Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2016 r.

Sąd Rejonowy w Wyszkowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Paweł Kurbiel

Protokolant: st.sek.sąd. Ewa Ślepowrońska

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2016 r. w Wyszkowie

na rozprawie sprawy

z powództwa S. B.

przeciwko (...) S.A. Oddział w Polsce

o zapłatę

orzeka:

1.  Oddala powództwo;

2.  Zasądza od powoda S. B. na rzecz pozwanej (...) S.A. Oddział w Polsce kwotę 2.917 (dwa tysiące dziewięćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania;

3.  Nakazuje pobrać od powoda S. B. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu) kwotę 1.105,91 (jeden tysiąc sto pięć 91/100) złotych tytułem wydatków tymczasowo poniesionych ze środków budżetowych Skarbu Państwa;

4.  Odstępuje od obciążania powoda obowiązkiem uiszczenia części opłaty od pozwu od której był zwolniony, przejmując ją na rachunek Skarbu Państwa (kasa Sądu).

Sygn. akt I C 458/15

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2015r. (data stempla pocztowego) S. B. wystąpił przeciwko L. S. C. de (...) S.A. Oddział w Polsce o zasądzenie kwoty 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w następstwie wypadku komunikacyjnego któremu uległ w dniu 11 października 2014r. i kwoty 2.602,39 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22.12.2014r. do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu.

Powód wskazał, że w dniu 11 października 2014r. w W. miał miejsce wypadek komunikacyjny, w którym kierujący pojazdem marki N. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie zachował należytej ostrożności podczas jazdy w wyniku czego doprowadził do zderzenia z pojazdem C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którego pasażerem był powód. Sprawca szkody w chwili wypadku był objęty ochroną ubezpieczeniową z tytułu ochrony cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. W wyniku zdarzenia S. B. doznał obrażeń ciała w postaci: urazu odcinka szyjnego kręgosłupa, urazu klatki piersiowej, urazu barku prawego, złamania bloczka kości skokowej prawej. Doznane obrażenia skutkowały dolegliwościami natury fizycznej, bólem, jak również cierpieniem psychicznym. Wypadek spowodował szereg różnego rodzaju negatywnych konsekwencji w życiu powoda, zaburzając jego funkcjonowanie.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.

Zakwestionował swoją odpowiedzialność co do zasady. Wskazywał, że oględziny pojazdów rzekomo biorących udział w zdarzeniu komunikacyjnym oraz oględziny miejsca rzekomego zdarzenia dowodzą stanowiska, z którego wynika, że uszkodzenia pojazdu C. nie odpowiadają przebiegowi zdarzenia opisywanemu przez uczestników. Nadmienił, iż analiza uszkodzeń i ustawienia pojazdów bezpośrednio po zdarzeniu, a także sam przebieg kolizji wskazują, że uszkodzenia pojazdu C. powstały w innych okolicznościach. Podkreślił, że pojazd C. (...) został sprowadzony do Polski w 2013 r. Uprzednio zaś, 17 września 2012r. uległ uszkodzeniu na terenie Szwajcarii. Co znamienne zakres uszkodzeń był bardzo podobny do uszkodzeń powstałych w pojeździe C. w rzekomej kolizji z dnia 11 października 2014r. Podniósł, iż wszyscy uczestnicy zdarzenia prowadzą działalność w zakresie handlu pojazdami uszkodzonymi oraz naprawy pojazdów. Niejednokrotnie J. L. (1) uczestniczył w kolizjach drogowych (jedna w 2012r. i dwie w 2013r.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Samochód C. (...) został nabyty przez E. L. od K. G. w stanie uszkodzonym. Był użytkowany przez J. L. (1). W dniu 11 października 2014r. S. B. zgłosił się do szpitala w W.. W wyniku badania powoda ustalono następujący zakres obrażeń ciała: uraz odcinka szyjnego kręgosłupa, uraz klatki piersiowej, uraz barku prawego, złamanie bloczka kości skokowej prawej. Doznane obrażenia skutkowały dolegliwościami natury fizycznej, bólem, jak również cierpieniem psychicznym. Analiza uszkodzeń i ustawienia pojazdów bezpośrednio po zdarzeniu, a także podawany przez powoda przebieg kolizji wskazują, że uszkodzenia pojazdu C. powstały w innych okolicznościach. Pojazd C. (...) został sprowadzony do Polski w 2013 r. Charakter, rozległość i rozmieszczenie uszkodzeń i śladów udokumentowanych na prawym boku samochodu N. (...), nie koreluje zarówno pod względem charakteru, rozległości, jak i wysokościowego usytuowania z uszkodzeniami udokumentowanymi na pojeździe samochodu C. (...). Występujące na wymienionych pojazdach uszkodzenia nie powstały w następstwie wzajemnego kontaktu, w okolicznościach deklarowanych przez kierujących tymi pojazdami. Naniesiony na elementach wewnątrz kabiny samochodu C. (...) proszek koloru białego miał uwiarygodnić fakt uaktywnienia poduszek gazowych podczas zdarzenia drogowego z dnia 11 października 2014r. Cechy tej substancji, w szczególności ich rozmieszczenie (ograniczone obszary ich występowania), grudkowatość” występowania wykluczają, aby były one efektem wystrzału poduszek gazowych. 17 września 2012r. pojazd C. uległ uszkodzeniu na terenie Szwajcarii. Co znamienne zakres uszkodzeń był bardzo podobny do uszkodzeń powstałych w pojeździe C. w rzekomej kolizji z dnia 11 października 2014r. Wszyscy uczestnicy zdarzenia prowadzą działalność w zakresie handlu pojazdami uszkodzonymi oraz naprawy pojazdów. Niejednokrotnie J. L. (1) uczestniczył w kolizjach drogowych (jedna w 2012r. i dwie w 2013r.). Nie doszło więc do kolizji pojazdu marki N. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z pojazdem C. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o:

