Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 974/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A. B. i in., przeciwko W. Spółdzielni Mieszkaniowej o
podział spółdzielni,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 listopada 2015 r.,
skargi kasacyjnej powodów […]
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 maja 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i oddala apelację pozwanej
obciążając pozwaną kosztami procesu, których szczegółowe
wyliczenie, obejmujące także koszty postępowania
kasacyjnego, pozostawia referendarzowi sądowemu.
2
UZASADNIENIE
W dniu 29 września 2011 r. Sąd Okręgowy w W. po rozpatrzenia powództwa
grupy członków pozwanej W. Spółdzielni Mieszkaniowej wydał wyrok zastępujący
uchwałę walnego zgromadzenia, w którym orzekł o podziale pozwanej spółdzielni z
dniem 31 grudnia 2001 r. przez wydzielenie z niej nowej spółdzielni mieszkaniowej
o nazwie "P.” Za podstawę podziału składników majątkowych oraz praw i
zobowiązań przyjął bilans sporządzony według stanu z dnia 31 grudnia 2001 r. i
zapisów księgowych majątku trwałego na ten dzień. Zgodnie z wyrokiem do
nowopowstałej spółdzielni mieli przejść wymienieni w wyroku członkowie, którym
przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych lub
użytkowych w budynku wielorodzinnym przy ul. B. 11. Powstającej Spółdzielni Sąd
przyznał nieodpłatnie część majątku pozwanej, w tym prawo wieczystego
3
użytkowania nieruchomości stanowiącej działkę nr 12/3 i część działki nr 12/4
o pow. 3.188 m2
, wyznaczoną przez geodetę na mapie sytuacyjnej włączonej
do wyroku, wraz z prawem własności budynku wielorodzinnego z 42 lokalami
mieszkalnymi i 2 lokalami użytkowymi, a także budowli i urządzeń trwale
związanych z użytkowanym gruntem. Punktem spornym w sprawie była wielkość
nieruchomości gruntowej, której prawo wieczystego użytkowania miała przejąć
nowopowstająca spółdzielnia, a ściśle przyznany wydzielanej spółdzielni fragment
działki nr 12/4. Sąd Okręgowy uwzględnił żądanie wnioskodawców uznając,
że spółdzielnia „P." powinna otrzymać prawa do terenu stanowiącego funkcjonalną
całość, w tym do gruntu zajętego pod infrastrukturę sfinansowaną przez osoby,
którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali znajdujących się w budynku przy
ul. B. 11, służącą zaspokajaniu ich potrzeb. Na spornym między stronami terenie
umieszczona jest część parkingu, trzepak, śmietnik, dojście do budynku dla osób
niepełnosprawnych oraz droga wewnętrzna, pozwalająca na wyjazd spod budynku
na drogę publiczną. Członkowie pozwanej, uprawnieni do lokali w budynku przy ul.
B. 11, wnioskowali o wyposażenie wydzielanej spółdzielni "P." także w tę,
konieczną dla jej funkcjonowania część nieruchomości od jesieni 2001 r., kiedy
podjęli uchwałę o wystąpieniu do pozwanej z żądaniem podziału spółdzielni.
Domagali się jej także w niniejszej sprawie o wydanie orzeczenia zastępującego
uchwałę o podziale. W czasie, kiedy powodowie wystąpili z żądaniem podziału
spółdzielni budynek przy ul. B. 11 wraz z sąsiednią zabudową mieszkaniową
pozwanej znajdował się na jednej działce - 12/2. Pozwana w toku procesu w tej
sprawie, w ramach czynności przygotowawczych do ustanowienia praw odrębnej
własności lokali w swoich budynkach, przeprowadziła podział geodezyjny działki
12/2, doprowadzając - mimo uwag organu udzielającego zezwolenia na podział
o niefunkcjonalności działki 12/3 - do wydzielenia działek nr 12/3 i 12/4, które stały
się podstawą do oznaczenia przedmiotu odrębnej własności lokali w budynkach na
każdej z tych działek. Teren z częścią parkingu, śmietnikiem, trzepakiem i drogą
dojazdową, a także podjazdem do wejścia dla osób niepełnosprawnych, służącymi
mieszkańcom budynku przy ul. B. 11, znalazł się w granicach sąsiedniej
nieruchomości ewidencyjnej, a tym samym przyszłej nieruchomości wspólnej, po
przeniesieniu na uprawnionych prawa własności lokali w położonym na niej
4
budynku. Mimo nałożonego na pozwaną w drodze zabezpieczenia w niniejszej
sprawie zakazu jakichkolwiek zmian własnościowych działki nr 12/4, w 33
przypadkach pozwana ustanowiła odrębną własność lokali w budynku na tej działce
dla osób, którym przysługiwały spółdzielcze własnościowe prawa do lokali
w budynku znajdującym się na niej.
