Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 września 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2015 roku

sprawy ze skargi W. M.

z udziałem E. R., A. R., I. W.

o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 10 grudnia 2012 roku w sprawie I Ns 1493/12 o stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji skarżącego

od postanowienia Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 30 stycznia 2015 roku, sygn. akt I Ns 526/14

postanawia: oddalić apelację.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 336/15

UZASADNIENIE

W. M. w dniu 26.03.2014 r. wniósł skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 10 grudnia 2012 r. w sprawie I Ns 1493/12.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. oddalił skargę oraz ustalił, iż każdy uczestnik ponosi koszty swego udziału w sprawie.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu rejonowego:

W dniu 20 grudnia 2010 roku A. R. złożył wniosek do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej matce K. R.. Uczestnikami postępowania byli R. R. - mąż zmarłej oraz córki E. R. i I. R.. K. R. zmarła 10 stycznia 2006 roku w P. Tryb. Postanowieniem z dnia 12 maja 2011 roku w sprawie I Ns 1591/10 Sąd ten stwierdził, iż spadek po K. R. na podstawie ustawy nabyli: mąż R. R. oraz dzieci - A. R., I. W. z domu R. oraz E. R. po 1/4 części każdy z nich. Orzeczenie to uprawomocniło się 3 czerwca 2011 roku.

W dniu 7 kwietnia 2011 roku W. M. wniósł do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po K. R.. Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2011 roku w sprawie I Ns 474/11 Sąd ten odrzucił wniosek.

Wierzyciel (...) Sp. z o.o. złożył do Komornika przy Sadzie Rejonowym w Piotrkowie Tryb. S. P. wniosek egzekucyjny przeciwko dłużnikom R. R., E. R., A. R. i I. W.. Wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 27/12.

W dniu 16 października 2012 roku E. R. złożyła w sprawie I Ns 1493/12 wniosek o zmianę postanowienia Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 12 maja 2011 roku w sprawie I Ns 1591/10 z uwagi na okoliczność, iż E. R. zarówno w chwili otwarcia spadku jak i okresie do złożenia oświadczenia woli o odrzucenie spadku lub przyjęciu go z dobrodziejstwem inwentarza była osobą nieletnią. Jednocześnie wniosła o zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego w sprawie Km 27/12.

Postanowieniem z 10 grudnia 2012 roku w sprawie I Ns 1493/12 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. zmienił postanowienie wydane w dniu 12 maja 2011 roku w sprawie I Ns 1591/11 w ten sposób, że stwierdził, iż spadek po K. R. na podstawie ustawy nabyli: mąż R. R. oraz dzieci - A. R., I. W. z domu R. oraz E. R. po 1/4 części każdy z nich z dobrodziejstwem inwentarza. Orzeczenie to uprawomocniło się 2 stycznia 2013 roku.

W. M. o treści postanowienia w sprawie I Ns 1493/12 dowiedział się z pisma komornika w dniu 30 grudnia 2013 roku.

Mając tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, ze skarga o wznowienie postępowania nie jest uzasadniona.

Dla uzyskania wznowienia postępowania strona musi wykazać, że w zakończonym prawomocnym orzeczeniem postępowaniu była pozbawiona możliwości działania "wskutek naruszenia przepisów prawa". W. M. będący wierzycielem względem zmarłej K. R., wskazał, iż zmiana postanowienia o nabyciu spadku w sprawie I Ns 1493/12 naruszyła przepisy, a w konsekwencji doprowadziło do tego, iż w obrocie funkcjonują dwa postanowienia. Nie wykazał jednak by doszło do wadliwości proceduralnych Sądu.

Wskazać należy, że treść postanowienia kończącego postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku zakreśla art. 670 k.p.c. oraz art. 677 § 1 i 2 k.p.c. Na gruncie powyższych przepisów, wśród obligatoryjnych elementów tego postanowienia nie został przewidziany obowiązek zawarcia zapisu dotyczącego sposobu nabycia przez spadkobierców spadku. Sąd z urzędu jedynie bada kto jest spadkobiercą a poza zakres jego kognicji jest kwestia składu majątku spadkowego, obciążenie długami a także sposób w jaki spadek zostanie przyjęty. Ustalenie zakresu odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe ma znaczenie dopiero na etapie realizacji przez wierzycieli przysługujących im roszczeń a samo określenie ze spadek został przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza nie przesądza definitywnie zakresu odpowiedzialności. Trudno w tej sytuacji wskazać, iż zaskarżone postanowienie naruszało przepisy prawa.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy nie podzielił zarzutów skargi o wznowienie postępowania. W obrocie prawnym funkcjonuje bowiem postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku przez męża i dzieci zmarłej które określa kto nabył spadek i w jakim zakresie a określenie, iż z dobrodziejstwem inwentarza nie przesądza o zakresie odpowiedzialności spadkobierców i nie może być uznane za przyczynę nieważności.

Z tych wszystkich względów Sąd Rejonowy uznał skargę W. M. o wznowienie postępowania w sprawie I Ns 1493/12 za bezzasadną i na podstawie art. 412 §2 k.p.c. oddalił skargę natomiast o kosztach postępowania orzekł zgodnie z treścią art. 520 § 1 k.p.c.

Apelację nazwaną zażaleniem od powyższego postanowienia wniósł skarżący W. M., który zaskarżył w/w postanowienie w całości. W apelacji nie wskazał zarzutów apelacyjnych. Z treści uzasadnienia apelacji wynika, że skarżący podnosi zarzut nieważności postępowania w sprawie I Ns 1493/12 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

Wskazując na powyższe wnosił o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

A. R., I. W. i E. R. w odpowiedzi na apelację wnosili o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: apelacja nie jest zasadna.

Wznowienie postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadku na podstawie art. 524 k.p.c. jest niedopuszczalne dlatego, że do uchylenia lub zmiany postanowienia w tym przedmoiocie przewidziany jest tryb szczególny określony w przepisie art. 679 k.p.c.

Jak wynika z prawidłowo poczynionych przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. ustaleń faktycznych postanowienie w sprawie I Ns 1493/12 zmieniające postanowienie wcześniejsze o stwierdzeniu nabycia spadku po K. R. wydane w sprawie I Ns 1591/11 uprawomocniło się w dniu 02.01.2013 r. W w/w sprawie został prawidłowo ustalony krąg spadkobierców ustawowych jakich pozostawiła zmarła K. R. oraz zasada nabycia spadku przez tych spadkobierców z dobrodziejstwem inwentarza. Faktem niespornym jest, że do kręgu spadkobierców ustawowych po zmarłej K. R. nie należy domagający się wznowienia postępowania W. M..

W sprawie niniejszej zatem apelujący nie może podnosić zasadnie, że doszło przy okazji rozpatrywania sprawy I Ns 1493/12 do nieważności postępowania ponieważ w/w nie mógł wziąć w niej czynnie udziału. Fakt prowadzenia przez w/w w imieniu wierzyciela postępowania egzekucyjnego w stosunku do K. R. a obecnie jej następców prawnych nie dawał mu legitymacji czynnej do udziału w postępowaniu w sprawie I Ns 1493/12.

Skoro w obrocie prawnym funkcjonuje prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po K. R., które w sposób prawidłowy ustala krąg spadkobierców oraz ich udziały w majątku spadkowym to apelacja nie mogła odnieść zamierzonego przez jej autora skutku.

Sąd Okręgowy apelację jako nieuzasadnioną na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił.

Na oryginale właściwe podpisy