Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Anna Bałazińska – Goliszewska

Sędziowie SSO Dorota Kropiewnicka (spr.)

(...) del. do SO Piotr Wylegalski

Protokolant Justyna Gdula

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Leszka Karpiny

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2013 r.

sprawy M. J.

oskarżonego o przestępstwo z art. 288 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków

z dnia 8 kwietnia 2013 r. sygn. akt VII K 713/12

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od oskarżonego M. J. na rzecz oskarżycielki posiłkowej Z. J. kwotę 420 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt: IV Ka 671/13

UZASADNIENIE

M. J. został oskarżony o to, że w dniu 19 marca 2012 roku we W. przy ul. (...), dokonał uszkodzenia wkładki zamka i klamki w drzwiach wejściowych do lokalu nr (...) poprzez uderzenie w te elementy młotkiem powodując straty w wysokości 280 złotych na szkodę Z. J., tj. o czyn z art. 288 § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 8 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Krzyków:

I.  uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, to jest przestępstwa z art. 288 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie ar. 69 § 1 i § 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

III.  na podstawie art. 72 § 2 kk zobowiązał oskarżonego do naprawienia w części szkody wyrządzonej pokrzywdzonej Z. J. poprzez zapłatę na jej rzecz w okresie trzech miesięcy od uprawomocnienia się wyroku kwoty 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych;

IV.  na podstawie art. 624 kpk zwolnił oskarżonego od kosztów procesu ponad kwotę150 złotych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, który zarzucił Sądowi Rejonowemu:

I.  obrazę prawa materialnego a to art. 288 § 1 kk poprzez wyrażenie niesłusznego poglądu, że okoliczność iż oskarżony jest współwłaścicielem lokalu nr (...) przy ul. (...) nie ma wpływu na prawnokarną ocenę zachowania sprawcy przestępstwa określonego w art. 288 § 1 kk;

II.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a to art. 7 kpk, art. 410 kpk i art. 424 kpk polegającą na bezzasadnym przyjęciu, że szkoda w majątku pokrzywdzonej opiewa na kwotę 280 zł bez przeprowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego, wobec czego doszło do błędnego przyjęcia, że oskarżony dopuścił się czynu z art. 288 § 1 kk, podczas gdy czyn oskarżonego mógł stanowić co najwyżej wykroczenie stypizowane w art. 124 kw.

Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego była oczywiście bezzasadna. Wbrew podniesionym w niej zarzutom, Sąd Rejonowy prawidłowo zebrał i ocenił materiał dowodowy sprawy, zasadnie przypisując oskarżonemu popełnienie zarzucanego mu czynu. W pełni prawidłowe było w szczególności ustalenie Sądu I instancji, że popełniony przez oskarżonego czyn zabroniony wyczerpywał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 288 § 1 kk, nie zaś- jak to sugerowano w apelacji- znamiona wykroczenia z art. 124 § 1 kw.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie mogło budzić żadnych wątpliwości, że oskarżony rzeczywiście uszkodził wkładkę zamka oraz klamkę w drzwiach do mieszkania przy ul. (...) we W.. Wynikało to ze spójnych i konsekwentnych zeznań pokrzywdzonej Z. J. oraz bezstronnego świadka zdarzenia- W. K.. Zeznania wskazanych świadków znajdowały wsparcie w obiektywnym dowodzie ze zdjęć obrazujących uszkodzenia drzwi mieszkania. W świetle powyższych dowodów w pełni uzasadnione było stanowisko Sądu Rejonowego, który złożone przez oskarżonego wyjaśnienia uznał za element przyjętej przez niego linii obrony, nie znajdującej najmniejszego wsparcia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Wbrew zarzutom skarżącej, żadnego znaczenia dla treści merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy nie posiadało przy tym ustalenie, czy w krytycznym czasie oskarżony był uprawniony do korzystania z lokalu. Podkreślić wszak należy, że jeśli nawet pokrzywdzona bezpodstawnie ograniczała oskarżonego w dostępie do mieszkania, to jego obowiązkiem było podjęcie właściwych w takiej sytuacji kroków prawnych, nie zaś bezprawne uszkadzanie drzwi prowadzących do lokalu. Działanie takie w oczywisty sposób naruszało obowiązujący porządek prawny, wyczerpując znamiona zarzucanego oskarżonemu czynu zabronionego.

Wbrew zarzutom skarżącego w pełni prawidłowe było także ustalenie Sądu Rejonowego dotyczące wysokości poniesionej przez pokrzywdzoną szkody. Od samego początku postępowania pokrzywdzona wskazywała, że wskutek bezprawnego działania oskarżonego musiała wymienić zarówno zamek wraz z wkładką, jak i klamkę, co łącznie kosztowało ją 280 zł. Kwestionując podawaną przez pokrzywdzoną wartość szkody, skarżąca odwołała się do wskazań doświadczenia życiowego, które jednak w żadnym wypadku nie wyklucza, by w związku z powstałymi uszkodzeniami pokrzywdzona rzeczywiście musiała ponieść koszty w wysokości 280 zł. Na marginesie wskazać należy, że nic nie stało na przeszkodzie, by to sam oskarżony dokonał zakupu nowej klamki oraz zamka, przez co wartość poniesionej przez pokrzywdzoną szkody nie budziłaby jego żadnych wątpliwości. Skoro zaś zachowanie oskarżonego ograniczyło się wyłącznie do zniszczenia mienia, to niezrozumiałe pozostaje aktualne kwestionowanie wartości zniszczonych przedmiotów, tym bardziej że w ocenie Sądu Okręgowego podawana przez pokrzywdzoną wartość wcale nie może być uznana za zawyżoną. Wskazać wreszcie należy, że w toku postępowania odwoławczego pokrzywdzona oświadczyła, że w toku postępowania przygotowawczego okazywała przesłuchującemu ją policjantowi rachunek za zakupione przedmioty i także w tym zakresie trudno byłoby w ocenie Sądu Okręgowego podważać wiarygodność przekazanej przez pokrzywdzoną relacji.

