Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Paweł Lasoń

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z siedzibą w Z.

o emeryturę

na skutek odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z siedzibą w Z.

z dnia 6 sierpnia 2014 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy A. S. prawo do emerytury od dnia (...) 2014 roku.

Sygn. akt V U 6099/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 sierpnia 2014 roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił A. S. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, że do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął wymagany staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy przyjął za udowodniony przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 roku staż sumaryczny w wymiarze 24 lat, 11 dni, w tym 20 lat, 10 miesięcy i 8 dni stażu pracy w szczególnych warunkach.

W dniu 12 sierpnia 2014 roku odwołanie od wyżej wymienionej decyzji złożył A. S., wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, wskazując, że posiada wymagany 25 letni okres zatrudnienia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. ZUS wskazał, iż nie zaliczył wnioskodawcy do sumarycznego stażu pracy okresu od dnia 2 września 1970 roku do dnia 26 czerwca 1972 roku, kiedy to skarżący miał być uczniem (...) Szkoły Budowlanej nr (...) dla (...) (...) Zjednoczenia Budownictwa w Ł., czego nie udowodnił odpowiednimi dokumentami.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych - ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. S. urodzony w dniu (...), w dniu (...) 2014 roku ukończył sześćdziesiąty rok życia. W dniu 27 marca 2014 roku wnioskodawca wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę, k. 1 - 3 akt emerytalnych)

W okresie od dnia 2 września 1970 roku do dnia 7 lutego 1972 roku wnioskodawca był uczniem (...) Szkoły Budowlanej nr (...) dla (...) (...) (...)a z siedzibą w Ł. przy ul. (...). Nauka w szkole zawodowej trwała dwa lata. Praktyki odbywały się na budowie i w zakładzie pracy. Wnioskodawca przez trzy dni w tygodniu pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) z siedzibą przy ul. (...) w Ł., a dwa dni w tygodni zajmowała nauka. Szkoła zawodowa miała podpisaną umowę z zakładem pracy o kształceniu uczniów. Po ukończeniu edukacji przedsiębiorstwo gwarantowało pierwsze zatrudnienie. Uczniowie niepełnoletni pracowali 6 godzin, a pełnoletni 8 godzin. Skarżący był przydzielony do brygady posadzkarskiej. Układał płytki PCV i malował balustrady. W zamian za świadczenie obowiązków wnioskodawca pobierał wynagrodzenie. Umowa o praktyczną naukę zawodu była zawierana na dwa lata. Wnioskodawca nie zdał do drugiej klasy, jednakże pozostał w szkole i nadal pracował. W drugim roku pobierania praktycznej nauki zawodu skarżący wykonywał pracę w (...) nr (...). Skarżący porzucił szkołę w dniu 7 lutego 1972 roku. Niemniej do dnia 25 czerwca 1972 roku był zatrudniony na stanowisku ucznia posadzkarza.

(dowód: zaświadczenie z dnia 14 listopada 2013 r., k. 31 akt o kapitał początkowy, zeznania świadków K. B., nagranie od minuty 3:29 do minuty 11:16, J. S., nagranie od minuty 14:06 do minuty 22:51, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 24:30 do minuty 31:51, świadectwo pracy z dnia 21 września 1972 roku, k. 69, karta obiegowa zmiany, k. 70, umowa ramowa z dnia 1 września 1971 roku, k. 72, protokół z rozprawy z dnia 13 stycznia 2016 roku, k. 126-127v, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 1:02 do minuty 6:49, protokół z rozprawy z dnia 22 czerwca 2016 roku, k. 222-222v akt sprawy)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie ubezpieczonego jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a zgodnie z art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. W świetle §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Art. 6 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne:

1 a) zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową,

3) zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r.

Zatrudnianie młodocianych w latach 1968-1971 odbywało się na podstawie ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. Nr 45, poz. 226 z późn. zm.).

Na podstawie art. 3 ustawy z 2 lipca 1958r. powołanej wyżej, młodociani mogli być zatrudniani przez zakłady pracy tylko w celu nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy, odbycia wstępnego stażu pracy (ust.1). Poza przypadkami określonymi w ust. 1 zakłady pracy mogły zatrudniać młodocianych przy lekkich pracach sezonowych i dorywczych, których rodzaje i czas trwania określi w drodze rozporządzenia Rada Ministrów w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych (ust.2). Młodociani w wieku powyżej lat 16 mogli być zatrudniani:

1) jeżeli posiadali kwalifikacje zawodowe i odbyli wstępny staż pracy (art. 6) - przy pracach odpowiadających posiadanym przez nich kwalifikacjom;

2) jeżeli nie spełniali warunków określonych w pkt 1 - przy pracach nie wymagających kwalifikacji zawodowych; rodzaje tych prac określą w drodze rozporządzenia właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Oświaty oraz z zarządami głównymi odpowiednich związków zawodowych.

