Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w Wydziale VII Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Urlińska

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2016r.

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej –

Protokolant Agnieszka Michałowska
sprawy:

1.  Ł. M., syna S. i I. z d. W. ur. (...) w O.

2.  M. D. syna K. i K. z domu R. ur (...) w O.

oskarżonych o to, że:

w dniu 14 lutego 2016r. w O. przy ulicy (...) działając wspólnie i w porozumieniu na terenie parkingu samochodowego znajdującego się przy sklepie (...) dokonali zaboru w celu przywłaszczenia ciągnika rolniczego marki U. (...) o numerze rejestracyjnym(...) o wartości 18.000 złotych na szkodę M. M.

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk,

I.  Oskarżonego Ł. M. uznaje za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to z mocy art. 278 § 1 kk skazuje go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  Na podstawie art. 69§1i2 kk art. 70§1 kk wykonanie wymierzonej oskarżonemu Ł. M. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza tytułem próby na okres lat 2 (dwóch),

III.  Oskarżonego M. D. uznaje za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to z mocy art. 278§1kk przy zastosowaniu art. 4§1kk i art. 37 a kk i art. 34§1 a pkt. 1 kk i art. 35§1 kk skazuje go na karę 1 (jednego ) roku ograniczenia wolności polegającej na wykonaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w rozmiarze 30 (trzydziestu) godzin w miesiącu,

IV.  na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w ½ części każdy z oskarżonych i zwalnia ich od opłaty.

Sygn. akt VII K 631/16

UZASADNIENIE

Treść uzasadnienia wyroku ograniczono do zakresu złożonego wniosku o pisemne jego uzasadnienie tj. do rozstrzygnięcia o karze w stosunku do oskarżonych Ł. M. i M. D.- stosownie do dyspozycji art. 423 § 1a kpk przy uwzględnieniu dyspozycji art. 424 § 3 kpk.

Wyrokiem z dnia 27 września 2016 r. Ł. M. i M. D. zostali uznani za winnych tego, że:

- w dniu 14 lutego 2016r. w O. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu na terenie parkingu samochodowego znajdującego się przy sklepie (...) dokonali zaboru w celu przywłaszczenia ciągnika rolniczego marki U. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 18 000 złotych na szkodę M. M.

- tj. czynu z art. z art. 278 § 1 kk

W zakresie wymiaru kary oraz wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku Sąd zważył, co następuje:

Przestępstwa z art. 278 § 1 kk dopuszcza się ten, kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą.

Przestępstwo kradzieży mienia jest przestępstwem powszechnym, co oznacza, że może być popełnione przez każdy podmiot zdatny do ponoszenia odpowiedzialności karnej.

Przedmiotem ochrony czynu zabronionego stypizowanego treścią art. 278 § 1 kk jest własność, posiadanie oraz inne prawa rzeczowe i obligacyjne do przede wszystkim rzeczy ruchomej, a więc przedmiotów materialnych, wyodrębnionych i mogących samodzielnie występować w obrocie oraz przedstawiających wartość majątkową.

Przedmiotem bezpośredniego działania sprawcy czynu zabronionego z art. 278 § 1 kk jest przede wszystkim rzecz ruchoma, a więc przedmiot materialny, wyodrębniony, mogący samodzielnie występować w obrocie oraz przedstawiający wartość majątkową.

Zachowanie karalne sprawcy występku z art. 278 § 1 kk polega na zaborze w celu przywłaszczenia, tzn. bezprawnym wyjęciu cudzej rzeczy spod władztwa osoby dotychczas nimi władającej i objęcie ich we własne władanie przez sprawcę.

Przestępstwo określone w art. 278 § 1 kk jest przestępstwem materialnym. Skutkiem działania sprawcy czynu zabronionego jest przywłaszczenie cudzej rzeczy przez sprawcę tzn. objęcie ich we władanie.

Czyn zabroniony stypizowany treścią art. 278 § 1 kk należy do kategorii tzw. przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym jest przywłaszczenie rzeczy. Przestępstwo to może być zatem popełnione wyłącznie w formie zamiaru bezpośredniego.

