Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 1095/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 listopada 2016r. w S.

odwołania U. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 31 lipca 2015 r. Nr (...)

w sprawie U. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo U. L. do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 01 lipca 2015r. do 01 sierpnia 2018r.

Sygn. akt IV U 1095/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 lipca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 57 i 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm.), odmówił U. L. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując, że Komisja Lekarska w orzeczeniu z dnia 8 lipca 2015r. nie stwierdziła u ubezpieczonej niezdolności do pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła ubezpieczona U. L., wnosząc o jej zmianę i przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 lipca 2015r. W uzasadnieniu zwrócono uwagę, że orzeczenie Komisji Lekarskiej zostało wydane na skutek zgłoszenia przez Prezesa ZUS zarzutu wadliwości orzeczenia Lekarza Orzecznika z dnia 16 czerwca 2015r., w którym uznano ubezpieczoną za częściowo niezdolną do pracy do 30 czerwca 2018r. Wskazano, że we wrześniu 2009r. ubezpieczona przebyła operację usunięcia macicy z guzowato zmienionymi jajnikami, guza jelita cienkiego, guza okolicy moczowodu, wyrostka robaczkowego i sieci. Wynik badania histopatologicznego przeprowadzonego po operacji wskazywał na chłoniaka rozlanego z dużych komórek B. Ubezpieczona przeszła 8 kursów chemioterapii, a po ich zakończeniu nastąpiła remisja choroby. W maju 2010r. przebyła operację usunięcia przetoki pęcherzowo-pochwowej. Pod koniec 2010r. doszło do wznowienia choroby. W styczniu 2011r. wnioskodawczyni została poddana operacji usunięcia zaatakowanego nowotworem pęcherzyka żółciowego (po rozpoznaniu chłoniaka pęcherzyka żółciowego naciekającego wątroby). Następnie leczenie polegało na podaniu kolejnych 7 kursów chemioterapii. W październiku 2011r. poddana została autologicznemu przeszczepieniu komórek macierzystych, od tego czasu pozostaje pod stałą kontrolą lekarza onkologa. Po przebytym leczeniu ma osłabione mięśnie rąk i nóg, bardzo szybko się męczy, ma problemy z oddychaniem i bóle mięśni, odczuwa bóle stawów, męczą ją częste i nagłe biegunki. Ponadto ma problemy z pamięcią i koncentracją, często odczuwa uderzenia gorąca i ogólne osłabienie organizmu. W ocenie ubezpieczonej obecny stan zdrowia uniemożliwia jej wykonywanie pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku sprzedawcy-kasjera (odwołanie wraz z załącznikami k.1-9 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na przepisy prawa oraz argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.10-11 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona U. L. miała ustalone prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do dnia 30 czerwca 2015r. na mocy decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 31 grudnia 2014r. (decyzja z 31.12.2014r. o ponownym ustaleniu renty k.87 akt rentowych). W dniu 25 maja 2015r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (wniosek k.89 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczoną na badanie przez Lekarza Orzecznika, który w orzeczeniu z 16 czerwca 2015r. ustalił, że ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy do 30 czerwca 2018r., a jednocześnie nie jest całkowicie niezdolna do pracy (orzeczenie Lekarza Orzecznika z 16.06.2015r. k.91 akt rentowych). Z uwagi na zgłoszony przez organ rentowy zarzut wadliwości orzeczenia Lekarza Orzecznika sprawa została przekazana do rozpatrzenia Komisji Lekarskiej Zakładu, która w orzeczeniu z 8 lipca 2015r. ustaliła, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy (orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 08.07.2015r. k.94 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 31 lipca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (decyzja z 31.07.2015r. k.95 akt rentowych).

