Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SW 115/15
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt (przewodniczący)
SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z protestu wyborczego R.S.
przeciwko ważności wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej,
przy udziale:
1) Prokuratora Generalnego,
2) Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej,
3) Przewodniczącego Okręgowej Komisji Wyborczej w S.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 listopada 2015 r.,
postanawia:
wyrazić opinię, że protest jest zasadny, lecz stwierdzone
uchybienie nie miało wpływu na wynik wyborów.
UZASADNIENIE
R. S. złożył w dniu 2 listopada 2015 r. pismo do Sądu Najwyższego
zawierające protest przeciwko ważności wyborów do Sejmu i Senatu RP, które
odbyły się w dniu 25 października 2015 r. W złożonym piśmie R. S.zarzucił
nieprawidłowe wyliczenie głosów oddanych na kandydata do Sejmu RP M. G., a
następnie podanie przez Obwodową Komisję Wyborczą nr […] w P. w protokole
zawierającym wyniki głosowania nieprawdziwych danych co do liczby głosów
2
oddanych na wymienionego kandydata. Protestujący oświadczył, że zarówno on jak
i jego małżonka i dorosła córka oddali głosy na kandydata do Sejmu M. G. z listy
[…], a pomimo to w protokole komisji wyborczej odnotowano, że na tego kandydata
nie oddano żadnego głosu.
Ustosunkowując się do protestu R. S. Okręgowa Komisja Wyborcza w S.
poinformowała, że po zapoznaniu się z protokołem głosowania w obwodzie na listy
kandydatów na posłów oraz wyjaśnieniami przewodniczącego Obwodowej Komisji
Wyborczej K. S. nie wyklucza, iż mogło dojść do błędnego przypisania głosu
innemu kandydatowi M. S., zamiast M. G. Mając jednak na uwadze, iż Okręgowa
Komisja Wyborcza w S. w trybie art. 229 Kodeksu Wyborczego sprawdza jedynie
poprawność formalną i rachunkową protokołu głosowania w obwodzie, nie może
jednoznacznie stwierdzić, czy do uchybienia, o którym mowa w proteście
rzeczywiście doszło. Jednoznaczne stwierdzenie błędnego przypisania głosów
oddanych lub nie na kandydata do Sejmu M. G. mogłoby nastąpić po ponownym
przeliczeniu głosów oddanych w tym obwodzie.
Analizując treść pisma R. S. Prokurator Generalny stwierdził, że
sformułowany przez niego zarzut uprawdopodabnia fakt popełnienia błędu przez
członków komisji wyborczej podczas dokonywania obliczeń oddanych głosów.
Okoliczności zaistnienia tej nieprawidłowości powinny zostać wyjaśnione przez
Państwową Komisję Wyborczą, gdyż błędne wyliczenie głosów oddanych na
poszczególnych kandydatów może świadczyć o nienależytym wykonaniu przez
członków obwodowej komisji wyborczej obowiązku wynikającego z art. 228 i 229
Kodeksu wyborczego. Mając jednakże na uwadze okoliczność, że
uprawdopodobniony przez protestującego błąd dotyczy jedynie trzech głosów, nie
ma podstaw do uznania, że zaistniała nieprawidłowość miała wpływ na wynik
wyborów i ich ważność. Prokurator Generalny wniósł o uznanie, że protest jest
zasadny, lecz nie ma wpływu na wynik wyborów.
Odnośnie do protestu R. S. Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że
ustalenie stanu faktycznego wymagałoby przeprowadzenia postępowania
dowodowego, jednak nawet w przypadku nieprawidłowej kwalifikacji przez
Obwodową Komisję Wyborczą głosu oddanego noszącego protest, nie miało to
wpływu na wynik wyborów. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że na listy nr […]
3
zgłoszone przez Komitet Wyborczy […] oddano łącznie w skali kraju 1.147.102
głosy, to jest Komitet ten nie spełnił zatem warunku określonego w art. 196 § 2
Kodeksu wyborczego i nie uczestniczył w podziale mandatów. W związku z
powyższym Państwowa Komisja Wyborcza wyraziła opinię, nawet gdyby zarzut
okazał się zasadny, to nie miało to wpływu na wynik wyborów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 101 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wyborcy
przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności
wyborów do Sejmu i Senatu na zasadach określonych w ustawie. Kodeks wyborczy
stanowi, że wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz
przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty (art. 241 § 3).
Przedmiotem zarzutów może być dopuszczenie się przestępstwa przeciwko
wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na
przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub
naruszenie przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników
głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów (art. 82 § 1).
Stosownie natomiast do treści art. 243 § 1 Kodeksu wyborczego, Sąd Najwyższy
pozostawia bez dalszego biegu protest niespełniający warunków określonych w
art. 241, a więc również taki, w którym nie przedstawiono lub nie wskazano
dowodów, na których oparte zostały zarzuty.
Z twierdzeń wnoszącego protest wynika, że kwestionuje on ważność
wyborów w okręgu wyborczym, z uwagi na naruszenie przez Obwodową Komisję
Wyborczą nr […] w P. przepisów dotyczących ustalenia wyników głosowania w tym
obwodzie, przez nieprawidłowe obliczenie liczby głosów ważnych oddanych na
kandydata z listy kandydatów zgłoszonych przez Komitet Wyborczy […].
Nieuwzględnienie 3 głosów oddanych na M. G., kandydata do Sejmu w
protokole Obwodowej Komisji Wyborczej stanowi o naruszeniu art. 228 § 1 pkt 8
Kodeksu wyborczego. Należy jednak mieć na względzie, że na listy Komitetu
Wyborczego nr […] zgłoszone przez Komitet Wyborczy […] oddano łącznie w skali
kraju 1.147.102 głosy, to jest 7,55% głosów. Komitet ten nie spełnił zatem warunku
4
określonego w art. 196 § 2 Kodeksu wyborczego (8% ważnie oddanych głosów w
skali kraju) i nie uczestniczył w podziale mandatów.
Skoro Komitet ten w ogóle nie uczestniczył w podziale mandatów do Sejmu
RP, prawidłowe ustalenie wyników głosowania w Obwodowej Komisji Wyborczej w
zakresie zarzucanym w proteście wyborczym nie zmieniłoby wyników wyborów.
W konsekwencji stwierdzone naruszenie nie mogło mieć i nie miało wpływu na
wynik wyborów.
Z tych względów Sąd Najwyższy za zasadny uznał zarzut nieuwzględnienia
3 głosów oddanych na M. G., kandydata do Sejmu z listy Komitetu Wyborczego […]
w protokole Obwodowej Komisji Wyborczej nr […] w P., jednocześnie stwierdzając,
że naruszenie przepisów Kodeksu wyborczego nie miało wpływu na wynik wyborów
(art. 242 § 2 Kodeksu wyborczego).
kc