Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ca 509/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze VI Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marek Witczak ( spr)

Sędziowie:SSO Joanna Klimek – Zielińska

SSO Elżbieta Ozga - Świetlik

Protokolant: st. sekr. sąd Mirosława Rycek

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2016 roku w Zielonej Górze

sprawy z powództwa I. M.

przeciwko R. M.

o alimenty bieżące i alimenty zaległe

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Świebodzinie

z dnia 9 maja 2016 roku, sygn. akt III RC 62/15

I.  oddala apelację;

II.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

SSO J. Z. SSO M. W. (...) E. O.-Świetlik

Sygn. akt VI Ca 509/16

UZASADNIENIE

Powódka I. M. wniosła o zasądzenie od pozwanego R. M. zaległych alimentów w wysokości 36.000 zł. za okres od stycznia 2012r. do grudnia 2014r. oraz o zasądzenie alimentów bieżących w wysokości po 1.000 zł. miesięcznie, poczynając od 01 stycznia 2015r. Jednocześnie powódka złożyła wniosek o udzielenie zabezpieczenia na czas toczącego się postępowania poprzez zobowiązanie pozwanego, by łożył na jej rzecz alimenty po 1.000zł m-nie. Domagała się również zasądzenia kosztów procesu w/g norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka m. in. podała, że Sąd Okręgowy w Zielonej Górze rozwiązał małżeństwo stron przez rozwód z winy pozwanego. W czasie małżeństwa powódka zajmowała się opieką i wychowaniem dwójki dzieci stron oraz pracowała zarobkowo, zaś pozwany pracował jako maszynista na kolei. Zarobki pozwanego pozwalały na utrzymanie rodziny i godne życie. Pozwany w tym czasie zarabiał około 4.000 zł. Aktualnie powódka pracuje w firmie (...) w K. i uzyskuje dochód w kwocie 641,68 zł. netto oraz otrzymuje 340zł. zasiłku rodzinnego na syna M. M. (1). Powódka posiada na utrzymaniu dwoje uczących się dzieci, na które ich ojciec nie łożył i nie łoży alimentów, gdyż prawomocnym wyrokiem z dnia 26 maja 2010r. Sąd Rejonowy w Świebodzinie oddalił powództwo o alimenty na rzecz dzieci stron. Wówczas pozwany zobowiązał się do spłaty wszystkich zaciągniętych zobowiązań w czasie trwania małżeństwa, zaś powódka zobowiązała się do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci. Powódka wywiązała się należycie ze swoich obowiązków, natomiast pozwany nie spłacił zadłużeń i nie uiszczał alimentów. Sytuacja materialna powódki jest bardzo zła. Jako podstawę prawną bieżącego roszczenia alimentacyjnego powódka wskazała art. 60 § 2 k.r.o. i art. 135 § 1 k.r.o. Odnoście alimentów zaległych podała, że z okresu od stycznia 2012r. pozostają zobowiązania obciążające powódkę, które miał spłacić pozwany, a które aktualnie są egzekwowane przez komornika sądowego.

W odpowiedzi na pozew pozwany R. M. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych powódki, jak również o zasądzenie kosztów procesu w/g norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że powódka nie wykazała, iż od czasu rozkładu pożycia pomiędzy małżonkami jej sytuacja uległa istotnemu pogorszeniu. Sytuacja materialna pozwanego jest bardzo trudna. W czasie małżeństwa stron zaciągnęli oni wspólnie bardzo dużo zobowiązań. Pozwany spłacał i nadal spłaca te zobowiązania. W trakcie małżeństwa i obecnie pracuje jako maszynista pojazdu trakcyjnego. Zarabia średnio ok. 3.100zł. m-nie, z czego 1.560zł. zajmuje komornik na poczet postępowań egzekucyjnych. Z pozostałego wynagrodzenia pozwany płaci inne zobowiązania i przeznacza na życie oraz mieszkanie. Pozwany opłaca również podatek od nieruchomości wspólnej stron, w której zamieszkuje powódka.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 06.05.2015r. Sąd Rejonowy w Świebodzinie oddalił wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia a jej zażalenie Sąd Okręgowy w Zielonej Górze oddalił.

