Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 7 października 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie III Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Suchecka

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Schultz     

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2016 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa Towarzystwa Budownictwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko W. J.

o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego

I.  odrzuca pozew co do żądania zapłaty kwoty 814,07 zł (osiemset czternaście złotych siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, obejmującego roszczenie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu przez miesiąc grudzień 2011r. oraz z tytułu skapitalizowanych odsetek za okres od 1 listopada 2011r., do 30 grudnia 2011r.;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powoda Towarzystwa Budownictwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz pozwanej W. J. kwotę 3371,89 zł (trzy tysiące trzysta siedemdziesiąt złotych osiemdziesiąt dziewice groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 7 października 2016r. wydanego w postępowaniu zwykłym

Powód Towarzystwo Budownictwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. pozwem z dnia 26 listopada 2014r. wniósł o zasądzenie od pozwanej W. J. 30.820,51 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu.

Powyższej kwoty powód dochodził tytułem należności za bezumowne korzystanie przez pozwaną z lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w S., po ustaniu stosunku najmu przez stronami. Roszczenie obejmowało okres od grudnia 2011r. do 4 sierpnia 2014r., tj. do dnia wydania lokalu powodowi, a składała się na nie kwota należności głównej za ten okres 26.832,61 zł oraz odsetki ustawowe za zwłokę za okres od 26 listopada 2011r. do 26 września 2014r. w kwocie 3.987,90 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 30 grudnia 2014r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana złożyła od tego nakazu sprzeciw zaskarżając go w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty zostało podniesione, że roszczenie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, gdyż pozwana nie ponosi winy za stan zadłużenia, a odpowiedzialnością za ten stan rzeczy należy obarczyć Gminę M. S., która przez dłuższy okres nie wykonywała wyroku z dnia 25 maja 2010r., na mocy którego zobligowana była do wydania pozwanej lokalu socjalnego. Pozwana podniosła, że jest osobą niepełnosprawną, niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji, a jej źródło utrzymania stanowi wyłącznie renta rodzinna, której wysokość uniemożliwiała jednoczesne pokrywanie potrzeb jej rodziny i regulowanie czynszu za lokal.

Na pierwszej rozprawie w dniu 30 grudnia 2015r. strona pozwana podtrzymała powyższe zarzuty, a nadto zakwestionowała roszczenie co do zasady podnosząc, że nie zostało ono przez powoda wykazane. Wskazała nadto, że należności z tytułu bezumownego korzystania były przedmiotem innego postępowania, toczy się postępowanie egzekucyjne i zachodzi wątpliwość, czy w związku z tym kwota dochodzona w niniejszym procesie nie jest zawyżona. Pozwana zakwestionowała prawidłowość wyliczenia poszczególnych składników czynszu. Pozwana wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości podnosząc, że dokumenty księgowe dołączone do pozwu nie dają pełnej możliwości weryfikacji, czy należności z tytułu bezumownego korzystania zostały określone w sposób prawidłowy. Powód wniósł o oddalenie tego wniosku stwierdzając, że dowód z opinii biegłego jest zbędny, a wysokość odszkodowania wynika z matematycznego wyliczenia poszczególnych składników czynszu i ich ustalenie nie wymaga wiadomości specjalnych.

Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2015r. wydanym na rozprawie Sąd zobowiązał pełnomocnika powoda do złożenia pisma przygotowawczego, w którym ustosunkuje się do zarzutów podniesionych przez pełnomocnika pozwanej dotyczących zasady i wysokości odszkodowania, w tym do zarzutu, że część należności objęta pozwem z niniejszej sprawy była przedmiotem innych postępowań, pod rygorem skutków z art. 207 § 7 k.p.c.

Powód nie złożył pisma procesowego zgodnie z powyższym zobowiązaniem.

