Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w G.-D.

przeciwko K. W. (1) i R. W. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w T.

z dnia 2 lipca 2014 r. sygn. akt I C 2077/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy.

V ACa 887/14

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w G.-D. domagał się wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazania pozwanym K. W. (1) oraz R. W. (1), aby solidarnie zapłacili z weksla kwotę 514.501,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.

W dniu 8 lipca 2013r. Sąd Okręgowy w T. (...)wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym uwzględniając żądanie pozwu.

Pozwani w ustawowymi terminie wnieśli zarzuty od powyższego nakazu zapłaty domagając się jego uchylenia i oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda kosztów procesu.

Pozwani w zarzutach podnieśli zarzut nieprawidłowości wypełnienia weksla. Wskazali, iż w związku z zaległościami w płatności strony w marcu 2013r. zawarły umowę przewłaszczenia na powódkę (...). Pod koniec kwietnia 2013r. zawarte zostało porozumienie, na mocy którego pozwana wydała wspomniane stado powodowi za cenę 120.000 zł – wartość znacznie zaniżoną, ponieważ wartość rynkowa (...) wynosiła wówczas ok. 500.000 zł. Niezależnie od tego pozwana czyniła nakłady na majątek powodowej spółki ponosząc wszelkie koszty związane z utrzymaniem przewłaszczonego stada w kwocie 360.000 zł. W konsekwencji roszczenia pozwanej ze wskazanych tytułów kształtują się na poziomie 860.000 zł. Pozwani podnieśli także zarzut nieważności zawartej przez strony umowy przewłaszczenia z dnia 11 marca 2013r. Zdaniem strony pozwanej wskazana umowa nie zawiera elementów przedmiotowo istotnych – nie określa sposobu, w jaki powód zaspokoi swoją należność. Nadto, w ocenie pozwanych umowa, na mocy której wydano stado powodowi zawarta została w sytuacji wyzyskania przymusowego położenia pozwanych. Powód dokonał bowiem cofnięcia przyznanego uprzednio kredytu kupieckiego i wstrzymał dostawy(...). W tej sytuacji pozwani zmuszeni byli do wydania uprzednio przewłaszczonych (...), gdyż ewentualna odmowa wiązała się ze śmiercią głodową całego (...). Poza tym pozwani zarzucili brak legitymacji osób podpisujących w imieniu powodowej spółki porozumienie z dnia 25 kwietnia 2013r. Z ostrożności procesowej podnieśli zarzut potrącenia kwoty 860.000 zł z należnościami powodowej spółki do kwoty 514.501,94 zł.

W odpowiedzi na zarzuty (k. 95 – 104) powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.

Sąd Okręgowy w T. wyrokiem z 2.07.2014r. utrzymał w mocy w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany przez Sąd Okręgowy w T. w dniu 8.07.2013r. (...)oraz orzekł o kosztach postępowania w sprawie.

Swoje rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach.

Na mocy umowy z dnia 11 stycznia 2011r. powód (...) Spółka akcyjna w G.-D. dostarczał pozwanej K. W. (1) mieszanki paszowe do karmienia hodowanych przez nią zwierząt. Zgodnie z (...) w/w umowy pozwanej przysługiwał limit zadłużenia względem powoda wynoszący 200.000 zł. Zabezpieczenie należności za dostarczane pasze stanowił weksel in blanco poręczony przez współmałżonka pozwanej oraz przewłaszczenie aktualnego, hodowanego przez pozwaną stada.

W przypadku nieterminowego regulowania przez pozwaną należności, powód nie miał obowiązku dalszej realizacji dostaw zamówionej(...)Zaś w przypadku nieterminowego regulowania przez pozwaną należności lub powzięcia przez powoda informacji o braku możliwości wywiązania się przez pozwaną z umowy, powód mógł wstrzymać dostawę mieszanek (...) i wezwać powódkę do zapłaty wszystkich należności w terminie 7 dni (...)Niezapłacenie przez powódkę należności w powyższym 7-dniowym terminie powodowało wymagalność wszystkich roszczeń posiadanych przez powoda przeciwko pozwanej. W (...) w/w umowy strony oświadczyły, iż wyłączają możliwość potrącenia swoich wzajemnych wierzytelności, wynikających z w/w umowy.