Sąd Okręgowy, uwzględniając powództwo zgodnie z żądaniem powodów
ocenił, że zostały spełnione wszystkie przesłanki przewidziane w art. 108 i 108a
ustawy z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze (jedn. tekst Dz.U. z 2013 r.,
poz. 1443 dalej - „pr. spółdz.”) wymagane do dokonania podziału spółdzielni.
Uchwałę zawierającą żądanie podziału spółdzielni przez wydzielenie z niej nowej,
jednobudynkowej podjęła większość członków, których prawa i obowiązki
majątkowe są związane z wyodrębnioną organizacyjnie jednostką.
Również większość tych członków wystąpiła z powództwem, o jakim mowa w art.
108a § 4 i 5 pr. spółdz. Sąd Okręgowy uznał czynności, związane z podziałem
i rozporządzeniami prawami do działki 12/4, podjęte przez pozwaną pomimo
wydanego w postępowaniu zabezpieczającym zakazu ingerencji w stosunki
własnościowe spornej działki, za dokonane na ryzyko spółdzielni i w złej wierze,
a forsowany przez nią sposób podziału majątku pomiędzy pozwaną i wydzielaną
z niej spółdzielnię - za nieprawidłowy.
W wyniku apelacji pozwanej, skierowanej przeciwko części rozstrzygnięcia
przyznającej nowopowstającej spółdzielni fragment działki nr 12/4, Sąd Apelacyjny
zmienił orzeczenie Sądu Okręgowego w całości i oddalił powództwo. Sąd ten
podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji, że ustawowe wymagania, od których
uzależniona jest możliwość wyodrębnienia przez część członków nowej spółdzielni
na bazie ich praw i obowiązków majątkowych, spełnia teren obejmujący poza
działką 12/3, także miejsca parkingowe sfinansowane z wkładów budowlanych
mieszkańców budynku przy ul. B. 11, śmietnik, trzepak oraz wyjazd na drogę
publiczną, znajdujące się w granicach działki 12/4. Stwierdził też, że podział
dokonany przez Sąd Okręgowy nie był sprzeczny z interesem innych członków
spółdzielni. Jednak, w ocenie Sądu odwoławczego, obecnie jednostka
organizacyjna, której wyodrębnienia domagają się powodowie, nie nadaje się do
takiego wyodrębnienia, ponieważ częściowo stanowi przedmiot własności osób
5
trzecich. Sąd zwrócił uwagę, że rozdział majątku w ramach podziału spółdzielni
może dotyczyć wyłącznie składników majątkowych należących do tej spółdzielni,
więc uniemożliwia go aktualnie stan prawny działki 12/4, będący konsekwencją
przekształcenie przez pozwaną w toku postępowania, w grudniu 2007 r.,
spółdzielczych własnościowych praw do 33 lokali mieszkalnych w odrębne
własności lokali, obejmujące także własność udziału w nieruchomości gruntowej,
dokonane pomimo postanowień o udzieleniu zabezpieczenia przez wstrzymanie
wykonania uchwały zarządu pozwanej nr 93/7/03 z dnia 21 października 2003 r.