Prawidłowo rozstrzygając w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonego, Sąd Rejonowy zastosował także w pełni prawidłową kwalifikację prawną czynu. Wbrew zarzutom skarżącej, żadnego wpływu na sposób kwalifikacji tego czynu nie miało ustalenie, że oskarżony i pokrzywdzona pozostawali w ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej. Z niezrozumiałych dla Sądu Okręgowego względów skarżąca starała się sugerować, że jeden ze współwłaścicieli rzeczy nie może dopuścić się czynu polegającego na jej zniszczeniu lub uszkodzeniu, bowiem rzecz ta nie jest dla niego przedmiotem „cudzym”. Wszak zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie spójnie podkreśla się, że przedmiotem czynności wykonawczej przestępstwa zniszczenia mienia może być rzecz stanowiąca współwłasność sprawcy oraz innej osoby, bowiem dla każdego ze współwłaścicieli, który działa wobec niej w sposób sprzeczny z prawem, przedmiot ten traktowany jest jako „cudzy”, gdyż nie stanowi jego wyłącznej własności (tak. np. M. Dąbrowska- Kardas (w:) Kodeks karny. Część szczególna Tom III, Komentarz do art. 288 kk, teza 50, wyrok SN z dnia 9 kwietnia 1997 r., III KKN 241/96, OSP 1998/5/95). Jeśli więc oskarżony zdecydował się na uszkodzenie rzeczy wchodzącej w skład majątku wspólnego, to zachowanie takie podjęte zostało wobec rzeczy „cudzej”- nie stanowiącej wyłącznej własności oskarżonego. Na marginesie wskazać również należy, że skoro małżeńska wspólność majątkowa ma charakter wspólności łącznej (bezułamkowej), to całkowicie nieuprawnione były twierdzenia skarżącej, jakoby oskarżony miał zniszczyć wyłącznie „pół rzeczy”, a więc de facto zniszczyć przysługujący mu udział w prawie własności. Skoro w momencie popełnienia czynu zabronionego wspólność majątkowa oskarżonego i pokrzywdzonej miała charakter bezułamkowy, to nielogiczne były twierdzenia skarżącej, dotyczące możliwości ścisłego ustalenia wartości zniszczonego przez oskarżonego udziału we wspólnym prawie (por. np. wyrok SA w Katowicach z dnia 24 lutego 2012 r., II AKa 17/12, Biul.SAKa 2012/2/17-18). Podkreślić jednocześnie należy, że z ustawowych znamion wykroczenia z art. 124 § 1 kw wprost wynika, że o możliwości zakwalifikowania konkretnego czynu jako wykroczenia decyduje nie wartość uszkodzonej rzeczy, ale wartość wyrządzonej szkody (por. szerzej np. wyrok SN z dnia 22 października 1998 r., III KKN 146/97, Lex nr 35103). Nie ulega zaś wątpliwości, że wskutek działania oskarżonego pokrzywdzona musiała wymienić cały zamek oraz klamkę, nie zaś- jak to zdaje się zakładać skarżąca- jedynie „połówki” tych przedmiotów. Nawet więc gdyby przyjąć, że oskarżony zniszczył pewien udział w prawie własności, to w niczym nie zmieniało to faktu, że szkoda po stronie pokrzywdzonej, związana z obowiązkiem wymiany uszkodzonych przedmiotów, obejmowała pełną wartość nowej klamki oraz zamka. Tym samym argumentacja skarżącej musiała być uznana za oczywiście bezzasadną, nie znajdując najmniejszego choćby wsparcia w brzmieniu powoływanego w apelacji art. 124 § 1 kw.

Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności, Sąd Okręgowy uznał rozstrzygnięcie Sądu I instancji za w pełni prawidłowe. Dotyczyło to nie tylko orzeczenia w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonego, ale także rozstrzygnięcia w zakresie wymierzonej mu kary. Orzeczona przez Sąd I instancji kara 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat pozostawała adekwatna do stopnia winy oskarżonego oraz stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu i niewątpliwie nie raziła swą surowością.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał apelację obrońcy oskarżonego za oczywiście bezzasadną i zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

O obowiązku zwrotu przez oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwoty 420 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym orzeczono w oparciu o normę art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 627 kpk.

Mając na uwadze sytuację majątkową oraz osobistą oskarżonego, Sąd Okręgowy zwolnił go z obowiązku ponoszenia dalszych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.