- dowód z dokumentów stanowiących załącznik do pozwu dotyczących przebiegu leczenia oraz zgłoszenia i likwidacji szkody (26-58),

- dokumentów znajdujących się w aktach szkody, wydrukowanych i załączonych do akt sprawy: dotyczących leczenia, zgłoszenia, dokumentacji fotograficznej i odmowy likwidacji szkody (k. 81-334)

- dokumentację medyczną (k. 357-365, 463-474),

- dokumentację ze starostwa powiatowego w W. (k. 367-393),

- dokumentację ze szpitala (k. 395-428v),

- umowę kupna-sprzedaży (k.452),

- fakturę Vat (k. 453),

- opinię biegłego sądowego E. K. (k. 514-536),

- zeznania świadka A. U. – nagranie z dnia 9.03.2016r. od 00:01:02 do 00:05:22 (k. 498-499),

- częściowo dowód z zeznań świadków, w zakresie w jakim nie były sprzeczne z ustalonym stanem faktycznym: M. S. (1) (k. 343), R. B. (k. 343-344), M. S. (2) (k. 436-437), E. L. (k. 455), J. L. (2) (k.455-456), J. L. (1) (k. 457),

- twierdzenia stron w zakresie jakim nie zostały zaprzeczone,

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę materialnoprawną żądania zadośćuczynienia stanowi art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. w myśl których, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. W myśl art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Na krzywdę, o jakiej mowa w art. 445 § 1 k.c. składają się cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne polegające na ujemnych uczuciach pozostających bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi, nieodwracalnymi, np. wskutek oszpecenia, niemożności wykonywania ulubionych zajęć, zawodu, wyłączenia z normalnego życia i pozbawienia jego radości itp. Celem zadośćuczynienia jest złagodzenie tych cierpień fizycznych i psychicznych – drogą pośrednią – poprzez ogólne zwiększenie możliwości poszkodowanego nabywania dóbr i usług według swego wyboru. Faktem jest, że przepisy kodeksu nie zawierają żadnych kryteriów, którymi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, każdy przypadek należy traktować indywidualnie. Według utrwalonego orzecznictwa, zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia następuje zatem z uwzględnieniem wszystkich zachodzących okoliczności rzutujących na rozmiar doznanej krzywdy takich jak: stopień i czas trwania cierpień, długotrwałość choroby i leczenia, rozmiar kalectwa, stopień utraty zdolności do pracy, poczucie nieprzydatności, stan ogólnej niezdolności fizycznej, wiek poszkodowanego itp. (vide wyrok SN z dnia 10 czerwca 1999 roku w sprawie II UKN 681/98, wyrok SN z dnia 12 września 2002r. w sprawie IV CKN 1266/00).

Wynagrodzenie szkody niemajątkowej, wyrządzonej czynem niedozwolonym polegać ma na „niedoskonałym” naprawieniu krzywdy doznanej przez poszkodowanego.

