Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. S.

przeciwko Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W.

o zapłatę kwoty 180 250 zł

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki K. S. na rzecz pozwanego Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W. 3617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  przyznaje r.pr. D. G. wynagrodzenie z tytułu sprawowania funkcji pełnomocnika ustanowionego z urzędu w kwocie 3 600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) powiększonej o należną stawkę podatku od towarów i usług.

SSO Maciej Kruszyński

XX GC 1025/13

UZASADNIENIE

Powódka K. S. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) w W. odszkodowania w wysokości 145 250 zł wraz z roszczeniami ubocznymi tytułem obniżenia wartości nieruchomości – lokalowej w wyniku wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania (OOU) i działalności pozwanego oraz odszkodowania w wysokości 35 000 zł wraz z roszczeniami ubocznymi tytułem kosztów koniecznych do dostosowania lokalu powódki do wymogów technicznych określonych na ww obszarze. Powódka wniosła również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pozew, k. 2; pismo z 2 czerwca 2014 r., k. 112 -117).

Pozwany Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W pierwszej kolejności zarzucił, że powódka nie posiada legitymacji procesowej czynnej do wytoczenia powództwa, albowiem nie udowodniła aby przysługuje jej spółdzielcze własnościowe prawo do zajmowanego lokalu. Pozwany zarzucił również, że powódka nie wykazała, że na nieruchomości stanowiącej ich własność w wyniku wprowadzenia OOU, zaistniały jakiekolwiek ograniczenia w stosunku do stanu sprzed jego wprowadzenia. Natomiast przypisanie odpowiedzialności pozwanemu wymaga, wykazania poniesienia szkody pozostającej w związku z ograniczeniami wynikającymi z objęcia danej nieruchomości OOU oraz istnienia związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy szkodą, a ograniczeniami wynikającymi z objęcia danej nieruchomości OOU ( odpowiedź na pozew k. 20 - 28).

W toku procesu pozwany zarzucił, że upłynął określony w art. 129 ust. 4 ustawy o ochronie środowiska dwuletni termin zawity, w czasie którego powódka mogła wystąpić z roszczeniami odszkodowawczymi związanymi z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości i już tylko ta okoliczność przesądza o bezzasadności powództwa (pismo procesowe z 13 stycznia 2015 r., k. 238 -239)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódce K. S. od 1997 roku przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do nieruchomości lokalowej nr (...) umiejscowionej w budynku położonym w W., przy ul. (...).

( dowody: decyzja „Przydział lokalu mieszkalnego nr (...)”, k. 5; zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z 9 czerwca 2014 r., k. 146))

Nieruchomość lokalowa powódki jest położona w obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego na podstawie uchwały nr (...)Sejmiku Województwa (...) z 20 czerwca 2011 r. (OOU 2009). Uchwała weszła w życie 4 sierpnia 2011 roku.

( okoliczności bezsporne )

Powódka, działając we własnym imieniu, 3 sierpnia 2013 roku złożyła pozew w niniejszej sprawie. Odpis pozwu został doręczony pozwanemu 17 lutego 2014 roku.

( dowody: koperta nadania pozwu, k. 6, zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 96.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej, niewymagających dowodu bezspornych twierdzeń stron oraz dowodów z dokumentów, znajdujących się w aktach niniejszej sprawy, które nie pozostawały ze sobą w sprzeczności i których autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy nie zakwestionowała skutecznie żadna ze stron niniejszego postępowania. Wobec niekwestionowania złożonych do akt kserokopii dokumentów, brak było podstaw do żądania złożenia tych dokumentów w oryginale.

Sąd pominął wniosek powódki o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa na okoliczność kosztów rewitalizacji akustycznej nieruchomości lokalowej powódki, albowiem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. Przeprowadzenie zawnioskowanego dowodu byłoby niecelowe z uwagi na uznanie, iż roszczenia zgłoszone w pozwie nie mogą zostać uwzględnione z uwagi na upływu terminu zawitego do zgłoszenia roszczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutu pozwanego, iż powódce w niniejszej sprawie nie przysługuje legitymacja procesowa czynna do wytoczenia powództwa. Powódka przedkładając do akt sprawy dowody z dokumentów w postaci decyzji o przydziale lokalu mieszkalnego oraz zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) udowodniła, że przysługuje jej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nr (...).

Podstawę prawną dochodzonych przez powódkę roszczeń uznać należy art. 129 ust. 1 - 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2013.1232 j.t), zgodnie z którym jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części, (ust.l). W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości (ust. 2). Roszczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, a roszczenie, o którym mowa w ust. 2, także osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości. (ust.3) Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości (ust. 4).

