Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2016 roku

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Kamila Rzucidło-Sidorska

Protokolant Ewelina Goryszewska

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 22 września 2016 roku w Ciechanowie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko S. P.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego S. P. na rzecz powoda (...) S.A. w W. kwotę 1 762,02 zł (jeden tysiąc siedemset sześćdziesiąt dwa złote dwa grosze), z tym że kwotę 1 129,02 zł ( jeden tysiąc sto dwadzieścia dziewięć złotych dwa grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 06 listopada 2015 roku do dnia zapłaty;

II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda (...) S.A. w W. kwotę 647 zł (sześćset czterdzieści siedem złotych), tytułem zwrotu kosztów procesu,
w tym kwotę 617 zł (sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 298/16

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w W. wniósł w dniu 06 listopada 2015 roku pozew
w elektronicznym postępowaniu upominawczym, wnosząc o zasądzenie od pozwanego S. P. kwoty 1 762,02 złotych tytułem zwrotu udzielonej pożyczki wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wnosił ponadto o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 19 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym uwzględniający powództwo
w całości.

Pozwany S. P. złożył w ustawowym terminie sprzeciw od
w/w nakazu zapłaty zaskarżając go w całości.

Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód
w Lublinie przekazał sprawę do tutejszego sądu.

W korespondencji z dnia 31 marca 2016 roku (data stempla pocztowego) powód uzupełnił braki pozwu złożonego w elektronicznym postepowaniu upominawczym.

Ustosunkowując się do treści sprzeciwu od nakazu zapłaty powód w piśmie z dnia
z dnia 22 sierpnia 2016 roku (data stempla pocztowego) wskazywał na bezzasadność zarzutów pozwanego.

S. P. w piśmie z dnia 21 września 2016 roku podniósł, że
w jego ocenie powodowi przysługują jedynie odsetki od pożyczonej kwoty, natomiast pozostałe należności wskazane w pozwie nie mają jego zdaniem „racji bytu”.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. w W. i S. P. zawarli w dniu (...) roku umowę pożyczki nr (...) na kwotę 1 100,00 złotych. Strony uzgodniły, że zapłata należności nastąpi w 7 miesięcznych ratach obejmujących kapitał i odsetki umowne
w wysokości 9% w stosunku rocznym począwszy od dnia 14 sierpnia 2015 roku. Ponadto S. P. miał zapłacić w tych samych ratach opłatę przygotowawczą
w wysokości 390,00 zł oraz opłatę administracyjną w łącznej wysokości 15,00 zł. Wysokość stopy oprocentowania przeterminowanego strony ustaliły na 4-krotność stopy procentowej kredytu lombardowego NPB. Strony uzgodniły ponadto, że w przypadku opóźnienia
w zapłacie rat pożyczki, pożyczkodawca uprawniony jest do podjęcia działań upominawczo – windykacyjnych zgodnie kolejnością ustaloną w pkt 13. umowy na koszt pożyczkobiorczyni, w tym;

a.  koszt przygotowania i wysyłki pierwszego monitu – 25,00 złotych

b.  koszt przygotowania i wysyłki wezwania do zapłaty – 49,00 złotych

c.  koszt przygotowania i wysyłki ostatecznego wezwania do zapłaty – 49,00 złotych

d.  koszt przekazania sprawy do postępowania windykacyjnego – 75,00 złotych

(umowa pożyczki wraz z harmonogramem płatności rat i załącznikami k. 28-34, pismo wraz
z harmonogramem płatności rat k. 35).

Na skutek nieterminowej spłaty zobowiązania umowa z dnia (...) roku została wypowiedziana przez pożyczkodawcę (...) S.A. w W. pismem z dnia
16 października 2015 roku. Łączne zadłużenie na dzień wniesienia pozwu wyniosło 1 762,02 złotych, w tym kapitał – 1.762,02 złotych, skapitalizowane odsetki umowne naliczane od dnia wypłaty kapitału, tj. 15 lipca 2015 roku do dnia rozwiązania umowy, tj. 30 października 2015 roku, w łącznej kwocie – 29,02 złotych, opłata administracyjna – 45,00 złotych, opłata przygotowawcza – 390,00 złotych, koszty postępowania windykacyjnego – 75,00 złotych oraz koszty przygotowania i wysłania monitu, wezwania do zapłaty oraz ostatecznego wezwania go zapłaty – 123,00 złotych (bezsporne).

S. P. nie spłacił dotychczas zadłużenia wynikającego z przedmiotowej umowy pożyczki (bezsporne).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, których prawdziwość nie budziła wątpliwości sądu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie sądu, powództwo zasługuje w zasadniczej części na uwzględnienie.

Powód (...) S.A. w W. wniósł w dniu 06 listopada 2015 roku pozew przeciwko pozwanemu S. P., domagając się zasądzenia kwoty 1 762,02 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Dochodzona pozwem kwota stanowi sumę niespłaconego kapitału umowy pożyczki – 1.762,02 zł, skapitalizowanych odsetek umownych naliczanych od dnia wypłaty kapitału,
tj. 15 lipca 2015 roku do dnia rozwiązania umowy, tj. 30 października 2015 roku, w łącznej kwocie – 29,02 złotych, opłaty administracyjnej – 45,00 złotych, opłaty przygotowawczej – 390,00 złotych kosztów postępowania windykacyjnego – 75,00 złotych oraz kosztów przygotowania i wysłania monitu, wezwania do zapłaty oraz ostatecznego wezwania go zapłaty w łącznej wysokości 123,00 złotych.

