Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 57/15
POSTANOWIENIE
Dnia 21 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maria Szulc (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa M.K., H. R. i J. K.
przeciwko K. K.
o stwierdzenie nieważności umowy darowizny,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 stycznia 2016 r.,
zażalenia powódki H. R.
na postanowienie Sądu Okręgowego w N.
z dnia 15 września 2015 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w N. odrzucił na podstawie art.
370 w zw. z 397 § 2 k.p.c. zażalenie powódki na postanowienie z dnia 26 czerwca
2015 r. w przedmiocie odrzucenia skargi kasacyjnej jako nieopłacone w terminie
określonym w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., z uwagi na doręczenie jej pełnomocnikowi
odpisu postanowienia o częściowym zwolnieniu od obowiązku uiszczenia opłaty od
zażalenia w dniu 14 sierpnia 2015 r. i braku wpływu opłaty w kwocie 200 zł, od której
powódka nie została zwolniona.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca zarzuciła naruszenie art.
3986
§ 2 i art. 370 w zw. z 397 § 2 k.p.c. oraz art. 130 § 1 k.p.c. i wniosła o jego
uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Odrzucenie nieopłaconego środka odwoławczego wniesionego przez stronę
w razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych jest możliwe
wyłącznie po przeprowadzeniu procedury naprawczej tj. po bezskutecznym
wezwaniu w trybie art. 130 § 1 k.p.c. do uzupełnienia braku formalnego tego środka
poprzez jego opłacenie (art. 112 ust. 2 k.p.c.). Wyjątek od tej zasady wprowadza art.
112 ust. 3 u.k.s.c., który odmiennie, niż w ustępie 2 reguluje kwestię uiszczenia
opłaty przez zawodowego pełnomocnika w sytuacji prawomocnego oddalenia
wniosku o zwolnienie od obowiązku jej uiszczenia. Wyłącza on w takim wypadku
zasadę wzywania strony przez przewodniczącego do opłacenia środka
odwoławczego wówczas, gdy środek ten został wniesiony przez radcę prawnego,
adwokata lub rzecznika patentowego i podlega opłacie stałej lub stosunkowej
obliczanej od wartości przedmiotu zaskarżenia. W konsekwencji termin do uiszczenia
opłaty otwiera się na nowo i biegnie, jak prawidłowo wskazał Sąd Okręgowy, od daty
doręczenia pełnomocnikowi odpisu postanowienia o częściowym zwolnieniu od
opłaty od skargi kasacyjnej, a więc jej nieuiszczenie lub uiszczenie z uchybieniem
terminowi ustawowemu skutkuje odrzuceniem tego środka zaskarżenia.
Chybiony jest pogląd skarżącej, że odrzucenie skargi kasacyjnej bez
rozpoznania jej wniosku o zwolnienie od kosztów postępowania w sprawie,
3
zwłaszcza od skargi kasacyjnej, zamieszczonego w tej skardze, oznaczało
zwolnienie od opłat sądowych; brak rozstrzygnięcia wniosku nie oznacza bowiem
jego uwzględnienia. Postanowieniem z dnia 31 lipca 2015 r. skarżąca została
częściowo zwolniona od obowiązku wniesienia opłaty od zażalenia na
postanowienie z dnia 26r czerwca 2015 r. ponad kwotę 200 zł. W tej dacie
obowiązywał art. 112 ust. 3 u.k.s.c., zaś pogląd Sądu Najwyższego wyrażony
w początkowej części uzasadnienia postanowienia z dnia 20 lipca 2012 r., II CZ
61/12 (nie publ.), przytoczony przez skarżącą, dotyczył stanu prawnego
obowiązującego przed jego wejściem w życie. Skoro zatem skarżąca nie
kwestionuje faktu nieuiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej w części nie objętej
postanowieniem o zwolnieniu od kosztów sądowych, mimo jego doręczenia
zawodowemu pełnomocnikowi, nie ma podstaw do zakwestionowania
prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego.
Z tych względów orzeczono na podstawie art. 3983
§ 3 k.p.c. w zw. z art.
39814
k.p.c.
eb