Wyrokiem z dnia 09 maja 2016r., wydanym w sprawie sygn. akt III RC 62/15, Sąd Rejonowy w Świebodzinie w całości powództwo oddalił i nie obciążył powódki kosztami procesu. (k.-259)

Rozpoznając tę sprawę Sąd Rejonowy m. in. ustalił, że wyrokiem z dnia 07 grudnia 2010r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze rozwiązał małżeństwo R. M. i I. M. przez rozwód z winy pozwanego. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi wówczas dziećmi stron: M. M. (1), ur. (...) i M. M. (2), ur. (...) powierzył I. M., natomiast wykonywanie władzy rodzicielskiej pozwanemu ograniczył do ogólnego wglądu w ich wychowanie, w szczególności do współdecydowania w wyborze szkoły, zawodu, oraz sposobu leczenia w razie poważnej choroby. Sąd ten nie obciążył R. M. obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz małoletnich dzieci stron. W dacie wyroku rozwodowego powódka pracowała w firmie (...) w K., kleiła ramki. W weekendy pracowała jako kelnerka na weselach, piekła ciasta, z tych prac zarabiała ok. 2.500zł. Wykonywała również inne prace dorywcze. Mieszkała z małoletnimi dziećmi w domu, który stanowił współwłasność stron.

Pozwany R. M. pracował w (...) w C. na stanowisku starszego maszynisty pojazdu trakcyjnego, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i zarabiał średnio netto 4.009,82zł. – 3.743,85zł. m-nie. Wynagrodzenie od września 2008r. było obciążone zajęciami sądowo-komorniczymi średnio w wysokości 1.319,70zł.-1.260,24zł. m-nie z tytułu różnych zobowiązań zaciągniętych wspólnie przez strony w czasie trwania małżeństwa. Pozwany podejmował również dodatkowe zatrudnienia na umowy o dzieło i umowy zlecenia. Po potrąceniach do wypłaty pozostawała pozwanemu kwota około 1.100 zł. m-nie. Spłacał również pożyczkę zakładową, której miesięczna rata wynosiła 292 zł. Pozwany od 2007r. pozostawał w nieformalnym związku z M. B..

Powódka nie domagała się od pozwanego alimentów na rzecz małoletnich dzieci, ani na własną rzecz w ramach postępowania rozwodowego wskazując, że pracuje i jest w stanie sama utrzymać dzieci. Strony umówiły się, że pozwany będzie spłacał wszystkie zobowiązania, które strony zaciągnęły w czasie trwania małżeństwa.

W/g pozwanego wspólne zobowiązania stron wynosiły ok. 200.000 zł. wraz z odsetkami i wynikały z ok. 20 kredytów. Rodzina żyła ponad stan. Ponieważ pozwany spłacał długi, wyrokiem z dnia 26 maja 2010r. sygn. III RC 43/10 Sąd Rejonowy w Świebodzinie oddalił powództwo małoletnich M. i M. M. (2) zastępowanych przez matkę I. M. o alimenty. Przeciwko stronom toczą się nadal liczne postępowania egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Świebodzinie B. D.; prowadzona jest również egzekucja z nieruchomości, w której zamieszkuje powódka.

Powódka I. M. ma obecnie 43 lata, z zawodu jest operatorem ruchowo-przewozowym kolei. Jest zdrowa, nie choruje przewlekle. Jest zatrudniona nadal w firmie (...) jako monter konstrukcji drewnianych i sprzątaczka, na 1/2 etatu, na czas nieokreślony, za wynagrodzeniem netto 602,65zł. Z zaświadczenia pracodawcy wynikało, że wynagrodzenie podlega zajęciu komorniczemu, jednak nie wskazano, w jakiej kwocie. W/g oświadczenia powódki- w kwocie 60 zł. Powódka pracuje dodatkowo w firmie (...) poza umową o pracę, podejmuje prace dorywcze.

I. M. pozostaje w nieformalnym związku z innym mężczyzną. Zamieszkuje z pełnoletnimi już dziećmi i partnerem w domu, który jest współwłasnością stron. (...) powódki również pracuje w firmie (...) w K., według twierdzeń powódki na ½ etatu, partycypuje w kosztach utrzymania domu.

