Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 447/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Protokolant Barbara Kobrzyńska
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 25 lutego 2016 r.
sprawy M. L.
skazanego z art. 217 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego, na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego we W. z dnia 19 listopada 2014 r.
uchyla wyrok Sądu Rejonowego we W. i sprawę przekazuje do
ponownego rozpoznania temu Sądowi.
UZASADNIENIE
M. L. został skazany za to, że w dniu 2 maja 2014 r. we W. na terenie Galerii
[…] naruszył nietykalność cielesną V. K. rozpylając w kierunku jej twarzy gaz
pieprzowy, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym
wyrokiem Sądu Rejonowego w W. Wydział Karny z dnia 8 lipca 2008 r, sygn. akt
[…] za przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i inne na łączną karę
2 lat pozbawienia wolności, którą odbył w całości w okresie od 11 marca 2008 r. do
21 maja 2008 r. i od 28 maja 2009 r. do 18 marca 2011 r., tj. przestępstwo z art.
2
217 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k., na karę 2 miesięcy pozbawienia wolności.
Wyrokiem tym orzeczono przepadek przedmiotów, rozstrzygnięto także w
przedmiocie kosztów sądowych.
Orzeczenie przedmiotowe uprawomocniło się nie będąc zaskarżone przez
strony (k. 212, t. II).
Od wyroku Sądu Rejonowego kasację wywiódł Prokurator Generalny,
zaskarżając go w całości na korzyść M. L. Skarżący podniósł rażące i mające
istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa materialnego, tj. art. 64 §
2 k.k., polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że M. L. popełnił przypisane mu
przestępstwo w warunkach określonych w tym przepisie, podczas gdy prawidłowa
ocena uprzedniej karalności oskarżonego nie dawała podstaw do przyjęcia, że
przypisanego czynu z art. 217 § 1 k.k. dopuścił się on w warunkach powrotu do
przestępstwa.
Autor kasacji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy
Sądowi Rejonowemu we W. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja Prokuratora Generalnego jest oczywiście zasadna.
Bezspornie w przedmiotowej sprawie doszło do rażącej i mającej istotny
wpływ na treść zapadłego orzeczenia obrazy przepisu prawa materialnego, tj. art.
64 § 2 k.k.
Zgodnie z tym przepisem „jeżeli sprawca uprzednio skazany w warunkach
określonych w § 1, który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności i
w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie
umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia,
rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu
popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, sąd wymierza karę
pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości
powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej
granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę”.
Multirecydywa oznacza sytuację, gdy sprawca popełnia trzecie z kolei
przestępstwo umyślne, przy czym skazanie za drugie z kolei przestępstwo miało
miejsce w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k. Owo trzecie przestępstwo ma
3
być nie tylko przestępstwem umyślnym, lecz także przestępstwem wskazanym
wyraźnie przez ustawodawcę; jest to tzw. recydywa właściwa. Czyni on to przez
podanie trzech typów przestępstw - zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem -
oraz dwóch przedmiotów ochrony (tu w jednym przypadku wskazując także na
sposób popełnienia czynu) - życia i zdrowia oraz mienia (z użyciem przemocy lub
groźbą jej użycia). Sprawca ma popełnić jedno z tych wymienionych przez
ustawodawcę przestępstw ponownie. Oznacza to, że jedno z przestępstw, za które
został uprzednio skazany, również ma należeć do tej grupy. Okoliczność tę należy
interpretować wąsko (zob. M. Budyn-Kulik, Komentarz do art. 64 k.k., także
przywołana tam literatura oraz orzecznictwo, Lex 2015). Dodać należy, iż w myśl
art. 64 § 2 k.k. konieczne jest, aby uprzednie skazanie nastąpiło z zastosowaniem
art. 64 § 1 k.k., jednakże nie może to być skazanie za jakiekolwiek przestępstwo
lecz tylko za jeden z czynów wymienionych i określonych w art. 64 § 2 k.k.
Zgodzić należy się ze skarżącym, iż w realiach przedmiotowej sprawy żaden
z wymienionych warunków nie został spełniony.
M. L. został ostatecznie skazany wyrokiem Sądu Rejonowego we W. z dnia
19 listopada 2014 r., za czyn z art. 217 § 1 k.k., co bez wątpienia zdeterminowało
potencjalność przypisania mu multirecydywy. Czyn ten po pierwsze nie należy do
katalogu enumeratywnie wymienionych w art. 64 § 2 k.k. przestępstw, po wtóre na
mocy przywołanego przez rozstrzygający Sąd wyroku Sądu Rejonowego w W. z
dnia 8 lipca 2008 r., , który stał się podstawą przyjętych w omawianym aspekcie
ustaleń, oskarżony został skazany za czyny z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1
k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 285 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.,
a zatem za przestępstwa nie należące do wykazu wskazanego art. 64 § 2 k.k. oraz
przestępstw przeciwko mieniu popełnionych z użyciem przemocy lub groźby jej
użycia.
Analiza skazań M. L. prowadzi do jednoznacznego wniosku o braku
możliwości oceny jego zachowania - w rozpoznawanym przypadku - w kategoriach
powrotu do przestępstwa.
4
W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd Rejonowy uwzględni wskazane
wyżej uwagi, jeszcze raz podda wnikliwiej ocenie sytuację prawną tego skazanego i
w oparciu o tak poczynione ustalenia wyda wolne od wad rozstrzygnięcie.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w części dyspozytywnej
orzeczenia.
eb