Tego samego dnia, w związku z zawartą umową, pozwana wystawiła weksel in blanco. Weksel ten został poręczony przez męża pozwanej – pozwanego R. W. (1). Sporządzono również deklarację wekslową, podpisaną przez oboje pozwanych, z której wynika, iż weksel wystawiono w celu zabezpieczenia wierzytelności powoda z tytułu sprzedaży mieszanki(...), weksel zawiera klauzulę „bez protestu” a powód jest upoważniony do uzupełnienia weksla o sumę wekslową oraz o datę płatności weksla. Kwota wekslowa stanowić miała sumę wymagalnych wierzytelności za sprzedane mieszanki (...) wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami poniesionymi w związku z wystawieniem weksla.

Dnia 11 marca 2013r. powód i pozwana, celem zabezpieczenia zapłaty należności za dostarczone(...)zawarli, umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie(...) hodowanego przez pozwaną. Na podstawie w/w umowy pozwana przeniosła na powodowa własności aktualnie hodowanego w swoich (...)w ilości 8.000 sztuk wystawionego do odchowu dnia 7 marca 2013r. Stado to zostało uprzednio nabyte przez pozwaną od M. P. za kwotę 84.672 zł. Pozwana zobowiązała się we własnym zakresie i na własny koszt do przeprowadzenia z należytą starannością wszystkich czynności niezbędnych dla prawidłowego tuczu, w tym zwłaszcza do: dostarczenia wody, karmienia, ogrzewania, bezpośredniej obsługi przewłaszczonych (...), w tym zapewnienia profilaktyki lekarsko-weterynaryjnej oraz załadunku(...) do sprzedaży. Pozwana zobowiązała się ponosić koszty utrzymania(...).

Pozwana na dzień 5 kwietnia 2013r. posiadała wobec powoda zadłużenie, z tytułu niezapłaconych faktur za dostarczone (...) w kwocie 714.585,34 zł. Po tej dacie wpłynęła należność za stado oddane do uboju w kwocie 211.278,24 zł. Ponadto, w dniu 21 kwietnia 2013r. okazało się, że do ubojni wskazanej przez powoda o nazwie Ł. nie dostarczono ok. 2.000 sztuk (...)z poprzedniego stada hodowanego przez pozwaną. Przedstawiciele powoda umówili się na spotkanie z pozwanymi w celu wyjaśnienia tego faktu. Pozwani nie potrafili wytłumaczyć, co się stało z brakującymi (...). Nie było dokumentów potwierdzających, że te(...)padły, czy zostały zutylizowane. Reklamacje co do jakości (...) nie były zgłaszane. Pracownicy powoda podejrzewali, że pozwana sprzedała te (...) do innej ubojni. W tamtym czasie do ubojni (...) dostarczono ok. 2.000 sztuk(...)karmionych (...)powodowej spółki. Sprzedaż nastąpiła na nazwisko Z. W. – brata pozwanego.

W dniu 25 kwietnia 2013r. powód i pozwana zawarli porozumienie, na mocy którego pozwana na poczet zadłużenia przekazała powodowi 8.000 sztuk(...). Strony ustaliły wartość przekazywanego stada na 120.000 zł. Stado miało 7 tygodni.(...)wydano 27 kwietnia 2013r. Porozumienie ze strony powoda podpisał M. Z., który był umocowany do działania w jego imieniu. Na terenie gospodarstwa pozwanej po zabraniu stada pozostało jeszcze ok. 1.000 – 1.500 sztuk(...).

Powód dnia 15 maja 2013r. sprzedał odebrane pozwanej stado K. i M. B.. Pozwani nie zaproponowali innego kupującego, który zaoferowałby wyższą cenę.

Pismem z dnia 4 czerwca 2013r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 396.047,46 zł, z zastrzeżeniem, że niezapłacenie tej kwoty spowoduje wymagalność dalszych roszczeń.

