r.
Kasację od postanowienia Sądu Rejonowego, na korzyść G. U., wniósł
Prokurator Generalny. Podniósł w niej zarzut rażącego i mającego wpływ na treść
orzeczenia naruszenia przepisu prawa procesowego – art. 572 k.p.k. –
polegającego na niezasadnym umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania
wyroku łącznego w sytuacji, gdy spełnione zostały przesłanki określone w art. 85
k.k., umożliwiające orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności w odniesieniu
do skazań z wyroków Sądu Rejonowego o sygn. II K 1022/10, II K 1348/10 oraz o
sygn. II K 114/12.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i
przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Z. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego była zasadna w stopniu oczywistym,
uzasadniającym jej uwzględnienie w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Treść art. 569 § 1 k.p.k. przesądza o tym, że wydanie wyroku łącznego jest
obligatoryjne, jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do
osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów. Warunki te przewidziane
zostały w przepisach rozdziału IX k.k. i ich spełnienie nie pozostawia sądowi
wyboru co do konieczności wydania wyroku łącznego.
Niewątpliwie trafnie Sąd Rejonowy dostrzegł, że wszystkie prawomocnie
przypisane sześcioma wyrokami G. U. przestępstwa spełniły chronologiczny
warunek przewidziany w art. 85 k.k. Wszystkie te przestępstwa popełnione bowiem
zostały przed dniem 23 czerwca 2010r., kiedy to zapadł pierwszy wyrok skazujący
w sprawie Sądu Rejonowego o sygnaturze II K 1022/10. Jednocześnie wszystkie te
przestępstwa popełnione zostały przed wejściem w życie art. 89 § 1a k.k., to jest
przed dniem 8 czerwca 2010r., a więc przepis art. 4 § 1 k.k., uniemożliwiał
zastosowanie tego pierwszego.
3
Niemniej, Sąd Rejonowy pominął, że w dwóch sprawach Sądu Rejonowego–
II K 1022/10 oraz II K 1348/10 – prawomocnie zarządzono wykonanie kar
pozbawienia wolności (k.38 i k. 41), a w sprawie Sądu Rejonowego II K 114/12
orzeczono karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej
wykonania. Stąd też, jak trafnie wskazywał autor kasacji, nie było prawnych
przeszkód do objęcia wyrokiem łącznym kar jednostkowych orzeczonych tymi
wyrokami. Umorzenie zatem postępowania w tym zakresie w rażącym stopniu
naruszało przepis art. 572 k.p.k., a jednocześnie przepis art. 85 k.k.
Podobnie sytuacja procesowa przedstawiała się w odniesieniu do
pozostałych trzech skazań wyrokami Sądu Rejonowego w sprawach II K 1598/10, II
K 347/11 oraz II K 2559/10. Nie ma prawnych przeszkód do orzeczenia wyrokiem
łącznym dwóch (czy więcej) kar łącznych, z których jedna byłaby karą
bezwzględną, a druga z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. W takich
jednak przypadkach konieczne jest dokonanie jednoznacznych ustaleń, czy
poszczególne skazania nie uległy zatarciu, z uwzględnieniem regulacji
przewidzianej w art. 76 § 1 i 2 k.k. Zatarcie skazania z mocy prawa stanowi
oczywiście przesłankę uniemożliwiającą jego objęcie wyrokiem łącznym, a stan ten
oceniać trzeba na moment orzekania o wyroku łącznym.
W tym stanie sprawy zarzuty podniesione w kasacji Prokuratora
Generalnego uznać należało za oczywiście zasadne, podobnie jak wniosek o
uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej
instancji do ponownego rozpoznania. W jego toku Sąd Rejonowy zobowiązany
będzie do uwzględnienia wskazań zawartych w niniejszym uzasadnieniu, nie tracąc
z pola widzenia kierunku wniesionej kasacji – na korzyść G. U.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w części
dyspozytywnej postanowienia.