oraz przez zakazanie dokonywania jakichkolwiek przekształceń własnościowych na
nieruchomości stanowiącej działkę nr 12/4. Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku,
że podział spółdzielni nie może naruszać przedmiotu odrębnej własności lokali
w budynku na działce nr 12/4. Ocenił, że wprawdzie orzeczenie Sądu Okręgowego
nie spowodowałby nominalnie zmniejszenia udziałów właścicieli lokali w budynku
na działce 12/4, ale - wskutek zmniejszenia obszaru nieruchomości gruntowej -
zmniejszyłoby ich wartość. Dlatego dokonanie podziału spółdzielni mieszkaniowej
na podstawie art. 108a albo art. 108b pr. spółdz. po określeniu przedmiotu odrębnej
własności lokali uchwałą przewidzianą w art. 42 ust. 1 - 3 ustawy z dnia 15 grudnia
2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (jedn. tekst Dz.U. z 2013 r., poz. 1222
ze zm. - dalej „u.s.m.”) i po ustanowieniu odrębnej własności chociażby jednego
lokalu, spowodowałoby uszczuplenie praw przysługujących osobom trzecim -
właścicielom odrębnych lokali. Sąd odwoławczy przyjął, że mimo rozpatrywania
powództwa o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia
spółdzielni o podziale tej spółdzielni w trybie procesowym, celem postępowania jest
przeprowadzenie podziału składników majątkowych, w tym nieruchomości
gruntowych i budynkowych. Orzeczenie sądu prowadzi w takim wypadku do
zniesienia współwłasności (współużytkowania wieczystego) pomiędzy istniejącą
spółdzielnią, a nową spółdzielnią, która powstanie po uprawomocnieniu się wyroku.
Sąd uznał, że w takich sprawach nie znajduje zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c.,
ponieważ orzeczenie sądu o zniesieniu współwłasności ma charakter
prawokształtujący i może dotyczyć tylko aktualnych współwłaścicieli
(współużytkowników wieczystych) i aktualnego stanu przedmiotu podziału,
co wynika z istoty współwłasności. Przekształcenia własnościowe dokonane
6
w pozwanej spółdzielni w toku postępowania na podstawie art. 42 i nast. u.s.m.
spowodowały, że cała działka nr 12/4 stała się przedmiotem współużytkowania
wieczystego pozwanej oraz tych jej członków, na rzecz których wyodrębniono
własność lokali w sąsiednim budynku i którzy nie stają się członkami nowej
spółdzielni. W konsekwencji nie występują przesłanki z art. 108a § 1 ani art. 108b
pr. spółdz. umożliwiające wydanie orzeczenia żądanego przez powodów.
Czynności dokonane przez pozwaną wbrew zakazowi ustanowionemu w drodze
zabezpieczenia powództwa mogłyby ewentualnie zostać uznane za bezskuteczne.
Gdyby zakaz został ujawniony w księdze wieczystej, to powodowie mogliby
zrealizować swoje roszczenie na podstawie art. 17 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r.
o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 707 ze zm. -
dalej „u.k.w.h.”), jeśli nie - konieczne byłoby wykorzystanie instytucji przewidzianej
w art. 59 k.c. Sąd nie dopatrzył się natomiast podstaw do stwierdzenia
nieważności tych czynności, ani do wezwania osób trzecich, w których prawa do
działki 12/4 mogłoby ingerować rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, do udziału
w sprawie, ponieważ przyjął, że zarówno ewentualne stwierdzenie nieważności
jak i ubezskutecznienie czynności prawnej wyodrębnienia i przeniesienia własności
lokali wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej i w użytkowaniu wieczystym
wymagałoby wytoczenia przez powodów odrębnego powództwa przeciwko
wszystkim stronom tych czynności prawnych, z uwagi na łączące
je współuczestnictwo konieczne i jednolite.
Powodowie […] wnieśli skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego,
opierając ją na obu podstawach przewidzianych w art. 3983
§ 1 k.p.c. Zarzucili
naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy,
polegające na uchybieniu art. 378 § 1 w zw. z art. 363 § 3 k.p.c. przez
przekroczenie granic zaskarżenia apelacją wyroku Sądu pierwszej instancji oraz
błędne niezastosowanie art. 192 pkt 3 k.p.c. polegające uwzględnieniu faktu zbycia
praw do części majątku pozwanej. W ramach podstawy naruszenia prawa
materialnego podnieśli błędną wykładnię art. 108a i art. 108b pr. spółdz. przez
przyjęcie, że dokonanie na podstawie tych przepisów podziału spółdzielni po
określeniu przedmiotu odrębnej własności uchwałą podjętą na podstawie art. 42 ust.