Na dzień 18 czerwca 2013r. zaległość wyniosła 503.979,86 zł bez odsetek. W związku z brakiem zapłaty powód uzupełnił wystawiony przez pozwaną w dniu 11 stycznia 2011r. weksel na kwotę 514.501,94 zł z datą płatności 28 czerwca 2013r. Pismem z dnia 18 czerwca 2013r. powód wezwał pozwanych do wykupu weksla.

Do dnia wniesienia pozwu dochodzona przez powoda należność nie została zapłacona.

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w sprawie, przesłuchanie stron, a także na podstawie zeznań świadków.

Sąd I instancji dał wiarę zeznaniom świadków: M. Z., K. K., K. B. i O. B. (1). Zeznania były jasne, zbieżne, szczegółowe. Z tych samych powodów za wiarygodne uznano zeznania przesłuchanej za powoda wiceprezes G. C.. Zeznania świadka T. J. nie wniosły niczego istotnego dla rozpoznania sprawy.

Zeznaniom świadka M. P. i zeznaniom pozwanego Sąd dał wiarę w zakresie w jakim były zgodne z ustalonym w sprawie stanem faktycznym.

Za w pełni wiarygodne Sąd I instancji uznał dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w szczególności weksel wraz z deklaracją wekslową, umowę przewłaszczenia oraz porozumienie. Prawdziwość dokumentów nie budziła wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Sąd Okręgowy pominął wniosek dowodowy pozwanych o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność utrzymania stada i jego wartości. Zdaniem Sądu Okoliczność, na którą miałby być przeprowadzony ten dowód została już wyjaśniona przy pomocy innych dowodów więc przeprowadzenie tego dowodu zmierzałoby jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania.

Bezsporne było, że powód posiada weksel in blanco wystawiony przez pozwaną i poręczony przez pozwanego. Pozwani tego w zarzutach od nakazu zapłaty nie kwestionowali. Podnieśli natomiast zarzuty dotyczące weksla oraz ze stosunku podstawowego. Żaden z tych zarzutów nie był zasadny.

Odnosząc się do zarzutu pozwanych, iż weksel został wypełniony w nieprawidłowy sposób należy stwierdzić, że zgodnie z (...)umowy sprzedaży z dnia 11.01.2011r. w przypadku nieterminowego regulowania należności dostawca może wstrzymać dostawę mieszanek paszowych i wezwać do zapłaty zaległości. Bez wątpienia już na dzień 6.04.2013r. były zaległości w zapłacie. Po tej dacie wpłynęła należność za stado oddane do uboju w kwocie 211.278,24 zł (faktura RR). Przed wpłatą tej kwoty do zapłaty pozostawała kwota 718.745,80 zł (714.585,34 + 4.160,46 = 718.745,8). Po tej wpłacie wysokość wymagalnych zobowiązań obniżyła się do 507.467,56 zł (718.745,8 – 211.278,24 = 507.467,56). Oznacza to, że nadal występowały zaległości. Powód miał zatem podstawy, aby wstrzymać dostawę i wezwać do zapłaty, niezależnie od tego, czy miała miejsce sprzedaż części poprzedniego stada na nazwisko Z. W.. W piśmie z dnia 4.06.2013r. powód wezwał pozwanych do zapłaty należności zaległych, wskazując termin 12.06.2013r. z zastrzeżeniem wymagalności należności do tej pory niewymagalnych. Analiza należności na dzień 18.06.2013r. jest zgodna z zestawieniem sumy wekslowej i wszystkie należności wymienione w wezwaniu do zapłaty są wpisane zestawieniu sumy wekslowej. Uprawnione było zatem wypełnienie weksla na dochodzoną kwotę. Ponadto na rozprawie w dniu 18 czerwca 2014r. pozwany zeznał, że rozliczenia dokonane przez powoda matematycznie się zgadzają. Tym samym pozwany ostatecznie przyznał, iż weksel został wypełniony w prawidłowy sposób.