W piśmie przygotowawczym z dnia 10 lutego 2016r. pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie. Podnosząc, że roszczenie narusza dyspozycję art. 5 k.c. wskazała, że w dniu zawarcia umowy najmu otrzymywała rentę w wysokości 719,17 zł natomiast wysokość samego czynszu, bez innych opłat eksploatacyjnych wynosiła 609,80 zł. Przy wyborze oferty tego lokalu powód zrezygnował z kryterium dochodowości. Powód od samego początku wiedział, że nie stać ją na regulowanie należności za lokal. Pozwana stwierdziła, że zmuszona była zawrzeć przedmiotową umowę, gdyż zajmowała lokal na pierwszy piętrze o niewielkim metrażu i jako osoba na wózku inwalidzkim nie mogła się w nim swobodnie poruszać i go opuszczać bez pomocy innych osób. Umowa najmu z tych względów była nieważna, a Gmina M. S. nie zrealizowała obowiązku zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, przewidzianego w art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów.

Ponadto pozwana podniosła, że należność za grudzień 2011r. była przedmiotem postępowania w sprawie toczącej się przez tutejszym Sądem pod sygn. I C 690/12, postępowanie to obejmowało również odsetki za okres od 26 listopada 2011r. do 30 grudnia 2011r.

W piśmie przygotowawczym z dnia 7 lipca 2016r. pozwana podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie podkreśliła, że przyjęła ofertę najmu przedmiotowego lokalu, gdyż została poinformowana, iż jeśli odmówi, to jej wniosek o przydział mieszkania będzie oczekiwać do rozpoznania na zasadach ogólnych.

Postanowieniem z dnia 10 sierpnia 2016r. wydanym na rozprawie Sąd zobowiązał pełnomocnika powoda do złożenia pisma przygotowawczego, w którym przedstawi sposób wyliczenia składników dochodzonego roszczenia, w tym składników wyszczególnionych w zestawieniach dołączonych do pozwy w postaci wymiaru czynszu i opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub wywóz śmieci pod rygorem ujemnych skutków procesowych.

Wyliczenie zostało zaprezentowane w piśmie z dnia 30 sierpnia 2016r.

W piśmie procesowym z dnia 2 września 2016r. powód wniósł o dopuszczenie dowodu biegłego sądowego z zakresu księgowości na okoliczność wysokości roszczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana W. J. w dniu 28 czerwca 1996r. złożyła wniosek do Urzędu Miasta S. o zamianę mieszkania powołując się na swój stan zdrowia. Wówczas pozwana poruszała się korzystając z kul łokciowych, ale choroba postępowała i pozwana spodziewała się, że w niedalekiej przyszłości będzie musiała korzystać z wózka inwalidzkiego. Pozwana zamieszkiwała przy ul. (...) w S., w mieszkaniu komunalnym położonym na pierwszym piętrze. Pozwana miała na utrzymaniu małoletniego syna. Utrzymywała się z renty rodzinnej i świadczeń na syna. Wniosek pozwanej o zamianę mieszkania został skierowany do rozpatrzenia przez Społeczną Komisję Mieszkaniową i zaopiniowany pozytywnie. Z uwagi na niepełnosprawność pozwanej przysługiwało jej prawo do zawarcia umowy najmu lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu Gminy S. na warunkach preferencyjnych. Kilkakrotnie pozwanej zostały złożone propozycje najmu mieszkania, których przyjęcie przez pozwaną nie było możliwe, albowiem nie spełniania ona kryterium dochodowości, to jest uzyskiwała dochód niższy niż wymagany do objęcia mieszkania. Niejednokrotnie też warunkiem podpisania umowy najmu było wpłacenie kaucji, na której pokrycie pozwana nie posiadała środków pieniężnych. W dniu 20 października 2004r. pozwanej zaproponowano lokal położony przy ul. (...) o powierzchni 45,81 m ², położony na parterze, przystosowany dla osoby niepełnosprawnej. Był to lokal o czynszu komunalnym z obowiązkiem wpłaty kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu. Pozwana nie skorzystała z tej oferty uzasadniając odmowę niskim metrażem lokalu. Odmowa nie spowodowała skreślenia z listy oczekujących. Kolejną propozycją złożoną w październiku 2005r. był lokal z zasobów (...) przystosowany dla osoby niepełnosprawnej położony przy u. B. Ś. 13A o powierzchni 46,74 m ². Dla objęcia tego lokalu niezbędne było spełnienie kryterium dochodowego, dla dwuosobowej rodziny 2809,40 zł brutto. Pozwana warunku tego nie spełniała, gdyż łączny dochód pozwanej wraz z synem wynosił ok. 1400 zł netto. Pozwana zwróciła się do Gminy o nie przedstawianie jej ofert najmu mieszkań z zasobów TBS z uwagi na wysokie opłaty czynszowe.