1-3 u.s.m. jest niedopuszczalne. Zarzucili także naruszenie art. 58 § 1 k.c. poprzez
7
jego błędne niezastosowanie w odniesieniu do czynności zbycia przez pozwaną
praw odrębnej własności niektórych lokali, mimo zakazu dokonywania takiej
czynności w trybie zabezpieczenia postanowieniem z dnia 15 listopada 2005 r.
We wnioskach skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu,
ewentualnie o jego uchylenie i orzeczenie co do istoty sprawy. Nadto domagali się
zasądzenia od pozwanej na ich rzecz kosztów procesu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Powodowie kwestionują zaskarżone orzeczenie przede wszystkim na
płaszczyźnie procesowej. Podnoszą, że Sąd Apelacyjny wyszedł poza granice
zaskarżenia przez pozwaną wyroku Sądu pierwszej instancji, ponieważ
pozwana kwestionowała jedynie tę część orzeczenia (pkt I.3), w której wskazane
zostały nieruchomości przekazywane nowopowstałej spółdzielni „P.”, wobec czego
Sąd Apelacyjny mógł orzekać jedynie o sposobie rozdzielenia nieruchomości, a nie
o dopuszczalności podziału spółdzielni.
Powództwo przewidziane w art. 108a § 5 w zw. z § 4 pr. spółdz. jest
powództwem o ukształtowanie. Wydane orzeczenie zastępuje uchwałę spółdzielni,
która stanowi całość o koniecznej treści określonej w art. 108 § 2 pr. spółdz.
i wywiera skutek prawny dopiero kiedy tę treść uzyska (art. 108a § 8 pr. spółdz.).
Wprawdzie, jak wynika z art. 108a § 6 pr. spółdz., w wypadku pominięcia
w uchwale podjętej przez walne zgromadzenie któregoś z niezbędnych jej
elementów, przewidziana została możliwość jej uzupełnienia w drodze orzeczenia
sądowego z ograniczeniem postępowania jedynie do pominiętego, a niezbędnego
postanowienia. Ustawodawca przywidział więc elastyczną formułę budowania
podstawy prawnej podziału, mającą na celu ułatwienie skutecznego
przeprowadzenia tej procedury. Jednak w wypadku, kiedy przedmiotem powództwa
jest żądanie wydania orzeczenia zastępującego uchwałę jako całość, kognicja sądu,
także na etapie odwoławczym nie może ograniczyć się jedynie do badania
kwestionowanego w apelacji postanowienia lecz musi je poddać całościowej ocenie
jako fragmentu spójnej całości. O tym, jaki wpływ ma taka lub inna treść
8
konkretnego postanowienia na prawidłowość całej uchwały decyduje przedmiot
tego postanowienia. W rozpatrywanej sprawie spór ograniczał się do planu podziału
składników majątkowych, a w zasadzie do jednego jego elementu - fragmentu
nieruchomości gruntowej przypisanej przez pozwaną do sąsiedniej nieruchomości
budynkowej. Tak określony przedmiot zaskarżenia nie rzutował na prawidłowość
pozostałych postanowień zawartych w orzeczeniu, ani też na dopuszczalność
dokonania podziału. Z ustaleń stanowiących podstawę rozstrzygnięcia wynika,
że stanowisko Sądu Apelacyjnego o niemożności przyznania nowopowstającej
spółdzielni spornego fragmentu gruntu nie wykluczało podziału, chociaż wpływać
mogło na koszty, jakie Spółdzielnia „P.” musiałaby ponieść na inwestycje
uzupełniające odebraną jej część infrastruktury albo na wyjednania możliwości
korzystania z dotychczasowej infrastruktury na terenie cudzej nieruchomości.
Racje więc mają skarżący, że w okolicznościach rozpatrywanej sprawy zakres
zaskarżenia apelacją wyroku Sądu pierwszej instancji nie uzasadniał ingerencji
w zaskarżone orzeczenie wykraczającej poza wskazany w apelacji pkt I.3 wyroku
i naruszał zakaz ingerowania w niezaskarżoną część rozstrzygnięcia.
