Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 935/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku w S. Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Sławińska- Klamann

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Adamczyk-Podolska

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2013r. w Słupsku

na rozprawie sprawy

z odwołania T. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 24 sierpnia 2012 r. znak (...)

w sprawie T. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o rentę

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ubezpieczonemu T. S., ponieważ Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS uznali, że skarżący jest zdolny do pracy.

Odwołujący się od powyższej decyzji ubezpieczony podniósł, że nie jest zdolny do pracy, a wydana decyzja jest dla niego krzywdząca.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska nie stwierdziły u ubezpieczonego niezdolności do pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony T. S. urodził się w dniu (...)roku. Posiada wykształcenie zawodowe, ukończył szkołę dla niesłyszacych, zawód wyuczony kaletnik, pracował jako pracownik fizyczny przy produkcji szczotek, robotnik rolny, obecnie pracuje na pełnym etacie jako pakowacz cięzkich drzwi metalowych. Ubezpieczony w 1994 rokumiał uraz klatki piersiowej i żuchwy. Od dzieciństwa jest głuchoniemy i z tego tytułu został uznany orzeczeniem Lekarza orzecznika za częściowo niezdolnego do pracy na trwale. Ubezpieczony był uprawniony do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w okresie od 24.09.1991r. do 31.01.1999r. i od 1.02.1999r. do 30.04.2012r.

Wyrokiem Sadu Okręgowego w Słupsku z dnia 5.11.2007r. wydanym w sprawie VU 712/07 przyznano ubezpieczonemu prawo do renty na podstawie opinii biegłego laryngologa R. M., który uznał ubezpieczonego za częściowo niezdolnego do pracy na okres 5 lat. Biegły wskazywał w opinii wydanej na potrzeby procesu w sprawie VU 712/07, że zachodzi możliwość wszczepienia inplantu przywracajacego słuch.

W dniu 18.04.2012r. T. S. złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

( dowód: wniosek k. 42-43 v. akt ZUS)

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 9.05.2012 roku ubezpieczony został uznany za zdolnego do pracy. Orzeczenie o takiej samej treści zostało wydane przez Komisję Lekarską ZUS w dniu 16.08.2012 roku.

( dowód: orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 9.05.2012 roku – k.543 akt ZUS, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 16.08. 2012 roku – k. 552 akt ZUS)

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty .

( dowód: decyzja z dnia 24 sierpnia 2012 roku – k. 553. akt ZUS

Zdaniem biegłych neurologa, laryngologa, psychiatry, ortopedy i internisty ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. W ocenie biegłej neurolog rozpoznane bóle kręgosłupa w wywiadzie nie czynią ubezpieczonego niezdolnym do pracy.Biegła neurolog podzieliła stanowisko Komisji Lekarskiej ZUS. Biegły ortopeda rozpoznał zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa okresu początkowego i nie stwierdził niezdolności do pracy. Biegła z zakresu schorzeń wewnętrznych rozpoznała zapalenie błony śluzowej żołądka, helikobakteriozę i poszerzenie wypustu Zdaniem biegłej internisty ubezpieczony jest zdolny do pracy z przyczyn internistycznych. Biegła nie stwierdziła żadnego schorzenia z zakresu narządów wewnętrznych, które powodowałyby niezdolność do pracy. Biegły laryngolog rozpoznał nabytą we wczesnym dzieciństwie głuchoniemotę nie stanowiącą podstawy do orzeczenia o niezdolności do pracy. Biegły psychiatra rozpoznał organiczne zaburzenia osobowości z odczynem neurasteniczno-subdepresyjnym. Stwierdzone organiczne zaburzenia osobowości o niedużym nasieniu oraz skargi neurasteniczno-subdepresyjne bez cech rozwiniętego zespołu depresyjnego nie czynią zdaniem psychiatry ubezpieczoneo niezdolnym do pracy.

( dowód: opinie k-11-12, 36-38)

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego T. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie roszczenie ubezpieczonego podlegało rozstrzygnięciu w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227ze zm.)

Stosownie do art. 57 ust 1 cytowanej ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)jest niezdolny do pracy,

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Warunek wymieniony w pkt 1 art. 57 ust 1 jest spełniony wówczas, gdy osoba ubiegająca się o rentę całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu – art. 12 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 i 3 cytowanej ustawy całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś przez częściowo niezdolną do pracy należy rozumieć osobę, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowań co do odzyskania zdolności do pracy zastosowanie znajduje art. 13 ust. 1 powyższej ustawy, który nakazuje uwzględniać

1)  stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,

2)  możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Odpowiednie zastosowanie przy ocenie niezdolności do pracy zarobkowej mają też stosownie do art. 194 ustawy o emeryturach i rentach z FUS – przepisy § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (Dz. U. Nr 273, poz. 2711), czyli charakter i stopień naruszenia sprawności organizmu oraz rokowania odzyskania zdolności do pracy. Treść powołanych przepisów obliguje do tego, aby niezdolność do pracy rozpatrywać indywidualnie w odniesieniu do konkretnej osoby, przy uwzględnieniu jej stanów chorobowych, wieku, kwalifikacji.

Tak więc ocena niezdolności do pracy przebiega zatem w dwu płaszczyznach: medycznej (biologicznej), gdzie brany jest pod uwagę charakter i przebieg procesów chorobowych oraz ich wpływ na stan czynnościowy organizmu, sprawność psychofizyczną organizmu i stopień przystosowania organizmu do ubytków anatomicznych, kalectwa, skutków choroby, a także socjalnej (ekonomicznej), na której uwzględnia się posiadane kwalifikacje, wiek, zawód, wykonywane czynności i warunki pracy oraz możliwość dalszego wykonywania pracy zarobkowej, a także możliwość przywrócenia zdolności do pracy przez leczenie i rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe.

