Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Zbigniew Krepski

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2016r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa P. Z.

przeciwko (...) sp. z o.o. w D.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego we Włocławku z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt V GC 177/16

postanawia:

oddalić zażalenie

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 26 lipca 2016 r. Sąd Rejonowy we Włocławku oddalił wniosek pozwanej spółki o zwolnienie od kosztów sądowych wskazując, iż przedstawione przez pozwaną dokumenty finansowe świadczą, że posiada ona dostateczne środki na pokrycie kosztów sądowych (k.70).

W zażaleniu pozwany zarzucił Sądowi I instancji:

- naruszenie art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez przyjęcie, że w stosunku do niego nie zachodzi przesłanka zwolnienia od kosztów sądowych w sytuacji, gdy nie dysponuje on odpowiednimi środkami finansowymi oraz

- naruszenie art.233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę oświadczenie pozwanej spółki o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku w całości i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego (k.74-76)..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie pozwanej spółki – jako bezzasadne – podlega oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.

W sprawie brak jest bowiem podstaw do przyjęcia, że pozwana spółka wykazała, że nie ma dostatecznych środków na koszty sądowe, co w świetle art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wyklucza możliwość uwzględnienia jej zażalenia. Sąd Okręgowy podziela w całości ocenę prawną zdarzeń przedstawioną przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia i powołuję się na tą ocenę prawną.

Zupełnie chybiony jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Uszło uwadze skarżącego, iż Sąd Rejonowy w ogóle nie oceniał przedłożonego przez pozwana spółkę jej oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Obowiązek złożenia takiego oświadczenia nie dotyczy osób prawnych, a jedynie osób fizycznych. Zwolnienie do kosztów sądowych w przypadku osoby prawnej obwarowane jest zdecydowanie większymi rygorami, niż to ma miejsce w przypadku osoby fizycznej. Przede wszystkim w celu uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych osoby prawne muszą udowodnić, że nie mają dostatecznych środków na ich uiszczenie. Nie wystarczy zatem złożenie samego oświadczenia o braku takich środków. Normatywne przesłanki zwolnienia od kosztów sądowych osób prawnych dotyczą bowiem faktów (brak dostatecznych środków na ich uiszczenie) oraz sfery dowodzenia (wykazanie tego braku). Z powyższego wynika, że przewidziany w art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obowiązek wykazania nieposiadania dostatecznych środków na opłacenie kosztów jest kwestią merytoryczną a nie formalną i prowadzi do merytorycznego rozstrzygnięcia wniosku, tj. uwzględnienia go w całości lub w części albo oddalenie wniosku.

Stanowisko Sądu Rejonowego, że pozwany nie wykazał, iż nie ma środków na koszty sądowe jest prawidłowe. Pozwany do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych dołączył, poza w/w oświadczeniem, rachunek zysków i strat na dzień 31 maja 2016 r. oraz bilans na dzień 31 maja 2016 r., z których to dokumentów wynika, że przychody pozwanej spółki w tym okresie wyniosły ponad 5,2 mln zł, a same aktywa trwałe spółki na ten dzień wynosiły ponad 223 mln.

W ocenie Sądu Okręgowego tak wysokie przychody, bez względu na ponoszone przez pozwaną spółkę straty, świadczą o tym, że dysponuje ona dostatecznymi środkami pozwalającymi na uiszczenie kosztów sądowych, które na tą chwilę sprowadzają się do opłaty sądowej od apelacji w kwocie 3.570,00 zł.

Nie ma też racji skarżący, iż Sąd Rejonowy mógł wezwać go do przedłożenia bardziej szczegółowej dokumentacji. Sąd nie jest bowiem uprawniony do wskazywania wnioskodawcy jakie dokumenty ma przedłożyć na potwierdzenie zasadności wniosku. Uprawnienie (lecz nie obowiązek) sądu do zarządzenia dochodzenia aktualizuje się zgodnie z art. 109 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych dopiero wówczas, gdy sąd poweźmie wątpliwości co do rzeczywistego stanu majątkowego strony domagającej się zwolnienia od kosztów sądowych. W ocenie Sądu Okręgowego o wątpliwościach takich nie może być mowy w sytuacji gdy strona przedstawi dowody, z których wynika jej stan majątkowy.

Reasumując, z tych względów, zażalenie pozwanej jako bezzasadne na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. należało podlegało oddaleniu.

Z.

1) (...)

2) (...)

3) (...)

4) (...)

T. (...)