Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. IV Ka 821/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy
w składzie:

Przewodniczący SSO Włodzimierz Wojtasiński (spr.)

Sędziowie SO Piotr Kupcewicz

SR del. do SO Jarosław Całbecki

Protokolant st. sekr. sądowy Justyna Bobak

przy udziale Jerzego Koźmińskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej
w Bydgoszczy

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2013 roku

sprawy

P. K. oskarżonego o przestępstwo z art. 278§1 k.k., art. 13§1 k.k. w zw. z art. 278§1 k.k.

D. W. oskarżonego o przestępstwo z art. 278§1 k.k.

K. N. oskarżonego o przestępstwo z art. 278§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 14 marca 2013 roku sygn. akt II K 850/12

zmienia zaskarżony wyrok w pkt 4 w ten sposób, ze w miejsce nawiązki orzeka obowiązek częściowego naprawienia szkody w kwotach wskazanych w tym punkcie i za jego podstawę przyjmuje przepis art. 46§1 kk; w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i jego wydatkami obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 14 marca 2013r. sygn. akt II K 850/12 oskarżony P. K. został uznany za winnego tego, że działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy wyrok , chociażby nieprawomocny, a więc w warunkach ciągu przestępstw, dopuścił się następujących czynów :

a.  9 listopada 2011r. w miejscowości K. gm.M. w ciągu nieczynnej linii kolejowej nr 231 relacji M.I. R., działając wspólnie i w porozumieniu z K. N., wobec którego postępowanie zostało zakończone w odrębnym postępowaniu, usiłował dokonać kradzieży szyny kolejowej S42 staroużytecznej o dł. 3 m poprzez przecięcie jej palnikiem do cięcia metalu na dwa odcinki o dł.1,67 m oraz 1,27 m wraz z metalowymi elementami mocującymi, powodując straty w łącznej kwocie 645,87 zł n a szkodę (...) w I., lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ucieczkę z miejsca przestępstwa na widok nadjeżdżającego patrolu policji;

b.  w okresie od 2 kwietnia 2012r. do 4 kwietnia 2012r., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru oraz wspólnie i w porozumieniu z D. W. i K. N. :

-.

-

2 kwietnia 2012r w T. gm. G. w ciągu nieczynnej linii kolejowej nr 209 relacji B.-B. Wschód, po uprzednim zdemontowaniu przy użyciu palnika do cięcia metalu i klucza do szyn kolejowych na odcinki 1,5 m – 2 m, zabrał w celu przywłaszczenia staroużyteczne szyny kolejowe typu S49 o łącznej dł. 108,5m i wadze 4900 kg oraz wartości 5370,75 zł, działając w ten sposób na szkodę (...) S.A. Zakład (...) w B.;

-

4 kwietnia 2012r. w T. gm. G. w ciągu nieczynnej linii kolejowej nr 209 relacji B.-B. Wschód, po uprzednim zdemontowaniu przy użyciu palnika do cięcia metalu i klucza do szyn kolejowych na odcinki 1,5 m – 2 m, zabrał w celu przywłaszczenia staroużyteczne szyny kolejowe typu S49 o łącznej dł.106,5 m i wadze 4792,50 kg oraz wartości 5271,75 zł, działając w ten sposób na szkodę (...) S.A. Zakład (...) w B.;

tj. za winnego popełnienia występku z art.13§1 kk w zw. z art.278§1 kk i art.278§1 kk w zw. z art.12 kk oraz art.91§1 kk i za to na podstawie art.278§1 kk w zw. z art.91§1 kk skazany został na karę roku pozbawienia wolności, zaś na podstawie art.33§2 kk orzeczono wobec niego karę grzywny w ilości 80 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł.

Tymże wyrokiem oskarżeni D. W. i K. N. zostali uznani za winnych tego, że w okresie od 2012 do 4 kwietnia 2012r. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru oraz wspólnie i w porozumieniu z P. K. :

-.