Odnosząc powyższe rozważania do zarzutu sformułowanego w treści aktu oskarżenia stwierdzić należy jednoznacznie, iż w sprawie zaszły uzasadnione podstawy do przypisania oskarżonym popełnienia typu podstawowego przestępstwa kradzieży mienia kwalifikowanego treścią art. 278 § 1 kk.

W sprawie spełnione zostały wszelkie znamiona konieczne do przypisania oskarżonym sprawstwa i winy w zakresie zarzucanego im czynu zabronionego.

Jak to zostało wyżej opisane przedmiotem ochrony czynu zabronionego stypizowanego treścią art. 278 § 1 kk jest m.in. własność – jako podstawowe prawo rzeczowe. Oskarżeni swoim zachowaniem naruszyli to prawo, albowiem przedmioty, których zaboru wspólnie i w porozumieniu się dopuścili, w postaci ciągnika rolniczego marki U. (...) o numerze rejestracyjnym(...) stanowił własność pokrzywdzonego M. M..

Przedmiotem bezpośredniego działania sprawcy czynu z art. 278 § 1 kk jest przede wszystkim rzecz ruchoma, przedstawiająca wartość majątkową, stąd też nie może budzić wątpliwości, że ciągnik rolniczy będące przedmiotem kradzieży, o wymiernej wartości, stanowiły rzeczy ruchome w rozumieniu art. 278 § 1 kk.

Analizując zachowanie się oskarżonych, przedstawione przez nic samych w treści wyjaśnień, nie mogło budzić wątpliwości, to że oskarżeni działali umyślnie, z zamiarem bezpośrednim zaboru cudzego mienia.

Tak zatem oskarżeni wyczerpali swym zachowaniem znamiona występku z art. 278 § 1 kk.

Wymierzając oskarżonym karę, Sąd miał na uwadze, zgodnie z dyrektywami wynikającymi z art. 53 kk, zarówno stopień winy, jak i społecznej szkodliwości czynu przypisanego sprawcy, a nadto cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ta ma osiągnąć w stosunku do oskarżonych, oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonych należy uznać za stosunkowo znaczny, albowiem oskarżeni wykazali się brakiem poszanowania dla mienia, działając jedynie z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej. Z drugiej jednak strony stopień społecznej szkodliwości czynu zmniejsza to, że ostatecznie pokrzywdzony odzyskał skradziony mu ciągnik.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd potraktował szczere przyznanie się do winy oskarżonych w toku postępowania przygotowawczego oraz złożenie obszernych wyjaśnień dotyczących okoliczności popełnienia czynu. Nadto jako okoliczność łagodzącą w stosunku do Ł. M. Sąd potraktował jego uprzednią niekaralność (k. 100).

Sąd jako okoliczności obciążającą uznał uprzednią karalność M. D. (k. 98-99), w tym za przestępstwa przeciwko mieniu, a w stosunku do Ł. M. działanie pod wpływem alkoholu.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż adekwatną reakcją karno – prawną za popełnione przez oskarżonego Ł. M. przestępstwo będzie kara 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, natomiast w stosunku do M. D. kara 1 roku ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w rozmiarze 30 godzin w miesiącu.

Zaznaczenia wymaga przy tym, że wymierzając oskarżonemu M. D. karę Sąd zastosował art. 37a kk w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia czynu. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie kara pozbawienia wolności nieprzekraczająca 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1a pkt 1, 2 lub 4. W sprawie bowiem zostały spełnione przesłanki dające Sądowi możliwość jego zastosowania, albowiem przestępstwo z art. 278 § 1 kk zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