U. L., ur. (...), posiada wykształcenie średnie techniczne jako technik technologii żywności, jednak nigdy nie pracowała w tym zawodzie. Ubezpieczona wykonywała pracę pracownika fizycznego na stanowiskach: wagowej magazynu mięsa, podrobów i ekspedycji, zmywacza pojemników, magazynowej magazynu żywca, kasjera, referenta rozliczeń skupu, ekspedientki. Od 2003r. pracowała jako sprzedawca-kasjer w (...) (Polska) sp. z o.o. w K., zaś od 2010r. nie jest nigdzie zatrudniona (okoliczności bezsporne; nadto: świadectwa pracy i zaświadczenia zgromadzone w aktach rentowych k.9-21; wyjaśnienia ubezpieczonej k.51v akt sprawy).

W 2009r. rozpoznano u U. L. chłoniaka rozlanego z dużych komórek B CS IV B o zasięgu wielonarządowym. W dniu 3 września 2009r. poddana została rozległemu zabiegowi operacyjnemu usunięcia macicy z jajnikami, usunięcia guza jelita cienkiego, wymagającego odcinkowej resekcji jelita i zespolenia jelita bok do boku, usunięcia guza okolicy moczowodu, usunięcia sieci i wyrostka robaczkowego. Wynik badania histopatologicznego potwierdził zajęcie usuniętych narządów chłoniakiem złośliwym IV stopnia. Od września 2009r. ubezpieczona została poddana leczeniu uzupełniającemu – chemioterapii. W pierwszym rzucie chemioterapii do lutego 2010r. otrzymała 8 kursów, następnie ze względu na progresję (wznowę procesu npl w okolicy węzłów chłonnych biodrowych) od marca do lipca 2011r. poddano ją kolejnym 6 kursom, a w listopadzie 2011r. jeszcze jednemu dodatkowemu kursowi chemioterapii. W wyniku zastosowanej rozległej operacji doszło do powstania jatrogennej przetoki pęcherzowo-pochwowej, która wymagała leczenia operacyjnego – 10 maja 2010r. wycięto przetokę. W styczniu 2011r. konieczne było kolejne leczenie operacyjne – 28 stycznia 2011r. wykonano cholecystektomię. Wynik histopatologiczny usuniętego pęcherzyka potwierdził naciek ściany pęcherzyka przez chłoniaka. Ze względu na objawy uboczne i toksyczne chemioterapii doszło do zaburzeń obrazu morfologii krwi. W październiku 2011r. przeprowadzono u ubezpieczonej przeszczep autologiczny komórek krwiotwórczych (macierzystych). Skutkiem całego leczenia (agresywnej chemioterapii) powstała niedoczynność tarczycy, wymagająca ciągłego stosowania substancji hormonalnej. W efekcie zastosowane leczenie doprowadziło do remisji choroby nowotworowej, ale spowodowało skutki uboczne w postaci uciążliwych dla ubezpieczonej dolegliwości. Doszło do znacznego osłabienia i upośledzenia ogólnego stanu zdrowia, obniżenia odporności organizmu, częstych infekcji górnych dróg oddechowych, występowania drżenia i drętwienia kończyn, osłabienia siły kończyn, częstego pocenia, występowania uciążliwych biegunek i częstomoczu. Wnioskodawczyni przebyła agresywną postać chłoniaka z wielonarządową lokalizacją, wymagającą rozległej resekcji w obrębie narządów jamy brzusznej oraz długą, agresywną, bardzo toksyczną dla organizmu chemioterapię. Skutkiem choroby nowotworowej oraz całego leczenia u U. L. doszło do upośledzenia ogólnego stanu zdrowia i naruszenia sprawności organizmu uniemożliwiającego normalne wykonywanie pracy w ramach posiadanych kwalifikacji. Remisja choroby nowotworowej, biorąc pod uwagę progresje choroby w 2011r., nie utrzymuje się nawet 5 lat, a dalsze rokowanie pozostaje bardzo niepewne. Wymagane jest zatem prowadzenie oszczędnego trybu życia. Skutkiem rozległej choroby nowotworowej i przebytego leczenia u ubezpieczonej doszło do naruszenia ogólnej sprawności organizmu w stopniu kwalifikującym do orzeczenia częściowej niezdolności do pracy na okres kolejnych dwóch lat, tj. do 1 sierpnia 2018r. Orzeczona częściowa niezdolność do pracy istniała nieprzerwanie od 1 lipca 2015r. (opinia biegłych lekarzy chirurga onkologicznego/onkologa, hematologa i gastrologa z dnia 1 sierpnia 2016r. k.75-76 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej U. L. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.57 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r. poz. 748) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach wyszczególnionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.12 ust.1, 2 i 3 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonej od decyzji organu rentowego odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia, czy ubezpieczona po dniu 30 czerwca 2015r. pozostaje osobą niezdolną do pracy. W tym celu Sąd zasięgnął opinii biegłych lekarzy o specjalnościach odpowiadających schorzeniom wnioskodawczyni. W niniejszej sprawie zostały sporządzone opinie przez dwa zespoły biegłych, których wnioski są odmienne. Pierwszy zespół biegłych lekarzy onkologa/chirurga onkologicznego i endokrynologa w opinii z dnia 3 listopada 2015r., która następnie została uzupełniona opinią z dnia 15 maja 2016r., uznał ubezpieczoną za zdolną do pracy zarówno w zawodzie wyuczonym, jak i dotychczas wykonywanym. W ocenie tych biegłych ubezpieczona w październiku 2011r. zakończyła leczenie i od tego czasu pozostaje w obserwacji, bez oznak czynnej choroby rozrostowej, a tak długi okres po całkowitej remisji choroby oraz skutecznym autoprzeszczepie szpiku pozwala uznać ją za onkologicznie wyleczoną i zdolną do podjęcia wszystkich funkcji życiowych, w tym także pracy (opinia biegłych chirurga onkologicznego i endokrynologa k.17-18 akt sprawy, opinia uzupełniająca k.38 akt sprawy). Drugi zespół biegłych składający się z lekarza chirurga onkologicznego/onkologa, hematologa i gastrologa w opinii z dnia 1 sierpnia 2016r. uznał, że skutkiem rozległej choroby nowotworowej i przebytego agresywnego leczenia, w szczególności długotrwałej chemioterapii, u U. L. doszło do upośledzenia ogólnego stanu zdrowia i naruszenia sprawności organizmu w stopniu kwalifikującym do orzeczenia czasowej częściowej niezdolności do pracy do dnia 1 sierpnia 2018r. Niezdolność ta istnieje u wnioskodawczyni nieprzerwanie od 1 lipca 2015r. (opinia z dnia 1.08.2016r. k. 75-76 akt sprawy). W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy właśnie ta druga opinia zasługuje na aprobatę, bowiem została należycie uzasadniona, jest spójna i pełna. Nie kwestionując kwalifikacji ani kompetencji pierwszego biegłego lekarza chirurga onkologicznego i endokrynologa, należy jednak wskazać, że w porównaniu z treścią drugiej opinii z dnia 1 sierpnia 2016r. pierwsi biegli podeszli bardzo formalnie do kwestii rozpoznanej u ubezpieczonej choroby nowotworowej o zasięgu wielonarządowym. W pierwszej opinii z dnia 3 listopada 2015r. biegli skupili się głównie na okoliczności, że obecnie u U. L. występuje okres remisji, który trwa już ponad 4 lata od zakończenia leczenia bez nawrotu choroby, co wskazuje, iż doszło do odzyskania przez wnioskodawczynię zdolności do pracy. Biegli ci nie dokonali jednak pełnej oceny skutków przebytej przez ubezpieczoną rozległej choroby nowotworowej, wielokrotnych operacji i długotrwałego leczenia, w tym przeprowadzonej chemioterapii. Analizę stanu zdrowia wnioskodawczyni w tym zakresie przeprowadził natomiast drugi zespół biegłych lekarzy chirurga onkologicznego/onkologa, hematologa i gastrologa. Zwrócili oni uwagę, że oprócz samego schorzenia wystąpiły również skutki uboczne zastosowanego leczenia w postaci uciążliwych dolegliwości, takich jak znaczne osłabienie organizmu, obniżenie odporności, częste