Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., 17 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu, X Wydział Gospodarczy Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Kaźmierczak

po rozpoznaniu 17 października 2016 r. w P., na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Fabryka (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Komornikach

przeciwko P. D.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z 2 maja 2016 r. wydanego w sprawie IX Gc 722/15

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Ewa Kaźmierczak

UZASADNIENIE

Apelacja pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z 2 maja 2016 r. wydanego w sprawie IX Gc 722/15, jako nieuzasadniona, podlegała oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, iż Sąd Okręgowy w całości podzielił ustalenia faktyczne, dokonane w sprawie przez Sąd Rejonowy, czyniąc je jednocześnie podstawą swojego rozstrzygnięcia, tym bardziej że pozwany w apelacji żadnych zarzutów naruszenia zasad procedowania nie podniósł. Sąd I instancji, w wyniku prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego ustalił wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które znajdowały prawidłowe odzwierciedlenie w całokształcie zaoferowanego przez strony materiału dowodowego.

Apelacja pozwanego zmierzała wyłącznie do podważenia kwalifikacji prawnej stosunku łączącego strony, przyjętej przez Sąd I instancji jako umowa o dzieło i zakwalifikowania go jako umowy sprzedaży i w konsekwencji przyjęcie, że pozwany skutecznie skorzystał z prawa odstąpienia od umowy. Zapatrywanie to jest chybione.

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Przez umowę o dzieło zaś przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest jednym z instrumentów prawnych służących wymianie dóbr majątkowych. Ma ona doprowadzić do powstania oznaczonego dzieła i następnie jego wydania zamawiającemu. Inaczej niż w umowie sprzedaży, w ramach której nie jest istotny sam proces powstania sprzedawanej rzeczy, sprzedawcę bowiem obciąża powinność przeniesienia własności rzeczy, bez względu na to, w jaki sposób została ona wytworzona. Każda z tych umów może doprowadzić do podobnego celu, jest nim nabycie przez zamawiającego lub sprzedawcę określonego dobra majątkowego, przy czym inaczej zostały w nich ujęte uprawnienia i obowiązki stron. Jeżeli przedmiot umowy podlega wytworzeniu na indywidualne zamówienie, według preferencji nabywcy, przy uwzględnieniu właściwości zamówienia, pod kątem potrzeb nabywcy mowa jest o umowie o dzieło. Sprzedaż miałaby miejsce, gdyby przedmiot umowy nie był wytwarzany według modyfikacji odbiorcy.

Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy, uznać należy że strony łączyła umowa o dzieło. Wytworzone przez powódkę meble, wykonane zostały bowiem na indywidualne zamówienie pozwanego. Wytworzenie to poprzedzone było zaprojektowaniem na podstawie przedstawionej przez pozwanego aranżacji wnętrza, według jego preferencji i o ściśle określonych parametrach. Nie były to zatem meble z bieżącej produkcji powoda. W przeciwnym razie nie byłoby konieczne oczekiwanie na wymianę wadliwych szaf, bowiem bezzwłocznie nastąpiła by wymiana na typowe szafy zalegające w magazynie powódki. Sąd Okręgowy w pełni podziela wywód powódki, że dzieło nie musi być czymś nowatorskim i niewystępującym jeszcze na rynku – powinno jedynie posiadać charakterystyczne, wynikające z umowy cechy, umożliwiające zbadanie, czy dzieło zostało wykonane prawidłowo i zgodnie z indywidualnymi wymaganiami bądź upodobaniami zamawiającego. Pozwany zamówił meble nietypowe, pod projekt aranżacyjny kancelarii, dlatego uznać należy, że strony łączyła umowa o dzieło i nie było możliwe zastosowanie art. 560§2kc.

Możliwość odstąpienia od takiej umowy przewidywał art. 637kc w brzmieniu obowiązującym do 24 grudnia 2014 r., mający zastosowanie w niniejszej sprawie, jako że umowa została zawarta przed uchyleniem przywołanej regulacji. Zgodnie z jego treścią, jeżeli dzieło ma wady, zamawiający mógł żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący mógł odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów (§ 1). Natomiast § 2 stanowił, że gdy wady usunąć się nie dadzą, albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający mógł od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający mógł żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczyło wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.

W ocenie Sądu Okręgowego rozpoznającego niniejszą sprawę pozwanemu nie przysługiwało prawo do odstąpienia od umowy o dzieło. Z powyższej regulacji wynika, że bezwzględne pierwszeństwo w hierarchii uprawnień z tytułu rękojmi miało żądanie usunięcia wad. Żądanie takie zostało podniesione przez pozwanego w momencie montażu zamówionych mebli w dniu 11 marca 2014 r. Strony nie ustaliły terminu w jakim wymiana szaf miała nastąpić, a jak wynika z zeznań świadka T. B. odpowiedni termin na wytworzenie nowych szaf to trzy tygodnie, którego to długość nie nasuwa wątpliwości sądu. Pozwany nie ponaglał powoda w kwestii wymiany szaf. Dopiero w momencie powiadomienia pozwanego o gotowości dostarczenia nowych szaf na dzień 3 kwietnia 2014 r., pozwany złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, które zostało powódce doręczone w dniu 3 kwietnia 2014 r. Oświadczenie to mogłoby wywrzeć skutek w postaci odstąpienia od umowy, gdyby wady były istotne, co jednak jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Wady istotne dzieła to wady czyniące dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, określonego w umowie, ze względu na to, że nie posiada cech pozwalających na jego eksploatację. Szafy garderobiane, które były wadliwe były nikłym, ubocznym elementem całego zamówienia. Fakt, że pozwany korzysta z tych szaf oznacza, że dzieło nie posiadało wady uniemożliwiającej prawidłową jego eksploatację, dlatego pozwanemu nie przysługiwało prawo odstąpienia od umowy. Zatem oświadczenie z dnia 1 kwietnia 2014 r. nie wywołuje skutków prawnych w nim wyrażonych.

W konsekwencji uznać należało, że pozwany nie wykonał ciążącego na nim obowiązku zapłaty wynagrodzenia za wykonane dzieło, zatem zasadnie Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną kwotę tytułem reszty umówionej ceny.

Z tych samych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kodeksu postępowania cywilnego w punkcie pierwszym oddalił apelację pozwanego jako bezzasadną.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł w punkcie drugim na podstawie art. 98 § 1 i 3 kodeksu postępowania cywilnego, kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany przegrał sprawę w całości, dlatego obciążony został kosztami postępowania apelacyjnego na które składały się koszty zastępstwa należne pełnomocnikowi powoda. Wysokość tych kosztów ustalona została na kwotę 1.200 zł w oparciu o § 10 ust. 1 pkt 1 w związku z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Ewa Kaźmierczak