W 2006r. pozwanej złożono propozycję wynajęcia lokalu z zasobów T. P. położonego przy ul. (...). Na wniosek Gminy T. P. odstąpiło od warunku osiągnięcia określonego dochodu oraz od obowiązku wpłacenia kaucji.

dowód:

- zeznania pozwanej k. 198-199

- uchwała Rady Miasta k. 208-209

- korespondencja k. 126-132, 135-136

- pismo z dnia 23 listopada 2006r. k. 133-134

- pismo z dnia 22 lipca 2005r. k. 207

- pismo z dnia 17 października 2005r. k. 210

- protokół przyjęcia skargi k. 211

W dniu 22 czerwca 2007r. pozwana zawarła umowę najmu na czas nieoznaczony lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w S. o powierzchni 66,50 m ², składający się z trzech pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju i pomieszczenia przynależnego. Czyn zostało określony na kwotę 609,80 zł, przy stawce 9,17 zł za m ². O wysokości czynszu najemca miał być powiadamiany. Wysokość czynszu ustalana była na podstawie uchwały nr 42/2004 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 20 grudnia 2004r. w sprawie ustalenia stawek czynszu za 1m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego dla zasobów mieszkaniowych tej spółki. Pozwana zamieszkała w lokalu wraz z synem. Wówczas jej dochód kształtował się w kwocie 1400-1500 zł miesięcznie. W związku z tym, że syn pozwanej przebywał w ośrodku w W. w 2008r. utraciła ona prawo pobierania świadczeń na rzecz syna i jej wyłącznym dochodem była renta. W 2009r. pozwana wyszła za mąż za P. J.. Mąż pozwanej zamieszkał z nią w lokalu przy ul. (...) w S., lecz pozostawał bez pracy i nie dokładał się do kosztów utrzymania lokalu. W 2011r. orzeczony został rozwód.

dowód:

- umowa najmu z dnia 22 czerwca 2007r.k. 21-25

- zeznania pozwanej k. 198-199

Pozwana jest osobą niepełnosprawną. Porusza się na wózku inwalidzki. Pobiera rentę stałą z tytułu niezdolności do pracy z dodatkiem pielęgnacyjnym. W 2008r. świadczenie to wynosiło ok. 800 zł, w 2011r. ok. 1100 zł, w 2014r. ok. 1400 zł

dowód:

- postanowienie o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych k. 71

- zaświadczenie z dnia 12.12.2008r. k. 72

- zaświadczenie z urzędu skarbowego k. 73

- zaświadczenia k. 74,75, 76

- zeznania pozwanej k. 198-199

W początkowym okresie obowiązywania umowy najmu lokalu przy ul. (...) w S. pozwana regulowała należności czynszowe. Po zmniejszeniu się dochodu w związku z utratą świadczeń na rzecz syna możliwości finansowe pozwanej nie pozwały na zapłatę czynszu bez uszczerbku dla wydatków związanych z jej koniecznym utrzymaniem.

Wobec nieregulowania należności czynszowych umowa najmu została wypowiedziana ze skutkiem na dzień 30 listopada 2008r. Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2009r. zasądzono od pozwanej na rzecz (...) sp. z o.o. w S. kwotę 4381,41 zł z odsetkami o dnia 9 kwietnia 2009r. Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 17 lutego 2012r. zasądzono od pozwanej i P. J. solidarnie kwotę 33.911 zł z odsetkami od dnia 4 stycznia 2012r. na rzecz (...) sp. z o.o. w S..