W ocenie Sądu I instancji zarzut wyzyskania przez powódkę przymusowego położenia pozwanych, był także niezasadny. Możliwość zastosowania art. 388 § 1 k.c. zależy od spełnienia dwóch obiektywnych przesłanek, a mianowicie rażącej dysproporcji wzajemnych świadczeń i przymusowego położenia, niedołęstwa lub niedoświadczenia wyzyskanego oraz jednej przesłanki subiektywnej, polegającej na świadomym wykorzystaniu we własnym interesie wyzyskanego. Przymusowe położenie występuje, gdy strona znajduje się w takich warunkach materialnych, osobistych lub rodzinnych, które zmuszają do zawarcia umowy nawet bez ekwiwalentności świadczeń – za wszelką cenę oraz nie pozwalają na swobodne pertraktacje.

Z wyliczeń Sądu Okręgowego wynika, że kwotę równowartości zakupu (...) oraz (...) stanowiła kwota ok. 175.252,66 zł. Jednak, indorów było więcej niż 8.000 sztuk, bo ponad 9.000 sztuk, więc za tę kwotę wykarmiona była większa liczba zwierząt. Bez wątpienia podjęcie decyzji o zaliczeniu na poczet zaległości kwoty 120.000 zł nie było korzystne dla pozwanych, ponieważ ustalona wartość(...)nie pokrywała nawet kosztów ich hodowli wynikających z akt sprawy, to jest zakupu (...). Ponadto były koszty ogrzewania, opieki weterynaryjnej, lekarstw. Zatem ta decyzja z punktu widzenia ekonomicznego nie była trafna. Jednakże taka ocena jednorazowej czynności nie zawsze przesądza, ze całościowo działania pozwanych były nieopłacalne.

Zdaniem Sądu I instancji pozwani nie wykazali, że znajdowali się w przymusowym położeniu i że nie mieli innego wyjścia jak podpisać umowę. Brak podpisu pod porozumieniem oznaczałaby konieczność dalszego karmienia(...), przy czym konieczny byłby zakup(...)z innego źródła. Można było podjąć próbę zakupu (...)u innego producenta. Z niczego nie wynika, żeby pozwani taką próbę podjęli i że ta próba okazała się nieskuteczna. Nie można wykluczyć, że taki zakup udałoby się przeprowadzić.

Ponadto, pozwani byli stroną bierną w trakcie podpisywania porozumienia z powodem. Okoliczności sprawy nie wskazują na to, że znajdowali się w położeniu, które nie pozwalało im na swobodne i rzeczowe pertraktacje z powodem. Z zeznań chociażby świadka O. B. wynika, że nie byli zainteresowani zmniejszeniem długu wobec powoda. Pozwani nie wykazali się żadną aktywnością w kwestii poszukiwania ewentualnego nabywcy stada. Mogliby przecież włączyć się w poszukiwanie innego hodowcy, który przejąłby stado płacąc powodowi wyższą cenę niż K. B.. Mogli też zaproponować rozwiązanie polegające na tym, żeby nie wpisywać do porozumienia kwoty stanowiącej wartość(...), a porozumienie ograniczyć do pozostałych kwestii. Można było też ewentualnie próbować uzyskać opinię rzeczoznawcy (...), który podjąłby się ustalenia wartości stada i taka opinia mogłaby być kartą przetargową w negocjacjach z powodem.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy uznał, iż pozwani nie udowodnili przesłanek z art. 388 § 1 k.c. Poza tym powód sam miał trudność z ustaleniem wartości stada z tej racji, że takie stada nie występują w obrocie. Z tego powodu można mieć uzasadnione wątpliwości, czy powód miałby świadomość wyzyskania przymusowego położenia pozwanych.

Pozwani podnieśli także zarzut, że umowa przewłaszczenia jest nieważna, ponieważ nie ma elementów przedmiotowo istotnych. Stanowiska tego nie można podzielić. Z umowy jasno wynika, jakiej rzeczy dotyczy, jaka własność jest przenoszona na powoda i w jakim celu. Z umowy wynika także, że zaspokojenie roszczeń przyjmującego tj. powoda nastąpi z chwilą uzyskania ceny przez przyjmującego.

Podniesiony przez pozwanych zarzut potrącenia był również nieskuteczny. Zarzutu tego Sąd Okręgowy nie mógł badać albowiem stosownie do art. 493 § 3 k.p.c. nie było dokumentów, których wymaga k.p.c. w postępowaniu nakazowym.