Córka stron (lat 20) pracuje na 1/2 etatu w tej samej firmie co powódka i zarabia 850 zł. m-nie, a nadto pracuje w szkole języków obcych, gdzie zarabia 300-400 zł. m-cznie. Poza tym studiuje zaocznie na 2 kierunkach tj. filologię szwedzką i angielską. Z tego tytułu powódka co drugi miesiąc przekazuje córce kwotę 500 zł. Syn stron M. M. (1) (lat 19) jest uczniem IV klasy Zespołu Szkół (...) w Z.; pozostaje na utrzymaniu matki.

Powódka nie uczestniczy w spłacie zadłużeń zaciągniętych wspólnie z pozwanym w czasie małżeństwa. Sądowi Rejonowemu z urzędu wiadomo, że toczy się sprawa z powództwa M. M. (2) i M. M. (1) przeciwko R. M. o alimenty /sygn. III RC 335/15/. W przedmiotowej sprawie zapadło rozstrzygnięcie w zakresie zabezpieczenia roszczeń powodów, przy czym wniosek o udzielenie zabezpieczenia na rzecz córki M. M. (2) został oddalony, natomiast wniosek o udzielenie zabezpieczenia na rzecz syna M. M. (1) został częściowo uwzględniony na kwotę po 350 zł m-cznie, poczynając od 11.12.2015r. Dotychczas pozwany nie łożył dobrowolnie na utrzymanie dzieci.

Pozwany R. M. ma 51 lat, z zawodu jest elektromonterem taboru kolejowego. Jest zdrowy. Pozostaje w związku małżeńskim z M. M. (4) od lutego 2011r. Mieszka z żoną w wynajętym mieszkaniu w M. i za wynajem mieszkania płaci ok. 500z.ł m-nie. Pozwany pracuje nadal w (...) S.A. na stanowisku starszego maszynisty pojazdu trakcyjnego, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, za wynagrodzeniem netto 3.149,55 zł. m-nie. Na dojazdy do pracy do C. pozwany wydaje ok. 400zł. m-nie, dojeżdżając samochodem prywatnym. Pozwany pracuje w systemie dwuzmianowym w różnych godzinach, także w weekendy. Pozwany nadal regularnie w ramach zajęć komorniczych spłaca częściowo zadłużenie. Wynagrodzenie pozwanego z tytułu zajęć komorniczych pomniejszane jest co miesiąc o 50 %. Komornik egzekwuje z wynagrodzenia za pracę pozwanego także podatek za nieruchomość zabudowaną w K., stanowiącą współwłasność stron, w której mieszka powódka. Pozwany poza egzekucją komorniczą spłacił w całości w 2013r. zobowiązanie z tytułu kredytu zaciągniętego z powódką w banku (...) /zadłużenie wynosiło 35.000 zł/. Ponadto z zaświadczenia Komornika Sądowego B. D. z dnia 22.05.2015r. wynika, że przeciwko dłużnikowi są w toku dwadzieścia trzy postępowania egzekucyjne. W/g stanu na dzień 22.05.2015r. zadłużenia wynoszą łącznie 329.882,53 zł.

Żona pozwanego pracuje w firmie (...) w M. jako prasowaczka na cały etat i zarabia netto 1.199,56zł. m-nie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd I instancji zważył, iż powództwo o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki alimentów zaległych w kwocie 36.000 zł. za okres od stycznia 2012r. do grudnia 2014r., jak również o zasądzenie alimentów bieżących w kwocie po 1000 zł. m-nie nie zasługiwało na uwzględnienie. Zasadność powództwa Sąd rozpatrywał w świetle art 60 § 2 k.r.o., którego przesłanką jest istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego.

W/g Sądu uzyskanie alimentów za okres sprzed wniesienia powództwa uzależnione jest od wykazania przez wierzyciela, że jego usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem nie zostały za ten okres zaspokojone albo zostały zaspokojone na skutek np. zaciągnięcia kredytów.