Kolejny zarzut dotyczy uchybienia przez Sąd odwoławczy art. 192 pkt 3 k.p.c.
przez jego niezastosowanie, będące konsekwencją poglądu, że w sprawie
o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni przepis
ten nie znajduje zastosowania z uwagi na podobieństwo przedmiotu
rozstrzygnięcia do materii objętej postępowaniami o zniesienie współwłasności,
w których obowiązuje zasada uwzględniania aktualnego stanu dzielonego majątku.
Zwrócić jednak trzeba uwagę, że podobieństwo obydwu postępowań ogranicza się
do tego, iż w obu wypadkach przedmiotem jest dokonanie rozdziału określonych
składników majątkowych między dwa podmioty. Inny jest jednak stan prawny.
O ile w wypadku zniesienia współwłasności określony przedmiot lub przedmioty są
współwłasnością (wspólnością) dwóch lub więcej podmiotów, o tyle w wypadku
podziału spółdzielni wspólność taka nie istnieje, ponieważ nowa spółdzielnia dopiero
powstanie z części członków i części majątku istniejącej spółdzielni. Przy tym - o czym
była już mowa - głównym celem powództwa nie jest podział majątku spółdzielni lecz
umożliwienie grupom członków utworzenia mniejszych struktur spółdzielczych
w oparciu o zdatny do samodzielnego funkcjonowania składnik ludzki i majątkowy.
9
Ponadto odmienny jest tryb orzekania w obydwu wypadkach. Zniesienie
współwłasności następuje w postępowaniu nieprocesowym, w którym art. 192 pkt 3
k.p.c. nie może być z założenia stosowany wprost lecz ewentualnie odpowiednio na
podstawie art. 13 § 2 k.p.c. Powództwo o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę
o podziale spółdzielni rozpatrywane jest natomiast w procesie, w którym przepis ten
należy do normalnego instrumentarium. Jego zastosowanie w postępowaniu, którego
przedmiotem nie jest bezpośrednio rzecz lub prawa na rzeczy jest sporne (por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2010 r., III CSK 171/09, nie publ. i uchwałę
z dnia 17 czerwca 2010 r., III CZP 38/10, OSNC 2011/1/3 z jednej strony oraz wyrok
z dnia 23 czerwca 2013 r., V CSK 347/12 z drugiej). Sąd Najwyższy w składzie
rozpatrującym niniejszą sprawę przychyla się do poglądu akceptującego szersze
zastosowanie tego środka stabilizacji postępowania sądowego i przyjmuje, że
uruchamia się on także wtedy, kiedy powództwo ma na celu nie tylko rozstrzygnięcie
sprawy, w której przejście przedmiotu sporu na inny podmiot uzasadniałoby
zastosowanie art. 788 § 1 k.p.c. Uzyskanie orzeczenia zastępującego złożenie
oświadczenia woli określonej treści, w niniejszej sprawie przybierające kształt
orzeczenia zastępującego uchwałę organu spółdzielni, której skutkiem będzie m. in.
przejście praw do wskazanych w niej składników majątkowych na inny podmiot,
uzasadnia procesowe zatrzymanie stanu istniejącego w momencie doręczenia pozwu.
Utrzymanie takiego status quo sąd orzekający starał się zapewnić również w drodze
wykorzystania instytucji zabezpieczenia powództwa (art. 755 k.p.c.), którym pozwana
jednak się nie podporządkowała. Rozporządzenia dokonane przez pozwaną w toku
postępowania nie obejmowały zbycia całości praw do nieruchomości, stanowiącej
przedmiot niniejszego sporu, lecz sukcesywne wyzbywanie się udziałów w tej
nieruchomości, które ostatecznie doprowadzić może do jej całkowitego wyzbycia się.
Wyłączenie działania art. 192 pkt 3 k.p.c. w wypadku kiedy zbycie rzeczy lub prawa
objętych sporem następuje częściami prowadziłoby do łatwego ominięcia
procesowych skutków tego przepisu, co trudno akceptować.
