Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt INs 713/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawca, Powiat (...)- Dom Pomocy Społecznej w B., wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po E. J. (1) zmarłej w dniu 27 stycznia 2011r. , która przed śmiercią na stałe zamieszkiwała w B.. Jako znanego spadkobiercę ustawowego wnioskodawca wskazał E. J. (2). Ponadto podał, że zmarła pozostawiła w depozycie kwotę 785,57 zł.

W piśmie procesowym z dnia 15 grudnia 2014r. uczestniczka postępowania E. J. (2) podała, że zmarła w depozycie pozostawiła również- obok pieniędzy w kwocie 716,40 zł- zegarek i łańcuszek z krzyżem koloru żółtego.

Postanowieniem z dnia 04 lutego 2015r. Sąd wezwała do udziału w sprawie T. S. oraz S. K. (1).

Postanowieniem z dnia 22 lipca 2015r. Sąd wezwała do udziału w sprawie W. J. i A. K. (1).

Pismem procesowym z dnia 21 sierpnia 2015r. uczestnik postępowania A. K. (1) oświadczył, że zrzekł się wszelkich praw do spadku po E. J. (1). Ponadto podał, że o śmierci E. J. (1) dowiedział się z pisma z Sądu, które otrzymał w dniu 18 sierpnia 2015r.

Postanowieniem z dnia 24 września 2015r. Sąd wezwała do udziału w sprawie C. K..

Pismem procesowym z dnia 24 września 2015r. uczestnik postępowania C. K. poinformował, że osoba zmarłej była mu praktycznie obecna. Ostatni raz widział się z nią w latach 1967-1968 i nie są mu znane jej losy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni E. J. (1) z domu K. zmarła w dniu 27 stycznia 2011r. w B., ostatnio stale zamieszkiwała również w B. w Domu Pomocy Społecznej. Była bezdzietną, wdową. W chwili jej śmierci jej rodzice S. i M. zd. S. już nie żyli.

E. J. (1) miał rodzeństwo: siostry M. J., T. S. oraz braci: S. K. (1) oraz J. K..

Siostra spadkodawczyni M. J. z domu K. zmarła w dniu 07 września 2004r. i pozostawiła zstępnych: E. J. (2) oraz W. J..

Brat spadkodawczyni J. K. zmarł w dniu 20 marca 2008r. i pozostawił zstępnych A. K. (2) oraz C. K..

E. J. (1) nie sporządziła testamentu.

Spadkobiercy A. K. (2) oraz C. K. na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2016r. złożyli oświadczenie o przyjęciu spadku wraz z dobrodziejstwem inwentarza. Pozostali spadkobiercy nie składali oświadczeń o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Nie toczyły się sprawy o uznanie za niegodnego dziedziczenia, ani nie były zawierane umowy o zrzeczenie się dziedziczenia.

Dowód: - odpis skrócony aktu zgony E. J. (1) – k. 7,

- odpis skrócony aktu zgony M. J. – k. 30,

- odpis skrócony aktu zgony J. K. – k. 149,

- odpis skrócony aktu małżeństwa T. i J. S.- k.56,

- odpis skrócony aktu urodzenia S. K. (1)- k. 89,

- odpis skrócony aktu urodzenia A. K. (1)- k. 147,

- odpis skrócony aktu urodzenia W. J.- k. 158,

- odpis skrócony aktu urodzenia C. K.- k. 174,

- zapewnienie spadkowe E. J. (2)- k. 94-95,

- zapewnienie spadkowe T. S.- k. 193-194,

- zapewnienie spadkowe A. K. (1) wraz z oświadczeniem o przyjęciu spadku z dobrodzejstwem inwentarza- k. 204,

-zapewnienie spadkowe C. K. wraz z oświadczeniem o przyjęciu spadku z dobrodzejstwem inwentarza- k. 204-205,

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią przepisu art. 926 § 1 i 2 kc powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, w oparciu o zapewnienie spadkowe uczestników postępowania: T. S., E. J. (2), A. K. (1) oraz C. K., że spadkodawczyni E. J. (1) nie pozostawili testamentu co oznacza, iż spadek po niej dziedziczony jest na podstawie przepisów ustawy.

