Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt SDI 54/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 grudnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Dołhy
SSN Kazimierz Klugiewicz
Protokolant Anna Kuras
przy udziale Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Naczelnej Rady Adwokackiej
w sprawie adwokata S. R.
obwinionego z art. 80 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 8 Zbioru Zasad Etyki
Adwokackiej i Godności Zawodu
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 18 grudnia 2015 r.
kasacji, wniesionej przez obrońcę obwinionego
od orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury
z dnia 20 czerwca 2015 r.,
utrzymującego w mocy orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej
w […] z dnia 26 listopada 2014 r.
1. uchyla zaskarżone orzeczenie oraz utrzymane nim w mocy
orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej i uniewinnia
adwokata S. R. od popełnienia zarzucanego mu przewinienia
dyscyplinarnego;
2
2. kosztami postępowania dyscyplinarnego obciąża organa
samorządu adwokackiego, zaś wydatkami postępowania
kasacyjnego – Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Orzeczeniem Sądu Dyscyplinarnego Izy Adwokackiej w […] z dnia 26
listopada 2014 r., adwokat S.R. został uznany za winnego tego, że w dniu 31
sierpnia 2011 r. wniósł do Sądu Okręgowego w […] w imieniu R. P. pozew
przeciwko Skarbowi Państwa w sytuacji, gdy roszczenie było już przedawnione, co
skutkowało oddaleniem powództwa, tj. przewinienia dyscyplinarnego z art. 80 u.p.a.
w zw. z § 49 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, za które – na
podstawie art. 81 ust. 1 pkt 2 u.p.a. – wymierzono mu karę nagany.
Od tego orzeczenia odwołanie wniósł obwiniony oraz pokrzywdzony – R. P.
Adwokat S. R. podniósł zarzut obrazy prawa materialnego – § 8 i § 49 Zbioru Zasad
Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu w zw. z art. 80 u.p.a. przez niewłaściwą
wykładnię i interpretację ww. przepisów oraz wniósł o zmianę zaskarżonego
orzeczenia i uniewinnienie od zarzucanego mu czynu. Pokrzywdzony podniósł
zarzut mających wpływ na treść orzeczenia błędów w ustaleniach faktycznych oraz
zarzut rażącej niewspółmierności kary i wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia
w zakresie wymiaru kary pieniężnej poprzez jej podwyższenie do wysokości 20-
krotności podstawowej składki izbowej.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury orzeczeniem z dnia 20 czerwca
2015 r., utrzymał w mocy orzeczenie Sądu pierwszej instancji.
Orzeczenie Sądu ad quem zostało zaskarżone kasacją obrońcy
obwinionego, w której podniesiono zarzut rażącego naruszenia prawa
materialnego, tj. § 8 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu w zw. z
art. 80 u.p.a. przez niewłaściwą wykładnię oraz interpretację wskazanych
przepisów, która doprowadziła do uznania obwinionego za winnego przewinienia
dyscyplinarnego. Na podstawie tak sformułowanego zarzutu skarżący wniósł o
zmianę orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury i uniewinnienie S.
R. od zarzucanego mu czynu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
3
Kasacja jest zasadna.
W pierwszej kolejności należy zaakcentować, że w świetle opisu czynu istotą
przypisanego obwinionemu przewinienia dyscyplinarnego było wniesienie pozwu o
przedawnione roszczenie, a nie wadliwość udzielonej porady prawnej, polegającej
na niepoinformowaniu pokrzywdzonego o tym, że roszczenie przeciwko Skarbowi
Państwa jest przedawnione z uwagi na upływ 3-letniego, a nie 5-letniego terminu
przedawnienia. Tylko zatem w odniesieniu do tej czynności procesowej Sąd
Najwyższy badał poprawność dokonanej przez sądy orzekające oceny
dyscyplinarno-prawnej zachowania obwinionego przez pryzmat norm
deontologicznych oraz przepisów prawa powszechnie obowiązujących.
W tym kontekście należy zauważyć, że jak wynika z przepisów Kodeksu
cywilnego (art. 117 § 2 k.c., art. 5 k.c.), wytoczenie powództwa o roszczenie
przedawnione jest dopuszczalne i może zostać uwzględnione, jeżeli strona
pozwana nie podniesie zarzutu przedawnienia albo zrzeknie się tego zarzutu bądź,
gdy sąd uzna, że uwzględnienie tego zarzutu byłoby sprzeczne z zasadami
współżycia społecznego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2013 r.,
sygn. akt SDI 35/12, OSNSD 2013, poz. 52). Prowadzi to do wniosku, że działanie
obwinionego, choć nieefektywne, mające znikome szanse powodzenia, stanowiło
jednak zachowanie legalne, a zatem nie mogło stanowić podstawy pociągnięcia do
odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Z uwagi na to, że czyn przypisany nie stanowi przewinienia zawodowego,
zaś zachowania poprzedzające wniesienie powództwa, gdzie mogła występować
naganność postawy obwinionego, nie znalazły się w opisie czynu, należało uchylić
oba wydane w sprawie orzeczenia sądów dyscyplinarnych i na podstawie art. 537 §
2 k.p.k. uniewinnić obwinionego od zarzucanego mu czynu.
kc