III KK 308/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:21-09-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KK 308/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Świecki
Protokolant Jolanta Włostowska
w sprawie D. D.,
dotyczącej wyroku łącznego,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 17 września 2015r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia 6 marca 2015r., utrzymującego w mocy
wyrok łączny Sądu Rejonowego w B. z dnia 3 grudnia 2014r.,
1) uchyla zaskarżony wyrok oraz utrzymany nim w mocy wyrok
łączny Sądu Rejonowego w B. i na podstawie art. 537 § 2 k.p.k. w zw.
z art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. i w zw. z art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. umarza
postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego;
2) obciąża Skarb Państwa kosztami procesu.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B., wyrokiem łącznym z 3 grudnia 2014 r.: a) połączył kary
pozbawienia wolności orzeczone wobec D. D. wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z 8
lutego 2013 r. (karę roku i 2 miesięcy za czyn popełniony 6 czerwca 2007 r.) i
2
wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z 17 maja 2013 r. (karę roku i 8 miesięcy za
przestępstwo popełnione w okresie 25 – 26 sierpnia 2012 r.) i wymierzył
skazanemu karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności; b) na podstawie
art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie odnośnie wydania wyroku łącznego co do
dwóch wyroków Sądu Rejonowego w B. – z 5 września 2013 r. (orzeczono nim
karę 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania
na okres 2 lat próby i grzywnę za czyn popełniony 14 grudnia 2012 r.) i z 18 lipca
2013 r. (orzeczono nim karę roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności za czyn
popełniony 22 lutego 2013 r.). Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2015
r. apelacji skazanego, utrzymał w mocy pierwszoinstancyjny wyrok, uznając
złożony środek odwoławczy za oczywiście bezzasadny.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu odwoławczego wniósł na korzyść
skazanego, na podstawie art. 521 § 1 k.p.k., Prokurator Generalny. Zaskarżając
wyrok w całości, zarzucił mu „rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia
naruszenie przepisu prawa procesowego, to jest art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 17 §
1 pkt 7 k.p.k., poprzez nienależytą kontrolę odwoławczą, polegającą na utrzymaniu
w mocy wyroku łącznego obejmującego wyroki objęte wcześniejszym
prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 28 lipca 2014 r., – co
stanowi bezwzględną przyczyną odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k.”.
W konsekwencji skarżący zażądał uchylenia wyroków Sądów obu instancji oraz
umorzenia postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego na podstawie
art. 537 § 2 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja zasługiwała na uwzględnienie w całości na posiedzeniu bez udziału
stron z racji swej oczywistej zasadności (art. 535 § 5 k.p.k.).
Ukonstytuowany w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. bezwzględny nakaz umorzenia
postępowania karnego, gdy wcześniejsze postępowanie karne co do tego samego
czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone (res idicatae), ma pełne
odniesienie do postępowań w przedmiocie wydania wyroku łącznego (zob. wyroki
SN z: 17 listopada 2004 r., V KK 326/06; 3 października 2005 r., V KK 151/05; 30
listopada 2011 r., II KK 149/11, OSNKW 2011, z. 12, poz. 113; 10 lipca 2013 r., II
KK 14/13). Uściślając na użytek niniejszej sprawy wyrażone w dotychczasowych
3
judykatach zapatrywania, wolno stwierdzić, że warunkiem zachowania wymaganej
w komentowanym układzie procesowym tożsamości podmiotowo-przedmiotowej
obu postępowań w kwestii wydania wyroku łącznego, poza tą samą osobą
skazanego, jest odnoszenie się w obu procesach do tych samych wyroków
jednostkowych, przy czym nie ma znaczenia prawnego, w jaki sposób oba wyroki
łączne zostały ukształtowane, to jest w jakiej konfiguracji połączono w nich
poszczególne skazania i co do których wyroków jednostkowych nie dostrzeżono
możliwości ich połączenia, co skutkowało umorzenie w tym zakresie postępowania
na podstawie art. 572 k.p.k. Dlatego uprawniony jest pogląd, że irrelewantne jest
to, że wskutek uchylenia dotkniętego bezwzględnym uchybieniem z art. 439 §
1 pkt 8 k.p.k. zaskarżonego wyroku łącznego i umorzenia w tej materii
postępowania pozostanie w obrocie prawnym wcześniejszy wadliwie
skonstruowany wyrok łączny; nie jest ważne, że z określonych przyczyn – na
ogół ściśle jurydycznych – rysuje się niemożność jego wzruszenia w
przyszłości.
Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, trzeba zauważyć, że rzeczywiście
podstawę wymienionego w zarzucie kasacyjnym wyroku łączny Sądu Rejonowego
w B. z 28 lipca 2014 r. stanowiły te same wyroki jednostkowe, które obejmował
zaskarżony wyrok łączny. W tym poprzednim wyroku łącznym doszło jednak do
połączenia kar orzeczonych wyrokami Sądu Rejonowego w B. z 17 maja, 18 lipca i
5 września 2013 r. i wymierzenia D. D. kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności oraz
– na podstawie art. 572 k.p.k. – do umorzenia postępowania co do wyroku Sądu
Rejonowego w P. z 8 lutego 2013 r. Nie ulega zatem wątpliwości, że w sprawie
wystąpiła bezwzględna przyczyna odwoławcza przewidziana w art. 439 § 1 pkt 8
k.p.k.
Tylko dla porządku trzeba odnotować, że zagadnienie wadliwości
skonfigurowania skazań w zaskarżonym wyroku łącznym nie stało się z
oczywistych względów przedmiotem rozważań w niniejszym postępowaniu
kasacyjnym. Co najwyżej warto wspomnieć, w celu w istocie edukacyjnym, że przy
uznaniu, iż pierwszym chronologicznie wyrokiem jednostkowym był wyrok z 8
lutego 2013 r., należało wyrokiem łącznym objąć nie tylko wyrok z 17 maja 2013 r.,
ale również i wyrok z 5 września 2013 r. (dotyczył on wszak przestępstwa
4
popełnionego 14 grudnia 2012 r., a więc przed datą pierwszego wyroku). Skazanie
tym ostatnim wyrokiem D. D. na karę pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania nie stało na przeszkodzie wymierzeniu mu kary
łącznej o charakterze bezwzględnym (art. 89 § 1a k.k., który wszedł w życie 8
czerwca 2010 r.).
W tym stanie rzeczy – wyrażając na koniec ubolewanie nad mało wnikliwym
rozpoznaniem osobistej apelacji skazanego, w której wprost poinformował instancję
odwoławczą o zapadłym w dniu 28 lipca 2014 r. wyroku łącznym – Sąd Najwyższy
uchylił zaskarżony wyrok i utrzymany nim w mocy wyrok łączny i umorzył
postępowanie (art. 537 § 2 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1
pkt 7 k.p.k.). O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 632 pkt 2 k.p.k.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Świecki
Protokolant Jolanta Włostowska
w sprawie D. D.,
dotyczącej wyroku łącznego,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 17 września 2015r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia 6 marca 2015r., utrzymującego w mocy
wyrok łączny Sądu Rejonowego w B. z dnia 3 grudnia 2014r.,
1) uchyla zaskarżony wyrok oraz utrzymany nim w mocy wyrok
łączny Sądu Rejonowego w B. i na podstawie art. 537 § 2 k.p.k. w zw.
z art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. i w zw. z art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. umarza
postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego;
2) obciąża Skarb Państwa kosztami procesu.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B., wyrokiem łącznym z 3 grudnia 2014 r.: a) połączył kary
pozbawienia wolności orzeczone wobec D. D. wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z 8
lutego 2013 r. (karę roku i 2 miesięcy za czyn popełniony 6 czerwca 2007 r.) i
2
wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z 17 maja 2013 r. (karę roku i 8 miesięcy za
przestępstwo popełnione w okresie 25 – 26 sierpnia 2012 r.) i wymierzył
skazanemu karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności; b) na podstawie
art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie odnośnie wydania wyroku łącznego co do
dwóch wyroków Sądu Rejonowego w B. – z 5 września 2013 r. (orzeczono nim
karę 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania
na okres 2 lat próby i grzywnę za czyn popełniony 14 grudnia 2012 r.) i z 18 lipca
2013 r. (orzeczono nim karę roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności za czyn
popełniony 22 lutego 2013 r.). Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2015
r. apelacji skazanego, utrzymał w mocy pierwszoinstancyjny wyrok, uznając
złożony środek odwoławczy za oczywiście bezzasadny.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu odwoławczego wniósł na korzyść
skazanego, na podstawie art. 521 § 1 k.p.k., Prokurator Generalny. Zaskarżając
wyrok w całości, zarzucił mu „rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia
naruszenie przepisu prawa procesowego, to jest art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 17 §
1 pkt 7 k.p.k., poprzez nienależytą kontrolę odwoławczą, polegającą na utrzymaniu
w mocy wyroku łącznego obejmującego wyroki objęte wcześniejszym
prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 28 lipca 2014 r., – co
stanowi bezwzględną przyczyną odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k.”.
