Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: IV C 104/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział IV Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Sobkowicz – Suwińska

Protokolant: sekretarz sądowy Dorota Wołowiec

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2014r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Agencji Nieruchomości Rolnych w W.

przeciwko (...) sp. z o o z siedzibą w R.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) sp. z o o z siedzibą w R. na rzecz powódki Agencji Nieruchomości Rolnych w W. kwotę 140.167 zł 06 gr. (sto czterdzieści tysięcy sto sześćdziesiąt siedem złotych sześć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 28 listopada 2012 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej (...) sp. z o o z siedzibą w R. na rzecz powódki Agencji Nieruchomości Rolnych w W. kwotę 10.638 zł 28 gr. (dziesięć tysięcy sześćset trzydzieści osiem złotych dwadzieścia osiem groszy) tytułem kosztów postępowania w sprawie.

IVC 104/13

UZASADNIENIE

Powódka – Agencja Nieruchomości Rolnych w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej – (...) sp. z o o z siedzibą w R. kwoty 140.167 zł 06 gr. z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, tytułem odsetek ustawowych od opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) położoną w obrębie M. gmina N. za lata:

1.  za rok 2000 - od kwoty 12.062 zł 50 gr. od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia 26 października 2010 roku w wysokości 11.178 zł 38 gr.;

2.  za rok 2001 – od kwoty 38.280 zł od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia 26 października 2010 roku w wysokości 35.474 zł 29 gr.;

3.  za rok 2002 – od kwoty 38.280 zł od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia 26 października 2010 roku w wysokości 35.474 zł 29 gr.;

4.  za rok 2003 – od kwoty 38.280 zł od dnia 16 lutego 2004 roku do dnia 26 października 2010 roku w wysokości 31.388 zł 30 gr.;

5.  za rok 2004 – od kwoty 38.280 zł od dnia 16 lutego 2005 roku do dnia 26 października 2010 roku w wysokości 26. 651 zł 80 gr.;

Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania w wysokości 10.638 zł 28 gr. tj. kwoty 7009 złotych tytułem opłaty sądowej, 29 zł 28 gr. tytułem pełnomocnictw notarialnych i kwoty 3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 18 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wydał nakaz w postępowaniu upominawczym i nakazał pozwanej, aby zapłaciła na rzecz powódki kwotę 140.167 zł 06 gr. z ustawowymi odsetkami od dnia 28 listopada 2012 roku do dnia zapłaty oraz koszty postępowania (k.62).

Od tego nakazu pozwana wniosła sprzeciw. Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana podniosła, że w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste zapadło również rozstrzygnięcie dotyczące odsetek, gdyż Sąd zasądził odsetki od dnia wyrokowania i Sąd Okręgowy zasądził dochodzone przez powódkę kwoty zgodnie z jej żądaniem i w tej sytuacji nie mógł oddalić powództwa w jakiejkolwiek części. Pozwana podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia w części dotyczącej odsetek od opłat za użytkowanie wieczyste naliczonych przed dniem 28 listopada 2009 roku.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwem z dnia 14 stycznia 2004 roku powódka wniosła o zasądzenie m. in. od pozwanej kwoty 39.534 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia zapłaty z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w 2000 roku działki nr (...) położonej w obrębie M., gmina N., kwoty 39.534 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia zapłaty z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w 2001 roku działki nr (...) położonej w obrębie M., gmina N., kwoty 39.534 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia zapłaty z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w 2002 roku działki nr (...) położonej w obrębie M., gmina N., kwoty 39.534 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2004 roku do dnia zapłaty z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w 2003 roku działki nr (...) położonej w obrębie M., gmina N. (pozew k.23-30). Następnie pismem z dnia 8 sierpnia 2006 roku powódka rozszerzyła powództwo w zakresie dalszej opłaty za rok 2004 i wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 39. 534 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2005 roku do dnia zapłaty z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w 2004 roku działki nr (...) położonej w obrębie M., gmina N. (pismo k. 31-35).

Wyrokiem z dnia 27 października 2010 roku Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 165.182 zł 50 gr. z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2010 roku do dnia zapłaty oraz orzekł o kosztach postępowania (wyrok w sprawie III C 1163/08 k. 36).

Sąd Okręgowy ustalił, że opłata roczna za użytkowanie wieczyste działki nr (...) w obrębie M., gmina N. za rok 2000 wynosiła 12.062 zł 50 gr. , a za lata 2001 – 2004 – 38.280 zł, a więc kwota łączna za użytkowanie wieczyste przedmiotowej nieruchomości przez pozwaną wyniosła 165. 182 zł 50 gr. i taką kwotę zasądził od pozwanej na rzecz powódki z odsetkami od dnia wydania wyroku uznając, że orzeczenie Sądu na charakter kształtujący (z uzasadniania k. 43).

