Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Iławie S. S.

po rozpoznaniu dnia 19 października 2016r., w E.

sprawy:

J. N. (1), s. M. i M., ur. (...) w I.

oskarżonego z art. 178 a § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Iławie

z dnia 5 lipca 2016 r., sygn. akt II K 994/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że oskarżonego J. N. (1) uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu,

II.  kosztami procesu za obie instancje obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka. 404/16

UZASADNIENIE

J. N. (1) został oskarżony o to, że w dniu 4 lipca 2015r. w L. na ul. (...) II na drodze publicznej w ruchu lądowym kierował samochodem osobowym marki F. (...) nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości , mając 1,33 mg/l i III bad. 1,22 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

tj. o czyn z art. 178a par. 1 kk.

Sąd Rejonowy w Iławie z dnia 5 lipca 2016r. w sprawie II K. 994/15 uznał:

I. oskarżonego J. N. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, z tą zmianą opisu czynu, że oskarżony kierował samochodem w L. po ulicach osiedlowych, czyn ten zakwalifikował z art. 178a par. 1 kk i za to na mocy art. 178a par. 1 kk skazał go na karę 8 miesięcy ograniczenia wolności zobowiązując go do wykonania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym,

II. na mocy art. 42 par. 2 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat,

III. na mocy art. 63 par. 2 kk zaliczył na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy oskarżonego od dnia 4.07.2015r. do 5.07.2016r.

IV. na mocy art. 43a par. 1 kk orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 7.000zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Powyższy wyrok zaskarżył obrońca oskarżonego, zarzucając mu w apelacji obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść rozstrzygnięcia, a mianowicie:

a)  art. 170 par. 1 pkt 1 kpk w zw. z art. 16 par. 1 kpk w zw. z art. 175 par. 1 kpk poprzez dopuszczenie dowodu z zeznań funkcjonariusza policji na okoliczność wypowiedzi oskarżonego, złożonych podczas rozpytania, pomimo że przed rozpytaniem oskarżony nie został pouczony o przysługujących mu uprawnieniach, w szczególności o prawie do odmowy wyjaśnień i odpowiedzi na poszczególne pytania,

b)  art. 4 i 7 kpk poprzez nieobiektywną ocenę materiału dowodowego i uznanie, że oskarżony kierował samochodem w stanie nietrzeźwości pomimo, że zgromadzony materiał dowodowy wskazując, że w dniu zdarzenia samochód oskarżonego był prowadzony przez M. M. (3).

Podnosząc te zarzuty skarżący wniósł o uniewinnienie oskarżonego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na tę apelację Prokurator Rejonowy w Iławie wniósł o jej nieuwzględnienie i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego zasługiwała na uwzględnienie i skutkiem jej rozpoznania stała się konieczność zmiany zaskarżonego orzeczenia.

Na wstępie zauważyć należy, że Sąd I instancji ustalając stan faktyczny przyjął, że oskarżony J. N. (1) w dniu zdarzenia kierował samochodem na drodze osiedlowej i do tego faktu miał przyznać się w rozmowie z funkcjonariuszami policji, którzy przybyli na miejsce zdarzenia. Wynika to jednoznacznie z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, gdzie na str. 2 wskazano, że „oskarżony w rozmowie z T. G. (1) twierdził, iż kierował pojazdem jedynie po drodze osiedlowej”. Z dalszej części uzasadnienia wynika, że „Sąd dał wiarę tym wyjaśnieniom oskarżonego, w których podał, że policjantom powiedział, że kierował swoim samochodem na końcu, na parkingu” (str. 4 uzasadnienia). Natomiast na str. 5 uzasadnienia Sąd I instancji stwierdza, że nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, w których zaprzeczał, aby to on kierował samochodem po drodze osiedlowej, ponieważ były one sprzeczne z zeznaniami świadka T. G. (1) (funkcjonariusza policji).

W konkluzji Sąd orzekający stwierdził, że oświadczenie oskarżonego złożone podczas rozmowy z policjantem T. G. (1) było kluczowe w przedmiotowej sprawie (str.12), tym bardziej, że było potwierdzone przez tego świadka na rozprawie.

Tymczasem wnikliwa i uważna analiza treści wyjaśnień złożonych przez oskarżonego na rozprawie w dniu 13 maja 2016r. (z k. 69-71, które stały się podstawą ustaleń faktycznych) absolutnie nie potwierdza tych ustaleń, a wręcz przeciwnie, wynika z nich jednoznacznie, że oskarżony J. N. w odpowiedzi na pytania prokuratora wyraźnie powiedział: „ nie mówiłem policjantom, że kierowałem tym samochodem na końcu na parkingu, żeby zaparkować samochód” (k.70v).

Mając powyższe na uwadze rację należy przyznać obrońcy oskarżonego, że Sąd I instancji nie mógł na podstawie zeznań funkcjonariusza policji T. G. poczynić ustaleń faktycznych. Prawdą jest bowiem, że oskarżony na żadnym etapie postępowania nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W takiej sytuacji nie można było na podstawie zeznań funkcjonariusza policji – świadka T. G. - dokonać ustaleń faktycznych, które pozostawały w sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonego J. N. (1). W tym zakresie Sąd Odwoławczy w pełni aprobuje rozważania prawne przedstawione w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 12.02.2007r. w sprawie V KK 183/06, w którym wskazano, że zeznania osoby sporządzającej notatkę służbową z rozpytania można wykorzystać dowodowo obok wyjaśnień oskarżonego w celu potwierdzenia i uzupełnienia oryginalnych wyjaśnień, jeżeli tym wyjaśnieniom nie przeczą albo w celu weryfikacji tych wyjaśnień, gdy zachodzi konieczność wyjaśnienia różnic, ale z tym zastrzeżeniem, że nie można odmówić wiary wyjaśnieniom oskarżonego i dokonać ustaleń faktycznych w oparciu o treść notatki urzędowej lub na podstawie dowodu z zeznań osoby sporządzającej tę notatkę.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że Sąd I instancji postąpił dokładnie przeciwnie, oparł ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie jedynie na podstawie zeznań funkcjonariusza policji, który nie był bezpośrednim świadkiem zdarzenia i brak było innych dowodów wskazujących na sprawstwo oskarżonego J. N. (1). Jak podkreślono w w/w cyt. postanowieniu SN nie ma w przepisach kodeksu postępowania karnego zakazu przesłuchania w charakterze świadka funkcjonariusza policji, który dokonywał czynności rozpytania i sporządził z niej notatkę. Nie ulega również wątpliwości, że w świetle art. 174 kpk taka notatka urzędowa nie może zastąpić dowodu z wyjaśnień oskarżonego. A zatem, konsekwentnie, tak jak treść notatki, podobnie dowód z zeznań funkcjonariusza policji nie może zastąpić dowodu z wyjaśnień oskarżonego (w sytuacji, gdy są one sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego).

Reasumując powyższe rozważania Sąd Okręgowy uznał, iż wobec braku innych dowodów potwierdzających fakt, że oskarżony J. N. w dniu zdarzenia kierował samochodem znajdując się w stanie nietrzeźwości, uniewinnił go od stawianego mu zarzutu. Na marginesie jedynie zauważyć należy, iż Prokurator Rejonowy w odpowiedzi na apelację powielił błąd zawarty w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, stwierdzając, że „podczas składnia wyjaśnień przed Sądem oskarżony potwierdził, iż kierował pojazdem na końcu parkingu”.