Zastosowanie wskazanego przepisu w niniejszej sprawie nie zagraża interesom
nabywców odrębnej własności lokali w sąsiednim budynku, spowoduje jedynie, że nie
będą mogli kwestionować rozstrzygnięcia zapadłego w stosunku do pozwanej,
natomiast nie zostaną pozbawieni możliwości powołania własnych zarzutów
10
w stosunku do podmiotu uprawnionego na podstawie orzeczenia wydanego
w procesie z udziałem zbywcy. Zwrócić przy tym trzeba uwagę, że zakres uprawnień
procesowych powodów przewidziany w art. 108a § 5 pr. spółdz. jest wąski i odnosi się
jedynie do umożliwienia im wykorzystania drogi sądowej do skutecznego wydzielenia
nowej spółdzielni ze spółdzielni istniejącej. To nowotworzonej spółdzielni, jako
odrębnemu podmiotowi będą przysługiwać prawa do wydzielonego majątku i bez
pozytywnego rozstrzygnięcia o przyznaniu jej części działki nr 12/4 nie będzie
dysponowała legitymacją ani do żądania spornego fragmentu działki nr 12/4, ani do
kwestionowania dotyczących tej części działki rozporządzeń majątkowych pozwanej
na rzecz innych jej członków. Zgodzić się więc należy że skarżącymi, że Sąd
Apelacyjny naruszył art. 192 pkt 3 k.p.c. i że naruszenie to miało wpływ na
rozstrzygnięcie sprawy.
Podzielić należy także stanowisko skarżących, że na przeszkodzie
uwzględnienia żądań powodów nie stoi podjęcie przez pozwaną już po wystąpieniu
przez nich z żądaniem wydzielenia nowej spółdzielni ze struktur pozwanej, uchwały
o określeniu przedmiotu odrębnej własności lokali w uchwale podjętej w trybie art. 42
i 43 u.s.m. Uchwała taka nie tworzy prawa odrębnej własności lokalu, ani roszczenia
o przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu w prawo własności. Nie jest też
skuteczna erga omnes.
Ostatnim zarzutem podniesionym przez powodów jest zarzut naruszenia art. 58
§ 1 k.c. w wyniku jego niezastosowania do czynności zbycia przez pozwaną odrębnej
własności niektórych lokali. Ten zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Artykuł 58 § 1
k.c. przewiduje nieważność czynności prawnej sprzecznej z ustawą lub mającej na
celu obejście ustawy. Ustanowienie odrębnej własności lokali na rzecz osób
uprawnionych takiej sprzeczności nie wykazuje. Zakaz rozporządzeń określonym
składnikiem majątkowymi nałożony w postępowaniu zabezpieczającym na stronę
zbywającą nie jest przepisem ustawy, jego naruszenie może spowodować nieważność
podjętej czynności jedynie na podstawie art. 58 § 2 k.c., jako sprzeczne z zasadami
współżycia społecznego, z powodu naruszenia chronionych praw i interesów osób
trzecich (por. podobnie Sąd Najwyższy np. w wyroku z dnia 11 maja 2005 r. III CK
562/04, Biul. SN 2005/9/12 i z dnia 24 stycznia 2013 r., V CSK 72/12, nie publ.), w tym
wypadku prawa członków pozwanej, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali
11
w 3budynku przy ul. B. 11 do założenia własnej spółdzielni na bazie części majątku
pozwanej odpowiadającego wymaganiom art. 108a § 1 pr. spółdz. Naruszenia tego
przepisu powodowie jednak nie zarzucają.
Zasadność podniesionego zarzutu naruszenia prawa materialnego, jak również
charakter naruszonych przepisów prawa procesowego, które wpływają jedynie
na zakres oceny materialno - prawnej podstawy roszczenia powodów i nie powodują
konieczności powtarzania i uzupełniania trwającego od kilkunastu lat postępowania
w jakiejkolwiek części, usprawiedliwiały orzeczenie na podstawie art. 39816
k.p.c.
co do istoty sprawy przez uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie apelacji
pozwanej. Istnienie podstaw do wydania orzeczenia zastępującego uchwałę,
zgodnego z żądaniem powodów, nie budzi wątpliwości w wypadku, kiedy w wyniku
zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c. nie są brane pod uwagę rozporządzenia działką nr
12/4 dokonane przez pozwaną.
Orzeczenie o kosztach postępowania uzasadnia art. 39821
w zw. z art. 391
§ 1, art. 98 § 1 i art. 108 § 1 in fine k.p.c.
kc