Od tego wyroku pozwana wniosła apelację zarzucając przede wszystkim, że droga sądowa o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste za lata 2000 – 2004 była niedopuszczalna, nieprawidłowo została wyliczona podstawa do wyliczenia opłat za użytkowanie wieczyste, nieruchomość została niepoprawnie wyceniona i nieprawidłowo zasądzone odsetki od dnia wyroku. Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 28 września 2011 roku oddalił apelację pozwanej i rozstrzygnął o kosztach postępowania apelacyjnego (wyrok k. 44-50).

Od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 27 października 2010 roku w sprawie III C 1163/08 apelację wniosła również powódka w zakresie odsetek wnosząc zmianę wyroku i zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 12.062 zł 50 gr. od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia 26 października 2010 roku, od kwoty 38.280 zł od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia 26 października 2010 roku, od kwoty 38.280 zł od dnia 15 kwietnia 2003 roku do dnia 26 października 2010, od kwoty 38.280 zł od dnia 16 kwietnia 2004 roku do dnia 26 października 2010, od kwoty 38.280 zł od dnia 16 kwietnia 2005 roku do dnia 26 października 2010 (apelacja.136-144).

Postanowieniem z dnia 1 lutego 2011 roku Sąd Okręgowy w Warszawie odrzucił apelację powódki gdyż apelacja dotyczyła przedmiotu nieobjętego rozstrzygnięciem w sentencji orzeczenia (postanowienie k. 145). Od tego postanowienia powódka wniosła zażalenie, jednakże zażalenie powódki zostało oddalone (k. 146-147 i k. 148-149).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione.

Powódka wnosi w niniejszej sprawie o zasądzenie odsetek ustawowych od kwot z tytułu opłat rocznych za użytkowanie wieczyste nieruchomości przez pozwaną od dnia ich wymagalności.

Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła, że kwestia odsetek została rozstrzygnięta w sprawie o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste wyrokiem z dnia 27 października 2010 roku. Pozwana podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia w części dotyczącej odsetek od opłat za użytkowanie wieczyste naliczonych przed dniem 28 listopada 2009 roku.

W pierwszej kolejności należy rozważyć podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Zobowiązanie do uiszczania opłat rocznych za użytkowanie wieczyste ma charakter zobowiązań okresowych. Z tych względów roszczenie o zapłatę opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego, jako roszczenia okresowe ulegają przedawnieniu z upływem lat 3 (art. 118 k.c.).

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna swój bieg od dnia, w którym właściciel mógł skutecznie domagać się zaspokojenia swojego roszczenia.

Powódka w sprawie III C 1163/08 dochodziła opłat rocznych za użytkowanie wieczyste za lata 2000 – 2004.

Nieruchomość użytkowana przez pozwaną wchodzi w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i należy do niej stosować przepisy ustawy z dnia 19 października 1991 roku o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.

Zgodnie z art. 17 b ust. 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 lutego 2003 roku tj. do dnia wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, do użytkowania nieruchomości przejętych przez Agencję stosuje się art. 35 ust. 3 i 5 oraz przepisy wydane na podstawie art. 37 z zastrzeżeniem ust. 2.

Stosownie do art. 35 ust. 3 użytkownicy wieczyści nieruchomości przejętych przez Agencję są zobowiązani do ponoszenia opłat rocznych w wysokości ustalonej zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami, z tym, że cenę gruntu rolnego stanowiącego podstawę uiszczenia opłaty można ustalić w sposób określony w art. 30 ust 2 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi.

Zgodnie z ust. 5 w/w artykułu opłatę za dany rok uiszcza się do dnia 15 lutego następnego roku.

Powódka w niniejszej sprawie dochodzi odsetek od opłat za użytkowanie wieczyste za lata 2000-2004.

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna swój bieg od dnia, w którym właściciel mógł skutecznie domagać się zaspokojenia swojego roszczenia, a skoro taka opłata powinna być uiszczana z góry za dany rok w terminie do 15 lutego następnego roku, zatem bieg terminu przedawnienia opłaty rocznej rozpoczyna się z dniem 16 lutego.

Opłatę za 2000 rok pozwana winna uiścić do 15 lutego 2001 roku, a więc bieg terminu przedawnienia rozpoczął się w dniu 16 lutego 2001 roku, a termin przedawnienia upływał w dniu 16 lutego 2004 roku.

Opłatę za 2001 rok pozwana winna uiścić do 15 lutego 2002 roku, a więc bieg terminu przedawnienia rozpoczął się w dniu 16 lutego 2002 roku, a termin przedawnienia upływał w dniu 16 lutego 2005 roku.