Wyrokiem z dnia 25 maja 2010r. Sąd nakazał pozwanej W. J., J. S. i P. J. opuszczenie i wydanie (...) sp. z o.o. w S. lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w S., ustalił, że W. J. i J. S. przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego i związku z tym wstrzymał wykonanie wyroku w zakresie wydania lokalu do czasu do czasu złożenia przez Gminę M. S. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

W dniu 4 sierpnia 2014r. lokal przy ul. (...) w S. został zdany właścicielowi. Pozwana otrzymała lokal socjalny.

dowód:

- oświadczenie o wypowiedzeniu najmu k. 17-18

- nakaz zapłaty z dnia 17 lutego 2012r. k. 12

- wyrok z 18 grudnia 2009r. k. 13

- wyrok z dnia 25 maja 2010r. k. 14

- protokół zdawczo-odbiorczy k. 15-16

W dniu 1 grudnia 2014r. zapadł wyrok, w którym Sąd zasądził od pozwanej W. J. na rzecz (...) sp. z o.o. w S. kwotę 33.746,12 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 4 stycznia 2012r., a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Przedmiotem tego postępowania było roszczenie o zapłatę odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu w kwocie 33.911 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Roszczenie obejmowało należność główną za okres od stycznia 2009r. do grudnia 2011r. oraz odsetki ustawowe za okres od 1 stycznia 2009r. do 30 grudnia 2011r.

Pozwana kilkakrotnie zwracała się do powoda o umorzenie należności czynszowych. Jej wniosek nie został pozytywnie rozpoznany.

dowód:

-wyrok z dnia 1 grudnia 2014r. k. 143

- pozew o zapłatę k. 137-142

- pisma k. 213, 214

Powód za okres od stycznia 2012r. do sierpnia 2014r. naliczał czynsz za lokal przy ul. (...) w S. w następujących wysokościach: za styczeń 2012r.- 779,38 zł za okres od lutego 2012r. do stycznia 2013r. - 815,96, za okres od lutego 2013r. do stycznia 2014r. - 842,56 zł, za okres od lutego 2014r. do lipca 2014r. - 867,16 zł, za sierpień naliczono 2014r. 83,91 zł. Odsetki za brak terminowej wpłaty za okres od 26 listopada 2011r. do 26 września 2014r. zostały naliczone w kwocie 3987,90 zł. Naliczone przez powoda odszkodowanie obejmowało czynsz oraz koszty wywozu odpadów

Należności zasądzone poprzednimi orzeczeniami są przedmiotem egzekucji. Na poczet należności obejmujących okres od grudnia 2011r. nie wpływały żadne wpłaty, poza trzema wpłatami w łącznej kwocie 120 zł, w tym 50 zł w dniu 11 stycznia 2013r., 50 zł w dniu 15 listopad 2013r., 20 zł w dniu 17 luty 2014r.

Stawka czynszu wynika z uchwały i uzależniona jest od oceny punktowej lokalu.

Zgodnie z uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników powoda nr (...) z dnia 20 grudnia 2004r. stawkę czynszu za 1 m ² powierzchni użytkowej dla zasobów mieszkaniowych powoda wylicza się dla każdego lokalu według następującego wzoru:

wskaźnik przeliczeniowy kosztu odtworzenia 1 m ² p.u.

budynków x 4 %:12 miesięcy

Ilość punktów dla danego lokalu x -----------------------------------

51 pkt

Kolejne uchwały nie zmieniły powyższego wzoru.

dowód:

- zestawienie należności czynszowych k. 26-28

– prognozowane odsetki k. 29-30

- uchwała nr 42/2004 k. 147-160,

- uchwała nr 25/2012 k. 162-170

- uchwała nr 33/2012 k. 171-172

- uchwała nr 34/2012 k. 173-174

- uchwała nr 19/2013 k. 175

- zeznania świadka M. Z. k. 113-114

- zeznania świadka L. J. k. 177-178

- potwierdzenia transakcji k. 123-125

Sąd zważył, co następuje:

Częściowo pozew podlegał odrzuceniu, albowiem część należności była przedmiotem żądania zgłoszonego i rozpoznanego w sprawie prowadzonej przed tutejszym Sądem pod sygn. akt I C 690/12. Mianowicie tożsamość podmiotowa i przedmiotowa w tamtej i niniejszej sprawie zachodzi co do żądania zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu przez miesiąc grudzień 2011r. oraz co do roszczenia o odsetki za okres od 1 listopada 2011r. do 30 grudnia 2011r. W uzasadnieniu pozwu jednoznacznie wskazano, że roszczenie obejmuje między innymi grudzień 2011r., podczas gdy żądanie z tego tytułu było przedmiotem pozwu złożonego w sprawie I C 690/12 (k. 139,140). Należność ta wynosi 802,63 zł. Jeśli zaś chodzi o roszczenie z tytułu skapitalizowanych odsetek, to według dołączonego do pozwu zestawienia w postaci prognozowanych odsetek, w dochodzonej kwocie zawiera się należność za okres od 1 listopada do 25 listopada 2011r. w kwocie 0 zł, za okres od 26 listopada do 25 grudnia 2011r. w kwocie 8,58 zł oraz za okres od 26 grudnia 2011r. do 25 stycznia 2012r. w kwocie 17,72 zł, natomiast – jak wynika z dokumentów złożonych do pozwu w sprawie I C 690/12 – roszczenie zgłoszone w tamtej sprawie obejmowało skapitalizowane odsetki za okres od 1 listopada do 30 grudnia 2011r. (k. 141-142). Łącznie zatem między stronami zostało już rozstrzygnięcie roszczenie o zapłatę kwoty 814,07 zł, na którą składa się odszkodowanie za grudzień 2011r. w kwocie 802,63 zł, skapitalizowane odsetki za okres od 26 listopada do 25 grudnia 2011r. w kwocie 8,58 zł i skapitalizowane odsetki za okres od 26 grudnia do 30 grudnia 2011r. w kwocie 2,86 zł (17,72 zł : 13x 5). Z tego względu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. sąd orzekł jak w punkcie I sentencji.

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone z uwagi na niewykazanie jego wysokości.

Podstawę prawną roszczenia stanowił art. 18 ust. 1 i 2 oraz 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. 2014r. nr 150). Zgodnie z jego treścią osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie, które odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Osoby uprawnione do lokalu socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł.

W sprawie pozostawało poza sporem, że strony łączył stosunek najmu, który wygasł na skutek wypowiedzenia umowy przez powoda i od 1 grudnia 2008r. pozwana zajmowała lokal bez tytułu prawnego. Powód winien zatem wykazać wysokość należności, jakie pozwana winna była regulować, gdyby w dalszym ciągu zajmowała lokal na podstawie umowy najmu.

Pozwana ostatecznie zakwestionowała roszczenie co do zasady i wysokości. Podważając swój obowiązek uregulowania należności odpowiadających wysokości czynszu powołała się na zasady współżycia społecznego ujęte w art. 5 k.c. Zgodnie z jego treścią nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Domagając się zastosowania tego przepisu w niniejszej sprawie pozwana podniosła, iż umowę najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w S. zawarła będąc w sytuacji przymusowej, gdyż od 1996r. oczekiwała na zamianę mieszkania, od kilku lat poruszała się na wózku inwalidzkim i opuszczenie przez nią mieszkania, które zajmowało, wymagało pomocy innych osób. Gmina M. S. nie wywiązała się należycie ze swoich obowiązków przy realizacji wniosku pozwanej o zamianę mieszkania, gdyż oferowała jej wyłącznie lokale, dla których zasiedlenia niezbędne było spełnienie warunku dochodowości bądź wpłacenia kaucji, których to warunków pozwana nie mogła spełnić, a oferta najmu lokalu przy ul. (...) w S. mimo że wiązała się z wysokim czynszem, została zwolniona z kryterium dochodowości. Pozwana podkreśliła, że w chwili zawarcia umowy najmu lokalu powód miał świadomość, że jej sytuacja majątkowa nie pozwala na regulowanie należności czynszowych za przedmiotowy lokal.

