Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Głowacki (spr.)

Sędziowie SSO Ewa Kilczewska

SSO Stanisław Jabłoński

Protokolant Jowita Sierańska

przy udziale M. J. Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2013r.

sprawy S. B.

oskarżonej z art.293kk. w zw. z art.291§1kk. w zw. z art.11§2kk.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Oleśnicy

z dnia 28 maja 2013r. sygn. akt II K 805/12

I.  uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art.1§2 kk. w zw. art.17§1 pkt.3 kpk postępowanie karne przeciwko oskarżonej S. B. o czyny opisane w pkt I, II i III części dyspozytywnej wyroku umarza, zaś kosztami sądowymi w sprawie obciąża Skarb Państwa;

II.  za podstawę orzeczenia przepadku dowodów rzeczowych wskazanych w pkt VII części dyspozytywnej wyroku przyjmuje przepis art.100 kk.

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Oleśnicy oskarżył S. B. o to, że:

I.  w okresie od nieustalonego czasu do dnia 13 maja 2009 roku i nieustalonym miejscu, przyjęła pozyskaną za pomocą czynu zabronionego rzecz w postaci programu komputerowego o nazwie (...), który to następnie wbrew postanowieniom licencji na użytkowanie tego programu, został zapisany na nośniku w postaci płyty CD o pojemności 700MB, czym spowodowała straty nie mniejsze niż 80,00 złotych na szkodę firmy (...) ul. (...), (...)-(...) O., reprezentowaną przez L. - (...) z/s ul. (...), (...)-(...) W.,

tj. o czyn z art.293 kk. w zw. z art.291§1 kk. w zw. z art.11§2 kk.;

II.  w okresie od nieustalonego czasu do dnia 13 maja 2009 roku i nieustalonym miejscu, przyjęła pozyskaną za pomocą czynu zabronionego rzecz w postaci programu komputerowego o nazwie „Angielski w Pigułce 2”, „Profesor Henry 5.0 słownictwo poziom 1 i 2”, „Profesor K. 5.0 Słownictwo”, które to następnie wbrew postanowieniom licencji na użytkowanie tych programów, zostały zapisane na nośniku w postaci płyty CD o pojemności 700MB, czym spowodowała straty łącznie nie mniejsze niż 157,00 złotych na szkodę firmy (...) ul. (...), (...)-(...) W., reprezentowaną przez Agencję (...) z/s ul. (...), (...)-(...) G.,

tj. o czyn z art.293 kk. w zw. z art.291§1 kk. w zw. z art.11§2 kk.;

III.  w okresie od nieustalonego czasu do dnia 13 maja 2009 roku i nieustalonym miejscu, przyjęła pozyskaną za pomocą czynu zabronionego rzecz w postaci programu komputerowego o nazwie (...), który to następnie wbrew postanowieniom licencji na użytkowanie tego programu, został zapisany na nośniku w postaci płyty CD o pojemności 700MB, czym spowodowała straty nie mniejsze niż 200,00 złotych na szkodę firmy (...) 15F, 100, Ming- C. R., H.- T. (...) T. H., Tajwan reprezentowaną przez Stowarzyszenie (...) z/s ul. (...), (...)-(...) W.,

tj. o czyn z art.293 kk. w zw. z art.291§1 kk. w zw. z art.11§2 kk.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy II Wydział Karny wyrokiem z dnia 28 maja 2013 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 805/12:

I.  uznał oskarżoną S. B. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. I części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art.293 kk. w zw. z art.291§1 kk. w zw. z art.11§2 kk. i za to na podstawie art.291§1 kk. wymierzył jej karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  uznał oskarżoną S. B. za winną tego, że w okresie od nieustalonego czasu do dnia 13 maja 2009 roku i nieustalonym miejscu przyjęła pozyskaną za pomocą czynu zabronionego rzecz w postaci programu komputerowego o nazwie „Profesor Henry 5.0”, „Profesor K. 5.0”, Angielski CD do książki „N. E. file” + angielski dla początkujących + słownik polsko-angielski, które to następnie wbrew postanowieniom licencji na użytkowanie tych programów, zostały zapisane na nośniku w postaci płyty CD o pojemności 700MB, czym spowodowała straty łącznie nie mniejsze niż 157,00 złotych na szkodę firmy (...) ul. (...), (...)-(...) W., reprezentowaną przez Agencję (...) z/s ul. (...), (...)-(...) G., stanowiącego przestępstwo z art.293 kk. w zw. z art.291§1 kk. w zw. z art.11§2 kk. i za to na podstawie art.291§1 kk. wymierzył jej karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  uznał oskarżoną S. B. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. III części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art.293 kk. w zw. z art.291§1 kk. w zw. z art.11§2 kk. i za to na podstawie art.291§1 kk. wymierzył jej karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art.85 kk. i art.86§1 kk. połączył oskarżonej S. B. orzeczone kary pozbawienia wolności i wymierzył jej karę łączną 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art.69§1 i §2 kk. i art.70§1 pkt.1 kk. wykonanie wymierzonej oskarżonej kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

