Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 892/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 września 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Ludmiła Tułaczko

Sędziowie: SO Małgorzata Bańkowska

SO Anita Jarząbek - Bocian (spr.)

protokolant: p.o. protokolant sądowy Aneta Kniaziuk

przy udziale prokuratora Anny Radyno-Idzik

po rozpoznaniu dnia 6 września 2016 r.

sprawy skazanego M. J. s. Z. i M. ur. (...) w W.

o wyrok łączny

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 22 stycznia 2016 r. sygn. akt III K 538/15

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. B. kwotę 147,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę skazanego z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek od towarów i usług; zwalnia skazanego od wydatków w postępowaniu odwoławczym, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

SSO Ludmiła Tułaczko SSO Małgorzata Bańkowska SSO Anita Jarząbek - Bocian

Sygn. akt VI Ka 892/16

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja, w której obrońca skazanego zarzuca, w oparciu o art. 438 pkt 4 k.p.k. rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia wolności oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych nie zasługuje na uwzględnienie.

Wobec M. J. Sąd Rejonowy mógł wymierzyć karę łączną w wymiarze od 150 dni pozbawienia wolności (dla lepszego zobrazowania można przyjąć, iż jest to 5 miesięcy pozbawienia wolności) do 4 miesięcy i 150 dni pozbawienia wolności, czyli 9 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd wymierzył skazanemu karę łączną w wymiarze 7 miesięcy pozbawienia wolności, a zatem w połowie wyżej wskazanego zakresu. Orzeczenie to jest zatem zgodne z dyrektywami wymiaru kary łącznej określonymi w art. 86 § 1 k.k. oraz art. 87 § 1 k.k.

Niewspółmierność kary zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (zob. wyrok SN z 30.11.1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o "różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować" (wyrok SN z 2.02.1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739). Chodzi natomiast o "znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną)" (zob. wyrok SN z 22.10.2007 r., SNO 75/07, LEX nr 569073) czy jeszcze inaczej taką, której dysproporcja jest wyraźna, bijąca w oczy czy oślepiająca (zob. wyrok SA w Krakowie z 28.05.2010 r., II AKa 82/10, LEX nr 621421). Zgodnie z tą wykładnią nie sposób uznać kary łącznej, która przewyższa minimalny wymiar o zaledwie dwa miesiące, za rażącą i niewspółmiernie surową. Różnica bowiem między tym minimalnym wymiarem a karą orzeczoną z pewnością nie „bije w oczy”, nie jest „oślepiająca”, jak to ujęto w wyżej powołanych orzeczeniach.

Kara ta ponadto prawidłowo uwzględnia związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy czynami, które wypełniały znamiona tego samego przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., a zostały popełnione w odstępie zaledwie 3 dni. Sąd Okręgowy nie widzi jednak podstaw, dla których popełnienie w taki krótkim czasie kilku podobnych przestępstw miałoby zostać premiowane wymierzeniem kary łącznej na zasadzie absorpcji. Wyrokowanie łączne w żadnym razie nie sprowadza się do automatycznego przyjmowania rozwiązania najkorzystniejszego dla skazanego i wymierzania mu kary łącznej na zasadzie absorpcji, której zastosowanie nie jest obowiązkiem sądu orzekającego, a wręcz przeciwnie – powinno mieć charakter wyjątkowy i dotyczyć sytuacji nietypowych. Fakt, iż przestępstwa popełnione przez skazanego skierowane były przeciwko tym samym dobrom, sam w sobie nie jest wystarczającym dla zastosowania zasady pełnej absorpcji. Bliskość podmiotowo-przedmiotowa popełnionych przestępstw nie stanowi bowiem na tyle istotnej przesłanki wymiaru kary łącznej, by ograniczać ogólne zasady wymiaru kary z art. 53 k.k. Zatem wymierzając karę łączną przede wszystkim należy mieć na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego (wyrok SA w Szczecinie z 25.06.2015 r., II AKa 102/15, LEX nr 2025610). Na gruncie tego przepisu zaś nie sposób uznać, że zastosowanie absorpcji miałoby wobec M. J. wymiar wychowawczy. Raczej należy przyjąć, że utwierdziłoby to skazanego w przekonaniu, że orzekanie kary łącznej pozwala uniknąć dolegliwości za część popełnionych przestępstw, a sytuacja taka byłaby niedobra tak z punktu widzenia prewencji szczególnej, jak i ogólnej.

Jeżeli zaś chodzi o łączny środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w wymiarze 4 lat, to także tutaj Sąd Okręgowy przychyla się do stanowiska Sądu I instancji, iż powinien być on orzeczony przy zastosowaniu zasady kumulacji. Skazany popełnił w ciągu 3 dni dwa takie same przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, okazał tym samym rażące lekceważenie dla zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym i w pewien sposób dowiódł, że jego udział w tymże ruchu stanowi zagrożenie dla innych jego uczestników. Dlatego też sądy rejonowe dwukrotnie orzekały wobec M. J. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat, a w ocenie tutejszego Sądu, powinny one zostać wykonane w całości, tj. w wymiarze 4 lat. Taki wymiar łącznego środka karnego doskonale bowiem uwzględnia stopień winy skazanego i naganność jego zachowania, zaś ponownie – orzeczenie go w niższym wymiarze, a w szczególności przy zastosowaniu zasady absorpcji, utwierdziłoby skazanego w błędnym przekonaniu o częściowej bezkarności za popełnione czyny.

Dlatego też zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy, uznając apelację obrońcy skazanego za bezzasadną. Jednocześnie należało przyznać obrońcy stosowne wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej. Ponadto Sąd uznał za zasadne zwolnienie skazanego od wydatków w postępowaniu odwoławczym, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.

SSO Ludmiła Tułaczko

SSO Małgorzata Bańkowska

SSO Anita Jarząbek-Bocian