Powyższe argumenty i okoliczności zdaniem Sądu nie uzasadniają zastosowania art. 5 k.c. Intencją ustawodawcy wyrażoną w art. 5 k.c. jest odmowa objęcia ochroną osoby, która czyniąc użytek z przysługującego jej prawa, nadużywa go. Ocena czy doszło do nadużycia prawa przez uprawnionego winna być dokonana w świetle społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa i zasad współżycia społecznego. Z tej przyczyny, aby móc zarzucić nadużycie prawa, pod rozwagę należy brać postawę osoby, która z prawa danego korzysta. Sąd dokonując oceny w tym zakresie jest wprawdzie zobowiązany uwzględniać wszystkie okoliczności sprawy, jednakże wyłącznie w kontekście postawy powoda występującego z danym żądaniem. Przedmiotem oceny jest bowiem wyłącznie „czynienie” użytku z prawa.

Zdaniem Sądu nie sposób przyjąć, iż powód T. P. nadużył prawa przez to, że domaga się od pozwanej zapłaty należności czynszowych za zajmowane przez nią mieszkanie. Podkreślić należy, iż powód prawidłowo wykonał swój obowiązek wynikający z umowy najmu łączącej strony, w każdym razie okoliczności przeciwne nie zostały ujawnione. Na podstawie tej umowy pozwana korzystała z lokalu mieszkalnego dostosowanego do jej potrzeb o powierzchni 66,50 m ², które w okresie objętym żądaniem zajmowała sama. Zwraca przy tym uwagę fakt, że już w chwili zawarcia umowy najmu potrzeby rodzinne pozwanej nie wymagały skorzystania z mieszkania o takim metrażu, pozwana bowiem zamieszkała tylko z synem, który nadto zwykle przebywał w ośrodku w W.. Powierzchnia mieszkania przekładała się natomiast wprost na wysokość czynszu za mieszkanie, czego pozwana posiadając ograniczone możliwości finansowe winna był w pełni świadoma. Zaznaczyć z tym miejscu trzeba, że choć pozwana w istocie nie otrzymała wielu ofert najmu mieszkania, to wśród nich niewątpliwie była oferta dla pozwanej bardziej korzystna, a dotycząca lokalu przy ul. (...) w S.. Był to lokal o powierzchni 45,81 m ², położony na parterze, przystosowany dla osoby niepełnosprawnej, a jedyną niedogodnością tej oferty był obowiązek wpłaty kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu. Trzeba jednak stwierdzić, że w ostatecznym rozrachunku obowiązek taki należy ocenić jako mniej uciążliwy niż obowiązek regulowania co miesiąc wysokiego czynszu. Z przedstawionych pism wynika nadto, że pozwana nie przyjęła tej oferty z uwagi na zbyt mały metraż mieszkania, podczas gdy w świetle jej sytuacji życiowej i rodzinnej nie występowały potrzeby, których prawidłowe zaspokojenie wymagało mieszkania o większej powierzchni. Zaakcentować należy również, że zarzuty