Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt : III RC 436/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

O., dnia 4 października 2016 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący : SSR Paweł Witan

Protokolant : Magdalena Miętus

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2016 r. w Otwocku

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego A. B. (1), reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego E. B. (poprzednie nazwisko O.)

przeciwko K. B.

o alimenty

1) zasądza od pozwanego K. B. tytułem alimentów na rzecz małoletniego A. B. (1), ur. (...) kwotę po 400 (czterysta) złotych miesięcznie, płatną do rąk matki małoletniego E. B. (poprzednie nazwisko O.) do dnia 10-go każdego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 5 października 2015 r.

2) w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3) wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności

4) koszty procesu między stronami wzajemnie znosi,

4) nie obciąża pozwanego K. B. nieuiszczonymi kosztami sądowymi, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa

Sygn. akt III RC 436/15

UZASADNIENIE

E. B. (poprzednie nazwisko O.), reprezentująca małoletniego A. B. (1) pozwem z dnia 5 października 2015 roku (data wpływu do Sądu) wniosła o zasądzenie od K. B. na rzecz małoletniego syna tytułem alimentów kwoty po 800 zł miesięcznie.

(pozew k. 1-2 akt)

Pełnomocnik pozwanego K. B. na rozprawie w dniu 5 sierpnia 2016r. w imieniu swojego mocodawcy uznał powództwo do kwoty po 300 zł miesięcznie oraz wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

(stanowisko pełnomocnika pozwanego na rozprawie k. 127 akt)

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni A. B. (1) ur. (...) w O. (d. odpis zupełny aktu urodzenia - k. 5 akt) pochodzi z nieformalnego związku (...) (poprzednie nazwisko O.) i K. B.. Małoletni zamieszkuje wraz z matką i jej rodziną w miejscowości R. w W. w segmencie domu jednorodzinnego, którego przeciętny miesięczny koszt utrzymania (obejmujący opłaty za wodę, wywóz nieczystości, energię elektryczną, gaz, podatek od nieruchomości, koszt zakupu opału – węgla i drzewa) to ok. 550 – 600 zł. E. B. ma obecnie 19 lat, nie pracuje, w tym roku ukończyła liceum ogólnokształcące w trybie niestacjonarnym, a ponadto zapisała się do bezpłatnej szkoły policealnej P. w O. na kierunek technik administracji (zajęcia w tej szkole odbywają się w weekendy, z reguły w co drugi tydzień). Matka małoletniego pozostaje w dużej mierze na utrzymaniu swoich rodziców (na jej wyżywienie potrzeba ok. 500 zł miesięcznie). Otrzymuje jedynie zasiłek rodzinny w wysokości 89 zł miesięcznie oraz kwotę 500 zł miesięcznie z programu 500 +. Nadto w związku z wydanym w sprawie postanowieniem o zabezpieczeniu alimentów otrzymuje również pewne środki finansowe od pozwanego – początkowo było to 600 zł miesięcznie, obecnie zaś 300 zł miesięcznie (d. zeznania E. B. (poprzednie nazwisko O.) k. 127-127v, 147-147v akt; zeznania E. O. (1) k. 128-128 verte; zaświadczenie nr (...) k. 120 akt; zaświadczenie nr (...) k. 121 akt).

Małoletni A. B. (1) ma obecnie 20 miesięcy, pozostaje przede wszystkim pod bezpośrednią opieką matki. Na koszty związane z utrzymaniem dziecka składają się: koszt zakupu pampersów - ok. 100 zł miesięcznie, odzieży ok. 80-100 zł miesięcznie, środków higienicznych (mydełek, szamponów, chusteczek) – ok. 30 zł miesięcznie, koszt usług fryzjerskich (ok. 15-20 zł miesięcznie), a także koszt wyżywienia – co najmniej 200 zł miesięcznie (koszt zakupu samych kaszek i mleka to ok. 130 zł miesięcznie). Małoletni jest zdrowym dzieckiem, jednakże w ostatnim czasie pojawiła się u niego alergia pokarmowa co wiązało się z koniecznością zakupu leków za kwotę ok. 100 zł.