W zakresie roszczenia określonego w cytowanym art. 444 § 1 k.c. pojęcie "wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu. Rozmiar obowiązku odszkodowawczego w ramach tego przepisu określić jest trudniej niż przy szkodzie o charakterze majątkowym. Koszty, do pokrycia których należy zobowiązać podmiot ponoszący odpowiedzialność za szkodę (sprawca szkody, ubezpieczyciel), muszą mieścić się w granicach szkody objętej obowiązkiem odszkodowawczym (art. 415 k.c.) i w tym zakresie możliwe jest zastosowanie art. 361 § 1 k.c. Cel odszkodowania w ramach art. 444 § 1 k.c. pozostaje jednak taki sam, jak w przypadku każdej odpowiedzialności odszkodowawczej - jest nim restytucja stanu istniejącego przed wypadkiem, a jeśli jego przywrócenie nie jest możliwe, zastąpienie stanu dawnego stanem, w którym poszkodowanemu zostaną zapewnione warunki życiowe zbliżone do tych, jakie miał przed wyrządzeniem mu uszczerbku. Niewątpliwie koszty leczenia mieszczą się w dyspozycji art. 444 § 1 k.c., o ile można przypisać zakładowi ubezpieczeń odpowiedzialność za zdarzenie, w wyniku którego zaistniała szkoda.

Powoływane przepisy art. 444 i art. 445 k.c. nie stanowią samodzielnej podstawy odpowiedzialności, a jedynie formułują roszczenia, służące poszkodowanemu w wypadku, gdy inna osoba odpowiada za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia, którego doznał. W przypadku pojazdów wprowadzanych w ruch za pomocą sił przyrody odpowiedzialność sprawcy wypadku kształtuje się na zasadzie ryzyka lub winy, w zależności od okoliczności zdarzenia. W niniejszej sprawie zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, iż między pojazdami nie doszło do kolizji, a mechanizm uszkodzeń tych pojazdów powstał w innych okolicznościach niż deklarowali to uczestnicy zdarzenia. W konsekwencji zakładowi ubezpieczeń nie można przypisać jakiejkolwiek odpowiedzialności cywilnej czy to na zasadzie ryzyka czy winy. Dlatego tak ważne jest jednoznaczne ustalenie czy doszło do zdarzenia czy nie, albowiem dla przyjęcia, że roszczenia takie służą, koniecznym jest uprzednie przesądzenie samej zasady odpowiedzialności, wynikającej z innych przepisów. Gdyby więc twierdzenia powoda znalazły potwierdzenie w materiale dowodowym, Sąd sięgnąłby do ogólnej zasady odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ustanowionej przez art. 415 k.c., albowiem w przypadkach szkód powstałych wskutek zderzenia się mechanicznych środków komunikacji oraz szkód wyrządzonych osobom przewożonym z grzeczności, przepis art. 436 § 2 k.c. obciąża posiadacza pojazdu odpowiedzialnością na zasadzie winy. W konsekwencji zakład ubezpieczeń odpowiada na tej samej zasadzie co sprawca zdarzenia, który swoim zachowaniem doprowadził do zderzenia się pojazdów. Sąd ustalałby elementy niezbędne dla odpowiedzialności za szkodę, którymi są: konieczne zawinione działanie lub zaniechanie pozwanego, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy czynem i szkodą. Ciężar udowodnienia tych okoliczności, zgodnie z art. 6 k.c., spoczywał na osobie dochodzącej odszkodowania. W rozpoznawanej sprawie, jakkolwiek wykazano pewne urazy w ciele S. B. oraz kwoty przeznaczone na leczenie, to nie wykazano, że jakiekolwiek działanie lub zaniechanie pozwanego pozostawało w związku przyczynowym z zdarzeniem drogowym. Zebrany materiał dowodowy wskazuje, że do powstania urazów doszło w innych okolicznościach niż deklarowane przez powoda. Z całą mocą należy podkreślić, iż to nie w wyniku wypadku drogowego pojazdu marki N. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i pojazdu C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) S. B. znalazł się w szpitalu. W myśl paremii łacińskiej da mihi factum dabo tibi ius (daj mi fakty, a dam tobie prawo), to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia swoich twierdzeń, że do obrażeń ciała i cierpienia doszło w wyniku wypadku komunikacyjnego. Przy czym niezbędnym jest udowodnienie konkretnego zdarzenia wywołującego szkodę. Bo tylko wówczas konkretyzuje się odpowiedzialność sprawcy szkody. Dlatego też nie jest rolą Sądu poszukiwanie zdarzenia (lub sekwencji zdarzeń), które na dzień 11 października 2014r. skutkowały obrazem klinicznym ujawnionym w aktach sprawy. Zadaniem pozwanego jest obalenie twierdzeń powoda, za pomocą stosownych wniosków dowodowych, co skutecznie uczynił. Materiał dowodowy nie budzi wątpliwości i jednoznacznie wskazuje, iż pomiędzy tymi pojazdami nie nastąpiła kolizja. W konsekwencji Sąd ustalił, iż nie doszło do wyrządzenia przez pozwanego szkody powodowi, co jest konieczną przesłanką odpowiedzialności z art. 415 k.c. Brak również jakichkolwiek okoliczności mogących statuować odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń na zasadzie ryzyka.