pozwanej dotyczące braku zaoferowania jej odpowiedniego lokalu do jej sytuacji życiowej i majątkowej są zarzutami, których adresatem jest Gmina M. S. a nie powodowa spółka. Wprawdzie jedynym wspólnikiem tej spółki jest wskazana Gmina, jednakże okoliczność ta nie pozwala uznać, że zarzuty wobec wspólnika spółki mogą być z równym skutkiem podnoszone wobec spółki. Inne są choćby obowiązki Gminy jako (...) spółki (...) a inne jako jednostki samorządowej. Niedostosowanie do potrzeb i sytuacji pozwanej oferty najmu lokalu może być ewentualnie zarzutem wobec Gminy w zakresie dotyczącym rzetelnego rozpoznania wniosku pozwanej o zamianę mieszkania, lecz nie jest to skuteczny zarzut wobec powoda. Nawet jednak w pierwszym przypadku nie została podjęta inicjatywa dowodowa w celu wykazania, że Gmina wniosek pozwanej rozpoznała w sposób nierzetelny. O ile bowiem pozwanej zostały złożone tylko trzy oferty najmu mieszkania, to trzeba mieć na uwadze, że Gmina rozpoznaje wnioski o zamianę mieszkania w ramach posiadanych przez siebie możliwości wynikających z dostępnych zasobów mieszkaniowych. Tylko na podstawie ilości i rodzaju złożonych ofert nie można a priori przyjąć, że Gmina obowiązek swój wykonała nierzetelnie. Bezsporne jest to, że Gmina M. S. oraz powodowa spółka porozumiały się co do tego, że oferta najmu lokalu przy ul. (...) w S. będzie dla pozwanej zwolniona z kryterium dochodowości oraz obowiązku wpłaty kaucji. Okoliczność tę strona pozwana interpretuje w niniejszym procesie jako zarzut wobec tych podmiotów, podczas gdy stanowiła ona wyraz ustępstwa wobec pozwanej i umożliwienie jej objęcie mieszkania, w którym przy standardowej ofercie nie mogłaby zamieszkać. To rzeczą pozwanej była ocena jej możliwości finansowych w przyszłości. Trzeba przy tym podkreślić, że w początkowych okresie pozwana regulowała należności czynszowe, gdyż na dochody rodziny składała się renta pozwanej oraz świadczenia na rzecz jej syna, dopiero w związku z jego pobytem w ośrodku i utratą przez pozwaną świadczeń na rzecz syna utraciła ona możliwości pokrywania należności czynszowych. Brak jest nadto w aktach sprawy dokumentu, z którego wynikałoby, że odmowa przyjęcia przez pozwaną oferty najmu lokalu przy ul. (...) w S. skutkować będzie rozpoznaniem jej wniosku o zamianę lokali na zasadach ogólnych, jak to sugerowała strona pozwana. Nie sposób zatem przyjąć, że pozwana znajdowała się w sytuacji przymusowej, za której powstanie odpowiedzialność ponosiłaby Gmina M. S. lub powodowa spółka. Argumenty te prowadzą do wniosku, że zarzut oparty na art. 5 k.c. nie jest zasadny.