infekcje górnych dróg oddechowych, występowanie drżenia i drętwienia kończyn, osłabienie siły kończyn, częste pocenie, uporczywe biegunki i częstomoczu. Takiej całościowej oceny wpływu choroby nowotworowej i prowadzonego leczenia brakuje w opinii pierwszego zespołu biegłych. Niewątpliwie zaś opinia powinna zawierać pełny obraz stanu zdrowia osoby ubezpieczonej. Dodatkowo druga opinia została wzbogacona o stanowisko biegłego specjalisty z zakresu hematologii, co w ocenie Sądu ma istotne znaczenie, zważywszy że u ubezpieczonej ze względu na uboczne, toksyczne objawy chemioterapii doszło do zaburzeń obrazu morfologii krwi, w konsekwencji czego w październiku 2011r. przeprowadzono przeszczep autologiczny komórek krwiotwórczych (macierzystych). Drugi zespół biegłych lekarzy, w szczególności hematolog i onkolog, zwrócili uwagę, że wnioskodawczyni przebyła agresywną postać chłoniaka z wielonarządową lokalizacją, wymagającą rozległej resekcji w obrębie narządów jamy brzusznej oraz długotrwałą, agresywną, bardzo toksyczną dla organizmu chemioterapię. Skutkiem choroby nowotworowej oraz całego leczenia u U. L. doszło do upośledzenia ogólnego stanu zdrowia i naruszenia sprawności organizmu uniemożliwiającego normalne wykonywanie pracy w ramach posiadanych kwalifikacji. Z tych względów Sąd uznał, że opinia drugiego zespołu biegłych lekarzy z dnia 1 sierpnia 2016r. jest pełniejsza, wyczerpująco uzasadnia stanowisko biegłych i zwraca uwagę na aspekty, których nie wziął pod uwagę pierwszy zespół biegłych sporządzający opinię i opinię uzupełniającą w sprawie. Wobec tego brak było podstaw do uwzględnienia wniosku organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych. Zarzuty organu rentowego (k.85 akt sprawy) sprowadzały się bowiem jedynie do tego, że w sprawie na podstawie tej samej dokumentacji medycznej i badania przedmiotowego ubezpieczonej sporządzone zostały dwie opinie biegłych, które są rozbieżne w ocenie zdolności wnioskodawczyni do pracy. Zwrócono także uwagę, iż od czasu badania pierwszego zespołu biegłych nie wystąpiły nowe okoliczności w sprawie. Jak już jednak wskazano, zaprezentowane powyżej argumenty nie pozwalają uznać obu opinii za opinie równorzędne, gdyż drugi zespól biegłych dokonał kompleksowej oceny rozpoznanej u U. L. choroby nowotworowej oraz skutków zastosowanego leczenia, zaś pierwszy zespół biegłych skupił się wyłącznie na samym schorzeniu. Co za tym idzie, nie można zgodzić się z organem rentowym, by trzecia opinia sporządzona przez kolejnych biegłych miała rozwiewać jakiekolwiek wątpliwości powstałe w sprawie. Ubezpieczona nie kwestionowała opinii drugiego zespołu biegłych z dnia 1 sierpnia 2016r., w tym również stopnia orzeczonej niezdolności do pracy, nadto zwracając uwagę, że to właśnie lekarze wydający drugą opinię w sprawie (chirurg onkologiczny, hematolog i gastrolog) posiadali odpowiednie kompetencje do badania jej osoby, bo właśnie pod opieką takich lekarzy znajduje się przez cały okres leczenia (k.89-90 akt sprawy).

Całokształt okoliczności sprawy pozwala zatem stwierdzić, że U. L. po dniu 30 czerwca 2015r. w dalszym ciągu spełnia wszystkie przesłanki do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art.57 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Za dowodem z opinii drugiego zespołu biegłych lekarzy chirurga onkologicznego/onkologa, hematologa i gastrologa z dnia 1 sierpnia 2016r., Sąd uznał ubezpieczoną za częściowo niezdolną do pracy od dnia 1 lipca 2015r. do 1 sierpnia 2018r.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art.477 14§2 kpc, zmieniono zaskarżoną decyzję i orzeczono jak w sentencji wyroku.