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z wolą ustawodawcy roszczenia formułowane na podstawie art. 129 ust. l i 2 p.o.ś. podlegają ograniczeniom czasowym. Treść art. 129 ust. 4 p.o.ś, konstytuuje bowiem uprawnienie limitowane w czasie tj. ograniczone terminem prawa materialnego, po upływie którego uprawnienie do wystąpienia z roszczeniem wygasa. Wystąpienia z roszczeniem w przewidzianym terminie jest zatem podstawową przesłanką odpowiedzialności pozwanego. W judykaturze Sądu Najwyższego wyjaśniono, że termin określony w art. 129 ust. 4 p.o.ś., jest terminem zawitym, a nie terminem przedawnienia. Jest to termin wyznaczony dla zgłoszenia roszczeń wskazanych w art. 129 ust. 1-3 ww ustawy, obowiązanemu do ich realizacji, którego dochowanie warunkuje zachowanie tych roszczeń. Odrębną kwestią jest przedawnienie tych roszczeń. Stanowią one roszczenia majątkowe niemieszczące się w ramach odpowiedzialności deliktowej, w związku z czym stosuję się do nich terminy przedawnienia wynikające z art.118 k.c., biegnące od chwili ich powstania, tj. od dnia wprowadzenia ograniczeń korzystania z nieruchomości, gdyż wtedy stają się one wymagalne. Dodać należy, że wystąpienie z roszczeniem stosownie do art. 129 ust. 4 p.o.ś., ma charakter czynności jednorazowej w odniesieniu do danego roszczenia - dokonanie tej czynności w terminie wskazanym w tym przepisie oznacza jego dochowanie i kończy jego bieg. Skutkiem tego jest zachowanie roszczenia przez uprawnionego, choćby na drodze sądowej dochodził on roszczenia w większym rozmiarze niż objęty wystąpieniem oraz choćby dochodził roszczenia nie w jednym, ale w kolejnych procesach.

Kolejną, budzącą wątpliwości kwestią było ustalenie, jak rozumieć pojęcie „wystąpienia z roszczeniem", o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś.. Przyjmuje się, że chodzi tu o zgłoszenie roszczenia obowiązanemu w celu jego zaspokojenia. Za takie uznawano wysłanie w tym terminie pisma do pozwanego, ale także wystąpienie w tym terminie z pozwem (por wyrok SA w Łodzi z 26 lutego 2013 roku, I ACa 1366/12). Kwestia ta stała się przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego, który uznał, że oświadczenie skierowane do obowiązanego, celem dochowania terminu określonego w art. 129 ust. 4 p.o.ś., musi przed jego upływem do niego dojść w taki sposób, aby mógł się z nim zapoznać (art. 61 k.c.). W razie, gdy nośnikiem tego oświadczenia jest pozew lub inne pismo procesowe, dla dochowania terminu, o którym mowa w art. 129 ust. 4 p.o.ś., konieczne jest, aby przed jego upływem pozew lub to pismo zostały doręczone obowiązanemu. Nie wystarcza zaś to, że przed tym upływem powództwo zostanie wytoczone lub pismo zostanie wniesione do sądu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 2 października 2015 r., IICSK 720/14, Legalis nr 1350328). Mimo zatem pierwotnie przyjęcia korzystnej dla powódki interpretacji pojęcia „wystąpienia z roszczeniem", z uwagi na zajęcie stanowiska w tym przedmiocie przez Sąd Najwyższy w powołanym wyżej orzeczeniu, Sąd uznał, że zasadna jest wskazana tam wykładnia.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że powódka występując z powództwem nie dochowała terminu zawitego wynikającego z art. 129 ust. 4 p.o.ś. Powódka nie występowała do pozwanego z roszczeniem przed wniesieniem pozwu. Swoje żądanie zawarła w pozwie wniesionym tuż, przed upływem terminu do zgłoszenia roszczenia. Dwuletni termin, w którym powódka mogła wystąpić przeciwko pozwanemu z roszczeniami wynikającymi z art. 129 ust. 1-3 p.o.ś., należy liczyć od dnia wejścia w życie Uchwały Sejmiku Województwa (...) tworzącej obszar ograniczonego użytkowania dla (...)w W., a więc od 4 sierpnia 2011 roku. Wobec tego termin na dochodzenie roszczeń odszkodowawczych przez powódkę wygasł 4 sierpnia 2013 roku. Wprawdzie powódka wniosła pozew w niniejszej sprawie 3 sierpnia 2013 roku, czyli w przewidzianym ustawowo terminie. Niemniej jednak jego doręczenie pozwanemu nastąpiło dopiero 17 lutego 2014 roku. Tym samym po terminie wynikającym z art. 129 ust. 4 p.o.ś., zatem zgłoszone przez powódkę roszczenia, należało uznać za spóźnione i z tego tylko względu powództwo oddalić w całości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy jak w sentencji wyroku w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 3 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3 600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), kwotę 17 zł stanowiącej opłatę skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa.

Na podstawie § 15 ust 1 i 2 w zw. z § 6 ust. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radcy prawnego oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461) sąd przyznał wynagrodzenie pełnomocnikowi z urzędu działającemu w imieniu powódki w kwocie 3 600 zł, powiększone o należny podatek od towarów i usług.

SSO Maciej Kruszyński