VI.  na podstawie art.46§1 kk. orzekł od oskarżonej S. B. obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego: firmy (...) ul. (...), (...)-(...) O., reprezentowaną przez L. - (...) z/s ul. (...), (...)-(...) W. kwoty 80 (osiemdziesiąt)złotych oraz na rzecz firmy (...) ul. (...), (...)-(...) W., reprezentowaną przez Agencję (...) z/s ul. (...), (...)-(...) G. kwoty 157 (sto pięćdziesiąt siedem) złotych i na rzecz firmy (...) 15F, 100, Ming- C. R., H.- T. (...) T. H., Tajwan reprezentowaną przez Stowarzyszenie (...) z/s ul. (...), (...)-(...) W. kwoty 200 (dwieście) złotych;

VII.  na podstawie art.44§2 kk. i art.293§2 kk. orzekł przepadek dowodów rzeczowych opisanych wykazie dowodów rzeczowych nr1/12 pod poz.1 w postaci – płyty CD-ROM o pojemności 700MB marki S. z opisem o treści „Angielski CD do książki (...) oraz + angielski dla początkujących, „+ słownik polsko angielski” oznaczona numerem 57, - płyty CD-ROM o pojemności 700 MB marki P. z opisem o treści „Prof.K.” oznaczona nr 53, - płyty CD-ROM marki V. z opisem o treści (...) oznaczona nr 28, - płyty CD-ROM o pojemności 700 MB marki LG z opisem o treści „Profesor henry” oznaczona nr 51, - dysku twardego T. (...) o pojemności 160GB o nr seryjnym 788 (...) poprzez ich zniszczenie;

VIII.  na podstawie art.624§1 kpk zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych, w tym od opłaty zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca oskarżonej i zaskarżając wyrok w całości zarzucił mu:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający istotny wpływ na jego treść, poprzez dowolne ustalenie, że programy komputerowe wskazane w akcie oskarżenia zostały przyjęte przez oskarżoną S. B. w sytuacji gdy dostęp do komputera i programów komputerowych miał współmałżonek oskarżonej oraz jej dwie córki;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający istotny wpływ na jego treść, poprzez dowolne ustalenie, że programy komputerowe wskazane w akcie oskarżenia, które miała przyjąć S. B. pochodzą z czynu zabronionego, podczas gdy Sąd I instancji w tym zakresie nie poczynił jakichkolwiek ustaleń ograniczając się do stwierdzenia, że oskarżona nie posiadała licencji na przedmiotowe programy;

3.  obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.7 k.p.k., które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, a polegające na tym, iż Sąd orzekający wydając zaskarżony wyrok ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy dowolnie z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a w szczególności polegający m.in. na tym, że Sąd dowolnie i wybiórczo ocenił dowody z wyjaśnień oskarżonej oraz zeznań jej męża przyjmując, że zabezpieczone programy zostały przyjęte przez oskarżoną;

4.  obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.5§2 k.p.k., które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, poprzez rozstrzygnięcie na niekorzyść oskarżonej nasuwających się w sprawie wątpliwości dotyczących przyjęcia przez oskarżoną programów komputerowych i nieusuwalnych wątpliwości dotyczących czynu z jakiego pochodzą;

5.  obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.4 k.p.k., które miło istotny wpływ na wynik sprawy, a polegające na tym, iż Sąd orzekający wydając zaskarżony wyrok pominął w zupełności i nie uwzględnił dowodów i okoliczności korzystnych dla oskarżonej, a to m.in. wyjaśnień oskarżonej i zeznań jej męża w zakresie zarzucanych jej czynów;