-

2 kwietnia 2012r w T. gm. G. w ciągu nieczynnej linii kolejowej nr 209 relacji B.-B. Wschód, po uprzednim zdemontowaniu przy użyciu palnika do cięcia metalu i klucza do szyn kolejowych na odcinku 1,5 m – 2 m, zabrał w celu przywłaszczenia staroużyteczne szyny kolejowe typu S49 o łącznej dł. 108,5m i wadze 4900 kg oraz wartości 5370,75 zł, działając w ten sposób na szkodę (...) S.A. Zakład (...) w B.;

-

4 kwietnia 2012r. w T. gm. G. w ciągu nieczynnej linii kolejowej nr 209 relacji B.-B. Wschód, po uprzednim zdemontowaniu przy użyciu palnika do cięcia metalu i klucza do szyn kolejowych na odcinku 1,5 m – 2 m, zabrał w celu przywłaszczenia staroużyteczne szyny kolejowe typu S49 o łącznej dł.106,5 m i wadze 4792,50 kg oraz wartości 5271,75 zł, działając w ten sposób na szkodę (...) S.A. Zakład (...) w B.;

tj. za winnych popełnienia występku z art.278§1 kk w zw. z art.12 kk za to na podstawie art.278§1 kk skazano D. W. na karę roku pozbawienia wolności, natomiast K. N. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art.33§2 kk orzeczono wobec D. W. karę grzywny w ilości 80 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł.

Na podstawie art.69§1 i 2 kk oraz art.70§1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności warunkowo zawieszono tytułem próby oskarżonemu P. K. na okres lat trzech, a oskarżonemu D. W. na okres lat czterech.

Na podstawie art.46§2 kk orzeczono od każdego z oskarżonych na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. Zakład (...) w B. nawiązki w kwotach po 1.500 zł.

Na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonych kar grzywien zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie P. K. w dniach 5 kwietnia 2012r. – 6 kwietnia 2012r. i w dniu 27 czerwca 2012r., a D. W. w dniach 5 kwietnia 2012r. – 6 kwietnia 2012r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy dwóm dziennym stawkom grzywny.

Na podstawie art.63§1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego K. N. kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia go wolności w sprawie w dniach 5 kwietnia 2012r. – 6 kwietnia 2012r. przyjmując, iż okres ten równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Wyrok zawiera również orzeczenia dotyczące dowodów rzeczowych oraz kosztów sądowych, od ponoszenia których oskarżonych zwolniono, obciążając nimi Skarb Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator, zarzucając :

1.  obrazę prawa materialnego w postaci art.46§1 kk poprzez orzeczenie środka karnego nie na podstawie art.46§1 kk, a orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonego na podstawie art.46§2 kk, mimo iż sąd w toku postępowania dokonał ustalenia wysokości szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu przestępstwami, co powodowało, iż nie było przeszkód do orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, o co wniósł pokrzywdzony przed rozpoczęciem przewodu sądowego;

2.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, art.410 kpk, a polegającą na niewyjaśnieniu w toku postępowania sądowego sprzeczności pomiędzy zeznaniami przedstawiciela pokrzywdzonego – świadka K. M. złożonymi w toku postępowania, a wnioskiem pokrzywdzonego o naprawienie szkody zawartym w piśmie pokrzywdzonego z dnia 15 października 2012r.;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania, a polegający na niezasadnym uznaniu przez sąd I instancji, iż brak jest przesłanek pozwalających na obciążenie oskarżonych wydatkami poniesionymi w toku przedmiotowego postępowania karnego.

Podnosząc powyższe zarzuty, prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Zarzuty podniesione w apelacji częściowo zasługiwały na uwzględnienie.