Stanowisko pozwanego o tym, iż do przedmiotowej szkody nie mogło dojść w okolicznościach podnoszonych w pozwie znalazły potwierdzenie w opinii biegłego sądowego E. K.. Biegły ten w sposób jednoznaczny stwierdził, że charakter, rozległość i rozmieszczenie uszkodzeń i śladów udokumentowanych na prawym boku samochodu N. (...), nie koreluje zarówno pod względem charakteru, rozległości, jak i wysokościowego usytuowania z uszkodzeniami udokumentowanymi na pojeździe samochodu C. (...). Występujące na wymienionych pojazdach uszkodzenia nie powstały w następstwie wzajemnego kontaktu, w okolicznościach deklarowanych przez kierujących tymi pojazdami. Naniesiony na elementach wewnątrz kabiny samochodu C. (...) proszek koloru białego miał uwiarygodnić fakt uaktywnienia poduszek gazowych podczas zdarzenia drogowego z dnia 11 października 2014r. Cechy tej substancji, w szczególności ich rozmieszczenie (ograniczone obszary ich występowania), grudkowatość” występowania wykluczają, aby były one efektem wystrzału poduszek gazowych.

W ocenie sądu opinia biegłego jest rzetelna i zupełna, w konsekwencji jest dowodem pełnowartościowym. Sąd przyjmuje twierdzenia biegłego jako wiążące dla ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie. Powód wiązał swoje dolegliwości ze zdarzeniem komunikacyjnym z dnia 11 października 2014r., co nie znalazło potwierdzenia w toku postępowania. Przesądza to o tym, iż stwierdzone urazy powstały u S. B. w innym dniu lub w wyniku innego zdarzenia.

Zeznania świadka A. U. jawią się jako spójne i logiczne, a w konsekwencji wiarygodne. Świadek ten potwierdził fakt uszkodzenia pojazdu na terenie Szwajcarii. Ustaleń tych dokonał w ramach swojej pracy zawodowej. Pani K.-U. nie jest w jakikolwiek zainteresowana określonym wynikiem sprawy. Jej zeznania korelują we wskazanym wyżej zakresie z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd dał wiarę twierdzeniom powoda oraz słuchanym świadkom jedynie w zakresie, w jakim nie były sprzeczne z twierdzeniami pozwanej oraz pełnowartościową opinią biegłego E. K.. W ocenie sądu treść zeznań świadków, mających wiedzę o zdarzeniu, w znacznej mierze nie korelowała z wnioskami zawartymi w opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego. Dlatego też Sąd dał im wiarę jedynie w minimalnym zakresie. Zeznania świadków nie mających styczności z rzekomym wypadkiem posłużyły do potwierdzenia informacji odnośnie okoliczności zakupu pojazdu przez E. L. i faktu jego uszkodzenia w chwili dokonywania czynności prawnej. Zeznania M. S. (1) i R. B. potwierdziły jedynie fakt urazów i przeżyć psychicznych powoda, jednakże wobec wiążących ustaleń co do braku kolizji samochodów N. (...) i C. (...) nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu chirurgii i neurologii. Dowód ten byłby przydatny jedynie dla ustalenia następstw, a zatem rozmiaru szkody. Te okoliczności byłyby istotne dla rozstrzygnięcia jedynie wtedy, gdyby pozwany ponosił odpowiedzialność co do zasady. Skoro więc, jak wskazano wyżej, odpowiedzialności tej przypisać pozwanemu nie można, dowód ten nie ma jakiegokolwiek znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o treść art. 98 i 99 k.p.c. w związku z § 2 ust. 2 w związku z § 6 pkt 5 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002r., poz. 461 j.t.) i w związku z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804).

Pozwana poniosła w niniejszej sprawie koszty w kwocie 2.917 zł (wynagrodzenie pełnomocnika według stawki minimalnej – 2.400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego – 500 zł). Powód przegrał sprawę w całości. S. B. winien zatem zwrócić pozwanej wszelkie poniesione przez nią koszty, o czym Sąd orzekł w pkt 2 wyroku, nie znajdując jednocześnie szczególnych okoliczności określonych w dyspozycji art. 102 k.p.c.

W puncie 3 wyroku Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego w Wyszkowie kwotę 1.105,91 zł. Sąd wypłacił tymczasowo ze środków budżetowych wynagrodzenie biegłego za wydanie opinii pisemnej w części nieznajdującej pokrycia w zaliczce uiszczonej przez pozwaną w tej właśnie kwocie. Przegrywający proces jest zobligowany do uregulowania tej sumy.

Rozstrzygnięcie zawarte w pkt 4 wyroku stanowi konsekwencję prawomocnego orzeczenia referendarza sądowego o częściowym zwolnieniu powoda od ponoszenia kosztów postępowania w sprawie.