W ocenie Sądu pomimo uprzedniej karalności M. D. nie zachodzi konieczność jego izolowania w warunkach zakładu karnego. Podkreślić bowiem należy, że M. D. ostatni raz został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 08 listopada 2005 r. w sprawie II K 1311/05. Od tego czasu upłynął okres blisko 11 lat, a oskarżony w tym czasie przestrzegał porządku prawnego, co uzasadnia wniosek, iż wymieniony zmienił swoje postępowanie. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że wystarczającym dla spełnienia celów kary będzie orzeczenie wobec wymienionego kary ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne. Tym samym Sąd dał wyraz zasadzie „ultima ratio” kary pozbawienia wolności określając prymat kar wolnościowych przed karą pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia. W ocenie Sądu konieczność wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne będzie dla oskarżonego wystarczająco dolegliwa, uświadomi mu również, że postępowanie sprzeczne z prawem jest nieopłacalne. Nadto przyczyni się do wychowania oskarżonego, wpływając na niego w ten sposób, iż nie dopuści się on ponownie popełnienia przestępstwa. W przypadku natomiast, gdyby oskarżony nie podjął się wykonywania orzeczonej wobec niego kary istnieje możliwość jej wykonania w formie zastępczej kary pozbawienia wolności. Podkreślić przy tym należy, że wymiar orzeczonej kary ograniczenia wolności określony na 1 rok, gdy wymiar nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w stosunku miesięcznym wynosi 30 godzin miesięcznie. Decydując o takim ukształtowaniu orzeczonej kary Sąd uwzględnił bowiem właśnie uprzednią karalność oskarżonego, co spowodowało orzeczenie mu kary łagodniejszej rodzajowo, ale w dłuższym wymiarze. Zdaniem Sądu kara taka jest karą adekwatną do stopnia jego winy, społecznej szkodliwości czynu a co za tym idzie ale również sprawiedliwą. Będzie to realna dolegliwość będąca następstwem przypisania mu sprawstwa czynu objętego niniejszym postepowaniem.

Odnośnie drugiego z oskarżonych to wskazać należy, że ważąc okoliczności obciążające i łagodzące występujące w stosunku do Ł. M. zasadnym było wymierzenie mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd uznał, że wobec Ł. M. zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna wyrażająca się w przekonaniu, że pomimo warunkowego zawieszenia wykonania kary oskarżony ten nie popełni ponownie przestępstwa. Zauważyć bowiem należy, że Ł. M. nie był nigdy karany sądownie, przestrzegał zatem porządku prawnego, a jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia, a nadto zachowanie po popełnieniu przestępstwa wskazują na to, że wystarczającym dla osiągnięcia celów kary w stosunku do wymienionego będzie kara pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem. Sąd okres próby określił na 2 lata, co będzie wystarczającym czasem na potwierdzenie istnienia pozytywnej prognozy kryminologicznej. Należy również podkreślić, że dolegliwość kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania polega na istniejącym przez okres próby zagrożeniu wykonania kary, pełni ona zatem funkcję ostrzegawczą i hamującą przed postępowaniem sprzecznym z prawem stanowiąc motywację do powstrzymywania się od popełniania przestępstw.

Jednocześnie przy podstawie skazania oraz podstawie wymiaru kary wobec oskarżonego M. D., Sąd zastosował art. 4 § 1 kk mając na względzie fakt, że przepisy regulujące kare ograniczenia wolności , obowiązujące w dacie popełnienia przez oskarżonego czynu, były względniejsze dla niego jako sprawcy, niż przepisy obowiązujące w dacie orzekania, choćby z tego względu, iż dawały możliwość orzeczenia kary ograniczenia wolności polegającej li tylko na obowiązku pozostawania w miejscu stałego pobytu lub innym wyznaczonym miejscu z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego, bądź też na obowiązku, o który mowa w art. 72 § 1 pkt 4-7a, co obecnie ze względu na aktualną treść przepisu art. 34 § 1a kk nie byłoby możliwe.

Tak wymierzone obu oskarżonym kary są adekwatne do stopnia ich winy, uwzględniają stopień społecznej szkodliwości czynu oraz cele kary jakie mają wobec nich osiągnąć tak wychowawcze, jak i zapobiegawcze.

Mając na uwadze sytuację majątkową oskarżonych Sąd uznał za zasadne zasądzenie od nich na rzecz Skarbu Państwa tych kosztów w wysokości po 1/2 części od każdego z nich, jako że wymienieni popełnili przestępstwo wspólnie i w porozumieniu. Sąd uznał natomiast za zasadne zwolnienie obu oskarżonych z opłaty.

SSR Joanna Urlińska