Apelację od powyższego orzeczenia złożyła pozwana, zaskarżając wyrok w całości zarzuciła naruszenie:

1.  art. 217 § 1 k.p.c., art. 227 k.p.c. i art. 232 k.p.c., polegające na pominięciu wyjaśnienia i ustalenia istotnej dla sprawy okoliczności, czyli nieprzeprowadzeniu prawidłowego postępowania dowodowego w szczególności w zakresie oddalenia wniosku dowodowego w zakresie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego,

2.  art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegające na dokonaniu tej oceny z całkowitym pominięciem części przeprowadzonych dowodów i sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, przez przyjęcie, iż:

-.

-

wartość stada drobiu była równa wartości uzyskanej przez powodową spółkę kiedy w rzeczywistości byłą znacznie wyższa,

-

strony zobowiązał przyjęty limit zadłużenia w wysokości 200.000 zł, kiedy dokumenty załączone do akt wskazują na wyższe kwoty limitu,

-

przez przyjęcie, iż pozwani nie byli zainteresowani zmniejszeniem długu kiedy z materiału dowodowego wynika, iż całość uzyskiwanej ceny sprzedaży(...)przekazana była na zaspokojenie zobowiązań K. W. wobec powodowej spółki;

3.  niespełnienie wymagań zawartych w art. 328 § 2 k.p.c. wymogów wynikające z:

-.

-

pominięcia kwestii wysokości limitu zadłużenia przyznanego pozwanej,

-

znacznego zmniejszenia wysokości zobowiązań wobec spółki przed wypowiedzeniem umowy,

-

pominięcia przy ustaleniu sytuacji faktycznej powódki braku (...) i grożącego upadku stada w dacie zawarcia umowy,

-

rozbieżności kwoty wezwania do zapłaty z dnia 4.06.2013r. z sumą wekslową będącą podstawą dochodzonego powództwa,

4.  naruszenie art. 388 § 1 k.c. polegające na jego niezastosowaniu w sytuacji, gdy wstrzymanie dostaw (...) spowodowało zagrożenie upadkiem stada a co za tym idzie powstanie po stronie pozwanej sytuacji przymusowej skutkującej koniecznością zbycia na rzecz powodowej spółki stada indyków znacznie poniżej ich wartości rynkowej.

Nadto wniosła o dopuszczenie z opinii biegłego(...)w postepowaniu przed Sądem II instancji – na okoliczność wartości stada indyków będących przedmiotem umowy przewłaszczenia.

Wskazując na powyższe, strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego jej rozpatrzenia, a także rozstrzygnięcia o kosztach instancji odwoławczej.

Powód w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne bez potrzeby ich dodatkowego przytaczania. Dodatkowo Sąd Apelacyjny ustalił, iż pozwani przed przystąpieniem do podpisania porozumienia w dniu 25 kwietnia 2013r. nie posiadali żadnych zapasów (...) pozwalających na wykarmienie posiadanego (...), znajdowali się w bardzo trudnej sytuacji finansowej, która nie pozwalała im na poszukiwanie innego dostawcy. Posiadane stado było już przewłaszczone na rzecz powoda. Inni dostawcy (...) żądali zabezpieczenia w postaci przewłaszczenia co stanowiło dla pozwanych warunek niemożliwy do spełnienia. Nie posiadali zdolności kredytowej pozwalającej na pozyskanie środków finansowych na zakup (...). Brak (...) groził zagłodzeniem i padnięciem stada (...)(zeznania K. W. k. 385, R. W. k. 386). Sąd Apelacyjny dał wiarę zeznaniom pozwanych w całej rozciągłości, gdyż są spójne, konsekwentne, wzajemnie się uzupełniają.

Nadto Sąd Apelacyjny dopuścił dowód z opinii biegłego (...) P. Ł. na okoliczność ustalenia wartości stada(...)– 8 tys. sztuk – wiek 7 tygodni na dzień 25.04.2013r. Biegły w swojej opinii dokonał wyceny dwoma metodami:

-

ustalając wartość nieuzyskanego przychodu w przeliczeniu na aktualny wiek z uwzględnieniem cen sprzedaży finalnego produktu jakim jest pełnowartościowy(...)pozyskiwany rutynowo w 20 – 22 tygodniu życia (...)co dało kwotę 218.112,68 zł;

-

ustalając wartość sposobem kosztotwórczym co dało kwotę 253.309,10 zł.