6.  obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.424 k.p.k., które miało istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez niewskazanie jakie fakty Sąd I Instancji uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, a to odnośnie oceny prawnokarnej czynu w kontekście ustaleń pochodzenia zabezpieczonych programów z niewiadomego czynu - ale na pewno, wg ustaleń Sądu, innego niż kradzież lub przywłaszczenie, a w konsekwencji - ich kwalifikacji prawnej;

7.  obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.410 k.p.k. w zw. z art.366 k.p.k., które miało istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych dla sprawy okoliczności, a to m.in. ustalenia w sposób niebudzący wątpliwości osoby, która przyjęła wskazywane aktem oskarżenia programy oraz ustalenia konkretnego czynu z jakiego pochodzą zabezpieczone programy komputerowe.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanych jej czynów, natomiast podczas rozprawy apelacyjnej, z ostrożności procesowej wniósł o uznanie, iż czyny zarzucone oskarżonej nie przekraczają stopnia znikomej społecznej szkodliwości czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonej co do zasady zasługuje na uwzględnienie.

Niezależnie od zarzutów podnoszonych w apelacji, alternatywny wniosek obrońcy oskarżonej o umorzenie wobec niej postępowania z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość przypisanych jej czynów, jest w ocenie Sądu Okręgowego trafny i uzasadniony.

Kierując się wykładnią art.17§1 pkt.3 k.p.k. która stanowi, iż nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma. Chodzi tu o znikomą szkodliwość społeczną czynu, powodującą wprawdzie, że czyn nie stanowi przestępstwa (art.1§2 kk.), ale ustawodawca uznaje, że z uwagi na popełnienie czynu zabronionego z wypełnieniem wszystkich jego znamion sprawca nie może być uniewinniony, choćby nikłą szkodliwość ustalono dopiero w wyniku przewodu sądowego (por. Komentarz do art.17 Kodeksu postępowania karnego [w:] T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Zakamycze, 2003, wyd. III).

Poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, szczególnie w zakresie niemożności precyzyjnego ustalenia czasu w którym oskarżona weszła w posiadanie przypisanych jej programów komputerowych, ich charakter edukacyjny oraz stosunkowo nieznaczna wartość, wskazują na znikomą społeczną szkodliwość czynów zarzuconych oskarżonej.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu - bierze się pod uwagę te wyznaczniki, które występują in concreto, albowiem nie muszą występować wszystkie. Każdy z występujących w sprawie faktów podlega także oddzielnej ocenie, a zatem jedne mają mniejszy, drugie zaś większy wpływ na ocenę stopnia społecznej szkodliwości. Innymi słowy ocena tego stopnia musi spełniać wymogi oceny kompleksowej-całościowej, nie zaś mającej charakter niejako matematycznego sumowania poszczególnych wyznaczników (por. wyrok SN z dnia 19 września 2006r., sygn. akt WA 25/06, OSNwSK 2006/1/1762).

Przy uwzględnieniu powyższych konstatacji, sąd odwoławczy doszedł do przekonania iż w przedmiotowej sprawie występują niezbędne okoliczności, które umożliwiają przyjęcie stwierdzenia, że społeczna szkodliwość czynów przypisanych oskarżonej jest znikoma. Wskazać w tym miejscu należy na brak nasilenia złej woli S. B., która przyjęła, a następnie bez licencji zapisała na płytach CD programy komputerowe o charakterze edukacyjnym, łącznej wartości 437 złotych. Wyrządzona szkoda stanowi zatem nikły rozmiar. Nie bez znaczenia dla oceny szkodliwości społecznej tych występków pozostaje fakt, iż przedmiotowe programy służyły do nauki języka angielskiego. Zamiarem oskarżonej nie było dalsze odsprzedawanie ich w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, a jedynie korzystanie z nich dla własnych potrzeb. Zauważyć w tym miejscu należy, iż oskarżona nie była w przeszłości karana.

Kryteria służące do ustalenia stopnia społecznej szkodliwości zostały wskazane w „słowniczku wyrażeń ustawowych” w art.115§2 kk., zgodnie z którym przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu, sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

W tej sytuacji Sąd Odwoławczy na podstawie art.1§2 kk. w zw. z art.17§1 pkt.3 kpk postępowanie karne przeciwko S. B. umorzył.

Jednocześnie, w pkt. II sentencji wyroku za podstawę orzeczenia przepadku dowodów rzeczowych przyjęto art.100 kk.