Zgodnie z przepisami art. 931 § 1 k.c., w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, przy czym dziedziczą oni w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Zgodnie z art. 932. § 1 k.c. w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych (§ 3). Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych (§ 4). Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadł, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasady, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy (§ 5).

Przy czym, należy zaznaczyć, iż nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje (art. 927 § 1kc). Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.)

E. J. (1) zmarła jako bezdzietna wdowa. W chwili otwarcia spadku rodzice spadkodawczyni: S. i M. już nie żyli. W konsekwencji cały spadek przypadł rodzeństwu zmarłej. E. J. (1) miała czworo rodzeństwa: M. J., T. S., S. K. (2) oraz J. K.. Udział więc każdego z rodzeństwa wyniósł ¼ części spadku. Z tym, że M. J. oraz J. K. zmarli przed otwarciem spadku pozostawiając zstępnych. Udział w spadku M. J. przypadł jej zstępnym : W. J. oraz E. J. (2) w częściach równych, tj. po ½ . Tym samym uczestnicy postępowania W. J. i E. J. (2) nabyli spadek po E. J. (1) w udziale po 1/8 części ( ¼ x ½). Natomiast udział w spadku J. K. przypadł jego zstępnym : A. K. (1) oraz C. K. w częściach równych, tj. po ½ . W konsekwencji również uczestnicy postępowania A. K. (1) i C. K. nabyli spadek po E. J. (1) w udziale po 1/8 części ( ¼ x ½).

Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2016r. uczestnicy postępowania C. K. i A. K. (1) złożyli oświadczenie o przyjęciu spadku po E. J. (1) z dobrodziejstwem inwentarza. Sąd uznał niniejsze oświadczenie za skuteczne.

Wskazać należy, że spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić ( art. 1012 kc). Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1kc).

Należy wskazać, że uczestnik postępowania A. K. (1) dowiedział się o tytule swojego powołania w dniu 18 sierpnia 2015r., tj. w dniu doręczenia mu odpisu postanawiania z dnia 22 lipca 2015r. Sąd uznał za wiarygodne zeznania tego uczestnika, że nie miał wcześniej wiedzy o śmierci spadkodawczyni. Nie utrzymywał z nią kontaktów ani z innymi członkami rodzinny od strony ojca- J. K.. W pierwszym piśmie procesowym w sprawie z dnia 21 sierpnia 2015r. wyraził wolę odrzucenia spadku. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1963 r. (II CR 109/63, OSNCP 1964, nr 3, poz. 51) do zachowania terminu, o którym mowa w cytowanym przepisie art. 1015§ 1 kc, wystarczy wniesienie do sądu lub państwowego biura notarialnego, chociażby niewłaściwego, podpisanego przez spadkobiercę i zawierającego niezbędne dane oświadczenia o odrzuceniu spadku. Mając niniejsze na uwadze, Sąd uznał, że uczestnik postępowania A. K. (1) zachował termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2016r. uczestnicy postępowania A. K. (1) oraz C. K. złożyli oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza,. Sąd mając powyższe na uwadze, iż termin z art. 1015 § 1 kc do odrzucenia, a tym samym przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest otwarty, uznał te oświadczenia za skuteczne. Zgodnie z treścią art. 1016 kc, obowiązując w chwili wszczęcia postępowania- jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza, Sąd uznał, że wszyscy spadkobiercy nabyli spadek w ten sposób.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono w postanowieniu na podstawie wyżej wskazanych przepisów.

ZARZĄDZENIE

1.  (...),

2.  (...)

3.  kal 14 dni,

4.  (...)

5 maja 2016r.