Jednocześnie biegły w swojej opinii stwierdził, że (...)ciężkiego typu (...) jakim były(...)w wieku 7 tygodni nie występują w obrocie w związku z tym istniała trudność w ustaleniu ceny rynkowej stada.

Podczas wysłuchania na rozprawie biegły podtrzymał swoją opinię w całej rozciągłości, jednocześnie stwierdził, że z uwagi na fakt, iż 7 tygodniowe (...) nie stanowią towaru występującego na rynku kwota 120.000 zł uzyskana przez pozwanych przy sprzedaży (...)była satysfakcjonująca (opinia biegłego k. 399 – 415, przesłuchanie biegłego k. 495 – 495v).

Sąd Apelacyjny dał wiarę opinii biegłego w całej rozciągłości, gdyż była spójna, konsekwentna, wydana w oparciu o fachową wiedzę i doświadczenie biegłego. Na uwagę zasługuje fakt, iż wycena stada sporządzona była dwoma metodami, które doprowadziły do zbliżonego wyniku przekraczającego 200.000 zł.

Przechodząc do zarzutów apelacji stwierdzić należy, że jest ona nieuzasadniona. Za bezzasadny należy uznać zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. przez przyjęcie, że strony obowiązywał limit zadłużenia w wysokości 200.000 zł. Uzasadnienie powyższego zarzutu apelacji jest bardzo chaotyczne i skarżący operuje różnymi kwotami spłat dokonanymi przez pozwanych nie wskazując precyzyjnie na jakie należności oraz w jakich terminach wpłaty te zostały dokonane – kwoty 214.497 zł oraz 213.466,27 zł. Z umowy przewłaszczenia z dnia 11.03.2013r. (k. 37) wynika, że zadłużenie pozwanych na dzień jej podpisania wynosiło 800.000 zł, przedmiotem przewłaszczenia było stado wstawione w dniu 7.03.2013r. tj. stado które było przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie. Pozwany w żaden sposób nie wykazał aby wyżej wymienione kwoty wpłacone zostały po zawarciu umowy przewłaszczenia z dnia 11.03.2013r. i zmniejszyły zadłużenie istniejące na ten dzień. Ponadto w ocenie Sądu II instancji logicznym jest, że umowy przewłaszczenia były powtarzane, zawierane każdorazowo na nowe stado wstawiane do odchowu i wygasały z dniem jego uboju. Trudno przyjąć, aby umowa przewłaszczenia (...)zawierana była na czas nieokreślony mimo, iż przedmiot przewłaszczenia dawno by nie istniał. Trafnie zatem Sąd I instancji ustalił, iż pozwani posiadali u powoda limit zadłużenia na kwotę 200.000 zł wynikający z umowy zawartej 11.01.2011r., której zabezpieczenie stanowił weksel in blanco (k. 107). W oparciu o tę umowę wystawiony został weksel na kwotę dochodzoną pozwem. Pozwani bezpodstawnie wskazują, iż złożyli do akt umowy z okresu późniejszego, które wskazywały na wyższy limit zadłużenia. W ocenie Sądu Apelacyjnego umowy złożone przez pozwanych były umowami przewłaszczenia zawartymi na okres odchowu konkretnego stada i wygasały z chwilą jego uboju. Nie można zatem traktować ich jako umowy, które obowiązywały na czas nieokreślony i dawały pozwanym uprawnienie do przekroczenia limitu zadłużenia ponad kwotę 200.000 zł. W ocenie Sądu II instancji taki właśnie charakter umowy zawartej na czas określony miała umowa z dnia 2.03.2012r. (k. 309) udzielająca pozwanym kredytu kupieckiego na kwotę 760.000 zł. Wygasła ona z dniem zakończenia cyklu produkcyjnego konkretnego stada(...)20 – 22 tygodnia i ich boju.

