Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Cz 562/16

POSTANOWIENIE

Dnia 31 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Barbara Braziewicz (spr.)

Sędziowie: SO Marcin Rak

SO Roman Troll

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2016 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku wierzyciela Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w Z. przy ul. (...)

przeciwko dłużniczce L. C. (1) (C.)

w przedmiocie nadzoru nad egzekucją z nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu Z. R. w sprawie o sygn. Km 4276/14

na skutek zażalenia dłużniczki

na postanowienie Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 7 września 2015 r., sygn. akt I Co 1392/14

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Zabrzu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

SSO Roman Troll SSO Barbara Braziewicz SSO Marcin Rak

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 7 września 2015 r. Sąd Rejonowy w Zabrzu w sprawie egzekucyjnej z wniosku wierzyciela Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w Z. przy ul. (...) przeciwko dłużniczce L. C. (2) przysądził prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w Z. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Zabrzu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...), na rzecz A. K., córki Z. i W. P. (...), za cenę 44200 zł, która została w całości zapłacona. W uzasadnieniu podniesiono, że dnia 27 maja 2015 r. odbył się przetarg, na którym udzielono przybicia na rzecz nabywcy, który zaoferował najwyższą cenę. Postanowienie o udzieleniu przybicia uprawomocniło się, a nabywca spełnił warunki licytacyjne uiszczając pozostałą cenę nabycia oraz opłatę sądową w kwocie 100 zł od wniosku o udzielenie przybicia. Wobec tego, w ocenie Sądu Rejonowego, zaszły przesłanki do wydania zaskarżonego postanowienia w oparciu o art. 998§1 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie wniosła dłużniczka. W uzasadnieniu podkreśliła, że znajduje się w ciężkiej sytuacji materialnej i nie posiada innego lokalu mieszkalnego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie dłużniczki odniosło skutek, jednakże nie z uwagi na podniesione w nim zarzuty, a przyczyn branych pod rozwagę przez Sąd Okręgowy z urzędu.

W opinii Sądu Okręgowego zaskarżone orzeczenie dotknięte jest wadami, które świadczą o nierozpoznaniu istoty sprawy.

W pierwszej kolejności podnieść należy, że zarzuty podniesione przez skarżąca, z punktu widzenia niniejszego postępowania, są bezzasadne, albowiem, zgodnie z treścią art. 998 § 2 k.p.c., podstawą zażalenia na postanowienie o przysądzeniu prawa własności nie mogą być uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia. Dla oceny prawidłowości nie jest istotna więc sytuacja rodzinna, majątkowa i finansowa dłużnika, ale ważne jest, czy doszło do uprawomocnienia się przybicia i czy nabywca wykonał warunki licytacyjne. Wynika z tego, że ocena Sądu oraz jego nadzór nad postępowaniem egzekucyjnym z nieruchomości ogranicza się wyłącznie do kwestii formalnych. Zgodnie z materiałem zgromadzonym w sprawie postanowienie o udzieleniu przybicia uprawomocniło się 4 czerwca 2015 r., a nabywca uiścił resztę ceny nabycia oraz opłatę od wniosku o udzielenie przybicia w kwocie 100 zł. Z tych przyczyn zarzuty żalącego okazały się bezzasadne.

Zaskarżone postanowienie zawiera jednak wadliwość, na którą Sąd Okręgowy zwrócił uwagę z urzędu. Otóż nie może budzić wątpliwości, że postanowienie o przysądzeniu przedmiotu egzekucji po zakończeniu licytacji i udzieleniu przybicia pod względem przedmiotowym powinno odpowiadać opisowi. Jeżeli przedmiotem opisu była odrębna własność lokalu, z którą związany jest udział w częściach wspólnych budynku oraz gruncie lub prawie użytkowania wieczystego gruntu, postanowienie to powinno wymieniać obydwa związane prawa (por. cytowany Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego str. 603, teza 3 i powołane tam postanowienie Sądu Najwyższego z 19 listopada 1996 roku, III CKU 10/96, OSNC 1997/3/32).

W rozpoznawanej sprawie pomimo, że Komornik w opisie i oszacowaniu wskazał na udziały w częściach wspólnych i gruncie, to Sąd Rejonowy pominął je w treści postanowienia o przysądzenia własności. Wadliwość ta może m. in. rodzić problemy na etapie wpisu prawa własności nabywców do księgi wieczystej, w szczególności w świetle art. 626 8 §1 i §2 k.p.c. oraz art. 3 ust. 1 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 roku, nr 80, poz. 903 ze zm.).

Jako, że opisana nieprawidłowość występuje także w postanowieniu o udzieleniu przybicia, konieczne jest ustalenie jaki był w istocie przedmiot przetargu i zakres przybicia. Dopiero po wyjaśnieniu tych wątpliwości możliwe będzie wydanie postanowienia co do przysądzenia własności.

Powyższe okoliczności oraz wskazane uchybienia Sądu pierwszej instancji, doprowadziły do konieczności uchylenia zaskarżonego postanowienia oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania z uwagi na nierozpoznanie istoty sprawy, o czym orzeczono na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy ustali jaki był przedmiot przetargu i zakres przybicia. W razie potrzeby powinien rozważyć wydanie z urzędu postanowienia w trybie art. 352 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. w przedmiocie wykładni postanowienia o udzieleniu przybicia. Po dokonaniu niezbędnych czynności Sąd Rejonowy ponownie ustali czy zachodzą podstawy do przysądzenia własności na rzecz nabywców przy uwzględnieniu opisanej zasady, zgodnie z którą postanowienie o przysądzeniu przedmiotu egzekucji po zakończeniu licytacji i udzieleniu przybicia pod względem przedmiotowym powinno odpowiadać opisowi sporządzonemu w trybie 947 k.p.c.

SSO Roman Troll SSO Barbara Braziewicz SSO Marcin Rak