Zasadnym uznać należało zarzut polegający na obrazie prawa materialnego w postaci art.46§1 kk poprzez nie orzeczenie na jego podstawie środka karnego w obowiązku naprawienia szkody. Sąd I instancji nie orzekając tegoż środka karnego, orzekł środek karny w postaci nawiązki, na podstawie art.46§2 kk, do czego nie był uprawniony w sytuacji gdy pokrzywdzony przed rozpoczęciem przewodu sądowego wniósł o orzeczenie wobec oskarżonych obowiązek naprawienia szkody (k.369 ) w kwotach po 1.500 zł. Sąd I instancji był związany wnioskiem pokrzywdzonego, nie mógł go nie uwzględnić, ani wbrew jego żądaniu orzec inny środek karny w postaci nawiązki, dlatego też zaskarżony wyrok zmieniono w pkt 4 w ten sposób, że w miejsce nawiązki orzeczono wobec oskarżonych obowiązek częściowego naprawienia szkody w kwotach po 1.500 zł od każdego z nich. Całkowita szkoda wyrządzona przestępstwami przypisanymi oskarżonym wynosiła 10.642,50 zł i tego ustalenia skarżący nie kwestionuje. Zarzuca jedynie sądowi I instancji nie wyjaśnienie sprzeczności pomiędzy zeznaniami przedstawiciela pokrzywdzonego świadka K. M., a wnioskiem pokrzywdzonego o naprawienie szkody, w którym wskazał kwotę mniejszą niż wynikałoby z zeznań tegoż świadka. W ocenie sądu odwoławczego w powyższej sytuacji, gdy wartość szkody ustalonej przez sąd I instancji nie jest w apelacji kwestionowana, za bezpodstawny uznać należało powyższy zarzut. Pokrzywdzony w piśmie z dnia 15 października 2012r., które było wystosowane przez jego ustawowego przedstawiciela wniósł o orzeczenie wobec oskarżonych obowiązek naprawienia szkody w kwocie 1.500 zł. Wniosek ten wiązał sąd I instancji, pokrzywdzony niewątpliwie mógł domagać się całkowitego naprawienia szkody lub częściowego naprawienia szkody, niewątpliwie również miał świadomość w jakiej wysokości ta szkoda wystąpiła.

Sąd I instancji nie był zobowiązany do wyjaśnienia sprzeczności zachodzących pomiędzy wysokością szkody wskazaną w powyższym wniosku, a wysokością tej szkody wskazaną przez świadka K. M..

Sąd I instancji poczynił ustalenia dotyczące wysokości szkody wyrządzonej przestępstwami przypisanymi oskarżonym, między innymi na podstawie zeznań ww. świadka, jej wysokość jest niższa niż wysokość szkody podana przez świadka, jednakże podnieść należy, iż świadek mówił o wysokości szkody, która dotyczyła większej ilości szyn skradzionych na szkodę pokrzywdzonego, niż ilość skradzionych szyn przypisana oskarżonym.

W powyższej sytuacji , gdy pokrzywdzony nie wnosił o naprawienie szkody w pełnej wysokości, wskazując konkretną kwotę jakiej się domaga tytułem naprawienia szkody, sąd I instancji nie był zobowiązany do orzeczenia obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody w całości, mógł poprzestać na nałożeniu obowiązku częściowego naprawienia szkody, co też uczynił, jednakże nieprawidłowo poprzez orzeczenie nawiązki od oskarżonych, dlatego też sąd odwoławczy zaskarżony wyrok zmienił w tej części poprzez zobowiązanie każdego z oskarżonych do częściowego naprawienia szkody poprzez zapłacenie na rzecz pokrzywdzonego kwoty 1.500 zł. W pozostałej części zaskarżony wyrok , jako słuszny, utrzymano w mocy.

Bezpodstawnym uznać należało zarzut dotyczący zwolnienia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych. Oskarżeni nie posiadają stałych źródeł dochodów, nie posiadają majątku ruchomego, jak i nieruchomego, utrzymują się z prac dorywczych.

Z ustaleń sądu I instancji wynika, że oskarżeni K. N. i D. W. obecnie nie są właścicielami samochodów, byli nimi w przeszłości, przed wydaniem zaskarżonego wyroku i samochody te nie stanowiły dużej wartości.

Mając powyższe na uwadze, uznano powyższy zarzut apelacyjny za bezpodstawny oraz zwolniono oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając Skarb Państwa poniesionymi wydatkami tego postępowania.