Strona powodowa nie wykazała, by doszło do istotnego pogorszenia jej sytuacji materialnej po rozwodzie. W pierwszej kolejności Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że w czasie małżeństwa strony spowodowały wspólnie bardzo wysokie zadłużenia, gdyż nieracjonalnie zaciągały liczne pożyczki, kredyty „ na wszystko”. Następnie w celu spłaty już zaciągniętych pożyczek zadłużały się u kolejnych wierzycieli, nie posiadając już odpowiednich środków finansowych na ich spłatę, wpadając w tzw. spiralę kredytową, gdzie łączna kwota rat kredytów jeszcze w czasie trwania małżeństwa wynosiła około 3.000 zł. miesięcznie. Powódka swoim zachowaniem sama jeszcze w czasie małżeństwa przyczyniła się do swojej obecnej sytuacji materialnej. Dalej Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że w czasie małżeństwa pozwany był wyłącznie obciążony spłatą wspólnych zadłużeń i z tego tytułu od września 2008r. jego wynagrodzenie za pracę było obciążone licznymi zajęciami komorniczymi i jest ono nadal niewystarczające do zaspokojenia wszystkich wierzycieli. Komornik potrącając z wynagrodzenia za pracę 50 % pozostawia pozwanemu na jego własne utrzymanie kwotę około 1.500 zł. m-nie, z czego pozwany musi ponieść również koszty dojazdu do pracy w kwocie ok. 400 zł., opłacić wynajęte wraz z żoną mieszkanie.

Sąd I instancji, dokonując porównania aktualnej sytuacji materialnej powódki z sytuacją, w której znajdowałaby się ona, gdyby rozwodu nie orzeczono uznał, że brak podstaw do przyjęcia by nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji materialnej powódki.

W ocenie Sądu wątpliwości budzi fakt, że powódka wystąpiła z żądaniem alimentów na własną rzecz dopiero po blisko 6 latach od orzeczenia rozwodu. Obecnie bowiem sytuacja powódki jest lepsza aniżeli bezpośrednio po orzeczeniu rozwodu, kiedy to powódka miała na utrzymaniu małoletnie jeszcze wówczas dzieci, kiedy powódka musiała dokładać wszelkich starań osobistych i finansowych by utrzymać siebie i małoletnich, bez udziału alimentacyjnego ze strony pozwanego. Obecnie dzieci stron są już pełnoletnie, córka osiągnęła już częściową samodzielność życiową, pracuje, a syn ma zasądzone od pozwanego alimenty w kwocie po 350 zł. m-nie od grudnia 2015r. tytułem zabezpieczenia w sprawie, która toczy się przed tut. Sądem pod sygn. III RC 335/15. Nie uszedł uwadze Sądu fakt, że powódka pozostaje w nieformalnym związku, a parter wspiera ją finansowo.

Odnośnie roszczenia o alimenty zaległe w łącznej kwocie 36.000 zł. za okres od stycznia 2012r. do grudnia 2014r., to również powódka nie przedstawiła żadnych dowodów. Powódka jedynie wskazywała, że żądana kwota związana jest z zadłużeniem ją obciążającym z tytułu prowadzonego postępowania egzekucyjnego z nieruchomości w sprawie KM 2216/10, a dotyczącego zobowiązań wspólnie zaciągniętych z pozwanym w czasie trwania małżeństwa. W ocenie Sądu Rejonowego alimenty zaległe, których domaga się powódka, nie mogą stanowić źródła finansowania zadłużeń kredytowych zaciągniętych przez nią świadomie i wspólnie z pozwanym, gdyż taki rodzaj długu nie wchodzi w ogóle w zakres usprawiedliwionych potrzeb powódki.

Kierując się powyższymi argumentami Sąd I instancji powództwo w całości oddalił.

Na zasadzie art. 102 k.p.c., pomimo nieuwzględnienia powództwa, Sąd nie obciążył powódki kosztami procesu z uwagi na sytuację rodzinną. (k.264-271)

Wyrok Sądu Rejonowego w części oddalającej powództwo o alimenty bieżące po 1.000 zł. miesięcznie zaskarżyła apelacją powódka.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzącą do błędnego przyjęcia, że orzeczenie rozwodu między stronami nie spowodowało istotnego pogorszenia sytuacji materialnej powódki, podczas gdy właściwa analiza materiału dowodowego prowadziła do odmiennego wniosku ;

błędne przyjęcie, że materiał dowodowy nie wskazuje na to, aby sytuacja materialna powódki, w jakiej znajdowałaby się gdyby rozwodu nie orzeczono, była lepsza od tej, w której znajduje się obecnie, podczas gdy już samo porównanie uzyskiwanych przez strony dochodów prowadzi do wniosku odmiennego: gdyby strony żyły razem, to aktualnie po dokonanych potrąceniach komorniczych dysponowałyby kwotą ok. 2.250 zł., zaś powódka dysponuje kwotą 650 zł. i ma na utrzymaniu dwójkę uczących się dzieci, z kolei pozwanemu po potrąceniu zajęć komorniczych pozostaje kwota 1.600 zł. netto i nie ma na utrzymaniu dzieci stron;