Ubezpieczony w swoim odwołaniu powołał się na dolegliwości zdrowotne. To twierdzenie należało poddać weryfikacji medycznej, bowiem nie ilość schorzeń ubezpieczonego, ale ich stan zaawansowania decyduje o ograniczeniu możliwości wykonywania zatrudnienia zgodnego z kwalifikacjami. Z braku medycznej wiedzy sądu dla prawidłowego ustalenia powyższych kwestii Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy o specjalnościach laryngologa, psychiatry, internisty, neurologa i ortopedy.

Opinie sądowo – lekarskie sporządzone zostały przez lekarzy specjalistów w oparciu o dokumentację lekarską znajdującą się w aktach rentowych ZUS, złożoną przez ubezpieczonego biegłym oraz badanie przedmiotowe i podmiotowe ubezpieczonego.

Zdaniem biegłych neurologa, psychiatry, internisty i ortopedy ubezpieczony jest zdolny do pracy. Biegli nie stwierdzili schorzeń, które powodowałyby niezdolność do pracy. Jedynie zdaniem lekarza laryngologa ubezpieczony jest z powodu schorzenia istniejącego od dzieciństwa niezdolny do pracy. Głuchoniemota powstała w pierwszym roku życia i z tego powodu nie doszło do pogorszenia stanu zdrowia w okresie zatrudnienia.

Zatem o stanie zdrowia ubezpieczonego wypowiedzieli się biegli lekarze posiadający fachową wiedzę medyczną, stąd omawiana opinia posiada walor dowodowy. Opinia biegłych podlega, jak inne dowody ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłych, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłych nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji, jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu.

Sąd Najwyższy wy­jaśnił w tej mierze, że do dowodu z opinii biegłego nie mo­gą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia do­wodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c . , a zatem sąd nie jest obowiązany dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony (jednej ze stron) (wyrok Sądu Najwyższe­go z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, nie publikowany).

Sąd Okręgowy przyjął w niniejszej sprawie opinie biegłych sądowych za podstawę rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, uznając, że opinie powyższe sporządzone przez lekarzy specjalności odpowiednio dobranych do schorzeń ubezpieczonego w sposób fachowy, merytoryczny odnosiły się do oceny niezdolności w płaszczyźnie medycznej (biologicznej), gdzie biegli wzięli pod uwagę charakter i przebieg procesów chorobowych ubezpieczonego na stan czynnościowy organizmu, sprawność psychofizyczną organizmu i stopień przystosowania organizmu do ubytków anatomicznych, skutków choroby ubezpieczonego. Biegli odnieśli się także do płaszczyzny socjalnej (ekonomicznej) pojęcia niezdolności do pracy, biorąc pod uwagę posiadane przez ubezpieczonego kwalifikacje, wiek, zawód, wykonywane czynności i warunki pracy oraz możliwość dalszego wykonywania pracy zarobkowej. Sąd podzielił poglądy wyrażone w tych opiniach. Biegli wnikliwie ocenili stan zdrowia ubezpieczonego, po dokonaniu badań przedmiotowych i podmiotowych strony oraz zapoznaniu się z dokumentacją lekarską z przebiegu leczenia i w sposób jednoznaczny wykazali brak przesłanek określonych w art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS uzasadniających przyznanie prawa do pobierania renty.

Okoliczność, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy od dzieciństwa nie budzi wątpliwości Od dzieciństwa bowiem T. S. jest głuchoniemy i z tego tytułu został uznany orzeczeniem Lekarza orzecznika za częściowo niezdolnego do pracy na trwale. U ubezpieczonego do głuchoniemoty doszło w pierwszym roku życia. W swietle opinii biegłego już wówczas doszło do całkowitej utraty słuchu i w okresie zatrudnienia nie nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia z tego powodu.

Zatem nie została spełniona przesłanka , o której mowa w art 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii. (tak postanowienie SN 2000.11.27. I CKN 1170/98 OSNC 2001 nr 4 poz. 84)

Opinie sądowo – lekarskie biegłych zdaniem sądu są w swojej treści wyczerpujące, dostatecznie uzasadnione i nie budzą żadnych wątpliwości.

Biegli internista, psychiatra, neurolog i ortopeda w sposób nie budzący wątpliwości wykazali, że ubezpieczony nie jest osobą niezdolną do pracy zgodnie ze swoimi kwalifikacjami. Zaś z opinii biegłego laryngologa wynika , że jest on nadal częściowo niezdolny do pracy z powodu schorzenia istniejącego od dzieciństwa i inwalidztwo w okresie zatrudnienia nie pogłebiło się.

Przy ocenie biegłych lekarzy sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywająca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie. ( tak wyrok SN 1987.10.13 II URN 228/87 PiZS 1988/7/62).

Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczony jest osobą częściowo niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jednakże niezdolność nie powstała w okresach wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy i tym samym nie przysługuje mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Na uwadze mieć należy również okoliczność, że ubezpieczony pozostaje od wielu lat w zatrudnieniu pracuje jako pakowacz drzwi.

Mając na uwadze omówione powyżej względy natury faktycznej i prawnej, Sąd uznając odwołanie za nieuzasadnione w oparciu o art. 477 14 § 1kpc oddalił odwołanie, o czym orzeczono w pkt I sentencji wyroku.