W odniesieniu zaś do kwestii wysokości żądania Sąd uznał, że materiał zaoferowany przez stronę powodową, wobec zakwestionowania przez pozwaną wysokości odszkodowania i braku możliwości zastosowania art. 230 k.p.c. w tym zakresie, nie jest wystarczający do poczynienia ustaleń co do należnej wysokości odszkodowania. Według zestawień należności czynszowych dołączonych do pozwu (k. 26-28) oraz zeznań świadka M. Z. i L. J. należności za użytkowanie lokalu przez dany miesiąc składają się z czynszu oraz kosztów wywozu odpadów. Jeśli chodzi o tę ostatnią pozycję, to powód poza zestawieniem tych należności oraz przedstawieniem sposobu ich ustalenia w piśmie z dnia 30 sierpnia 2016r. nie przedstawiła materiałów źródłowych pozwalających na weryfikację, czy ustalenie wysokości tych opłat nastąpiło prawidłowo. Brak jest dokumentów, które ewentualnie mogłyby posłużyć do wydania opinii przez biegłego, o której dopuszczenie na różnych etapach postępowania wnioskowały strony.

W kwestii wysokości czynszu Sąd miał na względzie, że sposób jego ustalenia został określony w uchwale nr 42/2004 i wynika ze wzoru zawartego w § 2 uchwały. Wykorzystanie tego wzoru wymaga posiadania pewnej ilości danych tj. wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzeniowego budynków oraz ilości punktów dla danego lokalu. O ile ustalenie wskaźnika jest możliwe bez inicjatywy stron w tym zakresie, gdyż wymaga zbadania jedynie treści obwieszczeń w tym zakresie publikowanych w dzienniku urzędowym województwa, to już ocena punktowa lokalu winna zostać wykazana przez powoda, z załącznika nr 1 do uchwały nr 42/2004 wynika bowiem, że punktacja ta zależna jest od wielu czynników, których określenie przez Sąd na podstawie informacji ujawnionych w niniejszym procesie nie było możliwe. Świadek L. J. podała, że z tego co sobie przypomina punktacja dla lokalu wynajmowanego przez pozwaną wynosiła 55. Nawet jednak przyjmując, że tak było w istocie (powód nie przedstawił żadnego dokumentu, który okoliczność by tę potwierdzał) to podstawienie ustalonych wartości do wzoru nie daje stawki czynszu, jakiej domaga się powód.

WZÓR: wskaźnik przeliczeniowy kosztu odtworzenia 1 m ² p.u.

budynków x 4 %:12 miesięcy

Ilość punktów dla danego lokalu x -----------------------------------

51 pkt

Przykładowo za miesiąc styczeń 2012r. czynsz został naliczony w kwocie 779,38 zł, co oznacza, że stawka za 1 m ² wynosiła 11,72 zł. W tym okresie wskaźnik przeliczeniowy koszty odtworzenia budynków wynosił 3516 zł. Z podstawienia do wzoru otrzymujemy:

3516 x 4 % :12 140,64 :12 11,72

55 x ---------------------- = 55 x ------------------------ = 55x -------- = 12,63

51 51 51

Wyliczenie przedstawione w piśmie z dnia 30 sierpnia 2016r. nie wyjaśnia powyższych rozbieżności i sposobu wyliczenia stawki czynszu w oparciu o obowiązujący wzór. Co najwyżej możliwe było przyjęcie stawki czynszu wskazanej w umowie najmu, nie jest jednak wykluczone, że stawka ta, także na korzyść pozwanej, mogła ulec zmianie. Ostatecznie Sąd doszedł do konkluzji, że z uwagi na występujące wątpliwości roszczenie nie zostało wykazane.

W odniesieniu do zarzutów pozwanej, iż regulowała należności za wywóz odpadów stwierdzić należy, że poza przedstawieniem trzech potwierdzeń przelewu na łączną kwotę 120 zł pozwana nie wykazała, aby należności za sporny okres były regulowane. W tytule przelewów nie zostało nadto wskazana, na poczet jakich należności dokonywana jest wpłata. Jednakże z zestawienia dołączonego do pozwu w postaci prognozowanych odsetek, które zawiera informacje o wpłatach zaksięgowanych przez powoda, wynika, że każda z tych wpłat została przez powoda uwzględniona i zaliczona na poczet należności objętych sporem.

Wobec powyższego orzeczono jak w punkcie II sentencji.

Konsekwencją tego rozstrzygnięcia było obciążenie powoda kosztami procesu na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Po stronie pozwanej powstały koszty zastępstwa procesowego reprezentującego ją w procesie pełnomocnika z urzędu. Zgodnie z art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Stosownie do art. 99 k.p.c. do stronom reprezentowanych przez radcę prawnego zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata. Rozpoznając wniosek strony pozwanej zawarty w piśmie z dnia 26 września 2016r. Sąd uwzględnił stawkę minimalną wynagrodzenia dla radcy prawnego określoną w § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) oraz wydatki związane z osobistym stawiennictwem reprezentującego pozwaną radcy prawnego w kwocie 971,89 zł uznając, że sposób ich wyliczenia nie budzi zastrzeżeń. Pominięte zostały koszty korespondencji określone na kwotę 29,40 zł wobec uznania, że tego rodzaju wydatki są to wydatki podstawowe, niezbędne, które pełnomocnik procesowy musi ponosić w ramach rzetelnego wykonywania obowiązków w toku procesu i są one wkalkulowane w stawkę jego wynagrodzenia. Wobec tego orzeczono na w punkcie III sentencji.