Reasumując, nieuprawnione są twierdzenia pozwanych podnoszone w apelacji, iż Sąd I instancji nie wziął pod uwagę umów przewłaszczenia przy ustalaniu limitu zadłużenia pozwanych względem powódki. W dacie zaprzestania dostarczania (...) przez powódkę na (...)pozwanych nie przysługiwał im limit kredytu kupieckiego ustalony na podstawie umów przewłaszczenia zawartych w dniu 2.03.2012r. Umowy te (w tym przyznany kredyt kupiecki) przestały obowiązywać.

Sąd Apelacyjny za niezasadny uznał również kolejny zarzut apelacji naruszenia art. 388 § 1 k.p.c. Wprawdzie Sąd II instancji nie w pełni podzielił stanowisko skarżących, iż pozwani nie znajdowali się w przymusowym położeniu, jednakże nie została spełniona w ocenie Sądu Apelacyjnego druga z przesłanek wyzysku, a mianowicie nie można stwierdzić, iż istniała rażąca różnica w wartości wzajemnych świadczeń stron.

Sąd Apelacyjny wbrew temu co przyjął Sąd I instancji uznał, iż sytuacja pozwanych w chwili kiedy powód zaprzestał dostaw (...) była przymusowa. Pozwani nie mieli wyboru i zmuszeni byli wyzbyć się stada hodowanych (...). Pozwani nie posiadali zdolności kredytowej, nie mogli zatem uzyskać kredytu na zakup (...) z innego źródła, sprzedawcy (...) domagali się zabezpieczenia ewentualnych dostaw w postaci przewłaszczenia stada. Stado pozwanych już było przewłaszczone, wiec pozwani nie mogli udzielić po raz drugi takiego zabezpieczenia. Zapasy (...) jakie posiadali pozwani wystarczyły w dacie zaprzestania dostaw na zaledwie dwa dni. W wypadku zaprzestania podawania karmy(...)groziła śmierć głodowa. Stado miało 7 tygodni, było w wieku w jakim nie stanowi towaru w obrocie rynkowym, więc nie było możliwości znalezienia na nie nabywcy. Spełniona była zatem w ocenie Sądu Apelacyjnego pierwsza przesłanka z art. 388 § 1 k.c. – przymusowe położenie pozwanych. Nie można jednak przyjąć aby pozwani nie uzyskali w warunkach sprzedaży stada (towar niehandlowy) świadczenia rażącego stopnia niewspółmiernego wobec spełnianego przez siebie świadczenia. Stado na skutek zawartego porozumienia sprzedane zostało za kwotę 120.000 zł o tą kwotę zostało pomniejszone zadłużenie pozwanych. Sąd Apelacyjny dopuścił dowód z opinii biegłego (...), który w swojej opinii podkreślił, że indyki w wieku 7 tygodni nie występują w obrocie rynkowym i nie są towarem handlowym. Stąd wystąpiła znaczna trudność w określaniu ich wartości. Biegły dokonał szacunku stada dwoma metodami: oszacował je w obu wypadkach na kwotę nieco przewyższającą 200.000 zł. Biegły zauważył, że z uwagi na brak dokumentacji dotyczącej opieki weterynaryjnej, szczepień, obsługi stada oraz rachunków za opał(...)wycena dokonana drugą metodą (kosztorysową) może być zawyżona. Ponadto biegły podczas wysłuchania uznał, iż kwota uzyskana przez pozwanych była satysfakcjonująca mimo, iż była niższa niż wskazana w opinii.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż zawarte porozumienie pomiędzy stronami z dnia 25.04.2013r. nie spełnia przesłanek z art. 388 § 1 k.c. Nadto Sąd Apelacyjny uznał, iż dalsze podnoszenie zarzutu potrącenia przez pozwanych w postaci utraconego zysku nie może być przedmiotem rozważań Sądu Apelacyjnego bowiem nie został oparty na dokumentach o jakich mowa w art. 493 § 3 k.p.c.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 385 k.p.c. apelacja pozwanych jako nieuzasadniona podlega oddaleniu. O kosztach orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.