(d. zeznania E. B. (poprzednie nazwisko O.) k. 127-127v, 147-147v akt, zeznania E. O. (1) k. 128-128v akt, zeznania S. O. k. 128v akt).

Ojciec dziecka K. B. ma obecnie 20 lat, zamieszkuje wraz z rodzicami i 16 letnią siostrą w W. w 3 pokojowym mieszkaniu (utrzymanie którego pochłania miesięcznie następujące środki: czynsz - 776 zł, fundusz remontowy 164, 43 zł, prąd ok. 200 zł, gaz ok. 110 zł). Nadto na zakup żywności dla pozwanego i zamieszkującej z nim jego rodziny potrzeba ok. 2000 zł miesięcznie (d. zeznania A. B. (2) k. 146v akt, zeznania G. B. k. 146v-147 akt). Na odzież dla siebie K. B. wydaje ok. 100 zł miesięcznie (d. zeznania pozwanego k. 147 verte).

Pozwany w 2016 r. ukończył technikum informatyczne, jednakże nie zaliczył egzaminu zawodowego (egzamin poprawkowy odbędzie się w styczniu 2017 r.). W 2016r. pozwany podchodził również do egzaminu maturalnego, którego także nie zdał. (d. zaświadczenie k. 126 akt, zeznania K. B. k. 128, 147v akt). Ostatnio K. B. zapisał się do bezpłatnej szkoły policealnej dla dorosłych (...), gdzie w trybie zaocznym (zajęcia będą odbywać się w weekendy, z reguły w co drugi weekend) będzie uczył się na kierunku technik bhp (d. informacja k. 132 akt, certyfikat uczestnictwa w promocji k. 133 akt, zeznania K. B. k. 147v akt, zeznania A. B. (2) k. 146v akt, zeznania G. B. k. 146v-147 akt).

Pozwany od marca do września 2016r. pracował w restauracji (...) - w okresie czerwiec – sierpień 2016 r. jego średnie miesięczne wynagrodzenie z tytułu wykonywania w/w pracy wyniosło ok. 1 750 netto (d. zeznania K. B. k. 128, zaświadczenie o zarobkach k. 134 akt).

Pozwany kontaktuje się z synem dość rzadko – z jednej strony matka małoletniego powoda czyni pozwanemu pewne trudności w kontakcie z synem (nie zawsze godzi się, aby pozwany przyjechał do syna wtedy, kiedy chce), z drugiej zaś strony K. B. nie wykazuje determinacji w dążeniu do kontaktów z synem, nie proponuje często takich spotkań (d. wydruk sms-ów k. 135-145; zeznania E. B. k. 147-147verte, zeznania K. B. – k. 147 verte).

Pozwany i jego rodzice po narodzeniu małoletniego A. przekazali matce dziecka wózek i podstawową wyprawkę dla niemowlęcia. Następnie dokonywali także od czasu do czasu zakupu pampersów dla małoletniego, jak również ubrań, zabawek oraz chrupek (d. zeznania K. B. k. 128, 147v akt, zeznania E. O. (2) k. 127-127v, 147-147v akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci: złożonych przez strony dokumentów, zeznań świadków: E. O. (1) (k. 128-128 verte), S. O. (k. 128 verte – 129), A. B. (2) (k. 146 verte) i G. B. (k. 146verte – 147), jak również dowodu z przesłuchania stron – E. B. (poprzednie nazwisko O.) – (k. 127 verte, k. 147 – 147 verte) i K. B. (k. 128, 147 verte). Powyższy materiał dowodowy Sąd co do zasady uznał za wiarygodny. Sąd odmówił jedynie waloru wiarygodności zeznaniom E. O. (1) w zakresie, w jakim wynika z nich, że E. B. nigdy nie utrudniała pozwanemu kontaktów z synem, albowiem chociażby z przedstawionych przez pełnomocnika pozwanego wydruków sms -ów wynika, że matka małoletniego w lutym 2015 r. wskazywała, że nie życzy sobie, aby pozwany przyjeżdżał do syna do czasu, kiedy stosowne kontakty zostaną ustalone przez Sąd opiekuńczy.