naruszenie art. 60 § 2 k.r.o. i art. 135 k.r.o. poprzez oddalenie powództwa w całości w sytuacji, gdy orzeczenie rozwodu między stronami spowodowało istotne pogorszenie sytuacji materialnej powódki i aktualnie nie jest ona w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Powódka od kilku lat nie otrzymuje alimentów na dzieci oraz na swoją rzecz, gdyż pozwany zobowiązał się spłacać wspólny dług stron, tymczasem pozwany nie wywiązał się ze swego zobowiązania i powódka ma przez to problemy finansowe, prowadzona jest egzekucja z nieruchomości zajmowanej przez powódkę i dzieci stron.

Stawiając powyższe zarzuty powódka wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzanie od pozwanego na rzecz powódki alimentów po 1.000 zł. miesięcznie poczynając od stycznia 2015r. wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności;

ewentualnie

o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świebodzinie.

W uzasadnieniu apelacji powódka szczegółowo uzasadniła poszczególne zarzuty. (k.280-284)

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów procesu za drugą instancję według norm przepisanych .

W uzasadnieniu pisma pozwany m. in. wskazał, że egzekucja z nieruchomości została wszczęta w 2010r. i była skutkiem długu z okresu wspólnego pożycia, wysokość zobowiązań z okresu małżeństwa wynosi ok. 300 tys. zł., a wynagrodzenie pozwanego jest niewystarczające na zaspokojenie wszystkich wierzycieli. (k.292-294)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja powódki nie zasługuje na uwzględnienie, co prowadzi do jej oddalenia.

Zarzuty apelacji, aczkolwiek rożnie sformułowane, sprowadzają się do oceny czy przesłanka, od której zależy powstanie obowiązku alimentacyjnego małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia, spowodowania przez rozwód istotnego pogorszenia sytuacji materialnej małżonka niewinnego, w realiach niniejszej sprawy została spełniona.

Zarówno Sąd I instancji, jak i skarżąca, powołują się na tezę, iż istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego w rozumieniu art. 60 § 2 k.r.o. zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się na skutek rozwodu z sytuacją, w jakiej znalazłby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo.

Dla wykazania prawdziwości tezy o istotnym pogorszeniu sytuacji materialnej skarżąca powołuje się na fakt, iż w czasie pozostawania stron w związku małżeńskim, to w zasadzie pozwany utrzymywał rodzinę i zapewniał jej wysoki standard życia, co sprzeczne jest z zeznaniami samej apelującej, która słuchana w charakterze strony podała, że w czasie małżeństwa przez cały czas pracowała, „ zarabiała wtedy ok. 2.000 zł” ( k. 235 akt), a wysoki standard życia, co wynika z zebranego materiału dowodowego, był oparty na kredytach i które, co nie było kwestionowane, spłacał pozwany. Z tego względu nie został obciążony alimentami w wyroku rozwodowym.

Skarżąca pomija, że przy badaniu przesłanek z art. 60 § 2 k.r.o. konieczne jest uwzględnienie wszystkich nie dających się ściśle ująć i z góry przewidzieć okoliczności każdego przypadku, w tym zbadanie przyczyn, z powodu których osoba żądająca alimentów znajduje się w określonej sytuacji materialnej