Opłatę za 2002 rok pozwana winna uiścić do 15 lutego 2003 roku, a więc bieg terminu przedawnienia rozpoczął się w dniu 16 lutego 2003 roku, a termin przedawnienia upływał w dniu 16 lutego 2006 roku.

Opłatę za 2003 rok pozwana winna uiścić do 15 lutego 2004 roku, a więc bieg terminu przedawnienia rozpoczął się w dniu 16 lutego 2004 roku, a termin przedawnienia upływał w dniu 16 lutego 2007 roku.

Opłatę za 2004 rok pozwana winna uiścić do 15 lutego 2005 roku, a więc bieg terminu przedawnienia rozpoczął się w dniu 16 lutego 2005 roku, a termin przedawnienia upływał w dniu 16 lutego 2008 roku.

Powódka pozew w sprawie o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste wniosła w dniu 16 stycznia 2004 roku (z uzasadnienia k. 37), a więc przed upływem okresu przedawniania.

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Sprawa o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste za lata 2000 – 2004 przerwała bieg przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 124 § 1 k. c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jednakże zgodnie z § 2 w/w artykułu w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Postępowanie w sprawie o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste zostało zakończone wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie w dniu 28 września 2011 roku i dopiero od tej daty bieg przedawnienia zaczął biec na nowo. Skoro zatem pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 28 listopada 2012 roku roszczenie powódki o zapłatę odsetek nie jest przedawnione.

Odsetki za opóźnienie traktować należy, jako świadczenie okresowe w rozumieniu art. 118 k.c., a z upływem trzyletniego terminu przedawnienia w tym przepisie ustanowionego przedawniają się wszystkie roszczenia o odsetki za opóźnienie, zarówno wykazujące związek z prowadzeniem działalności gospodarczej, jak i związku takiego niewykazujące. Jednakże powódka w sprawie o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste wnosiła również o zasądzenie od dat jak w niniejszym postępowaniu, a więc sprawa o zapłatę przerwała również bieg przedawnienia roszczenia o odsetki.

Nawet gdyby przyjąć, że sprawa o zasądzenie odsetek zakończyła się w dniu 1 lutego 2011 roku gdyż w tym dniu została odrzucona apelacja powódki, która właśnie dotyczyła odsetek to również wniesione w dniu 28 listopada 2012 roku roszczenie powódki o zasądzenie odsetek nie jest przedawnione.

Z tych wszystkich względów zarzut pozwanej, iż roszczenie powódki jest przedawnione w części dotyczącej odsetek od opłat za użytkowanie wieczyste naliczonych przed dniem 28 listopada 2009 roku jest nieuzasadniony.

Do rozważenia, zatem pozostaje zarzut pozwanej, iż roszczenie o odsetki zostało rozstrzygnięte w orzeczeniu Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 27 października 2010 roku.

Zdaniem Sądu również ten zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Termin uiszczania opłat rocznych z tytułu użytkowania nieruchomości znajdujących się w Zasobie jest określony w art. 35 ust 5 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (zarówno obowiązującym przed 6 lutego 2003 roku jak i po tej dacie).

Zgodnie z tym przepisem opłaty roczne uiszcza się do dnia 15 lutego następnego roku i stawały się wymagalne w tym terminie. Pozwana winna liczyć się z tym, że będzie obciążona odsetkami za opóźnienie w zapłacie.

Powódka wnosiła w sprawie o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste o zasądzenie odsetek od opłat za poszczególne lata jednakże Sąd Okręgowy rozstrzygając sprawę o zapłatę zliczył kwotę za poszczególne lata i zasądził odsetki o daty wyrokowania nie oddalając powództwa w pozostałym zakresie tj. w zakresie żądanych odsetek.

Powódka w niniejszym postępowaniu żąda odsetek od ustalonych opłat za użytkowanie wieczyste za okres od dnia ich wymagalności do dnia 26 października 2010 roku i zdaniem Sądu roszczenie powódki z uwagi na okresowy charakter świadczenia jest uzasadnione.

Powódka domaga się też w niniejszym postępowaniu odsetek od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu.

Zdaniem Sądu również w tym zakresie żądanie powódki jest uzasadnione.

Pozwana już w dacie wniesienia pozwu o zapłatę opłat za użytkowanie wieczyste wiedziała, że powódka żąda odsetek od poszczególnych rat i winna już wtedy się liczyć z tym, że będzie obciążona odsetkami za opóźnienie w zapłacie, a zatem roszczenie powódki o zapłatę odsetek od zaległych rat i tym samym odsetek od kwoty od dnia wniesienia pozwu w niniejszej sprawie jest uzasadnione.

Z tych wszystkich względów Sąd uwzględnił roszczenie powódki wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.