Niewątpliwie, w świetle treści umowy pożyczki, roszczenie powoda uznać należy za zasadne we wskazanym wyżej zakresie, zaś twierdzenia pozwanego, że żądane należności, za wyjątkiem kwoty kapitału i naliczanych od niego odsetek, nie mają „racji bytu”, są błędne, skoro zawierając umowę w razie wystąpienia określonego zdarzenia prawnego - jakim było
w jego przypadku opóźnienie w spłacie rat pożyczki - zobowiązał się do ich poniesienia (m.in. treść zapisów 1 i 3 strony umowy).

Zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Treść cyt. artykułu uległa z dniem 1 stycznia 2016 roku zmianie wskutek wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z art. 56 cyt. ustawy, do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Obecne brzmienie art. 481 § 1 i 2 k.c. jest następujące: Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Natomiast zgodnie
z obwieszczeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 07 stycznia 2016 roku w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, poczynając od dnia 01 stycznia 2016 roku wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosi 7% w stosunku rocznym.

Uwzględniając powyższe, sąd zasądził w pkt I wyroku od pozwanego S. P. na rzecz powoda (...) S.A. w W. kwotę 1 762,02 złotych, z tym że kwotę 1 129,02 złotych z odsetkami umownymi za opóźnienie (art. 481 k.c.
w nowym brzmieniu) liczonymi za okres od dnia 06 listopada 2015 r. do dnia zapłaty w pozostałym zakresie oddalając powództwo, o czym orzekł w pkt II wyroku.

Oddalając częściowo powództwo tj. w zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty opłaty administracyjnej – 45,00 złotych, opłaty przygotowawczej – 390,00 złotych, kosztów postępowania windykacyjnego – 75,00 złotych oraz kosztów przygotowania i wysłania monitu, wezwania do zapłaty oraz ostatecznego wezwania go zapłaty od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty w łącznej kwocie 123,00 złotych, sąd miał na uwadze, że umowa pożyczki regulowała jedynie kwestię wysokości w/w kosztów i opłat, nie regulowała natomiast kwestii możliwości żądania odsetek od w/w, zaś jedynie odsetki w przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki i w tym zakresie przychyla się ku stanowisku pozwanego.

W tym miejscu należy wskazać, iż podstawa do naliczania wynagrodzenia w postaci odsetek, opłat administracyjnych, opłat przygotowawczych, kosztów postępowania windykacyjnego, a także kosztów monitów, czy też wezwań do zapłaty nie jest tożsama. Odsetki stanowią bowiem wynagrodzenie za czas korzystania z kapitału, bądź też stanowią sankcję cywilną za brak zwrotu tych środków w umówionym terminie. Zgodnie zaś z treścią umowy (definicje 1 str. umowy) opłata przygotowawcza „obejmuje poniesione przez pożyczkodawcę koszty czynności zwianych z przygotowaniem umowy pożyczki, na które składają się m.in. koszty obsługi dostarczenia i podpisania umowy pożyczki u klienta, bez konieczności wizyty w biurze pożyczkowym, badania zdolności klienta do zapłaty pożyczki, aby zapewnić mu odpowiedzialne pożyczania”, natomiast opłata administracyjna „obejmuje czynności związane z zarządzeniem kontem umowy pożyczki, monitorowaniem terminowości obsługi pożyczki, obsługą wniosków klienta, a także usługi contact center dla klienta oraz wysyłki komunikatów sms”. Monity oraz wezwania do zapłaty są natomiast próbą monitowania dłużnika, które mają doprowadzić do spłaty należności.

O ile odsetki kapitałowe i odsetki za opóźnienie liczone od należności głównej, mogą stanowić i często stanowią źródło dodatkowych korzyści dla uprawnionego, o tyle żądanie ich od kosztów opłaty administracyjnej, opłaty przygotowawczej, kosztów postępowania windykacyjnego oraz kosztów przygotowania i wysłania monitu i wezwań do zapłaty, czyli tzw. – jak sama nazwa wskazuje „czynności przygotowawczych” i czynności podjętych w celu odzyskania długu, w ocenie sądu stanowić ich nie mogą, jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i łamiące dobre obyczaje. Ponadto – co warto podkreślić - powód nie wskazał, co jest podstawą dochodzenia powyższych należności, z jakiego zapisu umownego oraz zdarzeń faktycznych one wynikają, co uniemożliwiłoby sądowi dokonanie weryfikacji zasadności ich dochodzenia w świetle prawa materialnego.

Należy zważyć, iż sąd nie dopatrzył się w treści umowy zapisów mogących stanowić podstawę do obciążania pożyczkobiorcy dodatkowymi odsetkami, nie dokonując jednocześnie ich oceny co do zgodności z przepisami prawa. Tym niemniej rzeczą sądu nie jest dokonywanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń strony powodowej. To na stornie powodowej spoczywał ciężar wskazania, co jest podstawą dochodzonej należności, a jej uchybienie w tym zakresie skutkowało koniecznością oddalenia powództwa w tym zakresie.

O kosztach procesu, sąd rozstrzygnął w pkt III wyroku, orzekając w tym zakresie na podstawie art. 100 k.p.c., obciążając nimi pozwanego S. P. stosunkowo od uwzględnionej części powództwa. W niniejszej sprawie, sąd uznał za zasadne zobowiązanie pozwanego do zwrotu kwoty 30,00 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu oraz 617,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Koszty zastępstwa procesowego ustalone zostały stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.