W konsekwencji skarżący zażądał uchylenia wyroków Sądów obu instancji oraz
umorzenia postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego na podstawie
art. 537 § 2 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja zasługiwała na uwzględnienie w całości na posiedzeniu bez udziału
stron z racji swej oczywistej zasadności (art. 535 § 5 k.p.k.).
Ukonstytuowany w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. bezwzględny nakaz umorzenia
postępowania karnego, gdy wcześniejsze postępowanie karne co do tego samego
czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone (res idicatae), ma pełne
odniesienie do postępowań w przedmiocie wydania wyroku łącznego (zob. wyroki
SN z: 17 listopada 2004 r., V KK 326/06; 3 października 2005 r., V KK 151/05; 30
listopada 2011 r., II KK 149/11, OSNKW 2011, z. 12, poz. 113; 10 lipca 2013 r., II
KK 14/13). Uściślając na użytek niniejszej sprawy wyrażone w dotychczasowych
3
judykatach zapatrywania, wolno stwierdzić, że warunkiem zachowania wymaganej
w komentowanym układzie procesowym tożsamości podmiotowo-przedmiotowej
obu postępowań w kwestii wydania wyroku łącznego, poza tą samą osobą
skazanego, jest odnoszenie się w obu procesach do tych samych wyroków
jednostkowych, przy czym nie ma znaczenia prawnego, w jaki sposób oba wyroki
łączne zostały ukształtowane, to jest w jakiej konfiguracji połączono w nich
poszczególne skazania i co do których wyroków jednostkowych nie dostrzeżono
możliwości ich połączenia, co skutkowało umorzenie w tym zakresie postępowania
na podstawie art. 572 k.p.k. Dlatego uprawniony jest pogląd, że irrelewantne jest
to, że wskutek uchylenia dotkniętego bezwzględnym uchybieniem z art. 439 §
1 pkt 8 k.p.k. zaskarżonego wyroku łącznego i umorzenia w tej materii
postępowania pozostanie w obrocie prawnym wcześniejszy wadliwie
skonstruowany wyrok łączny; nie jest ważne, że z określonych przyczyn – na
ogół ściśle jurydycznych – rysuje się niemożność jego wzruszenia w
przyszłości.
Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, trzeba zauważyć, że rzeczywiście
podstawę wymienionego w zarzucie kasacyjnym wyroku łączny Sądu Rejonowego
w B. z 28 lipca 2014 r. stanowiły te same wyroki jednostkowe, które obejmował
zaskarżony wyrok łączny. W tym poprzednim wyroku łącznym doszło jednak do
połączenia kar orzeczonych wyrokami Sądu Rejonowego w B. z 17 maja, 18 lipca i
5 września 2013 r. i wymierzenia D. D. kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności oraz
– na podstawie art. 572 k.p.k. – do umorzenia postępowania co do wyroku Sądu
Rejonowego w P. z 8 lutego 2013 r. Nie ulega zatem wątpliwości, że w sprawie
wystąpiła bezwzględna przyczyna odwoławcza przewidziana w art. 439 § 1 pkt 8
k.p.k.
Tylko dla porządku trzeba odnotować, że zagadnienie wadliwości
skonfigurowania skazań w zaskarżonym wyroku łącznym nie stało się z
oczywistych względów przedmiotem rozważań w niniejszym postępowaniu
kasacyjnym. Co najwyżej warto wspomnieć, w celu w istocie edukacyjnym, że przy
uznaniu, iż pierwszym chronologicznie wyrokiem jednostkowym był wyrok z 8
lutego 2013 r., należało wyrokiem łącznym objąć nie tylko wyrok z 17 maja 2013 r.,
ale również i wyrok z 5 września 2013 r. (dotyczył on wszak przestępstwa
4
popełnionego 14 grudnia 2012 r., a więc przed datą pierwszego wyroku). Skazanie
tym ostatnim wyrokiem D. D. na karę pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania nie stało na przeszkodzie wymierzeniu mu kary
łącznej o charakterze bezwzględnym (art. 89 § 1a k.k., który wszedł w życie 8
czerwca 2010 r.).
W tym stanie rzeczy – wyrażając na koniec ubolewanie nad mało wnikliwym
rozpoznaniem osobistej apelacji skazanego, w której wprost poinformował instancję
odwoławczą o zapadłym w dniu 28 lipca 2014 r. wyroku łącznym – Sąd Najwyższy
uchylił zaskarżony wyrok i utrzymany nim w mocy wyrok łączny i umorzył
postępowanie (art. 537 § 2 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1
pkt 7 k.p.k.). O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 632 pkt 2 k.p.k.