Z mocy art. 4 ust. 1 tej ustawy, nauka zawodu młodocianego trwała zależnie od zawodu od 2 do 4 lat i kończyła się egzaminem.

Stosownie do treści art. 9 ustawy, zakład pracy przyjmując młodocianego na naukę zawodu w celu przyuczenia do określonej pracy oraz odbycia wstępnego stażu pracy był obowiązany zawrzeć z nim na piśmie umowę określającą zawód albo rodzaj pracy, w jakim młodociany będzie szkolony, czas trwania nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy lub wstępnego stażu pracy oraz zasadnicze obowiązki i uprawnienia młodocianego.

Okresy nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy oraz wstępnego stażu pracy były okresami zatrudnienia (art. 10 wyżej powołanej ustawy z 2 lipca 1958 roku).

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą podstawą zaliczenia okresów zatrudnienia młodocianego do okresów składkowych jest nawiązanie stosunku pracy (umowy o naukę zawodu lub w celu przygotowania zawodowego) pomiędzy młodocianym a pracodawcą (zob. wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach: z dnia 13 czerwca 2006r., III AUa 250/05, Biul. SAKa 2007, nr 1; z dnia 14 czerwca 2006r., III AUa 457/05, Biul. SAKa 2007, nr 1; z dnia 14 czerwca 2006r., III AUa 455/05, Biul. SAKa 2007, nr 1), choć dopuszcza się również wykonywanie pracy w okresie uczęszczania do zasadniczej szkoły przysposobienia zawodowego, gdyż uczniowie (młodociani pracownicy) byli w tym czasie przyjmowani do pracy i zatrudniani w celu przyuczenia do zawodu, a obowiązek pogłębiania wiedzy teoretycznej był realizowany ubocznie (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2000r., II UKN 294/99, OSNAPiUS 2001, nr 9, poz. 322).

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek (...) 2014 roku, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz spełniła przesłankę 15 –letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczonemu brakowało do 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych 11 miesięcy i 19 dni. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji nie zaliczył ubezpieczonemu okresu praktycznej nauki zawodu, którą to skarżący odbywał od dnia 2 września 1970 roku do dnia 7 lutego 1972 roku. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w postaci zaświadczenia z Kuratorium (...) oraz potwierdzających jego treść zeznań świadków oraz samego ubezpieczonego wynika, iż skarżący był uczniem (...) Szkoły Budowlanej nr (...) dla (...) (...) (...)a w Ł. i odbywał praktyczną naukę zawodu w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) i w (...) nr (...) w Ł.. Sąd mając na uwadze dokumentację zgromadzoną w przedmiotowej sprawie oraz zeznania świadków K. B. oraz J. S. uznał, że skarżący odbywał praktyczną naukę zawodu od dnia od dnia 2 września 1970 roku do dnia 7 lutego 1972 roku, to jest do dnia porzucenia szkoły przyzakładowej. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, albowiem były wiarygodne i spójne ze stanowiskiem wnioskodawcy. K. B. i J. S. uczęszczali z wnioskodawcą do tej samej szkoły przyzakładowej i dokładnie wiedzieli, jakie były obowiązki skarżącego. Faktem powszechnie znanym jest, iż uczniowie szkoły zawodowej dla pracujących mieli zawarte umowy o praktyczną naukę zawodu. Powyższe zaś w myśl art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy nakazuje zaliczyć wnioskodawcy okres od dnia 2 września 1970 roku do dnia 7 lutego 1972 roku do okresów składkowych. Nadto z dokumentacji pracowniczej skarżącego, w postaci świadectwa pracy i karty obiegowej zmiany oraz jego wiarygodnych zeznań wynika, że po ustaniu praktycznej nauki zawodu kontynuował on zatrudnienie w charakterze ucznia posadzkarza do dnia 25 czerwca 1972. Dlatego też Sąd zaliczył wnioskodawcy do sumarycznego stażu pracy także okres od dnia 8 lutego 1972 roku do dnia 25 czerwca 1972 roku.

Podsumowując po zaliczeniu ubezpieczonemu do okresu składkowego okresu od dnia 2 września 1970 roku do dnia 25 czerwca 1972 roku, ubezpieczony spełnia przesłankę 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych na datę 1 stycznia 1999 r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i zmienił zaskarżoną decyzję, w konsekwencji przyznając A. S. prawo do emerytury od dnia (...) 2014 r. tj. od daty osiągnięcia wieku emerytalnego.