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wskazuje, aby sytuacja materialna skarżącej, w jakiej znajdowałaby się, gdyby rozwodu nie orzeczono, była lepsza od tej, w której znajduje się obecnie. Przede wszystkim wynika to z kolosalnego zadłużenia, co skutkowało tym, że raty kredytu w czasie trwania małżeństwa wynosiły około 3.000 zł., przy zarobkach pozwanego ok. 4.000 zł. Apelująca pomija, że w czasie małżeństwa, poczynając od września 2008r., wynagrodzenie pozwanego obciążone było zajęciami komorniczymi. Egzekucja z nieruchomości, co według skarżącej przemawiało za tym, że pozwany nie spłacał zobowiązań, wszczęta była jeszcze w czasie małżeństwa, następnie umorzona i na nowo wszczęta w 2014r., co było spowodowane niemożnością spłaty zadłużenia wobec konkretnego wierzyciela, mimo zajęcia wynagrodzenia pozwanego do kwoty maksymalnej, dopuszczonej przez przepisy prawa. Skarżąca nie uczestniczyła w spłacie zobowiązań, poza niewielką kwotą ok. 60 zł. miesięcznie, nie wie, na jaką kwotę jest zadłużona wspólnie z pozwanym, nie wie, ilu było i jest wierzycieli. Jeżeli zważy się, że wysokość wszystkich zobowiązań stron powstałych w okresie wspólnego pożycia, co nie zostało zakwestionowane, według stanu na maj 2015r., wynosiła ok. 300 tys. zł., to powyższe ustalenia faktyczne przemawiają za tym, że funkcjonując w związku małżeńskim z pozwanym pozostawałaby w bardzo trudnej sytuacji materialnej.

Dla wykazania istotnego pogorszenia sytuacji materialnej skarżąca powołuje się na wyliczenia rachunkowe, iż aktualnie uzyskuje dochód w kwocie 650 zł.; pozwany po dokonanych potrąceniach komorniczych dysponuje kwotą 1.600 zł. miesięcznie, a dodatkowo jego żona uzyskuje dochody w kwocie 1.200 zł. netto. Wyprowadza z tego wniosek, że gdyby małżonkowie pozostawali w małżeństwie, dysponowaliby kwotą 2.250 zł., a po odjęciu kosztów utrzymania domu ok. 500 zł., pozostałaby im kwota 1.750 zł. na bieżące życie. Tymczasem skarżącej, po opłaceniu kosztów utrzymania domu, pozostaje ok. 150 zł., co zmusza ją do podejmowania prac dorywczych oraz korzystania z pomocy innych osób. Skarżąca wymieniając wysokość miesięcznej kwoty pozostającej do dyspozycji pozwanego na 1.600 zł., pomija fakt ponoszenia przez pozwanego wysokich kosztów dojazdu do pracy z M. do C., wynoszących ok. 400 zł. miesięcznie, opłat za wynajęte mieszkanie, co rzutuje na zmniejszenie środków pozostających do dyspozycji pozwanego.

Zauważyć należy, że wyżej przytoczone fakty i wyprowadzone z nich przez powódkę wnioski pozostają w sprzeczności z zeznaniami skarżącej złożonymi przed Sądem I instancji. Skarżąca podała, iż oficjalnie zatrudniona jest na 1/2 etatu, lecz dodatkowo w tym samym zakładzie pracy wykonuje prace „na czarno”, osiągając dodatkowe wynagrodzenie. Ponadto pozostaje w nieformalnym związku a jej partner dokłada się do kosztów utrzymania 600 zł. (k. 235). Odwołując się tylko do tych wypowiedzi należy stwierdzić, iż sytuacja materialna powódki rysuje się odmiennie w stosunku do wykazywanej w apelacji, co ma znaczenie dla oceny możliwości zaspokojenia swoich potrzeb.

Sąd I instancji odniósł się do wątku dalszego utrzymywania pełnoletnich dzieci przez apelująca. Starsza córka pracuje i wprawdzie uczy się, lecz należy przyjąć, że powinna zaspokoić potrzeby własnymi staraniami, a w pokrywaniu kosztów utrzymania uczącego się syna, pozwany został zobowiązany do współuczestnictwa, co wbrew twierdzeniom skarżącej, ma wpływ na możliwość zaspokojenia jej potrzeb.

Reasumując stwierdzić należy, że Sąd I instancji prawidłowo uznał, że położenie materialne apelującej, domagającej się świadczenia alimentacyjnego od pozwanego, nie uległo istotnemu pogorszeniu w stosunku do sytuacji, w jakiej znalazłaby się, gdyby małżeństwo nadal funkcjonowało.

Z powyższych względów Sąd odwoławczy uznając apelację powódki za bezzasadną z mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnione jest treścią art. 108 § 1 k.p.c. i art. 102 k.p.c. Zasady słuszności, a w tym przypadku zwłaszcza sytuacja rodzinna, przemawiały za nieobciążeniem apelującej kosztami postępowania odwoławczego, mimo przegrania sprawy także w drugiej instancji.

SSO J. Z. SSO M. W. SSO E. O.-Świetlik