W pozostałym zakresie Sąd uznał zgromadzony w sprawie materiał dowodowy za wiarygodny.

Sąd zważył co następuje:

W myśl art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.

W niniejszej sprawie wskazać należy, iż co do zasady powództwo małoletniego A. B. (1) o alimenty zasługiwało na uwzględnienie (niewątpliwie bowiem małoletni powód nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie). Pozwany K. B. nie kwestionował zresztą samej istoty ciążącego na nim zobowiązania alimentacyjnego, lecz kwestią sporną w niniejszej sprawie była kwota, jaką winien łożyć na utrzymanie swojego syna.

Wskazać należy, iż zaspokojenie przez rodziców potrzeb dzieci powinno – w razie konieczności – nastąpić nawet kosztem substancji ich majątku. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Na usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem małoletniego A. B. (1) składają się niewątpliwie koszty zakupu dla niego żywności, odzieży, środków higienicznych, pampersów, koszty leczenia małoletniego, a także jego udział w kosztach utrzymania mieszkania, w którym na stałe przebywa (ok. 100-110 zł miesięcznie). Powyższe koszty łącznie wynoszą, zdaniem Sądu, ok. 550 - 600zł miesięcznie.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę wiek, wykształcenie pozwanego, jak również dotychczasowe doświadczenie zawodowe i osiągane przez niego dochody, uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753) wynoszą co najmniej 1700 zł – 1800 zł netto miesięcznie. Zauważyć należy, iż w okresie wakacji pozwany był wstanie zarobić nawet 2200 zł netto miesięcznie, lecz obecnie ma on niższe możliwości zarobkowe, a to z uwagi na podjęcie nauki w szkole Cosinus. Z drugiej strony zauważyć jednak należy, iż obecne możliwości zarobkowe pozwanego są jedynie w niewielkim zakresie niższe od tych, którymi dysponował w okresie wakacji, albowiem (mając na uwadze ilość godzin zajęć w szkole Cosinus w semestrze, tj. 175 godzin) nauka w szkole Cosinus nie jest zbyt absorbująca i nie wymaga poświecenia zbyt dużej ilości czasu (z pewnością nie uniemożliwia podjęcia przez pozwanego zatrudnienia, zwłaszcza w branży gastronomicznej, w której pracodawcy często korzystają z pracowników uczących się lub studiujących).

Z kolei możliwości zarobkowe matki małoletniego E. B. (poprzednie nazwisko O.) są dużo niższe, albowiem oprócz kontynuowania nauki w szkole zaocznej (a więc w szkole zbliżonej do tej, w której uczy się pozwany) sprawuje ona także bezpośrednią opiekę nad małoletnim powodem, która to opieka, mając na uwadze wiek powoda, jest niewątpliwie bardzo absorbująca.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że zasadne będzie zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kwoty po 400 zł miesięcznie, pozostałe koszty utrzymania małoletniego A. winna zaś pokryć jego matka.

Zdaniem Sądu powyższa kwota nie obciąża nadmiernie K. B. (nie przekracza jego możliwości zarobkowych i majątkowych, stanowiących górną granicą świadczeń alimentacyjnych), biorąc pod uwagę, iż winien on podzielić się z niepełnoletnim synem nawet bardzo skromnymi dochodami, jak również mając na uwadze, iż mieszka on wspólnie z rodzicami, a przypadające na niego koszty utrzymania lokalu, w którym zamieszkuje, nie są zbyt wysokie (wynoszą ok. 300-350 zł miesięcznie).

Z kolei kwota żądana przez matkę małoletniego, tj. 800 zł miesięcznie, zdaniem Sądu nie jest adekwatna do rzeczywistych kosztów zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniego (plasujących się w granicach 550 – 600 zł miesięcznie) i nie uwzględnia konieczności ponoszenia także przez E. B. (poprzednie nazwisko O.) części kosztów utrzymania małoletniego.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od K. B. na rzecz małoletniego A. B. (1) alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego do 10 dnia każdego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 5 października 2015 r. (a więc od dnia wniesienia powództwa), zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Ponadto Sąd, na podstawie art. 100 kpc, koszty procesu między stronami zniósł wzajemnie.

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc, zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc.